Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Avaliación dos problemas de comunicación e linguaxe no T.E.A. Código 652498020
Titulación
Mestrado Interuniversitario en Estudos Avanzados sobre a Linguaxe, a Comunicación e as súas Patoloxías (plan 2012)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
 Primeiro Optativa 1.5
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía Evolutiva e da Educación
Coordinación
Resches Zlotnik, Mariela
 Correo electrónico
mariela.resches@usc.es
Profesorado
Resches Zlotnik, Mariela
 Correo electrónico
mariela.resches@usc.es
Web
Descrición xeral Os obxectivos desta materia son os seguintes:
· Conocer e comprender as características clínicas e evolutivas das alteracións da comunicación e a linguaxe presentes nos TEA, e as súas relacións con outros ámbitos do desenvolvemento.
· Conocer e comprender os principais modelos teóricos para a conceptualización dos TEA, e as súas relacións coas alteracións da comunicación e a linguaxe identificadas.
· Conocer os obxectivos, estrutura e procedementos de aplicación das principais estratexias e instrumentos para a avaliación da comunicación e a linguaxe nos TEA.
· Saber seleccionar e aplicar algúns dos instrumentos máis representativos para a avaliación da linguaxe e a comunicación en TEA, e interpretar axeitadamente os datos provenientes da devandita avaliación.

Competencias do título
Código Competencias da titulación

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
· Coñecer, recoñecer e discriminar, de entre outras alteracións, os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados aos Trastornos de Espectro Autista.
· Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación empregados nas alteracións da linguaxe e a comunicación asociadas aos TEA
Realizar a avaliación integral das alteracións da linguaxe e a comunicación nos trastornos do espectro autista
XERAIS DA MATERIA É capaz de recoñecer e discriminar entre a variedade das alteracións: os trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe, trastorno específico da linguaxe, atrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, os trastornos do espectro autista; os trastornos da fluidez do fala; as disartrias; as disfonías; as alteracións da linguaxe no envellecemento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo selectivo e as inhibicións da linguaxe. Pode describir cales son os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico. É capaz de aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación empregados nas alteracións específicas da linguaxe e a comunicación. É capaz de realizar unha avaliación das alteracións da linguaxe nos trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe: trastorno específico da linguaxe, atrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención; os trastornos do espectro autista; os trastornos da fluidez do fala; as disartrias; as disfonías; as alteracións da linguaxe no envellecemento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo selectivo e as inhibicións da linguaxe. É capaz de redactar un informe de avaliación correcto e adaptado ao seu destinatario. É capaz de realizar unha avaliación tras un proceso de intervención. É capaz de seleccionar e aplicar recursos das Tecnoloxías da Información e as Comunicacións relacionados coa avaliación da linguaxe oral. É capaz de deseñar instrumentos de recollida de información en programas de intervención en linguaxe e comunicación. AP1
AP2
 BP3
BP4
 CP1
CP3

Contidos
Temas Subtemas
1. Os TEA: Concepto e clasificación. Perspectiva histórica e enfoques actuais
2. Modelos teóricos na conceptualización do Autismo. Relacións co desenvolvemento lingüístico e comunicativo.
3. Alteracións da comunicación prelingüística nos TEA. Principais estratexias e instrumentos de avaliación. Interpretación e valoración.
4. Alteracións do fala e a linguaxe nos TEA: aspectos prosódicos, fonolóxicos, semánticos, morfosintácticos e pragmáticos. Principais estratexias e instrumentos de avaliación. Interpretación e valoración.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Estudo de casos 6 10.5 16.5
Portafolios do alumno 2 6 8
Sesión maxistral 3 9 12
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Estudo de casos Resolución de supostos prácticos na cal o alumno poderá planificar un proceso de avaliación ou eventualmente aplicar algúns dos instrumentos máis representativos en TEA.
Portafolios do alumno Ademais de recoller no portafolios todo o material traballado en clase, o alumno dedicará parte do tempo de traballo autónomo a realizar unha busca orientada de material de afondamento, conducente á elaboración dun traballo monográfico final sobre algún dos ámbitos e/ou instrumentos de evacuación abordados no temario.
Sesión maxistral Clases expositivas, utilizadas para introducir os aspectos básicos do temario, xunto coa presentación e discusión de materiais audiovisuais que sirvan como elementos ejemplificadores dos contidos básicos da materia.

Atención personalizada
Metodoloxías
Descrición


Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Estudo de casos - Realización de traballos breves que poderán consistir en: Elaboración e presentación de casos prácticos, recensións e comentario de lecturas, busca e confección de fichas técnicas sobre materiais de avaliación ou presentación de artigos de investigación pertinentes e a elección do alumno 40
Portafolios do alumno - Presentación dun traballo monografico final no que o alumno afondará en algun aspecto específico dos temas presentados no temario e presentará o material traballado nas aulas. 60
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica

Baron Cohen, S. (2010). Autismo y Síndrome de Asperger. Madrid: Alianza

Frith, U. (1999). Autismo: hacia una explicación del enigma. Madrid: Alianza

Martos, J. & Perez Juliá, M. (2002). Autismo: un enfoque orientado a la intervención en logopedia. Valencia: Nau Llibres

Narbona, J, Chevrie-Muller, C. (2001). 2ª Edición. El lenguaje del niño. Desarrollo normal, evaluación y trastornos. Madrid: Elsevier

Rivière, A. y Martos, J. (1997). El Tratamiento del Autismo. Nuevas Perspectivas. Madrid: APNA y Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales.

Bibliografía complementaria

Bishop, D. & Leonard L. B., Ed. (2001). Speech and language impairments in children. Causes characteristics, intervention and outcome. Hove, UK, Psychology Press.

Happe, F. (2006). Introducción al autismo. Madrid: Alianza

Rice M & Warren SF (eds. 2004). Developmental language disorders: from phenotypes to etiologies. Mahwah, NJ: Erlbaum; 2004.

Riviere, A. & Martos, J. (2000). El niño pequeño con autismo. Madrid: APNA

Rondal, J.A., Seron, X. (1991). Trastornos del lenguaje 1, 2 y 3. Barcelona: Paidos

Russel, J. (1999). El autismo como trastorno de la función ejecutiva. Madrid: panamericana

Schwartz, R.G. (2009). Handbook of child language disorders. New York: Psychology press.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías