| Competencias do título |
|
Código
|
Competencias da titulación
|
| A4 |
Os estudiantes coñecerán as características diferenciales da intervención na linguaxe e na comunicación nos ámbitos familiar, escolar, clínico e asistencial. |
| A5 |
Os alumnos/as saberán realizar unha intervención nos trastornos específicos da linguaxe oral, tales como as disartrias, alteracións da linguaxe no envellecemento e trastornos dexenerativos, as alteracións da linguaxe en enfermedades mentais, trastornos do espectro autista, etc. |
| B2 |
Serán capaces de comportarse con ética e responsabilidade social como ciudadáns e como profesionais. |
| B4 |
Os estudiantes serán capaces de tomar decisións con autonomía e responsabilidade. |
| C2 |
Os alumnos/as entenderán a importancia da cultura emprendedora e coñecerán os medios ó alcance das persoas emprendedoras. |
| C3 |
Os estudiantes valorarán a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe |
| Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) |
Competencias da titulación |
| Coñecer e realizar a intervención nas disfonías. |
|
|
|
| Adquirir e desenvolver os recursos personais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación. |
|
|
|
| Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da linguaxe e a comunicación. |
|
|
|
| Coñecer, recoñecer e discriminar entre a variedade das alteracións: as alteracións da linguaxe no envellecemento e os trastornos dexenerativos. |
|
|
|
| Coñecer os principios xerais da intervención nas dificultades da linguaxe e a comunicación. |
|
|
|
| Coñecer as funcións da Intervención na área da linguaxe e a comunicación: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento. |
|
|
|
| Coñecer e aplicar os modelos e as técnicas de intervención. |
|
|
|
| Coñecer as características diferenciais da intervención na linguaxe e a comunicación nos ámbitos familiar, clínico e asistencial. |
|
|
|
| Coñecer e realizar a intervención en trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe as alteracións da linguaxe no envellecemento e os trastornos dexenerativos. |
|
|
|
| Realizar a planificación estratéxica da intervención na área da linguaxe e a comunicación. |
|
|
|
| Adquirir ou desenvolver os recursos persoais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación, técnicas de dinamización ou toma de decisións. |
|
|
|
| Ser capaz de deseñar instrumentos de recollida de información en programas de intervención en linguaxe e comunicación. |
|
|
|
| Capacitar para a formación ao profesionais en habilidades de comunicación con persoas maiores en contexto de saúde e enfermidade |
|
|
|
| Deseñar e desenvolver programas de prevención, intervención e optimización a nivel individual e comunitario. |
|
|
|
| Coñecer, seleccionar e aplicar instrumentos de avaliación psicolóxica no ámbito do envellecemento. |
|
|
|
| Saber deseñar, planificar e desenvolver unha investigación científica no ámbito do lengueje e a comunicación.
|
|
|
|
| Coñecer os procesos de comunicación e linguaxe no envellecemento normal, deterioración cognitiva lixeira e demencias. |
|
|
|
| Saber avaliar as capacidades comunicativas e lingüísticas no envellecemento. |
|
|
|
| Deseñar programas de intervención individual e grupal en comunicación e linguaxe no envellecemento normal, deterioración cognitiva lixeira e demencias. |
|
|
|
| Saber deseñar unha investigación sobre algún aspecto concreto da comunicación e a linguaxe no envellecemento. |
|
|
|
| XERAIS DA MATERIA
Poden informar sobre os principios xenerais da intervención nas dificultades da linguaxe e a comunicación.
Poden describir as funcións da Intervención na área da linguaxe e a comunicación: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento.
Son capaces de aplicar os modelos e as técnicas de intervención.
Poden describir as características diferenciais da intervención na linguaxe e a comunicación nos ámbitos familiar, escolar, clínico e asistencial.
Son capaces de realizar unha intervención en trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe os trastornos específicos da linguaxe escrita; as dificultades de lectura; os trastornos da fluidez do fala; as disartrias; as disfonías; as alteracións da linguaxe no envellecemento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo selectivo y as inhibicións da linguaxe.
Son capaces de facer unha planificación estratéxica da intervención na área da linguaxe e a comunicación.
Posúen os recursos persoais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación, técnicas de dinamización ou toma de decisións.
|
AP4
AP5
|
BP2
BP4
|
CP2
CP3
|
| Contidos |
| Temas |
Subtemas |
Prof. Miguel Puyuelo Sanclemente
Prof. Carlos Salavera
Prof. Elías Vived
Prof. Olga Bruna
Prof. Judit Subirana
Prof. Sara Signo |
|
| 1. Concepto de disfonía, disartria, presbiacusia, parálise cerebral, esquizofrenia, minusvalidez intelectual, demencia. |
|
| 2. Clasificación dos trastornos da linguaxe en todos eles. |
|
| 3. Intervención en trastornos da linguaxe. |
|
| 4. Definición e dificultades |
|
| 5. Clasificación: experimental e clínica |
|
| 6. Intervención: principios xerais. |
|
| 7. Programas de intervención na linguaxe: fonético-fonolóxico, semántico, morfosintáctico e pragmático. |
|
| 8. Selección e xerarquización de obxectivos. Procedementos e recursos. |
|
| 9. Principios e modalidades de intervención: clínica e educativa. |
|
| 10. Casos clínicos de cada unha das patoloxías. Elaboración do plan de intervención. |
|
| Prof. María Fiuza |
|
| 11. Prevención e Intervención nas disfonías disfuncionales, con ou sen lesión orgánica, en nenos e adultos, dende unha perspectiva ecléctica |
11.1. Concepto de disfonía disfuncional.
11.2. Tipos de disfonías disfuncionales.
11.3. Factores favorecedores y desencadenantes del círculo vicioso del esfuerzo v ocal.
11.4 Las disfonías disfuncionales en adultos: prevención y tratamiento.
11.5. Las disfonías disfuncionales infantiles: prevención y tratamiento. |
| Prof. Pilar Fernández |
|
| 12. Disartria |
12.1. DEFINICIÓN E BASES ANATOMOFISIOLÓXICAS DA DISARTRIA :nivel de afectación das áreas de control motor voluntario do fala e a articulación en SNC E SNP.
12.2. DIAGNÓSTICO DIFERENCIAL: Apraxia verbal, afasia motora, dislalia.
12.3. TIPOS: TAXONOMÍA E CLASIFICACIÓN:
12.3.1. En función das áreas afectadas: Disartria bulbar; Disartria pseudobulbar; Disartria cerebeloso; Disartria con afectación do sistema extrapiramidal.
12.3.2. En función dos síntomas ou cadro clínico: Disartria espática; Disartria flácida; Disartria Atáxica; Disartria Hipocinética; Disartria Hipercinética; Disartrias mixtas.
12.3.4. DISARTRIA PARKINSONIANA (en enfermidade de Parkinson e outras síndromes parkinsonianos)
12.4.1. Síntomas e cadro clínico.
12.3.4.2. Trastornos asociados: respiración; deglutición; Expresión e xesto.
12.3.4.3. Avaliación logopédica na disartria parkinsoniana
12.3.4.4. Tratamento logopédico e intervención
12.4.4.1. Obxectivos
12.4.4.2. Dimensións da intervención:
1. Relaxación.
2. Respiración.
3. Motilidade orofacial.
4. Aspectos fonoarticulatorios propios do fala: fonación, resonancia, prosodia e articulación.
5. Expresión e xesto.
6. Deglutición, intervención na disfaxia.
12.4.4.3. Eficacia e efectividade de novas técnicas de terapia do fala e a linguaxe na enfermidade de parkinson |
Prof. Onésimo Juncos
Prof. Arturo X. Pereiro |
|
| 13. Envellecemento e demencia |
1.- Características da comunicación e o envellecemento normal, deterioración cognitiva lixeira, demencias e afasias.
2.- Bilingüismo e envellecemento
3. Procedementos e técnicas de avaliación.
4. Programas de estimulación e mellora da comunicación e a linguaxe no envellecemento normal
5. Programas de intervención na comunicación e a linguaxe na deterioración cognitiva lixeira e nas demencias.
6. Perspectivas e retos actuais na investigación sobre comunicación e linguaxe no envellecemento normal e patolóxico. |
| Planificación |
| Metodoloxías / probas |
Horas presenciais |
Horas non presenciais / traballo autónomo |
Horas totais |
| Sesión maxistral |
24 |
30 |
54 |
| Lecturas |
12 |
45 |
57 |
| Portafolios do alumno |
3 |
20 |
23 |
| Obradoiro |
30 |
90 |
120 |
| Traballos tutelados |
1 |
20 |
21 |
| Proba obxectiva |
1 |
20 |
21 |
| |
| Atención personalizada |
4 |
0 |
4 |
| |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
| Metodoloxías |
|
Metodoloxías |
Descrición |
| Sesión maxistral |
Esquema xeral dunha sesión de tres horas tipo: Sección teórica (hora e media): 1.- Presentación de 30 mins. por parte do profesor/a, 2. - Lectura comentada dun texto seleccionado (30 mins), 3. - Contestación individual a un cuestionario.Sección práctica (hora e media): 1.- Presentación de 30 mins. a cargo do profesor/a, 2. - Cuestionario en grupo sobre a presentación (30 minutos), 3. - Exposición e discusión sobre as respostas de cada grupo |
| Lecturas |
Cada sesión de clase de tres horas contén un tempo dedicado á lectura comentada dun texto relacionado coa exposición do profesor. A duración prevista será duns 30 minutos por sesión de tres horas. |
| Portafolios do alumno |
En cada sesión de clase o estudante deberá contestar a un cuestionario individual sobre a lectura realizada e un en grupo relacionado cos casos analizados ou as prácticas realizadas. Estes cuestionarios, ademais das presentacións power point corresondientes a cada clase deberá ser incluído no seu portafolios. Nel recollerán igualmente cantos comentarios, reflexións ou actividades realícense durante o curso. |
| Obradoiro |
Modalidade formativa orientada á aplicación de aprendizaxes na que se poden combinar diversas metodoloxías/probas (exposicións, simulacións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc) a través da que o alumnado desenvolve tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado. |
| Traballos tutelados |
Os estudantes non realizarán por cuadrimestre máis dun traballo tutelado. Este computará en todas as materias nas que estea matriculado posto que deberá contemplar as diferentes dimensións tratadas nelas. Todos os profesores/ás implicados actuarán como titores, se ben será o coordinador da titulación quen lle asigne un titor responsable. A relación de estudantes e titores responsables comunicarase a todo o profesorado. Finalizado o traballo todos os titores farán unha valoración (previamente protocolizada para simplificala) que remitirán ao titor responsable quen cualificará o traballo. Dado que en segundo cuadrimestre se acumulan materias, practicum e traballo fin de máster, os estudantes, coa orientación do seu titor e o acordo dos seus profesores poderán abordar un mesmo tema con tres perspectivas. Unha académica para responder á adquisición das competencias fixadas nas materias do plan de estudos. Outra profesional, para responder aos obxectivos do practicum. Unha última investigadora, onde a través da presentación dun proxecto de investigación poderán cumprir os obxectivos do traballo fin de máster. Pódese considerar, polo tanto, como un traballo único con tres partes e tres titores diferentes. Cada un recibirá o traballo completo, se ben cualificará a súa parte dando lugar a tres cualificacións independentes. O traballo deberá estar formalmente divido en tres partes independentes, posto que a parte académica debe ser valorada tamén polo profesorado do segundo cuadrimestre |
| Proba obxectiva |
A través dunha proba obxectiva valorarase a asimilación de contidos, tanto de coñecemento teórico como práctico |
| Avaliación |
|
Metodoloxías
|
Descrición
|
Cualificación
|
| Sesión maxistral |
|
10 |
| Lecturas |
|
0 |
| Portafolios do alumno |
|
50 |
| Obradoiro |
|
15 |
| Proba obxectiva |
|
25 |
| |
|
Observacións avaliación |
A avaliación realizarase de forma individualizada
en cada unha das materias do máster. A avaliación será continua e incluirá unha
valoración cuantitativa do rendemento de cada estudante en cada actividade
realizada (incluídas as probas de exame que se poidan programar). Estas
actividades serán recollidas polos estudantes nun portafolios por materia. Nel
os estudantes recollerán todos os esquemas, presentacións, traballos
realizados, lecturas, prácticas, cuestionarios contestados, etc. Este
portafolios estará dispoñible sempre que o profesorado queira supervisalo e, en
todo caso, será entregado ao finalizar as clases presenciais da materia para a
súa supervisión e cualificación. Cada profesor avaliará as actividades
realizadas, segundo as metodoloxías docentes empregadas, en os créditos que
teñen asignados. A cualificación na materia será o resultado da media das
cualificacións dos profesores que a impartan. A cualificación de cada profesor
será ponderada segundo o número de créditos que imparte. No caso de utilizar
probas puntuais de exame (proba obxectiva, preguntas tipo tema, etc.) a súa
cualificación considerarase como parte do portafolios da materia, sen que o seu
peso poida superar o 50% da nota total asignada ao portafolios. O resto da
cualificación virá determinada polos criterios seguintes: Asistencia a clase
(por enriba do 80%): 10% Realización de lecturas e traballos tutelados: 30%
Nivel de rendemento madureza demostrada en actividades prácticas e tutorías:10% |
| Fontes de información |
|
Bibliografía básica
|
|
|
Prof. María Fiuza Arias Marsal, C. y Estapé i Vila, M. (2005).
Disfonía infantil. Diagnóstico y tratamiento. Baecelona: Ars Médica.
Le Huche, F. y Allali, A. (2004). La Voz.
Terapéutica de los trastornos vocales (vol. 3). Barcelona: Masson.
Lodes, H. (2008). Aprende a respirar: ejercicios
prácticos para respirar bien y vivir a pleno pulmón. Barcelona: RBA.
Rivas, R.M. y Fiuza, M.J. (2002). La voz y las
disfonías disfuncionales. Prevención y tratamiento. Madrid: Pirámide.
Prof. Pilar Fernández Bagunyá,
J., y Sangorrín, J. (2001). Disartrias. En J, Peña Casanova. Manual de Logopedia (cap. 9, pp.
149-160)). Barcelona: Massón.
Clemente
Benaiges, I., y Aviño Farret, C. (2007). Papel de la logopedia en el tratamiento
de la disartria y la disfagia en la enfermedad de parkinson. Publicación Oficial de la Sociedad Española
de Neurología, Neurol.Supl. 3 (nº extra), 30-59.
Deane K H O, Whurr R, Playford E D,
Ben-Shlomo Y, Clarke C E..(2008) Terapia del habla y el lenguaje para la
disartria en la enfermedad de Parkinson: comparación de técnicas. En: La
Biblioteca Cochrane Plus, número 3,. Oxford, Update Software Ltd. Disponible
en: www.update-software.com
(Traducida de The Cochrane Library, Issue . Chichester, UK: John Wiley &
Sons, Ltd.)
Melle
Hernández, N. (2007). Intervención logopédica en la disartria. Revista de Logopedia Foniatría y Audiología.27(4),
187-197.
Melle
Hernández, N. (2007). Guía de intervención
logopédica en la disartria. Madrid: Síntesis.
Montufo Gutiérrez,
A., Gallego Ortega, J.L., y Caparrós Carreño, P. (1999). Disartrias. En Calidad
en la intervención logopédica: estudios de casos. (Coord. Gallego ortega,
J.L.). Málaga: Aljibe.
Perelló, J. (2005). Disartrias. En
J, Perelló Trastornos del habla
(cap, 1, pp. 3-39). Barcelona: Massón.
Web, W.G., y Adler, R.K.(2010). Neurología para el logopeda. Barcelona: Massón.
Prof. Onésimo Juncos Prof. Arturo X. Pereiro Básica:
-Juncos, O. (1998).
Lenguaje y envejecimiento. Bases para la intervención. Barcelona: Masson.
-Burke, D. M. (2006).
Representation and aging. In F.I.M. Craik & E. Bialystok (Eds.) Lifespan
Cognition: Mechanisms of Change. Oxford University Press.
-Burke, D. M. &
Safto, M.A. (2008). Language and aging. In F.I.M. Craik & T. A. Salthouse.
(Eds.) The handbook of aging and cognition (pp.373-443). N.York: Psychology
Press.
-De Bot, K. (2005).
Language and aging in multilingual context. Clevendon: Multilingual Matters
-Juncos, O., Pereiro,
A. X. y Facal, D. (2011). Intervención comunicativa y linguistic en el
envejecimiento En O. Bruna, T. Roig, M. Puyuelo, C. Junqué y A. Ruano (Eds.),
Rehabilitación neuropsicológica. Intervención práctica clínica (pp. 333-346).
Barcelona: Elsevier Masson.
-Juncos, O., Pereiro,
A. X. y Facal, D. (2006). Lenguaje y comunicación. En C. Triadó y F. Villar
(Eds). Psicología de la vejez. . Madrid: Alianza.
-Nussbaum, J. F.
& Coupland, J. F. (2004). Handbook of communication and aging. Mahwah,
N.J.: Lawrence Erlbaum.
-Shaddon, B. &
Toner, M.A. (1997). Aging and communication. Austin: PRO-ED. (PS4-7300).
-Thompson, K. &
Jhonson, N. (2006). Language intervention in dementia En D.K. Attiv & K.A.
-Welsh-Rohmer (Eds.). Geriatric Neuropsychology: Assessment and intervention.
N. York: Grilford Press. |
|
Bibliografía complementaria
|
|
|
| Recomendacións |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
| Materias que continúan o temario |
|
|