Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Medios e Recursos Didácticos Código 652711106
Titulación
Licenciado en Psicopedagoxía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
1º e 2º Ciclo 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 4
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Prerrequisitos
Departamento Pedagoxía e Didáctica
Coordinación
Bueno Aguilar, Juan Jose
Correo electrónico
juan.j.buenoa@udc.es
Profesorado
Bueno Aguilar, Juan Jose
Correo electrónico
juan.j.buenoa@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A8 Coordinar, facilitar e impulsar a utilización de medios e recursos didácticos.
A9 Orientar sobre os materiais didácticos e recursos educativos favorecedores da atención á diversidade.
A18 Deseñar, aplicar e avaliar programas e estratexias de intervención e de investigación sobre a incidencia e os efectos psicopedagóxicos da introdución de determinados medios, materiais e tecnoloxías no ensino.
A25 Desenvolver aptitudes e competencias que favorezan o traballo en contornos multiculturais.
B7 Habilidades para localizar e analizar información de fontes diversas.
B9 Traballar de forma colaborativa.
B14 Sensibilización sobre a diversidade cultural.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Coordinar, facilitar e impulsar a utilización de medios e recursos didácticos. A8
Orientar sobre os materiais didácticos e recursos educativos favorecedores da atención á diversidade. A9
Deseñar, aplicar e avaliar programas e estratexias de intervención e de investigación sobre a incidencia e os efectos psicopedagóxicos da introdución de determinados medios, materiais e tecnoloxías no ensino. A18
Desenvolver aptitudes e competencias que favorezan o traballo en contornos multiculturais. A25
Habilidades para localizar e analizar información de fontes diversas. B7
Sensibilización sobre a diversidade cultural. B14
Traballar de forma colaborativa. B9
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida C3
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C6

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1º. Conceptualización dos medios.

Tema 2º. Os medios no curriculum. Marcos teóricos e investigación.

Tema 3º. Os medios e os recursos didácticos.

Tema 4º. O deseño educativo nos medios de comunicación.
MODULO 1º. Conceptualización dos medios.
1.1. Os medios e recursos didácticos, a súa evolución conceptual.
1.2. Os códigos dos medios e as súas lenguaxes, verbal e icónica, e interacción entre a lenguaxe verbal e icónica.
1.3. Alfabetización nos medios: análises e cultura da imaxe. Educación e alfabetización audiovisual.
1.4. Análise crítico do discurso.
1.5. Nova realidade mediática.

MODULO 2º. Os medios no curriculum. Marcos teóricos e investigación.
2.1. A enseñanza como proceso de comunicación.
2.2. Perspectivas técnica, práctica e crítica para o estudo dos medios no desenvolvemento do curriculum.

MODULO 3º. Os medios e os recursos didácticos.
3.1. Materiales curriculares impresos: o libro de texto e os materiais escritos, o cartaz, a revista-prensa e a banda deseñada.
3.2. O retroproxector e as transparencias.
3.3. A fotografía como medio.
3.4. O proxector de diapositivas e o diaporama.
3.5. Material sonoro: a radio e os montaxes audiovisuais
3.6. O vídeo e a súa utilidade didáctica.
3.7. O ordenador e os multimedia. INTERNET.
3.8. Os medios e los recursos aplicados á educación.
2.9. Las funciones didácticas de los medios.
3.10. Os medios de comunicación e as persoas discapacitadas.

MODULO 4º. O deseño educativo nos medios de comunicación.
4.1. O deseño como confluencia de prácticas complexas.
4.2. Deseños didácticos cós medios.
4.3. Guión técnico e guión educativo.
4.4. Realización e desenvolvemento de materiais didácticos.
4.5. Cómo elexir o software educativo.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais 1 0 1
Debate virtual 2 6 8
Discusión dirixida 3 10 13
Lecturas 0 10 10
Sesión maxistral 12 16 28
Traballos tutelados 4 22 26
Proba de ensaio 2 0 2
 
Atención personalizada 12 0 12
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos saberes previos do alumnado.
Neste senso, en relación a asignaatura de medios e recursos didácticos, platearanse algunhas cuestións relativas ao coñecemento e uso dos medios e recursos didácticos por parte do alumnado.
Debate virtual Técnica de dinámica de grupos que xira en torno a unha discusión onde as persoas dialogan sobre un tema específico seguindo un esquema previsto. Intervén un moderador, que leva o debate. Desenvólvese a través dun contorno virtual de aprendizaxe mediante ferramentas de comunicación síncrona (Chat) ou asíncrona (foro).
Nos faremos este debate virtual a través do campus virtual na rede.
Discusión dirixida Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un moderador.
Lecturas Son un conxunto de textos e documentación escrita que se recolleron e editaron como fonte de profundización nos contidos traballados.
O alumnado deberá facer unha recensión e análise sobre algunhas das lecturas propostas na bibliografría obligatura da asignatura
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia. Tamén o alumnado poderá desenvolver algún contido con estas características.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Proba de ensaio Proba na que se busca responder por escrito a preguntas de certa amplitude valorando que se proporcione a resposta esperada, combinada coa capacidade de razoamento (argumentar, relacionar, etc.), creatividade e espírito crítico. Utilízase para a avaliación diagnóstica, formativa e sumativa. Permite medir as habilidades que non poden avaliarse con probas obxectivas como a capacidade de crítica, de síntese, de comparación, de redacción e de orixinalidade do estudante; polo que implica un estudo amplo e profundo dos contidos, sen perder de vista o conxunto das ideas e as súas relacións.

Atención personalizada
Metodoloxías
Lecturas
Traballos tutelados
Descrición
Seguimiento continuo en horario de tutorias de los distintos trabajos que deberán exponer los grupos en sesión del gran grupo. Se hará un seguimiento pormenorizado en el que los grupos deberán presentar el guión del mismo trabajo, y varias reuniones sobre la evolución del mismo y cómo va a realizarse la exposición en gran grupo.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Lecturas Presentación e pertinencia de esta lectura:

-Identificación
-Resumen amplo con citas textuais ben presentadas
-Valoración persoal crítica relacionada cos contidos da materia
20
Traballos tutelados A realización deste traballo se corresponde có 30%

Se tendrá en conta a presentación e o desenvolvemento do contido:
-Presentación oral
-Presentación por escrito
-Prundidade e calidade do contido
-etc.-
-Relevancia do contido
30
Proba de ensaio Elaboración e resposta sobre os contidos da manteria, establecer relacións e implicacións d contido 50
 
Observacións avaliación
Grupo ECTS:
1.- Trabajo tutelado: 30%
2.- Prueba de ensayo-examen: 50%
3.- Trabajos complementarios no obligatorios 20%


Los alumnos que no sigan ECTS
Prueba de examen: 50%
Trabajo propuesta educativa: 30%
Trabajos complementarios: 20%

Fontes de información
Bibliografía básica BUCKINGHAM, D. (2002). Crecer en la era de los medios electrónicos. Madrid: Morata
MASTERMAN, L. (1993). La enseñanza de los medios de comunicación. . Madrid: Ediciones de la Torre-Proyecto didáctico Quirón.
SHOHAT, E. y STAM, R. (2002). Multiculturalismo, cine y medios de comunicación. Barcelona: Paidós

Bibliografía complementaria