Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Instrumentos de recollida de datos. Validación de instrumentos Código 750487019
Titulación
Mestrado Universitario en Investigación, Ordenación e Avaliación de Servizos Sociosanitarios
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
 Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Prerrequisitos
Departamento Matemáticas
Coordinación
Cao Abad, Ricardo
 Correo electrónico
ricardo.cao@udc.es
Profesorado
Cao Abad, Ricardo
 Correo electrónico
ricardo.cao@udc.es
Web http://dm.udc.es/profesores/ricardo
Descrición xeral Estatística aplicada ás ciencias da saúde
Obxectivos da materia: Coñecer as técnicas estatísticas básicas para a análise de datos procedentes das ciencias da saúde, identificar o ámbito de aplicación de cada unha, comprender as hipóteses estructuráis requeridas polos distintos modelos e diagnosticar o posible incumplimento das mesmas.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Demostrar a capacidade de concebir e deseñar con rigor un proceso de investigación no ámbito sociosanitario.
A2 Ser capaz de escoller e aplicar a metodoloxía de investigación máis adecuada, cualitativa ou cuantitativa, en función da pregunta de investigación plantexada.
A3 Ser capaz de utilizar e aplicar as distintas etapas do proceso de investigación en todas as suas fases, dende a elaboración dun proxecto, ata a publicación e aplicación da práctica dos seus resultados.
A5 Ser capaz de identificar mediante a búsqueda en bases de datos bibliográficas as investigacións que se están a realizar no eido sociosanitario e recoñecer as potenciais liñas de investigación futura, propoñendo deseños de investigación en este campo específico.
A6 Demostrar capacidade para interpretar e utilizar literatura científica, e informes sobre resultados de investigación.
A7 Ser capaz de realizar comunicacións científicas orais e escritas de forma efectiva, para difundir tanto os proxectos de investigación como os seus resultados.
A8 Ser capaz de demostrar coñecementos e habilidades na construcción e validación de instrumentos de medición bio-fisiológica e psico-social.
A9 Mostrar capacidade reflexiva e crítica no uso efectivo e apropiado da información tecnolóxica dispoñible.
A11 Desenvolver espíritu crítico para analizar e comparar os diversos modelos organizativos.
A12 Ser capaz de identificar aspectos de influencia significativa na análise externa e interna de unha organización sociosanitaria.
A14 Ser capaz para analizar e desplegar as liñas estratéxicas de un servizo sociosanitario.
A15 Ser capaz de deseñar e xestionar a posta en marcha de intervencións innovadoras no ámbito da ordenación e da avaliación dos servizos sociosanitarios.
A16 Aplicar coñecementos, habilidades e técnicas de ordenación e avaliación de servizos socioasanitarios na dirección de equipas que traballan con poboación sá ou enferma e cos seus grupos de referencia.
A17 Adquirir os coñecementos necesarios para participar na toma de decisiones e na ordenación e avaliación das institucións sociosanitarias como responsables de servizos ou unidades.
A18 Alcanzar os coñecementos e aptitudes necesarias para levar a cabo a elaboración e presentación de memorias de investigación para optar á financiación de proxectos de I+D+i.
A19 Adquirir os coñecementos necesarios para participar nos procesos de ordenación e avaliación dos servizos sociosanitarios.
A22 Coñecer os últimos avances en investigación e xestión no eido sociosanitario.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa en unha equipa interdisciplinar.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como ciudadano e como profesional.
B7 Comunicarse de xeito efectivo nun entorno de traballo.
B8 Capacidade de análise e síntese.
B9 Capacidade para aplicar os coñecementos na práctica.
B10 Capacidade para adaptarse ás situacións novas.
B11 Capacidade e habilidade de xestión da información.
B12 Capacidade para organizar e planificar.
B13 Toma de decisións.
B15 Capacidade para comunicarse con persoas non expertas na materia.
B17 Fomento de unha 2ª lingua de interese para a profesión.
B19 Coñecementos de informática relativos ó ambiente de estudo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Identificar los distintos tipos de datos habituales en el contexto sociosanitario y sus principales características. AM1
AM2
AM5
AM6
AM7
AM8
AM12
AM16
AM17
AM19
 BM1
BM2
BM3
BM5
BM7
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM15
BM19
 CM3
CM6
CM7
CM8
Diseñar instrumentos de recogida de datos en el contexto sociosanitario. AM1
AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
AM17
AM18
AM19
AM22
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM7
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM15
BM17
BM19
 CM1
CM2
CM3
CM4
CM6
CM8
Validar instrumentos de recogida de datos en el contexto sociosanitario. AM1
AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
AM17
AM18
AM19
AM22
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM7
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM15
BM17
BM19
 CM1
CM2
CM3
CM4
CM6
CM8
Identificar el tipo de análisis estadístico que ha de ser utilizado para una investigación concreta a realizar en el contexto sociosanitario. AM1
AM2
AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
AM11
AM16
AM18
AM19
 BM1
BM4
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
 CM6
CM7
CM8
Utilizar correctamente el software estadístico disponible para el análisis de datos. AM2
AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
AM11
AM14
AM16
AM17
AM19
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM7
BM9
BM10
BM11
BM12
BM13
BM15
BM19
 CM3
CM4
CM6
CM7
CM8
Saber interpretar correctamente los resultados de un análisis estadístico. AM1
AM2
AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
AM14
AM15
AM16
AM17
AM18
AM19
AM22
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM6
BM7
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM13
BM15
 CM1
CM2
CM3
CM4
CM6
CM7
CM8
Diseñar procedimientos de recogida de información en el contexto sociosanitario. AM1
AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
AM17
AM18
AM19
AM22
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM7
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM15
BM17
BM19
 CM1
CM2
CM3
CM4
CM6
CM8

Contidos
Temas Subtemas
1. Planificación y diseño de encuestas. 1.1. Motivación de la investigación.
1.2. Planificación de la encuesta.
1.3. Buenas prácticas.
1.4. Aspectos éticos.
1.5. Elementos de una encuesta.
1.6. Tipos de encuestas.
2. Desarrollo de instrumentos. 2.1. Tipos de escalas y de items.
2.2. Selección de la escala.
2.3. Construcción del cuestionario.
2.4. Características del cuestionario (longitud, formato, secciones y flujo de cuestiones).
2.5 Instrucciones para la cumplimentación.
2.6. Validación del cuestionario.
2.7. Creación de escalas.
3. Métodos de recogida de datos. 3.1. Tipos de entrevistas.
3.2. Técnicas disponibles para reducir el sesgo de cumplimentación.
3.3. Cuestionarios por correo.
3.4. Entrevistas telefónicas.
3.5. Encuestas a través de internet.
4. Preprocesado de los datos. 4.1. Creación de ficheros de datos.
4.2. Codificación de valores.
4.3. Detección de datos atípicos y de no respuesta.
4.4. Depuración de errores.
4.5. Imputación de datos faltantes.
5. Análisis de datos. 5.1. Introducción a las técnicas estadísticas disponibles.
5.2. Análisis exploratorio de datos.
5.3. Resúmenes de estadística descriptiva y tablas de contingencia.
5.4. Representaciones gráficas univariantes y bivariantes.
5.5. Análisis de regresión.
5.6. Análisis de componentes principales.
5.7. Análisis de correspondencias.
5.8. Análisis discriminante.
6. Introducción al muestreo. 6.1. Conceptos de población y muestra.
6.2. Parámetros y estimadores.
6.3. Algunos procedimientos de muestreo.
6.4. Tipos de muestreo y características.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 12 18 30
Prácticas de laboratorio 12 12 24
Estudo de casos 2 5 7
Proba de resposta múltiple 1 5 6
Presentación oral 3 3 6
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Clases teóricas.
Prácticas de laboratorio Prácticas en ordenador con software estatístico.
Estudo de casos Supostos prácticos. Deseños de enquisas. Análises de datos.
Proba de resposta múltiple Proba dos conceptos teóricos impartidos.
Presentación oral Seminarios impartidos polos alumnos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Presentación oral
Prácticas de laboratorio
Proba de resposta múltiple
Estudo de casos
Descrición
Asistencia e participación nas clases teóricas.
Exame escrito de múltiple opción.
Participación en prácticas e seminarios.
Suposto práctico a realizar polo alumno.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Presentación oral Presentación do suposto práctico realizado polo alumno. 30
Prácticas de laboratorio Realización de prácticas de análise de datos. 20
Proba de resposta múltiple Proba breve na que se avalían os conceptos teóricos da materia. 30
Estudo de casos Traballo personal de deseño e validación de enquisas e análise de datos. 20
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica Díaz de Rada, V. (2009). Análisis de datos de encuesta: Desarrollo de una investigación completa utilizando SPSS. . Barcelona, UOC.
Silva C. (1999). Cultura estadística e investigación científica en el campo de la salud: una mirada crítica. . Díaz de Santos.
M.ª Concepción Martín Arribas (2004). Diseño y validación de cuestionarios.. Matronas Profesión; Vol. 5, nº 17
Ricardo Cao, Mario Francisco, Salvador Naya, Manuel Presedo, Margarita Vázquez, José A. Vilar e Juan (2001). Introducción a la Estadística y sus Aplicaciones. Ediciones Pirámide
Badía X, Salamero M, Alonso J. (2002). La medida de la salud. Guía de escalas de medición en español. . Fundación Lilly.
Azorín y Sánchez-Crespo (1986). Métodos y aplicaciones del muestreo.. Madrid, Alianza Universidad Textos.
Juan M. Vilar Fernández (2006). Modelos Estadísticos Aplicados. Publicacións da UDC

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Fundamentos de investigación secundaria en Ciencias Sociosanitarias/750487003
Deseño de un proxecto de investigación/750487005

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Fundamentos de investigación cuantitativa en Ciencias Sociosanitarias/750487001
Fundamentos de investigación cualitativa en Ciencias Sociosanitarias/750487002
Programas informáticos de apoio á investigación cuantitativa/750487017
Programas informáticos de apoio á investigación cualitativa/750487018

Observacións

É recomendable ter cursada unha materia de Estatística Básica na titulación de grao ou licenciado de procedencia do alumno.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías