Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Literatura Española Código 613G02011
Titulación
Grao en Galego e Portugués: Estudos Lingüísticos e Literarios
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao Anual
Segundo Obrigatoria 9
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Filoloxía Española e Latina
Coordinación
Yagüe Lopez, Pilar
Correo electrónico
pilar.yague.lopez@udc.es
Profesorado
Caamaño Rojo, María José
Yagüe Lopez, Pilar
Correo electrónico
maria.caamano.rojo@udc.es
pilar.yague.lopez@udc.es
Web
Descrición xeral Introducción á Historia da Literatura Española a través dos seus principais autores e obras.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria.
A2 Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual.
A3 Coñecer as correntes teóricas da lingüística e da ciencia literaria.
A5 Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua española.
A7 Coñecer as literaturas en lingua galega, española e inglesa.
A9 Elaborar textos orais e escritos de diferente tipo en lingua galega, española e inglesa.
A11 Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada.
B2 Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas.
B3 Adquirir capacidade de autoformación.
B5 Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas.
B7 Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Coñecer os principais autores e obras da Literatura española e valorar criticamente as súas produccións A1
A2
A7
Traballar de forma autónoma con iniciativa B3
Capacidade de análise e síntese B7
Coñecemento dos métodos e técnicas de análise literaria A2
A3
Utilizar as ferramentas básicas das TIC necesrias para o exercicio da súa profesión e a aprendizaxe ó longo da súa vida B2
C3
Capacidade para interrelacionar os distintos aspectos da Filoloxía B5
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible paa resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C6
Capacidade para comunicar os coñecementos adquiridos A5
A9
A11
C1

Contidos
Temas Subtemas
1. Introducción metodológica

Bases para el estudio de la historia de la literatura

2. Edad Media 2. 1. Introducción
2. 2. Acercamiento a los principales géneros, textos, y autores
3. Siglos de Oro

3.1. Introducción
3 2. Acercamiento a los principales géneros, textos, y autores
4.De la Ilustración al Naturalismo
4. 1. Introducción
4. 2. Acercamiento a los principales géneros, textos, y autores
5. Del Modernismo a la actualidad 5. 1. Introducción
5. 2. Acercamiento a los principales géneros, textos, y autores

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba obxectiva 4 40 44
Actividades iniciais 2 0 2
Sesión maxistral 30 0 30
Obradoiro 22 22 44
Aprendizaxe colaborativa 10 10 20
Lecturas 0 80 80
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba obxectiva Na data oficial os estudantes deberán realizar unha proba obxectiva na que demostren os coñecementos adquiridos ao longo do curso.
Actividades iniciais Farase unha proba inicial para determinar o nivel dos alumnos na materia e comprobar o punto de partida para iniciar as explicacións.
Sesión maxistral Impartiranse nas sesións comúns de carácter expositivo. O profesor presentará os temas e desenvolverá os apartados que se consideren de especial dificultade.
Obradoiro Nas titorías en grupo reducido desenvolveranse comentarios de textos procedentes das lecturas. O estudante deberá seleccionar dous destes textos (un por cuadrimestre) para elaborar individualmente un comentario por escrito que será avaliado.
Aprendizaxe colaborativa Nas clases interactivas traballarase con textos de lectura obligatoria e faranse os controis de lectura pertinentes. Ao final de cada cuadrimestre realizarase nas aulas un control de lectura avaliable.
Lecturas O alumno terá que realizar ó longo do curso as lecturas obrigatorias que se especifican no programa. É preciso que as lecturas se realicen previamente á explicación do tema para o correcto aproveitamento das explicacións.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba obxectiva
Descrición
O profesor facilitará o alumno a bibliografía específica que considere oportuna e as orientacións pertinentes en cada caso.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba obxectiva Nas datas oficiais realizaranse as probas obxectivas pertinentes. 50
Aprendizaxe colaborativa Terase en conta a asistencia e, sobre todo a participación, nas aulas onde se poña de manifesto o interese do alumno e a súa evolución. 20
Obradoiro En cada cuadrimestre será preciso entregar un comentario literario dun texto seleccionado pola profesora. 30
 
Observacións avaliación
<p>
<table class="MsoNormalTable" border="0" cellspacing="1" cellpadding="0" width="600">
<tbody>
<tr>
<td colspan="3">
<p>Porcentaxes non reais; por esixencias do deseño da aplicación coa que se elabora esta guía docente, as porcentaxes ofrecidas arriba só son orientativas. Lea atentamente a información ao respecto que segue.A cualificación final responderá ao seguinte reparto porcentual:</p>
<p>1. Un 50% obterase pola proba obxectiva escrita que os estudantes realizarán ao remataren a materia e nas datas, horas e lugar establecidos nos horarios oficiais de exames do centro.<strong>Moi importante: os estudantes deberán obter unha puntuación mínima de 4 sobre 10 nesta proba escrita para poder superar a materia</strong>. Esto implica que terán que compensar a cualificación co outro 50% ata chegar ao 5 de media, necesario para aprobar.</p>
<p> Ningún estudante obterá o 100% da súa cualificación final con esta proba: todos serán cualificados coa distribución porcentual aquí recollida.</p>
<p>2. Un 40% obterase da realización de actividades ou tarefas (individuais ou grupais) ao longo do curso. As datas de entrega son inapelables. Un 30% corresponderá á realización de dous comentarios por escrito e o 10% restante a dous controis de lectura. </p>
<p>3. Un 10% responderá á asistencia, participación e desempeño do estudante no decorrer do curso. Observaranse o aproveitamento e a evolución individual do alumno, mais tamén e moi especialmente a súa dinámica na aula, a súa forma de argumentar, a colaboración cos compañeiros e todos aqueles elementos que teñan que ver coa aprendizaxe colaborativa e o traballo en grupo.</p>
<p>4. Á hora de establecer a cualificación final en cada unha das dúas oportunidades (xuño e xullo) que ten o alumno, computaranse a proba obxectiva pertinente, as actividades expostas e entregadas ao longo do curso así como a asistencia e participación.</p>
<p>5. Os alumnos que teñan suspensas ou non realizadas as actividades avaliables, terán que entregar na segunda oportunidade de xullo terán que entregar os traballos escritos unha semana antes do exame. En caso de ter suspensas as actividades feitas nas aulas, a proba obxectiva contará cunha parte que as inclúa.</p>
<p>6. Os estudantes a tempo parcial, con dispensa académica recoñecida, farán as actividades que se determinen en cada caso.<br /><br /><br /><strong>7. Non se admitirán traballos por correo electrónico, o único soporte para a entrega será o papel.<br /><br />8. </strong><u>Será indispensable a corrección ortográfica, de redacción e presentación, así como aterse ás normas de presentación dos traballos escritos e de redacción da bibliografía.</u>  Tres faltas de ortografía supoñen a penalización de 1 punto en cada actividade avaliable; do mesmo xeito unha redacción ou presentación engorrosa pode tamén penalizarse. O plaxio suporá a descalificación automática dos traballos.</p>
<p>9. No caso de estudantes estranxeiros será indispensable para seguir a materia ter un dominio razoable da lingua española tanto na súa expresión oral coma escrita equivalente a un nivel B2.</p>
<p>10. MOI IMPORTANTE. De acordo coa Normativa académica, o alumno será avaliado e cualificado sempre que acuda ao exame. Polo tanto, recibirán cualificación de Non Presentado (N.P.) aquelas persoas que non se presentaren  ningunha das probas escritas oficiais. </p></td></tr></tbody></table></p>

Fontes de información
Bibliografía básica

OBRAS DE LECTURA OBLIGATORIA:

Edad Media

Antoloxía de textos medievais, que facilitará a profesora.

Rojas, Fernando de, La Celestina, ed. de P. E. Russell, Madrid, Castalia, 1991; ed. D. S. Severin, Madrid, Cátedra; ed. de J. C. Conde y M. Haro, Madrid, Castalia didáctica, 2001.

Siglos de Oro

S. XVI

La vida de Lazarillo de Tormes, y de sus fortunas y adversidades, ed. A. Blecua, Madrid, Castalia, 1984; ed. de F. Rico, Madrid, Cátedra, 1998; ed. de R. Navarro Durán, Barcelona, Octaedro, 2003.

 Antología Poética de los Siglos XVI-XVII, ed. de J. Montero, Madrid, Biblioteca Nueva, 2006.

S. XVII

Cervantes, Miguel de, Novelas ejemplares, ed. H. Sieber, Madrid, Cátedra, 1994; ed. J. B. Avalle-Arce, Madrid, Castalia, 1992.

Antología poética de los siglos XVI y XVII, ed. de J. Montero. Madrid, Biblioteca Nueva, 2006.

Vega, Lope de, El caballero de Olmedo, ed. de F. Rico. Madrid, Cátedra, 1989; ed. de A. Hermenegildo, Salamanca, Colegio de España, 1992.

Siglo XVIII

Cadalso, José, Cartas marruecas, ed. de E. Martínez Mata, Barcelona, Crítica, 2000. (Selección).

Fernández de Moratín, Leandro, El sí de las niñas, ed. de J. Pérez Magallón, Barcelona, Crítica, 1994.

Siglo XIX

Selección de poemas de Poesía española del siglo XIX, ed. de J. Urrutia, Madrid, Cátedra, 1995.

Duque de Rivas, Don Álvaro o la fuerza del sino, ed. de M. A. Lama, Barcelona, Crítica, 1994.

Pérez Galdos, Benito Miau, ed. F. J. Díez Revenga, Madrid, Cátedra, 2000.

 

Siglos XX y XXI

Valle-Inclán, Ramón Mª del, del, Sonata de primavera, ed. de P. Gimferrer, Madrid, Espasa-Calpe (Austral), 1989.

Selección de poemas de: Antología de la poesía española del siglo XX, ed. de J. Paulino Ayuso, Madrid, Castalia (Clásicos Castalia), 2003.

Sanchís Sinisterra, José, ¡Ay, Carmela!, ed. de M. Aznar Soler, Madrid, Cátedra, 1993.

Bibliografía complementaria

Manuales

Alberich, J. et al. (dir.), Historia de la Literatura Española, Madrid, Cátedra, 1990.

Alvar, C., J. C. Mainer y R. Navarro Durán, Breve historia de la literatura española, Madrid, Alianza Editorial, 1997.

Mainer, J. C. (dir.), Historia de la literatura española, vol. 3 (de 1598 a 1691) y vol. 6 (1900 a 1930), Barcelona, Crítica, 2010- [obra en curso de publicación].

Rico, F. (dir.), Historia y crítica de la literatura española, Barcelona, Crítica, 1983-.

Rodríguez Cacho, L., Manual de historia de la literatura española, Madrid, Castalia, 2009.

Estudios

Aguilar Piñal, F., Introducción al siglo XVIII, Madrid, Júcar, 1991.

García de la Concha, V. (ed.), El Surrealismo, Madrid, Taurus (El escritor y la crítica), 1982.

Lewis, C.S., La imagen del mundo: introducción a la literatura medieval y renacentista, Barcelona, Península, 1997.

Lissorgues, Y., M. Palenque Francisca Soria: “Del Realismo al Fin de Siglo. Sociedad y arte literario”. En García de la Concha, V. (dir.), y F. Romero Tobar (coord.), Hª de la literatura española. Siglo XIX, Madrid, Espasa, 1998, pp. 1-90.

Litvak, L. (ed.), El Modernismo, Madrid, Taurus (El escritor y la crítica), 1975.

López Bueno, B. (coord.), La Renovación Poética del Renacimiento al Barroco, Madrid, Síntesis, 2006.

Mainer, J. C., La Edad de Plata (1902-1939), Madrid, Cátedra, 1983.

Mainer, J. C., De posguerra (1951-1990), Barcelona, Crítica, 1994.

Romero Tobar, L., Panorama crítico del Romanticismo español, Madrid, Castalia, 1994.

Ruiz Pérez, P., Manual de literatura española de los siglos de oro, Madrid, Castalia, 2000.

* El profesor podrá selecciónar e incorporar textos de otras antologías y ediciones. Asímismo, facilitará bibliografía específica en cada tema.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Introdución aos Estudos Literarios/613G01005
Lingua e Cultura Clásica/613G01006
Lingua Española 2/613G01013

Observacións
<p>As actividades entregaranse inapelablemente nas datas fixadas de antemán. En xullo, a data de entrega establecese unha semana antes do exame, mais a data límite é o día do exame.<br />Non se admitirán traballos por correo electrónico, o único soporte para a entrega será o papel. As repostas aos correos electrónicos recibidos serán atendidas só nos horarios de titorías fixados. As profesoras completarán a bibliografía xeral con bibliografía específica en cada tema. Será indispensable a corrección ortográfica, de redacción e presentación. 


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías