Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Psicoloxía social aplicada Código 652438007
Titulación
Mestrado Universitario en Psicoloxía Aplicada
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Clemente Diaz, Miguel
Correo electrónico
miguel.clemente@udc.es
Profesorado
Clemente Diaz, Miguel
Correo electrónico
miguel.clemente@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A2 Saber identificar os factores persoais, psico-sociais e/ou educativos que poden pór en risco a saúde das persoas.
A3 Ser capaz de elaborar un informe científico que implique definir un problema de investigación, as hipóteses e variables asociadas, así como definir o deseño, a mostra e o seu modo de selección, as ferramentas de recollida de datos e a súa consecuente análise e discusión.
A4 Ser capaz de lograr un adecuado nivel de comprensión da demanda do destinatario en cada situación ou contexto de aplicación.
A5 Ser capaz de realizar unha avaliación psicolóxica no contexto dunha investigación científica.
A8 Coñecer as bases para establecer hipóteses respecto dun caso concreto e, a partir das mesmas, saber deducir enunciados contrastables.
A10 Ser capaz de deseñar instrumentos de recollida de información en programas de intervención psicolóxica.
A12 Adquirir un coñecemento teórico básico sobre o estado da arte nas diferentes áreas implicadas na psicoloxía aplicada.
A18 Mostrar un compromiso ético e profesional con respecto ás responsabilidades cívicas, sociais e globais.
B5 Habilidades nas relacións interpersoais.
B13 Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Saber identificar os factores persoais, psico-sociais e/ou educativos que poden pór en risco a saúde das persoas. AI2
CM6
CM8
Ser capaz de elaborar un informe científico que implique definir un problema de investigación, as hipóteses e variables asociadas, así como definir o deseño, a mostra e o seu modo de selección, as ferramentas de recollida de datos e a súa consecuente análise e discusión. AI3
Ser capaz de lograr un adecuado nivel de comprensión da demanda do destinatario en cada situación ou contexto de aplicación. AI4
Ser capaz de realizar unha avaliación psicolóxica no contexto dunha investigación científica. AI5
Coñecer as bases para establecer hipóteses respecto dun caso concreto e, a partir das mesmas, saber deducir enunciados contrastables. AI8
Ser capaz de deseñar instrumentos de recollida de información en programas de intervención psicolóxica. AI10
Adquirir un coñecemento teórico básico sobre o estado da arte nas diferentes áreas implicadas na psicoloxía aplicada. AI12
Mostrar un compromiso ético e profesional con respecto ás responsabilidades cívicas, sociais e globais. AI18
Habilidades nas relacións interpersoais. BI5
Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica. BI13
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. CM4
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. CM8

Contidos
Temas Subtemas
1. Psicología del trabajo, las organizaciones y recursos humanos.
Reclutamiento, selección, formación en las organizaciones.
Psicología del Trabajo.
Conducta organizacional.
Psicopatología laboral.
2. Psicología jurídica.
Definición, concepto e historia de la Psicología Jurídica.
Procesos psicosociales y psicológicos edplicativos y aplicados al Derecho.
Areas de aplicación: Psicología y cuerpor de seguridad, Psicología Penitenciaria, Picología del Menor y la Familia, Psicología forense, Psicología e Investigación Judicial.
5. Psicología de la desviación social. Agresividad, violencia, y delincuencia.
Desviación y marginación social.
Psicología y Criminología.
Estudio de tipos concretos de delito.
4. Psicología social educativa.
Procesos de grupo involucrados en el aula.
Estructuras psicosocailes y su aplicación a la educación.
Procesos psicosociales y sistema educativo.
3. Psicología ambiental.
Conducta y medio ambiente.
Efectos del medio ambiente sobre la conducta.
Arquitectura y medio ambiente.
Procesos psicosociales y medio ambiente.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Esquemas 0 2 2
Lecturas 0 16 16
Sesión maxistral 11 0 11
Xogo de rol (role playing) 7 0 7
Presentación oral 3 0 3
Proba de ensaio 1 0 1
Recensión bilbiográfica 0 16 16
Traballos tutelados 0 16 16
Proba oral 1 0 1
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Esquemas Representación gráfica y simplificada de la información que conlleva unos determinados contenidos de aprendizaje
Lecturas Conjunto de textos y documentación escrita que se han recogido y editado como fuente de profundización en los contenidos trabajados
Sesión maxistral Exposición oral complementada con el uso de medios audiovisuales y la introducción de algunas preguntas dirigidas a los estudiantes, con la finalidad de transmitir conocimientos y facilitar el aprendizaje. La clase magistral también es conocida como "conferencia", "método expositivo" o "lección magistral". Esta última modalidad se suele reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasiones especiales, con un contenido que supone una elaboración original y basada en el uso casi exclusivo de la palabra como vía de transmisión de la información a la audiencia.
Xogo de rol (role playing) Técnica de dinámica de grupos que tiene como objetivo ayudar a desarrollar la perspectiva social y la empatía mediante la representación de diferentes papeles dentro de situaciones conflictivas donde intervienen diferentes posturas que tienen que ser combinadas. Se utiliza para trabajar las relaciones interpersonales, el comportamiento, los valores y las actitudes
Presentación oral Intervención inherente a los procesos de enseñanza-aprendizaje basada en la exposición verbal a través de la que el alumnado y el profesorado interactúan de un modo ordenado, planteando cuestiones, haciendo aclaraciones y exponinedo temas, trabajos, conceptos, hechos o principios de forma dinámica
Proba de ensaio Prueba en la que se busca responder por escrito a preguntas de cierta amplitud valorando que se proporcione la respuesta esperada, combinada con la capacidad de razonamiento (argumentar, relacionar, etc.), creatividad y espíritu crítico. Se utiliza para una evaluación diagnóstica, formativa y sumativa. Permite medir las habilidades que no pueden evaluarse con las pruebas objetivas como la capacidad crítica, de síntesis, de comparación, de redacción y de originalidad del estudiante; por lo que implica un estudio amplio y profundo de los contenidos, sin perder de vista el conjunto de las ideas y sus relaciones.
Recensión bilbiográfica Proceso de lectura crítica de un libro, de un artículo, de una tesis o de una comunicación a un congreso. Como tal proceso, comprende la lectura de la obra, el análisis de su contenido y una crítica y valoración de la misma en relación a la literatura existente sobre el tema. Una recensión no supone un resumen de la obra, ni un mero análisis del contenido, pues lo que le otorga sentido y dimensión académica científica es la crítica que merece a juicio del autor de la recensión, en relación a otras obras conocidas del mismo ámbito o en relación a su propia experiencia.
Traballos tutelados Metodología diseñada para promover el aprendizaje autónomo de los estudiantes, bajo la tutela del profesor y en escenarios variados (académicos y profesionales). Esta referida prioritariamente al aprendizaje de "como hacer las cosas. Constituye una opción basada en la asunción por los estudiantes de la responsabilidad por su propio aprendizaje. Este sistema de enseñanza se basa en dos elementos básicos: el aprendizaje independiente de los estudiantes y el seguimiento de ese aprendizaje por el profesor-tutor.
Proba oral Prueba en la que se busca responder, de forma oral, a preguntas cortas o de cierta amplitud, valorando la capacidad de razonamiento (argumentar, relacionar, etc.), creatvidad y espíritu crítico. Permite medir las habilidades que no pueden evaluarse con las pruebas objetivas como la capacidad crítica, de síntesis, de comparación, de redacción y de originalidad del estudiante; por lo que implica un estudio amplio y profundo de los contenidos, sin perder de vista el conjunto de las ideas y sus relaciones.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Monitorización de los trabajos individuales que realiza cada alumno. Orientación sobre la metodología y las fuentes documentales que debe manejar y sobre la redacción del informe final del trabajo.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba de ensaio Prueba en la que se busca responder por escrito a preguntas de cierta amplitud valorando que se proporcione la respuesta esperada, combinada con la capacidad de razonamiento (argumentar, relacionar, etc.), creatividad y espíritu crítico. Se utiliza para una evaluación diagnóstica, formativa y sumativa. Permite medir las habilidades que no pueden evaluarse con las pruebas objetivas como la capacidad crítica, de síntesis, de comparación, de redacción y de originalidad del estudiante; por lo que implica un estudio amplio y profundo de los contenidos, sin perder de vista el conjunto de las ideas y sus relaciones. 25
Recensión bilbiográfica Proceso de lectura crítica de un libro, de un artículo, de una tesis o de una comunicación a un congreso. Como tal proceso, comprende la lectura de la obra, el análisis de su contenido y una crítica y valoración de la misma en relación a la literatura existente sobre el tema. Una recensión no supone un resumen de la obra, ni un mero análisis del contenido, pues lo que le otorga sentido y dimensión académica científica es la crítica que merece a juicio del autor de la recensión, en relación a otras obras conocidas del mismo ámbito o en relación a su propia experiencia. 25
Traballos tutelados Metodología diseñada para promover el aprendizaje autónomo de los estudiantes, bajo la tutela del profesor y en escenarios variados (académicos y profesionales). Esta referida prioritariamente al aprendizaje de "como hacer las cosas. Constituye una opción basada en la asunción por los estudiantes de la responsabilidad por su propio aprendizaje. Este sistema de enseñanza se basa en dos elementos básicos: el aprendizaje independiente de los estudiantes y el seguimiento de ese aprendizaje por el profesor-tutor. 25
Proba oral Prueba en la que se busca responder, de forma oral, a preguntas cortas o de cierta amplitud, valorando la capacidad de razonamiento (argumentar, relacionar, etc.), creatvidad y espíritu crítico. Permite medir las habilidades que no pueden evaluarse con las pruebas objetivas como la capacidad crítica, de síntesis, de comparación, de redacción y de originalidad del estudiante; por lo que implica un estudio amplio y profundo de los contenidos, sin perder de vista el conjunto de las ideas y sus relaciones. 25
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica

BIBLIOGRAFÍA

ALVARO, J.L., GARRIDO, A. & TORREGROSA, J.R. (Coords.) (1996). Psicología Social Aplicada. Madrid: McGraw-Hill.

BECHTEL, R. (1997). Environment and behavior. An Introduction. Londres: Sage.

BECHTEL, R. Y CHURCHMAN, A. (2002). Handbook of Environmental Psychology. Nueva York: Wiley.

CLEMENTE, M. & ESPINOSA, P. (2001). La Mente Criminal: Teorías Explicativas del Delito desde la Psicología Jurídica. Madrid: Dykinson.

CLEMENTE, M. & NÚÑEZ, J. (Comps.) (1997), Psicología Jurídica Penitenciaria. Madrid: Ed. Fundación Universidad Empresa. 2 vols

CLEMENTE, M. & RIOS, J. (Comps.) (1994). Guía Jurídica del Psicólogo. Madrid: Pirámide

CLEMENTE, M. & SANCHA, V. (1989). Psicología Social y Penitenciaria. Madrid: Ministerio de Justicia.

CLEMENTE, M. & SERRANO, M.I. (Comps.) (1999). Psicología Jurídica y Redes Sociales. Madrid: Fundación Universidad Empresa.

CLEMENTE, M. & VIDAL, M.A. (1995). Violencia y Televisión. Madrid: Noesis.

CLEMENTE, M. (1987). Delincuencia Femenina: Un Enfoque Psicosocial. Madrid: Univer­sidad Nacional de Educación a Distancia.

CLEMENTE, M. (1992). Psicología Social Aplicada. Madrid: Eudema (20 edición editada en Ed. Pirámide, 1996).

CLEMENTE, M. (1992b). Psicología Social Aplicada. Madrid: Pirámide.

CLEMENTE, M. (2005). Violencia y Medios de Comunicación: La Socialización Postmoderna. Madrid: Eos.

CLEMENTE, M. (Comp.) (1994). Fundamentos de la Psicología Jurídica. Madrid: Pirámide, 508 pp. (20 edición, 1996).

CLEMENTE, M. (Ed.) (1992a). Psicología Social: Métodos y Técnicas de Investigación. Madrid: Eudema.

CLEMENTE, M.; PARRILLA, A. & VIDAL, M.A. (Comps.) (1998). Psicología Jurídica y Seguridad: Policía y Fuerzas Armadas (1998). Madrid: Fundación Universidad Empresa. 2 vols

CORRALIZA, J. A. (1990) La experiencia del ambiente: percepción y significado del medio ambiente, Madrid: Tecnos.

GARCÍA MIRA, R. (2009). Sostenibilidad, Valores y Cultura Ambiental. Madrid: Pirámide.

GARCÍA-MIRA, R., SABUCEDO, J.M. & ROMAY, J. (2002). Psicología y medio ambiente. A Coruña: IAPS-AGEIP.

GARCÍA-MIRA, R., SABUCEDO, J.M. & ROMAY, J. (2004). Culture, Environmental Action and Sustainability. Göttingen, Alemania: Hogrefe & Huber.

GARCÍA-MIRA, R.; UZZELL, D.; REAL, J.E. & ROMAY, J. (2005). Housing, Space and Quality of Life. Aldershot, Inglaterra: Ashgate Publishing.

GARLING, T. & GOLLEDGE, R. [Eds.] (1993). Behavior and Environment: Psychological and Geographical Approaches. Amsterdam: North Holland.

Gifford, R. (2007). Environmental Psychology. Principles and Practices. Colville, WA: Optimal Books.

HERNÁNDEZ-RUIZ, B. & VALERA i PERTEGÁS, S. (2008). Psicología Social Aplicada e Intervención Psicosocial. Santa Cruz de Tenerife: Resma.

HOLAHAN, C.J. (1991), Psicología ambiental, un enfoque general. México: Limusa.

JIMENEZ BURILLO, F. & CLEMENTE, M. (Comps.)(1986). Psicología Social y Sistema Penal. Madrid: Alianza Univer­sidad Textos.

KAPLAN, S. &.KAPLAN, R. (1982). Cognition and Environment. NY: Praeger.

OVEJERO, A. (1998). Las Relaciones Humanas: Psicología Social teórica y aplicada. Madrid: Biblioteca Nueva.

ROMAY MARTÍNEZ, J. (2007). Perspectivas y retrospectivas de la Psicología Social en los albores del siglo XXI. Madrid: Biblioteca Nueva

SANCHA, V.; CLEMENTE, M. & MIGUEL, J,J. (Comps.)(1987). Delincuencia: Teoría e Investigación. Madrid: Alpe Edito­res.

SÁNCHEZ, A. (2002). Psicología Social Aplicada. Madrid: Prentice.-Hall.

STOKOLS, D. & ALTMAN, I. [Eds.] (1987). Handbook of Environmental Psychology. New York: Wiley.

URRA, J. & CLEMENTE, M. (Comps.)(1997). Psicología Jurídica del Menor. Madrid: Ed. Fundación Universidad Empresa.

URRA, J.; CLEMENTE, M. & VIDAL, M.A. (2000). Televisión: Impacto en la Infancia. Madrid: Siglo XXI.

Recursos online

www.socialpsychology.org

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías