Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) A avaliación do desenvolvemento da linguaxe Código 652498006
Titulación
Mestrado Interuniversitario en Estudos Avanzados sobre a Linguaxe, a Comunicación e as súas Patoloxías (plan 2012)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía Evolutiva e da Educación
Coordinación
Mayor Cinca, Mª Ángeles
Pérez Pereira, Miguel
Correo electrónico
mayor@usal.es
miguel.perez.pereira@usc.es
Profesorado
Mayor Cinca, Mª Ángeles
Pérez Pereira, Miguel
Zubiauz , Begoña
Correo electrónico
mayor@usal.es
miguel.perez.pereira@usc.es
bzubiauz@usal.es
Web
Descrición xeral Os obxectivos desta materia podense resumir nos seguintes:
- Lograr que os alumnos coñezan en que consiste o proceso de avaliación da linguaxe oral.
- Lograr que os alumnos coñezan as técnicas e instrumentos máis importantes para a avaliación da linguaxe e os seus trastornos.
- Familiarizar os alumnos cos devanditos instrumentos.
- Lograr que os alumnos saiban realizar un diagnóstico.
- Lograr que os alumnos saiban redactar un informe de avaliación.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Os estudiantes saberán aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación empregados na avaliación da linguaxe oral..
A2 Os estudiantes poderán levar a cabo a avaliación de trastornos específicos da linguaxe oral, tales como as disartrias, alteracións da linguaxe no envellecemento e trastornos dexenerativos, as alteracións da linguaxe en enfermedades mentais, trastornos do espectro autista, etc.
A3 Os alumnos/as saberán realizar a avaliación das dificultades de lectura e de trastornos específicos da linguaxe escrita.
A6 Saberán realizar unha intervención nas dificultades de lectura e dos trastornos específicos da linguaxe escrita.
B2 Serán capaces de comportarse con ética e responsabilidade social como ciudadáns e como profesionais.
B4 Os estudiantes serán capaces de tomar decisións con autonomía e responsabilidade.
C2 Os alumnos/as entenderán a importancia da cultura emprendedora e coñecerán os medios ó alcance das persoas emprendedoras.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
XERAIS DA MATERIA Poden explicar por escrito cales son os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico. Son capaces de aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación empregados nas alteracións específicas da linguaxe e a comunicación. Poden realizar unha avaliación das alteracións da linguaxe nos trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe: trastorno específico da linguaxe, atrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención; os trastornos do espectro autista, os trastornos específicos da linguaxe escrita; as dificultades de lectura; os trastornos da fluidez do fala; as disartrias; as disfonías; as alteracións da linguaxe no envellecemento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo selectivo e as inhibicións da linguaxe. Son capaces de redactar un informe de avaliación. Foron capaces de realizar unha avaliación tras a intervención. Poden reflexionar por escrito acerca dos problemas e avances no ámbito da avaliación da linguaxe e a comunicación. Adquirir un coñecemento práctico da avaliación na área da linguaxe e a comunicación. Coñecer a actuación profesional e os ámbitos onde se desenvolve a práctica. Adquirir ou desenvolver os recursos persoais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación, técnicas de dinamización ou toma de decisións. Realizar a selección, avaliación e aplicación de recursos das Tecnoloxías da Información e a Comunicación na prevención e intervención sobre as dificultades de aprendizaxe relacionadas co desenvolvemento da linguaxe e a comunicación. AP1
AP2
AP3
AP6
BP2
BP4
CP2

Contidos
Temas Subtemas
1) O proceso de avaliación do desenvolvemento da linguaxe: Procesos e dimensións a avaliar en función da idade.
2) Avaliación-intervención-seguimento
3) A entrevista inicial.
4) Técnicas de observación na avaliación.
5) Emprego de probas estandarizadas en función dos procesos (recepción / expresión) e das dimensións (fonética/fonoloxía, léxico-semántica, morfoloxía, sintaxe, pragmática, discurso).
6) Emprego doutras probas non estandarizadas.
7) O informe final

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Obradoiro 12 18 30
Portafolios do alumno 0 10 10
Proba obxectiva 1 9 10
Sesión maxistral 6 18 24
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Obradoiro Os alumnos deberán aplicar unha serie de probas a, polo menos, unha persoa. Deberán poñerse en contacto co coordinador/a do máster da súa universidade para que lles faciliten o acceso.
Portafolios do alumno En cada sesión de clase o estudante deberá recoller nun portafolio todos os casos analizados ou as prácticas realizadas. Estes materiais, ademais das presentacións power point corresondientes a cada clase deberá ser incluído no seu portafolios. Nel recollerán igualmente cantos comentarios, reflexións ou actividades realícense durante o curso
Proba obxectiva Ao finalizar cada cuadrimestre os estudantes realizarán unha proba de avaliación única. Esta proba terá o formato de proba obxectiva e nela avaliaranse conxuntamente todas as materias. Para configurar a proba e dispor dun arsenal potencial, o profesorado remitirá 5 preguntas por crédito impartido nunha materia. Aos estudantes entregaráselles un cuestionario onde figurarán identificadas as materias coas preguntas que lles corresponden e contestarán só a aquelas nas que estean matriculados. A cualificación obtida en cada materia será remitida ao profesor/a correspondente para que a inclúa na avaliación do estudante. Quen suspendan unha materia recibirán indicacións do seu profesor/a para a súa recuperación.
Sesión maxistral Esquema xeral dunha sesión de tres horas tipo:Sección teórica (hora e media): 1.- Presentación de 30 mins. por parte do profesor/a, 2. - Lectura comentada dun texto seleccionado (30 mins), 3. - Contestación individual a un cuestionario.Sección práctica (hora e media): 1.- Presentación de 30 mins. a cargo do profesor/a, 2. - Cuestionario en grupo sobre a presentación (30 minutos), 3. - Exposición e discusión sobre as respostas de cada grupo.No caso da sesión maxistral o profesorado presentará os contidos do tema apoiándose nunha presentación power point. A sesión maxistral utilizarase tanto para a introdución teórica do tema coma para a presentación dos casos ou as prácticas que estean planificadas. Cada materia desenvólvese en sesións de tres horas, polo que a sesión maxistral pode abranguer ao redor dunha hora por sesión: media hora para a introdución teórica e media hora para a presentación das prácticas. O profesorado poderá variar esta distribución compensándoa sempre co resto das metodoloxías para non aumentar a carga ECTS da materia

Atención personalizada
Metodoloxías
Descrición


Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Sesión maxistral 10
Obradoiro 20
Portafolios do alumno 50
Proba obxectiva 20
 
Observacións avaliación

A avaliación realizarase de forma individualizada
en cada unha das materias do máster. A avaliación será continua e incluirá unha
valoración cuantitativa do rendemento de cada estudante en cada actividade
realizada (incluídas as probas de exame que se poidan programar). Estas
actividades serán recollidas polos estudantes nun portafolios por materia. Nel
os estudantes recollerán todos os esquemas, presentacións, traballos
realizados, lecturas, prácticas, cuestionarios contestados, etc. Este
portafolios estará dispoñible sempre que o profesorado queira supervisalo e, en
todo caso, será entregado ao finalizar as clases presenciais da materia para a
súa supervisión e cualificación. Cada profesor avaliará as actividades
realizadas, segundo as metodoloxías docentes empregadas, en os créditos que
teñen asignados. A cualificación na materia será o resultado da media das
cualificacións dos profesores que a impartan. A cualificación de cada profesor
será ponderada segundo o número de créditos que imparte. No caso de utilizar
probas puntuais de exame (proba obxectiva, preguntas tipo tema, etc.) a súa
cualificación considerarase como parte do portafolios da materia, sen que o seu
peso poida superar o 50% da nota total asignada ao portafolios. O resto da
cualificación virá determinada polos criterios seguintes: Asistencia a clase
(por enriba do 80%): 10% Realización de lecturas e traballos tutelados: 30%
Nivel de rendemento madureza demostrada en actividades prácticas e tutorías:10%


Fontes de información
Bibliografía básica

Acosta, V., Moreno, A., Ramos, V., Quintana, A., & Espino, O. (1996). La evaluación del lenguaje. Málaga.:

Ediciones Aljibe.

Cole, K. N., Dale, P. S., & Thal, D. J. (Eds.). (1996). Assessment of communication and language. Baltimore: Paul H. Brookes.

MacCauley, R. J. (2001). Assessment of language disorders in children. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum

Associates.

McDaniel, D., McKee, C., & Cairns, H. S. (Eds.). (1996). Methods for assessing children's syntax. Cambridge, MA:

The MIT Press.

Miller, J. (Ed.). (1981). Assessing language production in children. Experimental procedures. Baltimore:

University Park Press.

Owens, R. E. (1991). Language disorders: a functional approach to assessment and intervention. New York:

MacMillan Publishing Company.

Paul, R. (2005). Language disorders from infancy through adolescence. Assessment and intervention. St. Louis:

Mosby.

Pérez, E., & Serra, M. (1998). Análisis del retraso del lenguaje (A-RE-L). Barcelona: Editorial Ariel.

Puyuelo, M., Rondal, J. A., Wigg, E., Gotzens, A., & Giné, C. (2000). Evaluación del lenguaje. Barcelona: Editorial

Masson.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías