A avaliación realizarase de forma individualizada
en cada unha das materias do máster. A avaliación será continua e incluirá unha
valoración cuantitativa do rendemento de cada estudante en cada actividade
realizada (incluídas as probas de exame que se poidan programar). Estas
actividades serán recollidas polos estudantes nun portafolios por materia. Nel
os estudantes recollerán todos os esquemas, presentacións, traballos
realizados, lecturas, prácticas, cuestionarios contestados, etc. Este
portafolios estará dispoñible sempre que o profesorado queira supervisalo e, en
todo caso, será entregado ao finalizar as clases presenciais da materia para a
súa supervisión e cualificación. Cada profesor avaliará as actividades
realizadas, segundo as metodoloxías docentes empregadas, en os créditos que
teñen asignados. A cualificación na materia será o resultado da media das
cualificacións dos profesores que a impartan. A cualificación de cada profesor
será ponderada segundo o número de créditos que imparte. No caso de utilizar
probas puntuais de exame (proba obxectiva, preguntas tipo tema, etc.) a súa
cualificación considerarase como parte do portafolios da materia, sen que o seu
peso poida superar o 50% da nota total asignada ao portafolios. O resto da
cualificación virá determinada polos criterios seguintes: Asistencia a clase
(por enriba do 80%): 10% Realización de lecturas e traballos tutelados: 30%
Nivel de rendemento madureza demostrada en actividades prácticas e tutorías:10%

Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe)	Competencias da titulación
XERAIS DA MATERIA Poden describir os principios xerais da intervención preventiva nas dificultades en lecto-escritura. Poden informar sobre as funcións de prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento nas dificultades de aprendizaxe da lecto-escritura. Poden describir e utilizar os modelos e as técnicas de intervención específicas para a lecto-escritura. Poden informar sobre as características diferenciais da intervención sobre a lectura e a comunicación nos ámbitos familiar, escolar, clínico e asistencial. Son capaces de realizar unha intervención en trastornos específicos da linguaxe escrita e nas dificultades de lectura, tanto en nenos tipo, como na comunidade de nenos xordos. Poden realizar unha planificación estratéxica da intervención na área de lectura e comunicación. Dispoñen de recursos persoais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación, técnicas de dinamización ou toma de decisións. Son capaces de seleccionar e utilizar recursos procedentes das TIC para a intervención en lecto-escritura e nos trastornos da comunicación.	AP4 AP6	BP2 BP4	CP2 CP3

Temas	Subtemas
1. HISTORIA DA TERAPIA FAMILIAR	Antecedentes da Terapia Familiar Contexto de aparición da Terapia Familiar Escolas en Terapia Familiar A comunicación humana
2. ESTRUTURA E ORGANIZACIÓN FAMILIAR	Estrutura Familiar Subsistemas Límites Alianzas, coalicións e triángulos Regras familiares Mito familiar Crises familiares O ciclo vital das familias Familias sas e familias disfuncionais Constelación familiar e contexto social: a súa influencia na evolución dos problemas familiares.
3. AVALIACIÓN E DIAGNÓSTICO FAMILIAR	A entrevista familiar Diagnóstico
4. INTERVENCIÓN FAMILIAR SEGUNDO TRASTORNOS ESPECÍFICOS:	Problemas de aprendizaxe Alteracións da linguaxe na infancia e a adolescencia: . Atención temperá. . Atrasos da linguaxe. . Síndromes infantís. . Alteracións da linguaxe de causa neurolóxica. . Trastornos xeneralizados do desenvolvemento. . Hipoacusias . Disfemia. . Problemas de linguaxe de orixe socio cultural. Trastornos na idade adulta: disfemias, traumatismos cranio encefálicos, afasias, problemas vasculares, demencias, xordeira, problemas ligados ao envellecemento normal.

Metodoloxías / probas	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Sesión maxistral	6	0	6
Lecturas	3	9	12
Portafolios do alumno	0	7	7
Obradoiro	12	29	41
Traballos tutelados	1	2	3
Proba obxectiva	1	2	3

Atención personalizada	3	0	3

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Sesión maxistral	Esquema xeral dunha sesión de tres horas tipo: Sección teórica (hora e media): 1.- Presentación de 30 mins. por parte do profesor/a, 2. - Lectura comentada dun texto seleccionado (30 mins), 3. - Contestación individual a un cuestionario.Sección práctica (hora e media): 1.- Presentación de 30 mins. a cargo do profesor/a, 2. - Cuestionario en grupo sobre a presentación (30 minutos), 3. - Exposición e discusión sobre as respostas de cada grupo
Lecturas	Cada sesión de clase de tres horas contén un tempo dedicado á lectura comentada dun texto relacionado coa exposición do profesor. A duración prevista será duns 30 minutos por sesión de tres horas.
Portafolios do alumno	En cada sesión de clase o estudante deberá contestar a un cuestionario individual sobre a lectura realizada e un en grupo relacionado cos casos analizados ou as prácticas realizadas. Estes cuestionarios, ademais das presentacións power point corresondientes a cada clase deberá ser incluído no seu portafolios. Nel recollerán igualmente cantos comentarios, reflexións ou actividades realícense durante o curso.
Obradoiro	Modalidade formativa orientada á aplicación de aprendizaxes na que se poden combinar diversas metodoloxías/probas (exposicións, simulacións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc) a través da que o alumnado desenvolve tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado. Nesta asignatura utilizarase prioritariamente a dinámica de grupos como método de traballo na aula.
Traballos tutelados	Os estudantes non realizarán por cuadrimestre máis dun traballo tutelado. Este computará en todas as materias nas que estea matriculado posto que deberá contemplar as diferentes dimensións tratadas nelas. Todos os profesores/ás implicados actuarán como titores, se ben será o coordinador da titulación quen lle asigne un titor responsable. A relación de estudantes e titores responsables comunicarase a todo o profesorado. Finalizado o traballo todos os titores farán unha valoración (previamente protocolizada para simplificala) que remitirán ao titor responsable quen cualificará o traballo. Dado que en segundo cuadrimestre se acumulan materias, practicum e traballo fin de máster, os estudantes, coa orientación do seu titor e o acordo dos seus profesores poderán abordar un mesmo tema con tres perspectivas. Unha académica para responder á adquisición das competencias fixadas nas materias do plan de estudos. Outra profesional, para responder aos obxectivos do practicum. Unha última investigadora, onde a través da presentación dun proxecto de investigación poderán cumprir os obxectivos do traballo fin de máster. Pódese considerar, polo tanto, como un traballo único con tres partes e tres titores diferentes. Cada un recibirá o traballo completo, se ben cualificará a súa parte dando lugar a tres cualificacións independentes. O traballo deberá estar formalmente divido en tres partes independentes, posto que a parte académica debe ser valorada tamén polo profesorado do segundo cuadrimestre
Proba obxectiva	A través dunha proba obxectiva valorarase a asimilación de contidos, tanto de coñecemento teórico como práctico

Metodoloxías	Descrición	Cualificación
Sesión maxistral		10
Lecturas		10
Portafolios do alumno		40
Obradoiro		20
Proba obxectiva		20

Observacións avaliación
A avaliación realizarase de forma individualizada en cada unha das materias do máster. A avaliación será continua e incluirá unha valoración cuantitativa do rendemento de cada estudante en cada actividade realizada (incluídas as probas de exame que se poidan programar). Estas actividades serán recollidas polos estudantes nun portafolios por materia. Nel os estudantes recollerán todos os esquemas, presentacións, traballos realizados, lecturas, prácticas, cuestionarios contestados, etc. Este portafolios estará dispoñible sempre que o profesorado queira supervisalo e, en todo caso, será entregado ao finalizar as clases presenciais da materia para a súa supervisión e cualificación. Cada profesor avaliará as actividades realizadas, segundo as metodoloxías docentes empregadas, en os créditos que teñen asignados. A cualificación na materia será o resultado da media das cualificacións dos profesores que a impartan. A cualificación de cada profesor será ponderada segundo o número de créditos que imparte. No caso de utilizar probas puntuais de exame (proba obxectiva, preguntas tipo tema, etc.) a súa cualificación considerarase como parte do portafolios da materia, sen que o seu peso poida superar o 50% da nota total asignada ao portafolios. O resto da cualificación virá determinada polos criterios seguintes: Asistencia a clase (por enriba do 80%): 10% Realización de lecturas e traballos tutelados: 30% Nivel de rendemento madureza demostrada en actividades prácticas e tutorías:10%

Bibliografía básica
	Como lecturas básicas se recomiendan: - NAVARRO GÓNGORA, J. (1992). Técnicas y Programas en Terapia Familiar. Madrid, Paidós. - PEREIRA, R. (Comp.) (2011). Adolescentes en el Siglo XXI. Madrid, Morata. Bibliografía complementaria: - American Psychiatric Association (1995). Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales: DSM-IV. Barcelona: Masson. - Barudy, J. y Dantagnan, M. (2005): Los buenos tratos a la infancia. - Parentalidad, apego y resiliencia. Barcelona: Gedisa. 2009. - Botella, L. y Vilaregut, A. La perspectiva sistémica en terapia familiar: Conceptos básicos, investigación y evolución. Barcelona: Universitat Ramón Llull (no publicado) - Bowen, M. (1979). Hacia la diferenciación del sí-mismo en la familia de origen. En M. Bowen (Ed.), De la familia al individuo. (pp.64-86). Barcelona: Paidós. - Cabeiro, M. y Watzlawick, P. (1998). Construyendo el estilo terapéutico. En M. Cabeiro y P. Watzlawick (Ed.), La Construcción del Universo. (pp.187-203). Barcelona: Herder. - Cibanal, L. Apuntes: Introducción a la sistémica y terapia familiar. (No publicado) - Cirillo, S. (1998, abril). Intervenciones sistémicas en contextos no clínicos. Comunicación presentada en las Jornadas: Intervenciones Ecosistémicas en Ámbitos Comunitarios, Sevilla, España. - Colapinto, J. (1995). La dilución del proceso familiar en los servicios sociales: Implicaciones para el tratamiento de las familias negligentes. Family Process, 34 (1). - Haley, J. (1980). Cómo impartir directivas. En J. Haley (Ed.), Terapia para resolver problemas: Nuevas estrategias para una Terapia Familiar eficaz. Buenos Aires: Amorrortu. 2008. - Linares, J.L. (2006). Una visión relacional de los Trastornos de Personalidad. En A. Roizblatt (Ed.), Terapia Familiar y de Pareja. Santiago de Chile: Mediterráneo. - McGoldrick, M. y Gerson, R. Genogramas en la evaluación familiar. Buenos Aires: Gedisa. 1987. - Minuchin, S. y Fishman, H. (1981). Técnicas de terapia familiar. Barcelona: Paidós.1984. - Minuchin, P. Colapinto, J. y Minuchin, S. Pobreza, Institución, Familia. Buenos Aires: Amorrortu Editores. 2000 - Navarro, J. (1987). Límites de integración de modelos en terapia familiar. Revista de la Asociación Española de Neuropsiquiatría, 7 (20), 19-39. - Ochoa, I. (1995). La Entrevista Circular como Intervención. En I. Ochoa (Ed.), Enfoques en Terapia familiar Sistémica. (pp.93-105). Barcelona: Herder. - Selvini, M. et al. Los juegos psicóticos en la familia. Barcelona: Paidós, 1.990. - Selvini, M. et al. Crónica de una investigación: La evolución de la Terapia familiar en la obra de Mara Selvini Palazzoli. Barcelona: Paidós. 1.990. - Selvini, M., Boscolo, L., Cecchin, G. y Prata, G. (1980). Hipotetización-Circularidad-Neutralidad. Tres guías para el conductor de la sesión. Family Process, 19, 3-12. - Waztlawick, P. (1967). Teoría de la comunicación humana. Barcelona: Herder. 1981. - White, M. (1993). Los aspectos políticos de la terapia. Human Systems: The Journal of Systemic Consultation & Management, (4), 19-32. - Wynne, L. (1984). Un modelo epigenético de procesos familiares. En C. Falicov (Ed.), (1991). Transiciones de la familia. Buenos Aires: Amorrortu.
Bibliografía complementaria

Observacións