Datos Identificativos 2011/12
Asignatura (*) Avaliación e intervención psicolóxica en dificultades de aprendizaxe Código 652438023
Titulación
MESTRADO UNIVERSITARIO EN PSICOLOXÍA APLICADA
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía Evolutiva e da Educación
Coordinación
Brenlla Blanco, Juan Carlos
Correo electrónico
juan.brenlla@udc.es
Profesorado
Brenlla Blanco, Juan Carlos
Correo electrónico
juan.brenlla@udc.es
Web
Descrición xeral MATERIA: AVALIACION E INTERVENCION PSICOLOXICA EN DIFICULTADES DE APRENDIZAXE.

Paso 1. Competencias da Titulación

1. Capacidade de análise e síntee as¡i como de aplicar os coñecementos á práctica. 2. Capacidade de traballo con un equipo interdisciplinario. 3. Habilidades de xestión da información (habilidade para buscar e analizar información procedente de dieferentes fontes). En concreto, o alumnado deberá posuír e potenciar as seguintes competencias e destrezas xenéricas:
- Fluidez e propiedade na comunicación oral e escrita.
- Compromiso persoal de esforzo para a avaliación psicolóxica en educación e capacidade de análise e síntese.
- Habilidades para conseguir analizar información desde diferentes fontes.
- Capacidade de crítica e autocrítica.
- Capacidade para aplicar a teoría á práctica.
- Habilidade para traballar de forma autónoma e en equipo.
de fuentes diversas).

Paso 2. Competencias da materia

1. Coñecer o concepto de motivación académica e a súa relación e coas dificultades de aprendizaxe. 2. Coñecer as dimensións motivacionais do autoconcepto, metas académicas e atribucións causais en alumnos con dificultades de aprendizaxe. 3. Identificar e definir os problemas psicolóxicos relacionados coa motivación e as dificultades de aprendizaxe da lectura, escritura e cálculo. 4. Coñecer e analizar a importancia da multidimensionalidade e a interdisciplinariedade na avaliación e na intervención psicolóxica en alumnos con dificultades de aprendizaxe. 5. Adquirir habilidades e competencias técnicas suficientes sobre programas de prevención e intervención psicolóxica en déficits motivacionais e de aprendizaxe. 6. Adquirir habilidades e competencias técnicas de uso na avaliación e na intervención psicolóxicas a partir dos principais procedementos e instrumentos utilizados nesta materia. 7. Adquirir coñecementos para o deseño de programas de investigación sobre determinantes das dificultades de aprendizaxe.

Paso 3. Contidos

1. O PROCESO DE INVESTIGACION DE VARIABLES CONTEXTUAIS E PSICOLOXICAS INTERVINTES NAS DIFICULTADES DE APRENDIZAXE ESCOLAR.

2. CATEGORIAS, FACTORES XERAIS INCIDENTES, PROCESO XERAL DE AVALIACION E INTERVENCION PSICOLOXICA NAS DIFICULTADES DE APRENDIZAXE ESCOLAR.

3. O PROCESO DE AVALIACION PSICOLOXICA E SISTEMICA EN NENOS CON DIFICULTADES DE APRENDIZAXE ESCOLAR: TEORIAS E MODELOS EXPLICATIVOS.

4. A INVESTIGACION NAS NAS DIFICULTADES COGNITIVAS E DE COMUNICACIÓN QUE INCIDEN NA APRENDIZAXE ESCOLAR.

5. A INVESTIGACION DE VARIABLES PSICOLOXICAS NAS DIFICULTADES DERIVADAS DE DEFICTS MOTIVACIONAIS, DE PERSONALIDADE E PSICOSOCIAIS DE SUXEITOS EN IDADES ESCOLARES.

6. A INVESTIGACION DE VARIABLES CONTEXTUAIS DE INTERACCION PERSOAL E FAMILIAR, ESCOLAR E DE GRUPO DE IGUAIS PARA ALUMNADO CON DIFICULTADES DE APRENDIZAXE.

Paso 4. Planificación.

O Curso terá tres partes delimitadas e secuenciadas: a) explicación teórica das principais áreas que abranguen as Dificultades de Aprendizaxe e facilitación de información sobre os principais modelos de investigación para as devanditas áreas; b) Proposta de búsqueda por parte do alumno das principais fontes na investigación sobre as dificultades de aprendizaxe; c) análise, discusión e proposta de realización de un deseño de investigación sobre temas relacionados coas áreas das Dificultades de Aprendizaxe.

Paso 5. Metodoloxías

a) Impartición de Clases teóricas presenciais, nas que se desenvolverán os contidos teóricos fundamentais da materia, utilizando unha metodoloxía que propicie a participación dos estudiantes no inicio da investigación dos núcleos desta materia e apoiada en medios audiovisuais.

b) Clases prácticas presenciais, nas que se desenvolverán os contidos prácticos da materia a través da realización de supostos y aplicacións prácticas, especialmente dirixidas á iniciación da investigación.

c) Realizacion de Traballos tutelados e outras actividades formativas, nos que de forma tutorial se plantearán, seguirán e valorarán diversos traballos sinalados ao alumnado no transcurso das clases.

En concreto, as clases desenvolveranse en sesións teórico-prácticas, de tal modo que o alumnado disporá do material necesario tanto para a parte teórica como para a súa aplicabilidade de investigación ao longo do desenvolvemento das sesións/clases do curso.


Paso 6. Atención persoalizada.

Cada alumno ou grupos de un máximo de tres/catro alumnos deberá realizar e entregar un traballo de fin de curso no que se desenvolva un deseño de investigación sobre calquera dos temas do programa.

Para a realización deste deseño o alumno ou cada grupo contará coa titoría e asesoría persoalizada do profesor que proporcionará os recursos necesarios para o desenvolvemento do traballo.

Paso 7. Avaliación.

a) Realización dunha proba escrita ao final do cursdo e conterá unha proba de tipo test e pregunta curta (equivalente ao 50% do total).

b) Unha exposición individual ou en grupo (proba oral) do deseño de investigación realizado (equivalente ao 50% do total).

c) Proba final escrita, fixada pola Facultade, que tratará sobre o contido global do curso, para tódolos alumnos e alumnas que non realizasen as probas dos apartados a) e b).

A nota final será a media das puntuacións obtidas ó longo do curso (parte teórica e as actividades prácticas da asignatura).

Observacións:
-Cada parte, das dúas de que consta a avaliación final, considérase aprobada con 5.0
-Se hai unha parte aprobada e a outra suspensa será necesario presentarse ó exame final da parte suspensa. En ningún caso farase a media se unha parte está suspensa.


Paso 8. Fontes de información.

B/ BIBLIOGRAFIA (REVISTAS CIENTIFICAS)

Revista Galego Portuguesa de Psicoloxía e Educación. Psicothema. Quinesia. Infancia y Aprendizaje. Revista de Ciencias de la Educación. Revista de Educacion. Análisis y Modificación de Conducta. Journal of Learning Disabilities. Journal of Special Education. Revsista Iberoamericana de Educación. Revista Españaola de Pedagogía.

Paso 9. Recomendacións.

É importante que o alumnado esté iniciado no traballo e manexo do paquete estatístico SPSS, xa que deberá utilizalo con certa frecuencia ao longo do curso.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Recoñecer e respectar a diversidade humana e comprender que as explicacións psicolóxicas poden variar a través de poboacións e contextos.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Recoñecer e respectar a diversidade humana e comprender que as explicacións psicolóxicas poden variar a través de poboacións e contextos. Ser capaz de lograr un adecuado nivel de comprensión da demanda do destinatario en cada situación ou contexto de aplicación. Ser capaz de analizar a documentación bibliográfica necesaria para un traballo de investigación. Coñecer os métodos e técnicas cuantitativos e case-cuantitativos de recollida de información en psicoloxía aplicada. Coñecer e ser capaz de utilizar os diferentes modelos, teorías, métodos e técnicas de avaliación e intervención que son específicos dos distintos ámbitos da investigación en Psicoloxía Aplicada e desenvolver unha actitude crítica propia do espírito científico. Ser capaz de elaborar un informe científico que implique definir un problema de investigación, as hipóteses e variables asociadas, así como definir o deseño, a mostra e o seu modo de selección, as ferramentas de recollida de datos e a súa consecuente análise e discusión. Capacidade de organización e planificación. Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica. Habilidades nas relacións interpersoais. Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. AI1

Contidos
Temas Subtemas
1. O PROCESO DE INVESTIGACION DE VARIABLES CONTEXTUAIS E PSICOLOXICAS INTERVINTES NAS DIFICULTADES DE APRENDIZAXE ESCOLAR.

2. CATEGORIAS, FACTORES XERAIS INCIDENTES, PROCESO XERAL DE AVALIACION E INTERVENCION PSICOLOXICA NAS DIFICULTADES DE APRENDIZAXE ESCOLAR.

3. O PROCESO DE AVALIACION PSICOLOXICA E SISTEMICA EN NENOS CON DIFICULTADES DE APRENDIZAXE ESCOLAR: TEORIAS E MODELOS EXPLICATIVOS.

4. A INVESTIGACION NAS NAS DIFICULTADES COGNITIVAS E DE COMUNICACIÓN QUE INCIDEN NA APRENDIZAXE ESCOLAR.

5. A INVESTIGACION DE VARIABLES PSICOLOXICAS NAS DIFICULTADES DERIVADAS DE DEFICTS MOTIVACIONAIS, DE PERSONALIDADE E PSICOSOCIAIS DE SUXEITOS EN IDADES ESCOLARES.

6. A INVESTIGACION DE VARIABLES CONTEXTUAIS DE INTERACCION PERSOAL E FAMILIAR, ESCOLAR E DE GRUPO DE IGUAIS PARA ALUMNADO CON DIFICULTADES DE APRENDIZAXE.


Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba de resposta múltiple 6 19 25
Prácticas a través de TIC 10 30 40
Discusión dirixida 5 0 5
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba de resposta múltiple
Prácticas a través de TIC
Discusión dirixida

Atención personalizada
Metodoloxías
Descrición
Cada alumno/a poderá, nas horas de titoría, plantexar cantas posibles dificultades se lle presenten a hora da compresión e resolución dos temas do programa, de tal modo que o profesor poda axudar a resolver.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica

Alonso, J. (1991).Motivación y aprendizaje en el aula. Cómo enseñar a pensar. Madrid: Santillana.

Alonso, J. (1997). Motivar para el aprendizaje. Teoría y estrategias. Barcelona: Edebé.

Alonso, J. (2005). Motivaciones, expectativas y valores-intereses relacionados con el aprendizaje: el cuestionario MEVA. Psicothema, 3, Vol. 17, 404-411.

Alonso, J. y Montero, Y. (1992). Motivación y aprendizaje escolar. En C. Coll, J. Palacios y A. Marchesi (comp.). Desarrollo psicológico y educación, II. Psicología de la Educación. Madrid: Alianza.

Alonso García, E., Machargo, J., Méndez, G., Pérez, M.F., y Socorro, M.C. (1996). Predicción del rendimiento académico al inicio del Bachillerato y FP [Prediction of academic achievement at the begining of high school and professional studies]. Renovación Pedagógica, 3. 297, 1559-1561.

Ames, C. (1992a). Classrooms: Goals, structures, and student motivation.Journal of Educational Psychology. 84, 261-271.

Ames, C. (1992b). Achievement goals and classroom motivational climate. En D. H. Schunk y J.L. Meece (eds.). Student perceptions in the classroom. Hillsdale, NJ: Erlbaum.

Ames, C. y Archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom: Students’ learning strategies and motivation processes. Journal of Educational Psychology, 80, 260-267.

Anderman, E.M. y Maher, M.L. (1994). Motivation and Schooling in the Middle Grades. Review of Educational Research, 64 (2), 287-309.

Archer, J. (1994). Achievement Goals as a Measureof Motivation in University Students. Conteporary Educational Psychology, 19, 430-446.

Ball, S. (1988). La motivación educativa. Actitudes. Intereses. Rendimiento. Control. Madrid: Narcea. Ed. orig.: 1977).

Barca, A. (1992, 1993). Psicología de la Educación e intervención psicopedagógica. A Coruña: Monografía de la Revista Galega de Psicopedagoxía (2 vols).

Barca, A. y González, R. (1994): Manual de Dificultades de Aprendizaxe Escolar e Intervención Psicopedagóxica (3 Vols.) Vigo: ABA Edicións.

Barca, A. (1996): Proposta do modelo de orientación psicopedagóxica para o sistema educativo en Galicia: datos para unha reflexión. Revista Galega de Psicopedagoxía, 13 (9) 7-26.

Barca, A., Porto, A. y R. Santorum (1996). Enfoques de aprendizaje y procesos cognitivos en situaciones educativas: perspectivas actuales y áreas de interés en la investigación psicoeducativa. Revista Galega de Psicopedagoxía, 13 (9), 57-88.

Barca, A., Marcos, J. L., Núñez, J. C., Porto, A. y R. Santorum (1997). Procesos de aprendizaje en ambientes educativos. Madrid: Editorial Fundación Ramón Areces

Barca, A., Porto, A. y J. C. Núñez (1997). El aprendizaje en contextos y situaciones educativas: Modelos y teorías (I). Cap. 5. Pp. 129-206. En A. Barca, J. L. Marcos, J.C. Núñez, A. Porto, R. Santorum: Procesos de aprendizaje en ambientes educativos.Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces.

Barca, A., Porto, A. y J. C. Núñez (1997). El aprendizaje en contextos y situaciones educativas: Modelos y teorías (II). Cap. 6. Pp. 207-284. En A. Barca, J. L. Marcos, Núñez, J.C., A. Porto y R. Santorum: Procesos de aprendizaje en ambientes educativos.Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces.

Barca, A., Porto, A. y R. Santorum (1997).Los enfoques de aprendizaje en contextos y situaciones educativas. Una aproximación conceptual y metodológica.Cap. 9. Pp. 387-446. En A. Barca, J. L. Marcos, J.C. Núñez, A. Porto, R. Santorum (1997). Procesos de aprendizaje en ambientes educativos. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces.

Barca, A. (1998). Manual de Dificultades de Aprendizaxe e Intervención Psicopedagóxica. Procedementos e técnicas de intervención psicopedagóxica. (2ª edición, 2003). Vigo: ABA Edicións.

Barca, A.; Brenlla; J.C.; Santamaría, S. y González; E. (1999). Estrategias y enfoques de aprendizaje, contextos familiares y rendimiento académico en el alumnado de educación secundaria: indicadores para un análisis causal. Revista Galego-Portuguesa de Psicología e Educación. Nº 3 (Vol. 4).

Barca, A. (1999a). Escala CEPEA: Manual del Cuestionario de Evaluación de Procesos de Estudio y Aprendizaje para el Alumnado Universitario. A Coruña: Publicaciones de la Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxía e Educación. Universidade da Coruña/Universidade do Minho.

Barca, A. (1999b). Escala CEPA: Manual del Cuestionario de Evaluación de Procesos y Estrategias de Aprendizaje para el Alumnado de Educación Secundaria. A Coruña: Publicaciones de la Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxía e Educación. Universidade da Coruña/Universidade do Minho.

Barca, A. (2000). Escala SIACEPA: Sistema Integrado de Evaluación de Atribuciones Causales y Procesos de Aprendizaje (Educación Secundaria). A Coruña: Publicaciones de la Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxía e Educación. Universidade da Coruña/Universidade do Minho.

Barca, A. y Peralbo, M. (2002). Informe Final del Proyecto FEDER/ESOG-Galicia (1FD97-0283). Los contextos de aprendizaje y desarrollo en la Educación Secundaria Obligatoria (ESO): Perspectivas de intervención psicoeducativa sobre el Fracaso escolar en la Comunidad Autónoma de Galicia. Madrid: Dirección General de Investigación (I+D). Ministerio de Ciencia y Tecnología.

Barca, A.,Peralbo, M., Brenlla, J.C., Seijas, S. Muñoz, M. A. y Santamaría, S. (2003). Enfoques de aprendizaje, rendimiento académico y género en alumnos de educación secundaria (ESO).Revista: Psicología, Educaçao, Cultura,1, vol. VII, 25-44.

Barca, A.,Brenlla, J.C., Pessutti, C.(2003).Un análisis psicoeducativo sobre los enfoques de aprendizaje, estilos atribucionales y rendimiento académico en una muestra de alumnos de educación secundaria de Brasil. Revista Portuguesa de Pedagogía, XXXVI, 1, 105-132.

Barca, A., Peralbo, M. y Brenlla, J.C. (2004). Atribuciones causales y enfoques de aprendizaje: la Escala SIACEPA. Psicothema, Vol. 16,nº 1, 94-103.

Barca, A. (2005) Atención á diversidade na educación secundaria de Galicia: perfís do alumnado con baixo rendemento escolar e propostas de intervención psicoeducativa. Revista Galega do Ensino. Nº 45, Marzo, 2005, pp. 353-386.

Barca, A. Porto, A., Santorum, R. e Barca, E. (2005). Motivación académica, orientación a metas y estilos atribucionales: la Escala CEAP-48. Revista de Psicología y Educación. Nº 2, 103-136.

Barca. A., Peralbo, M., Brenlla, J.C., Porto, A. y Santamaría, S. (2000). Enfoques de aprendizaje, rendimiento académico y usos lingüísticos (castellano-parlantes vs bilingües) en alumnos de educación secundaria obligatoria: un análisis diferencial. Papeles Salmantinos de Educación, 4, 13-34.

Barca, A. Peralbo, M., Brenlla, J.C. y Seijas, S. (2006). Aproximación a los estilos de enseñanza del profesorado de educación secundaria obligatoria. La Escala CAPE como instrumento de evaluación. Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxia e Educacion. Núms. 11-12 (vol 13), 353-362.

Barca, A., Morán, H. e Muñoz-Cadavid, M. A. (2006). As atribuzóns causais e as metas académicas o seu papel nos procesos e nos resultados da aprendizaxe no alumnado de formación profesional de grau médio. Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxia e Educacion. Núms. 11-12 (vol 13), 425-440.

Barca, A. e Brenlla, J. C. (2006). Un modelo bifactorial para la explicación de los motivos y estrategias de aprendizaje en las tareas de estudio con alumnado de educación secundaria. Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxia e Educacion. Núms. 11-12 (vol 13). 425-440.

Barca, A., Porto, A., Peralbo, M. e Brenlla, J. C. (2007). Contextos familiares y rendimiento escolar en el alumnado de educación secundaria. Revista Infad. Revista Internacional de Psicología y Educación. Año XIX, Número 2. 197-217.

Barca, A., Porto, A., Marcos, J. L., Brenlla, J. C., e Morán, H. (2007). Estilos atribucionales del alumnado de educación secundaria con alto y bajo rendimiento escolar. Revista de Psicologia General y Aplicada. Vol. 60, Nº 4, 325-345.

Barca, A., Porto, A. Peralbo, M., Brenlla, J. C. y Morán, H. (2008). Contextos multiculturales, enfoques de aprendizaje y rendimiento académico en el alumnado de educación secundaria. Revista Iberoamericana de Educación, Número 46 (Abril, 2008),193-226 pp.

Barca, A., Porto, A., Santorum, R., Morán, H. y Brenlla, J. C . (2008). Los procesos y estrategias de aprendizaje en alumnado universitario. Un estudio comparativo entre las Escalas ACRA y el Cuestionario CEA. Oviedo: Actas del V Congreso Internacional de Psicología y Educación: los retos del futuro. Pp 640-669.

Barca, A., Porto, A., Vicente, F., Brenlla, J. C. y Morán, H. (2008). La interacción de estilos atribucionales y enfoques de aprendizaje como determinantes del rendimiento académico. Oviedo: Actas del V Congreso Internacional de Psicología y Educación: los retos del futuro. Pp. 670-688.

Barca, A. (Coord.) (2009). Motivación y aprendizaje en contextos educativos. Granada: Grupo Editorial Universitario (480 pp.).

Beltrán, J. (1993). Procesos, estrategias y técnicas de aprendizaje. Madrid: Síntesis.

Beltrán. J., Pérez, L. F. y Ortega, I. (2006). CEA: Cuestionario de Estrategias de Aprendizaje. Madrid: TEA Ediciones.

Biggs, J. B. (2005) Calidad del aprendizaje universitario. Madrid: Narcea. (Orig. Open University Press, 1999).

Biggs, J. B., Kember, D. y Leung, D. (2001). The revised two-factor Study Process Questionnaire: R-SPQ-2F. British Journal of Educational Psychology, 71, 133-149.

Biggs, J.B. (1991). Approaches to Learning in Secondary and Tertiary Students in Hong Kong: Some Comparative Studies. Educational Reserarch Journal, 6, 27‑39.

Biggs, J. B. (1990). Effects of Language Medium of Instruction on Approaches to Learning. Educational Research Journal, 5, 18‑28.

Biggs, J. B. (1993). What do inventories of students´ learning processes really measure?. A theoretical review and clarification. British Journal of Educational Psychology, 63, 3-19.

Biggs, J. B. (1994). Approaches to learning: nature and measurement. The International Enciclopedia and Education. Vol. 1. Oxford. Pergamon Press.

Biggs, J.B. (1987a): Student Approaches to Learning and Studying. Hawthorn, Victoria: Australian Council for Educational Research. (Melbourne: Australian Council for Educational Research)

Biggs, J.B. (1987b): Learning Process Questionnaire (LPQ) Manual. Melbourne: Australian Council for Educational Research

Biggs, J.B. (1987c): Study Process Questionnaire (SPQ) Manual. Melbourne: Australian Council for Educational Research

Biggs, J.B. (1988): The Role of Metacognition in Enhancing Learning. Australian Journal of Education, 32, 127‑138

Biggs, J.B. (1989): Approaches to the Enhancement of Tertiary Teaching. Higher Education Research and Development, Vol 8, N 1, 7‑25

Binswanger, H. (1991). Volition as cognitive self-regulation. Organizacional Behavior and Human Decisión Processes, 50 (2)

Brenlla, J. C. (2005). Atribuciones causales, enfoques de aprendizaje, rendimiento académico y competencias bilingües en alumnos de educación secundaria. Un análisis multivariable. A Coruña: Universidad de A Coruña (tesis doctoral, inédita).

Brophy, J. (2005). Goal theorists should move on from performance goals. Educational Psychologist, 40, 167-176.

Bueno, J. A. (2004). La motivación del alumno en el aula. Madrid: Publicaciones ICCE.

Castejón, J.L., y Pérez, A.M. (1998). Un modelo causal-explicativo sobre la influencia de las variables psicosociales en el rendimiento académico. [A causal-explicative model about the influence of psycho-social variables on academic achievement]. Bordón, 50, 171-185.

Castejón, J.L., Navas, L., y Sampascual, G. (1996). Un modelo estructural sobre los determinantes cognitivo-motivacionales del rendimiento académico [A structural model about cognitive-motivational determinants of academic achievement]. Revista de Psicología General y Aplicada, 49, 27-43.

Coll, C. (1987). Psicología y curriculum. Barcelona: Laia.

Coll, C. (1995). Elementos para el análisis de la práctica educativa. En C. Genovard, J. Beltrán y F. Rivas (eds.). Psicología de la instrucción III. Nuevas perspectivas. Madrid: Síntesis.

De la Fuente, J. (2004). Perspectivas recientes en el estudio de la motivación: la teoría de la orientación de metas. Revista Electrónica de Investigación Psicoeducativa, 2 (1), 35-62.

Dweck, C.S. (1986). Motivational processes affecting learning. American Psychologist, 41, 1040-1048.

Dweck, C.S. y Leggett, E. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95, 256-273.

Elliot, E.S. y Dweck, C.S. (1988). Goals: An approach to motivation and achievement. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 5-12.

García Bacete, F. J. (1998). Aproximación conceptual a las relaciones escuela-familia [A conceptual approach to the relations between school and family]. Bordón, 50, 23-34.

García, T., y Pintrich, P.R. (1994). Regulating motivation and cognition in the classroom: The role of self-schemas and self-regulatory strategies. En D.H. Schunk, y B.J. Zimmerman (eds.), Self-regulation of learning and performance. Issues and educational applications. Hillsdale, NJ.: LEA.

Gargallo, B . (2008). Estilos de docencia y evaluación de los profesores universitarios y su influencia sobre los modos de aprender de sus estudiantes. Revista Española de Pedagogía, 241 (septiembre-diciembre), 425-446.

González, M. C. y J. Tourón (1992): Autoconcepto y rendimiento escolar. Pamplona: Eunsa.

González, A. (2005). Motivación académica. Madrid: Pirámide.

González, Mª.C., Tourón, J. y Gaviria, J. L. (1994). La orientación motivacional intrínseco-extrínseca en el aula: Validación de un instrumento. Bordón, 46, 35-51.

González, Mª C. (1997). La motivación académica. Sus determinantes y pautas de intervención. Pamplona: EUNSA.

González, R., Valle, A. Núñez, J.C. y González-Pienda, J.A. (1996). Una aproximación teórica al concepto de metas académicas y su relación con la motivación escolar. Psicothema, 8, 45-61.

González-Pienda, J. A. y Núñez, J. C., González-Pumariega y M. S. García García (1997). Autoconcepto, autoestima y aprendizaje escolar. Psicothema, vol. 9, nº 2, 271-289.

González-Pienda, J. A. y Núñez, J. C. (Coords.) (1998). Dificultades del aprendizaje escolar. Madrid: Pirámide.

González-Pienda, J.A., Núñez, J.C., González-Pumariega, S. y García, M. (1997). Autoconcepto, autoestima y aprendizaje escolar. Psicothema, 9 (2) 271-289.

González-Pienda, J.A. y Núñez, J.C. (1997). Determinantes personales del aprendizaje y rendimiento académico. En J. N. García (Dir), Instrucción, aprendizaje y dificultades. Barcelona: Ediciones LU.

González-Pienda, J. A., Núñez, J.C., González-Pumariega, S., Alvarez, L., Roces, C., García, M., González, P., Cabanach, R. G. y Valle, A. (2000). Autoconcepto, proceso de atribución causal y metas académicas en niños con y sin dificultades de aprendizaje. Psicothema, 12, 548-556.

González-Pienda, J.A (2003). El rendimiento escolar. Un análisis de la variables que lo condicionan. Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxía e Educación, nº 7 – vol. 9, 247-258.

González, R. y Valle, A. (1998). Atribuciones causales. En González-Pienda, J. A. y Núñez, J. C. (Coords.). Dificultades del aprendizaje escolar. Madrid: Pirámide.

González, R ., Valle, A., Rodríguez, S., García, Mª y Mendiri, P. (2007). Programa de intervención para mejorar la gestión de los recursos motivacionales en estudiantes universitarios. Revista Española de Pedagogía, 237 (mayo-agosto), 237-256.

González-Pienda, J. A., Núñez, J.C., González-Pumariega, S. y García, M. (1997). Autoconcepto, autoestima y aprendizaje escolar. Psicothema, 9 (2) 271-289.

González-Pienda, J.A., Núñez, J.C. (Coords.) (2002). Manual de Psicología de la Educación. Madrid: Pirámide.

González-Pienda, J. A., Núñez, J.C., González-Pumariega, S., Alvarez, L., Roces, C., González-Pumariega, S., González, P., Muñiz, R, Valle, A., G. Cabanach, R., Rodríguez, S. y A. Bernardo (2003). Adaptabilidad y cohesión familiar, implicación parental en conductas autorregulatorias, autoconcepto del estudiante y rendimiento académico. Psicothema, vol. 15, nº 3, 471-477.

Good, T. y Brophy, J.E. (1983). Motivación. En T. Good y J. E. Brophy: Psicología educacional. México: Interamericana.

Hayamizu, T. y Weiner, B. (1991). A test Dweck’s model of achievement goals as related to perceptions of ability. Journal of Experimental Education, 59, 226-234.

Heyman, G.D. y Dweck, C.S. (1992). Achievement goals and intrinsec motivation: Their relation and their role in adaptive motivation. Motivation and Emotion, 16, 231-247.

Marsh, H.W. (1988). Causal effects of academic self-concept on academic achievement: A reanalysis of Newman (1984). Journal of Experimental Education, 56, 100-104.

Marsh, H.W. (1990). Causal ordering of academic self-concept and academic achievement: A multivariate, longitudinal panel analysis. Journal of Educational Psychology, 82, 646-656.

Marsh, H.W. (1994). Using the national longitudinal study og 1988 to evaluate theoretical models of self-concept: The Self-Description Questionnaire. Journal of Educational Psychology, 86, 439-456.

Marsh, H.W., y Balla, J.R. (1994). Goodness of fit in confirmatory factor analysis: The effects of sample size and model parsimony. Quality and Quantity: International Journal of Methodology, 28, 185-217.

Marsh, H.W., y Yeung, A.S. (1997). Causal effects of academic self-concept on academic achievement: Structural equation models of longitudinal data. Journal of Educational Psychology, 89, 41-54.

Mascarenhas, S. (2004). Avaliaçao dos processos, estilos e abordagens de aprendizagem dos alunos do ensino médio do Estado de Rondônia (Brasil). A Coruña: Universidade da Coruña (Tesis doctoral. Inédita).

McCombs, B. (1988). Motivational skills training: combining metacognitive and afective learning strategies. En C. C. Weinstein, et al. Learning and study strategies: issues and assesment, instruction and evaluation. New York: Academic Press.

Miller, B.R., Behrens, J.T., Greene, B.A. y Newman, D. (1993). Goals and perceibed ability: Impact on student valuing, self-regulation, and persistence. Contemporary Educational Psychology, 18, 2-14.

Miras, M. (2001). Afectos, emociones, atribuciones y expectativas: el sentido del aprendizaje escolar. En Coll, C., Palacios, J. y Marchesi, A. (2001). Desarrollo psicológico y educación. 2. Psicología de la educación escolar. Madrid: Alianza Editorial.

Morán, H. (2004). Autoconcepto, enfoques de aprendizaje y rendimiento académico en alumnos de formación profesional de Galicia. A Coruña: Universidad de A Coruña (tesis doctoral, inédita).

Morán, H., Barca, A., Vicente, F. y Porto, A. (2008). Afinidades y líneas comunes entre determnados enfoques de aprendizaje y metas académicas. Oviedo: Actas del V Congreso Internacional de Psicología y Educación: los retos del futuro. Pp. 621-632.

Morán, H., Barca, A. y Peralbo, M. (2008). Concepciones docentes. Un estudio con profesorado de Formación Profesional. Oviedo: Actas del V Congreso Internacional de Psicología y Educación: los retos del futuro. Pp. 633-639.

Nicholls, J.G. (1984). Achievement motivation: Conceptions of ability, subjective experience, task choice, and performance. Psychological Review, 91, 328-346.

Núñez, J.C. y González-Pienda, J. A. (1994). Determinantes del rendimiento académico. Universidad de Oviedo. SPU.

Núñez, J.C. y González Pumariega, S. (1996). Procesos motivacionales y aprendizaje. En González-Pienda, J. A., Escoriza. J., González, R., Barca, A. (1996). Psicología de la Instrucción. Vol. 2. Componentes cognitivos y afectivos de aprendizaje escolar. Barcelona. EUB.

Núñez, J.C., González-Pienda, J.A., García, M., González-Pumariega, S., Roces, C., Álvarez, L. y González Torres, M.C. (1998). Estrategias de aprendizaje, autoconcepto y rendimiento académico. Psicothema, 10,1.

Núñez, J.C., González-Pienda, J.A., García, M., González-Pumariega, S., Roces, C., Cabanach, R., y Valle, A. (1998a). Causal relationship between the self-concept and the academic achievement. International Conference on Motivation: 6th Workshop on Achievement and Task Motivation. Greece: Thessaloniki.

Núñez, J.C., González-Pienda, J.A., García, M., González-Pumariega, S., Roces, C., Alvarez, L., y González Torres, M.C. (1998b). Learning strategies, self-concept, and academic achievement. Psicothema, 10,1, 97-109.

Núñez, J.C., González-Pienda, J. A., García, M. S., González-Pumariega, S. y García, S. I. (1998). Estrategias de aprendizaje en estudiantes de 10 a 14 años y su relación con los procesos de atribución causal, el autoconcepto y las metas de estudio. Estudios de Psicología, 59, 65-85.

Núñez, J.C., González-Pienda, J. A., García, M. S., González-Pumariega, S. y García, S. I. (1998). Estrategias de aprendizaje en estudiantes de 10 a 14 años y su relación con los procesos de atribución causal, el autoconcepto y las metas de estudio. Estudios de Psicología, 59, 65-85.

Pintrich, P. R. y Schunk, D.H. (2006). Motivación en contextos educativos. Teoría, investigación y aplicaciones. Madrid: Pearson, Prentice Hall.

Pintrich, P.R. (1991). Editor’s comment: Current issues and new directions in motivational theory and research. Educational Psychologist, 26, 199-205.

Pintrich, P.R. (1994). Continuities and discontinuities: Future directions for research in educational psychology. Educational Psychologist, 29, 137-148.

Porto, A. (1994). Procesos de aprendizaje en estudiantes universitarios. Santiago de Compostela: Universidad de Santiago de Compostela. Tesis doctoral inédita.

Porto A., Barca, A., Santorum, R, y J. C. Núñez (1995). CPE: Cuestionario de Procesos de Estudio para a avaliación dos Enfoques de Aprendizaxe. Revista Galega de Psicopedagoxía, 10/11, 407-438.

Rodríguez, S., González, R, Piñeiro, I., Valle, A, Núñez, J. C. y González-Pienda, J. A. (2003). Metas de aproximación, metas de evitación y múltiples metas académicas. Psicothema, vol. 13, nº 4. pp. 546-550.

Rosario, P., Núñez, J.C., González-Pienda, J.A., Almeida, L. Soares, S. y Rubio, M. (2005). El aprendizaje escolar examinado desde la perspectiva del modelo 3P de J. Biggs. Psicothema, vol 17, núm. 1, 20-30.

Tejedor-Tejedor, F.J., González-González, S .G. y García-Señorán, Mª. M. (2008). Estrategias atencionales y rendimiento académico en estudiantes de secundaria. Revista Latinoamericana de Psicología. Vol. 40 (nº 1), 123-132.

Valle, A., G. Cabanach, R., Rodríguez, S., Núñez, J.C. y J. A González-Pienda (1998). Variables cognitivo-motivacionales, enfoques de aprendizaje y rendimiento académico. Psicothema, vol. 10, nº 2, 393-412.

Valle, A., González, R., Núñez, J.C., Suárez, J. M., Piñeiro, I. y S. Rodriguez (2000). Enfoques de aprendizaje en estudiantes universitarios. Psicothema, 12, 3, 368-375.

Valle, A., Núñez, J.C., Rodríguez, S. y S. González-Pumariega (2002). La motivación académica. En González-Pienda, González, R., Núñez, J.C. y Valle, A.: Manual de Psicología de la Educación. Madrid: Pirámide.

Valle, A., G. Cabanach, R., Rodríguez, S., Núñez, J.C. y J. A González-Pienda (2006). Metas académicas, estrategias cognitivas y estrategias de autorregulación del estudio.Psicothema, Vol. 18, nº 2; 165-170.

Valle, A., Cabanach, R. G., Rodríguez, S., Núñez, J. C., González-Pienda, J. A. y Rosário, P. (2007). Metas académicas, y rendimiento en estudiantes de secundaria. Revista de Psicología General y Aplicada, Vol.60, Núm. 1-2, 181-192.

Valle, A. Núñez, J . C., Cabanach, R., Rodríguez, S., González-Pienda, J. A. y Rosario, P. (2008). Capacidad predictiva de las metas académicas sobre el rendimiento en diferentes áreas curriculares. Revista Latinoamericana de Psicología. Vol. 40 (nº 1), 111-122.

Tejedor-Tejedor, F. J., González-González, S. G. y García-Señorán, M. (2008). Estrategias atencionales y rendimiento académico en estudiantes de secundaria. Revista Latinoamericana de Psicología, Vol. 40, nº 1, 123-132.

Veiga, F.H. (1997). Autoconceito dos jovens: Análise em funçao de variáveis do contexto familiar [Self-concept in young students. Analysis of its relation to variables of the family context]. ACTAS del I Congreso Luso-Espanhol de Psicologia da Educaçao, 489-497.

Weiner, B. (1979). A theory of motivation for some classroom experiences. Journal of Education Psychology, 71, 3-25.

Weiner, B. (1985). An attributional theory of achievement, motivation and emotion. Psychological Re­view, 92, 548‑573.

Weiner, B. (1986). An attributional theory of motivation and emotion. New York: Springer Verlag.

Weiner, B. (1990). History of motivational research in education. Journal of Educational Psychology, 82, 616-622.

Weiner, B. (1992). Human motivation. Methaphors, theories and research. California: Sage Publications.

Wentzel, K. R. (1998). Social relationships and motivation in middle school: The role of parents, teachers, and peers. Journal of Educational Psychology, 90, 202-209.

Wolters, C. (2004). Advancing achievement goal theory: Using goal str4uctures and goal orientations to predict students´ motivation, cognition and achievement. Journal of Educational Psychology, 96, 236-250.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías