Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Atención Integral das Persoas con Dano Cerebral Código 653462133
Titulación
Mestrado Universitario en Asistencia e Investigación Sanitaria (plan 2009)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 4
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Medicina
Coordinación
Villarino Díaz-Jiménez, Carlos
Correo electrónico
carlos.villarino.diaz-jimenez@udc.es
Profesorado
Villarino Díaz-Jiménez, Carlos
Correo electrónico
carlos.villarino.diaz-jimenez@udc.es
Web
Descrición xeral ATENCIÓN INTEGRAL DAS PERSOAS CON DANO CEREBRAL

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Adquirir coñecementos, habilidades e actitudes en ética, fundamentalmente, epidemioloxía, estatística e outras materias que forman a persoa, ademais de aos profesionais, e afondar aos niveis do posgrao nos coñecementos de Autonomía Persoal e Calidade de Vida desde un modelo interdisciplinar de atención e rehabilitación integral ao paciente.
A2 Adquirir coñecementos especializados para desenvolver con eficacia proxectos de investigación clínica relacionados cunha ampla serie de liñas de investigación, incluíndo as habilidades técnicas e de xestión necesarias para levar a cabo os proxectos.
A3 Aprender a respectar as competencias específicas reguladas na lexislación vixente de cada profesión de saúde implicados na atención aos enfermos crónicos aos efectos de mellorar esa atención holística.
A4 Aumentar os coñecementos dende unha perspectiva rehabilitadora integral.
B8 Habilidade para traballar de forma autónoma e en equipo multi/interdisciplinar co obxectivo de lograr o benestar do paciente.
B11 Capacidade para establecer unha relación de empatía co usuario, familias, grupos sociais e os diversos profesionais.
B12 Habilidade para responder ás necesidades do paciente avaliando, planificando e desenvolvendo programas individualizados máis apropiados xunto á persoa e ao seu entorno, os seus coidadores e as súas familias e os diversos profesionais.
B13 Capacidade para aplicar o método científico para constatar a efectividade dos métodos de intervención, avaliar os métodos de traballo aplicados e divulgar os resultados.
B14 Capacidade para informar, educar, adestrar e reentrenar e supervisar á persoa, coidadores e á súa familia en relación con cada perfil profesional.
B15 Capacidade para informar, rexistrar, documentar e, de ser o caso, derivar o proceso de actuación multi/interdisciplinar.
B16 Capacidade para intervir na adaptación e readaptación do entorno físico, social e cultural.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Posuír e comprender a avaliación e delimitación das secuelas do dano cerebral desde unha perspectiva multidisciplinar. AM1
AM3
AM4
Adestrar aos alumnos no deseño de programas individualizados de rehabilitación, desde as diversas perspectivas profesionais. AM3
BM7
BM10
Aplicar coñecementos e capacidades para a rehabilitación dos déficits cognitivos e das secuelas físicas, emocionais e conductuais ocasionados polo dano cerebral. AM1
AM2
AM3
AM4
BM12
BM14
Adestrar aos alumnos na capacidade para integrar coñecementos, manexar a información e formular pautas de rehabilitación das alteracións a nivel comunicacional producidas polo dano cerebral. persoa con dano cerebral. Asesoramento familiar. BM10
BM11
BM12
BM13
BM14
BM15
CM4
Fomentar habilidades de aprendizaxe que permitan aos alumnos favorecer a reinserción laboral e social da persoa con dano cerebral. BM15
Mellorar as habilidades de comunicación entre os profesionais de saúde e calidade de vida e a familia do usuario. BM10
BM11
BM12
BM13
BM14
BM15
CM4

Contidos
Temas Subtemas
Horario: Ver cronograma -Lugar de Impartición: A Coruña, Campus de Oza da Universidade da Coruña, Facultade de Ciencias da Saúde, AULA 9 edificio universitario de Oza.

Programa:
Temas (T)


T1.- Introdución.
.Actividades presenciais teórico-prácticas.



-Concepto. Epidemioloxía. Principais síntomas. Repercusións familiares e sociais.
T2.- Estados e niveis de atención do DCA
-Unidades especiais de Rehabilitación.
T3.- Traumatismo craneoencefálico (TCE).
o Definición. Epidemioloxía. Fisiopatoloxía.
o Grados de Severidade-Escalas de Categorización. Aspectos clínicos e prognósticos.
o Rehabilitación Integral. Obxectivos do tratamento rehabilitador. Valoración do nivel cognitivo. Tratamento rehabilitador e estratexias de intervención nas diferentes fases evolutivas Plano de rehabilitación funcional). Intervención dos diversos profesionais do equipo interdisciplinar. Cuidados de enfermería. Avaliación e Rehabilitación neuropsicolóxica. Complicacións.
o Aspectos familiares e sociais.






T4.- Accidente cerebrovascular (ACV).















T5.- Ortesis e axudas técnicas (cadeiras de rodas) no DCA

o Definición. Epidemioloxía. Fisiopatoloxía.
o Factores de risco. Aspectos clínicos e prognósticos. Escalas de valoración do A.C.V.
o Rehabilitación Integral. Obxectivos do tratamento rehabilitador. Tratamento rehabilitador e estratexias de intervención nas diferentes fases evolutivas Plano de rehabilitación funcional. Intervención dos diversos profesionais do equipo interdisciplinar. Coidados de enfermería. Complicacións.
o Avaliación motora do A.C.V.


T6.-Intervencions Dano Cerebral Adquirido (I)
o Atención al. Niño con DCA.





---
T7.-Intervenciones Daño Cerebral Adquirido (II).

o Intervención en alteraciones de la deglución y alteraciones de la comunicación en el DCA.
o Intervención Fisioterapia en DCA.
o Intervención Terapia Ocupacional en DCA

T8.- Integración Socio-Laboral.

---
CLASES PRÁCTICAS-SEMINARIOS

Prácticas
T9.- Organigrama de Atención ao DCA. Presentación Intervenciones en casos prácticos. Lugar de Impartición: A Coruña, Campus de Oza da Universidade da Coruña, Facultade de Ciencias da Saúde (novo edificio) e Sección de NeuroRehabilitación e Dano Cerebral do Servizo de Medicina Física e Rehabilitación do Complexo Hospitalario Universitario A Coruña (CHUAC).

Seminarios
Seminario Teórico-Práctico ou asistencia aos cursos organizados sobre a materia no transcurso do ano académico. Os alumnos poderán impartir seminarios nos que desenvolverán e comentarán un tema específico.

Outros: Trabajo Tutelado y Memoria del curso.
Procurarase por en marcha unha participación no Sistema de Teleformación Virtual da Universidade da Coruña para interaccionar cos alumnos: foros de discusión, descarga de ficheiros, titorías virtuais, etc.

Posibilidade de realizar unha visita a Centro de Reeducación de Minusválidos Físicos (CRMF) co Unidade de Dano Cerebral.
---
Actividades non presenciais. Traballos tutelados (TT)
Traballo tutelado sobre a materia para publicación en revista científica ou unha comunicación oral a un congreso baixo a tutela do profesor/profesores responsables.
Titorías a demanda para supervisar o traballo. Mínimo unha titoría obrigatoria. Titorías virtuais co responsable da materia.

---

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 14 28 42
Actividades iniciais 6 3 9
Traballos tutelados 1 20 21
Estudo de casos 18 9 27
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Actividades iniciais Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos saberes previos do alumnado.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Estudo de casos Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Se puede hacer uso de las tutorias para cualquie orientación sobre diferentes aspectos de la asignatura.
Horarios de Titorías (para cada profesor)
Carlos Villarino Díaz-Jiménez, lunes de 17,00 a 18,00 horas primeiro cuadrimestre, despacho nº 6 de enferneria 2ª planta do edificio universitario de Oza de posgraos.

Tambien se puede contactar con el tutor en

a-mail carlos.villarino.diaz-jimenez@udc.es


Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Sesión maxistral Valorarase a participación activa do alumnado. 40
Traballos tutelados Valolarase a realización dun traballo sobre un tema proposto polo alumno/profesorado. 60
 
Observacións avaliación
Sistemas e criterios de avaliación da aprendizaxe:
1.- Parte presencial 40%:
- Presenza obrigatoria.
- Avaliación continuada mediante as Titorías.

La entrada y salida de cada jornada de clases y/o seminarios se justificara median firma del alumno (cada firma se contabilizará como media jornada).

Por la asistencia a todas las jornadas (28 horas) el alumno obtendrá 4 puntos.
Por la asistencia a 26,75 h, 25,30 h, 24,25 h ó 22 h de esta asignatura el alumno obtendrá respectivamente 3,6 – 3,4 –3,2 ó 3,0 puntos.

El alumno realizará un Trabajo Final sobre un aspecto del contenido de la asignatura, que podrá hacer individualmente o conjuntamente con otro alumno (máximo dos alumnos). El tema tendrá que comunicarlo al tutor de la asignatura para su aceptación, y se desarrollara en aproximadamente 10-12 hojas Dina 4 (una hoja mas para Bibliografía) escritas en letra tipo New Roman 12 a 1 espacio, enviando copia por correo electrónico y en papel al tutor de la asignatura.
Por el solo hecho de presentar este trabajo el alumno (o alumnos si fuesen dos autores conjuntos) obtendrá un punto adicional a los conseguidos por la asistencia a las clases. Este punto se podrá incrementar en 3 mas dependiendo de la calidad del trabajo (estimación del tutor).

Aquellos alumnos que obtengan por la suma todos los puntos anteriores 7 u 8 (notable) podrán conseguir una nota superior (9 ó 10 sobresalienta) presentando el trabajo oralmente en sesión publica ante tutor y/o alumnos. La presentación se hará en un tiempo no superior a 10 minutos (con ayuda de presentación tipo PowerPoint), en fecha que se concertará con el tutor.

Para aprobar esta asignatura el alumno tendrá que alcanzar 5 puntos bien por la modalidad de examen o bien por la modalidad de asistencia presencial a clases + trabajo final.

2.- Parte non presencial 60%:
- Traballo tutelado final que poida concluir nunha revista científica ou nunha comunicación oral a un congreso, xornada ou similar, baixo a dirección do profesor responsable e que supoña motivación no uso da metodoloxía innovadora en Rehabilitación do Dano Cerebral con inicio da análise e determinación de variables e uso de estatística habitual e informática.

3.- Para aqueles alumnos que non acudan en presenza obrigatoria ao 75 % das horas presenciais (21 horas), realizarase un exame final e único sobre os contidos teóricos e prácticos de tipo oral ou escrito de preguntas largas, curtas ou intermedias e/ou preguntas tipo test.

4.- Existen dos convocatorias/ediciones: Primeira (primer cuatrimestre) e Segunda (Julio). Os alumnos teñen derecho a presentarse as mesmas, en as condicións referidas, e ante a duda do profesor que imparte o do estudante ao criterio do profesor responsable da asignatura.

5.- La realización de las calificaciones referidas es responsabilidade do profesor que imparte a asignatura e as entregará REVISADAS no marco legal establecido (revisión con lugar, día e hora avisadas con 48 horas de antelación al alumnado) ao profesor responsable da asignatura no prazo referido por este (que corresponderá a metade entre a fecha oficial do examen -independientemente de que este no se haga- e a fecha oficial de firma de actas) para su inclusión en la aplicación informática, salvo que el profesor responsable le delegue esta función.

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
(). .
(). .
(). .
(). .
(). .
(). .
(). .
(). .
Peña Casanova J (1990). Manual de Logopedia. Barcelona: Masson
Martines MorilloM, Pasto Vege JM, Sendra Portero F (1998). Manual de Medicina Física. Barcelona: Hancourt Brace
Sánchez I., Ferrero A., Aguilar J.J., Climent J.M., Conejero J.A., Flórez M.T., Peña A., Zambudio R. (2006). Manual SERMEF de Rehabilitación y Medicina Física. Madrid: Panamericana
Varios (2000). Monográfico sobre ACV.. Madrid: Rehabilitación 34(6)
Varios (2002). Monográfico sobre TCE. Madrid: Rehabilitación 36(6): 317-447
Montaner J. (2010). Neurorrreparación y rehabilitación tras el ictus. Barcelona: Marge Médica Books
Randall L, Braddom (2011). Physical Medicine and Rehabilitation. Philadelphia: Saudersa Company
Daniels-Worthingham´s (2005). Pruebas Funcionales Musculares. Madrid: Marban
Miranda Mayordomo JL. (2004). Rehabilitación Médica. Madrid: Aula Médica
González Mas R (1997). Rehabilitación Medica. Madrid: Masson
De Lisa J, Gans B, Currie D (2011). Rehabilitation Medicine. Principles and Practice.. Philadelphia: Lippincott
Turnes A, Foster M, Johnson SE (2003). Terapia Ocupacional y Disfunción Física: Principios, Técnicas y Práctica. Madrid: Elservier
Romero AyusoD, Moruno Miralles P (2003). Terapia Ocupacional: Teoría y Técnicas. Barcelona: Masson
Varios (1997). Traumatismo Creneoencefálico: Guia de Buena Práctica. Madrid: Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales. IMSERSO
  • Miranda Mayordomo JL. Rehabilitación Médica. Aula Médica: Madrid; 2004.
  • Sánchez I,; Ferrero A.; Aguilar J.J.; Climent J.M.; Conejero J.A.; Flórez M.T.; Peña A.; Zambudio R. Manual SERMEF de Rehabilitación y Medicina Física. Ed.. Panamericana: Madrid, 2006.
  • Monográfico sobre ACV. Rehabilitación (Revista de la Sociedad Española de Rehabilitación y Medicina Física) (Madr) 2002:36(6): 317-447.
  • Monográfico sobre Rehabilitación en el Traumatismo Craneoencefálico. Rehabilitación (Revista de la Sociedad Española de Rehabilitación y Medicina Física) (Madr) 2002:36(6): 317-447.
  • Ruiz MJ, Bori I, Gangoiti L, Marin J, Quemada JI. Modelo de atención a las personas con daño cerebral. Madrid: Ed. Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales-IMSERSO; 2007.
  • De Lisa J, Gans B, Currie D. Rehabilitation Medicine. Principles and Practice. Philadelphia:Lippincott; 2011.
  • Randall L. Braddom. Physical Medicine and Rehabilitation. Ed. W.B. Saunders Company. 2011.
  • Grupo Temático, nº 11 del Sector de Rehabilitación Funcional del Programa Helios II. Traumatismo Craneoencefálico: Guía de Buena Práctica. Ed..: Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociais IMSERSO. Madrid 1997.
  • Martínez Morillo M, Pastor Vega, JM, Sendra Portero F. Manual de Medicina Física. Barcelona:Harcourt Brace; 1998.
  • Romero Ayuso D, Moruno Miralles P. Terapia Ocupacional: Teoría y Técnicas. Barcelona:Masson; 2003.
  • González Mas R. Rehabilitación Medica. Ed. Masson: Madrid, 1997.
  • Turner A, Foster M, Johnson S E. Terapia Ocupacional y Disfunción Física: Principios, Técnicas y Práctica. Madrid:Elsevier España; 2003
  • Daniels-Worthingham´s. Pruebas Funcionales Musculares. Madrid:Marban Libros SL; 2005.
  • Peña Casanova, J. Manual de logopedia. Barcelona: Masson; 1990.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
ATENCIÓN INTEGRAL DAS PERSOAS CON DANO CEREBRAL Tipo de materia: obrigatoria Número de créditos: 4 Lingua na que se imparte: Castelán Profesores responsables: Carlos Villarino Díaz-Jiménez Sergio Santos del Riego Profesores: Carlos Villarino Díaz-Jiménez, Xefe do Servizo de Medicina Física e Rehabilitación do Complexo Hospitalario Universitario A Coruña CHUAC. Outros profesionais do equipo interdisciplinar del Servizo de Madicina Física y Rehabilitación del CHUAC. Horarios de clase: Jueves de Diciembre, Enero y Febrero de 18,00 a 21,00 horas. Aula 9 edificio universitario de Oza. Horarios de Titorías (para cada profesor) Carlos Villarino Díaz-Jiménez, lunes de 17,00 a 18,00 horas primeiro cuadrimestre, despacho nº 6 de enferneria 2ª planta do edificio universitario de Oza de posgraos. Recursos multimedia Tempo aproximado de estudo e traballo persoal que debe dedicar un estudante para superar a materia: 4 ECTS*25: 100 horas a).- Horas presenciais: - Horas teóricas y teorico-practicas: 24 horas b).- Horas non presenciais. Traballo do alumno: 76 horas Titorías: 1 hora/semana.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías