| Competencias do título |
| Código | Competencias da titulación |
| A3 | Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística. |
| B7 | Capacidade de análise e síntese. |
| B8 | Capacidade de observar e de escoitar de forma activa. |
| B22 | Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
| B23 | Traballar de forma colaborativa. |
| B24 | Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) | Competencias da titulación | ||
| Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística. | A3 |
B22 B23 B24 |
|
| Capacidade de análise e síntese. | B7 |
||
| Traballar autonomamente. | B22 |
||
| Capacidade de observar e de escoitar de forma activa. | B8 |
||
| Traballar de forma colaborativa e en equipa. | B23 B24 |
||
| Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. | C1 |
||
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. A Lingüística e o seu obxecto. | 1.1. Alcance e obxectos da Lingüística. 1.2. Disciplinas e subdisciplinas que inclue. 1.3. A aplicación da Lingüística a ámbitos sociais. Relación entre Lingüística e Logopedia. |
| 2. A linguaxe e a comunicación. | 2.1. A comunicación, a información e a sua interpretación. 2.2. A orixe da linguaxe. 2.3. Características da linguaxe humana. Comunicación animal e humana. 2.4. Os canais da comunicación oral-auditivo, viso-xestual e táctil. Linguas orais e linguas de signos dos xordos. 2.5. A escrita. |
| 3. Linguaxe, mente e cerebro. | 3.1. Relacións entre linguaxe e pensamento. 3.2. Localización da faculdade lingüística no cerebro. Trastornos da linguaxe. 3.4. Adquisición dunha primeira e dunha segunda lingua. Bilingüismo e multilingüismo. |
| 4. Os sons das linguas. | 4.1 A produción do son. Perspectivas acústica e articulatoria. 4.2. Clases de sons: vogais e consoantes. 4.3. A transcrición fonética. 4.4. Fonema, fone e alofone. Os sistemas fonolóxicos. 4.5. Os elementos suprasegmentais. 4.6. A sílaba. |
| 5. Da palabra ao discurso. | 5.1. As unidades mínimas significativas: os morfemas. 5.2. Morfemas, morfes e alomorfes. Tipos de morfemas. 5.3. A palabra. Formación de palabras nas linguas. 5.4. Clases de palabras e categorías gramaticais. 5.5. A oración: simple e composta. 5.6. Os sintagmas (ou frases). 5.7. As relacións de dependencia: as funcións sintácticas. 5.9. Discurso e texto: cohesión e coherencia. |
| 6. O significado. | 6.1. Definición do significado: sentido e referencia. 6.2. Relacións de sentido. Metáfora e metonimia. 6.3. Proposición. Predicado e argumentos. Función semánticas. 6.4. Significado literal e intención comunicativa. 6.5. Actos de fala e os seus tipos. 6.6. O principio de cooperación e as máximas. 6.7. A cortesía como estratexia verbal. Tipos de estratexias. 6.8. A deíxe e os seus tipos. |
| 7. A diversidade lingüística. | 7.1. Relación lingua e sociedade. 7.2. Variación xeográfica: linguas e dialectos. 7.3. Variación social: sociolectos e rexistros. 7.3. As comunidades lingüísticas. 7.4. Contacto de linguas e bilingüismo. Linguas pidgins e creoulas. 7.5. A planificación lingüística. |
| 8. Aplicacións da Linguística. | 8.1. Lingüística clínica. 8.2. Elaboración de dicionarios e gramáticas. 8.3. O ensino das linguas. 8.4. Tradución e interpretación. 8.5. Lingüística computacional. |
| Planificación | |||
| Metodoloxías / probas | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Proba obxectiva | 3 | 30 | 33 |
| Sesión maxistral | 22 | 22 | 44 |
| Lecturas | 0 | 33 | 33 |
| Obradoiro | 18 | 18 | 36 |
| Atención personalizada | 4 | 0 | 4 |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | |||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Proba obxectiva | Proba escrita final. |
| Sesión maxistral | Explicación dos conceitos fundamentais e clarificación das dúbidas principais. |
| Lecturas | Lectura, e, no seu caso, síntese e/ou comentario, de material obrigatorio. |
| Obradoiro | Diversas metodoloxías e probas nas aulas (exposicións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc) e tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, con supervisión do profesorado e resolución de dúbidas específicas. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | ||
| Metodoloxías | Descrición | Cualificación |
| Obradoiro | Avaliarase a participación activa, a asistencia e os resultados das diversas prácticas e actividades, que serán presentadas e/ou desenvolvidas nas aulas interactivas. Asimesmo será obrigatorio realizar dúas tutorías en grupo. | 50 |
| Proba obxectiva | Dúas probas escritas, cuxos contidos serán o temario explicado, as lecturas obrigatorias e os outros materiais utilizados nas aulas. Para superar a materia é preciso ter aprobadas a parte relativa ao obradoiro e a parte do exame. |
50 |
| Sesión maxistral | Explicación dos principais contidos do temario. Non contará a asistencia nestas clases. | 0 |
| Observacións avaliación | ||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Yule, George (2007). “Adquisición de la primera lengua”. Em: El lenguaje, pp. 175-191.. Madrid. Akal
Escandell Vidal, Mª Victoria (2005). “Algunas reflexiones iniciales”. En: La comunicación, pp. 9-25. Madrid. Gredos
Yule, George (2007). “El desarrollo de la escritura”. En: El lenguaje, pp. 29-37.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “El lenguaje y el cerebro”. En: El lenguaje, pp. 161-174.. Madrid. Akal
Crystal, David (1994). “El lenguaje y otros sistemas de comunicación”. En: Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge, pp. 396-403.. Madrid. Taurus
Moreno Cabrera, Juan Carlos (2002). “El objeto de investigación I: Características del lenguaje humano”. En: Curso universitario de Lingüística General. Tomo I: Teoría de la gramática y sintaxis general, pp. 39-47.. Madrid. Síntesis
Martínez Celdrán, Eugenio, et alii (1998). “Fonética”. En: Lingüística. Teoría y aplicaciones, pp. 25-83.. Barcelona. Masson
Crystal, David (1994). “Gramática”. En: Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge, pp. 88-99.. Madrid. Taurus
Martínez Celdrán, Eugenio (1995). “La Lingüística”. En: Bases para el estudio del lenguaje, pp. 15-29.. Barcelona. Octaedro
Yule, George (2007). “La variación geográfica de las lenguas”. Em: El lenguaje, pp. 238-252.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “La variación social de las lenguas”. Em: El lenguaje, pp. 253- 266.. Madrid. Akal
Tuson Valls, Jesús (2003). “Los orígenes del lenguaje”. En: Introducción al lenguaje, pp. 15-38.. Barcelona. Ed. UOC
Yule, George (2007). “Los patrones sonoros del lenguaje”. En: El lenguaje, pp. 52-61.. Madrid. Akal
González Pereira, Miguel, e Francisco Albertuz Carneiro (2000). “Morfoloxía”. En: Fernando Ramallo et alii (eds.), Manual de Ciencias da Linguaxe, pp. 585-627.. Vigo. Xerais
Hurford, James R., e Brendan Heasley (1983). “Oraciones, enunciados y proposiciones” / “Referencia y sentido” / “Expresiones referenciales” / “Predicados”. En: Curso de Semántica, pp. 26-62.. Madrid. Visor
Mateus, Maria Helena Mira, e Alina Villalva (2006). “Para que serve a Linguística?”. En: O Essencial sobre Linguística, pp. 79-92.. Lisboa. Caminho
Yule, George (2007). “Pragmática”. En: El lenguaje, pp. 132-145. Madrid. Akal
Simone, Raffaele (1993). “Propiedades fundamentales del lenguaje / ‘Abstracto’ en lingüística”. En: Fundamentos de Lingüística, pp. 18-22.. Barcelona. Ariel
Yule, George (2007). “Semántica”. En: El lenguaje, pp. 118-131.. Madrid. Akal |
|
|
|
| Bibliografía complementaria |
Walter, Henriette (1996). A aventura das línguas do Ocidente. Lisboa: Terramar
Martínez Celdrán, Eugenio (1995). Bases para el estudio del lenguaje . Barcelona. Octaedro
Cardona, Giorgio Raimondo (1991). Diccionario de lingüística. Barcelona. Ariel
Yule, George (2007). El lenguaje. Madrid. Akal
Martín Vide, Carlos (ed.) (1996). Elementos de Lingüística. Barcelona. Octaedro
Crystal, David (1994). Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge. Madrid. Taurus
Martínez Celdrán, Eugenio, et alii (1998). Lingüística. Teoría y aplicaciones. Barcelona. Masson
Ramallo, Fernando, et alii (2000). Manual de Ciencias da Linguaxe. Vigo. Xerais
Comrie, Bernard, S. Matthews e M. Polinsky (eds.) (2001). O Atlas das Línguas: A Origem e a Evolução das Línguas no Mundo. Lisboa: Editorial Estampa
Bernárdez, Enrique (2000). ¿Qué son las lenguas? . Madrid. Alianza |
|
|
| Recomendacións | |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
Recoméndase un repaso sistemático dos contidos gramaticais das asignaturas de lingua castelán ou galego da Secundaria. Són imprescindibles estes coñecementos para poder entender o contido da asignatura de Lingüística. Asimesmo, convén repasar as normas de ortografía e do estilo na lingua que o alumno/a decida utilizar nas provas escritas. Non se pode aprobar con faltas de ortografía e con problemas graves na redacción dun texto. |