Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Comportamento Animal Código 610212611
Titulación
Licenciado en Bioloxía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
1º e 2º Ciclo 1º cuadrimestre
Todos Optativa 5.5
Idioma
Galego
Inglés
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía Animal, Bioloxía Vexetal e Ecoloxía
Coordinación
Servia García, María José
Correo electrónico
maria.servia@udc.es
Profesorado
Servia García, María José
Correo electrónico
maria.servia@udc.es
Web http://ciencias.udc.es/bave/index.php/Profesorado/maria-j-servia.html
Descrición xeral A materia ten como obxectivo formar ao alumno de forma que poida comprender os conceptos fundamentais do Comportamento animal, así como a súa evolución a través da acción da selección natural. Asemade, preténdese introducir ao alumno nos métodos de investigación en Comportamento animal.
Abórdase específicamente a selección de hábitat, as migracións e territorialidade, a explotación de recursos e o comportamento alimentario, a selección sexual, reproducción e sistemas de apareamento e coidado parental, a comunicación animal e o comportamento social.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A17 Analizar e interpretar o comportamento dos seres vivos.
A18 Muestrear, caracterizar e manexar poboacións e comunidades.
A24 Deseñar experimentos, obter información e interpretar os resultados.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Coñecer e comprender a conducta animal como resultado da adaptación evolutiva nun contexto ecolóxico. A17
Coñecer as técnicas básicas para muestrear e caracterizar o comportamento dos animais. A18
Deseñar experimentos, obter información e interpretar os resultados. A24
Adquirir capacidade de análise crítica, síntese e presentación de información. B3
B7
Traballar de forma colaborativa. B5
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. B6
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C3
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C6

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Bases conceptuais da Etoloxía 1.1 Introducción ao estudo do Comportamento Animal.
1.2 Introducción á causación do Comportamento. Causas inmediatas externas.
1.3 Evolución e valor adaptativo do comportamento
1.4 Selección de grupo. Selección de parentesco
Tema 2. Toma de decisións en animais 2.1 Modelos de optimización na ecoloxía do comportamento
2.2 Técnicas de alimentación. Estratexias de predación
2.3 Comportamento antipredatorio
2.4 Selección do hábitat
2.5 Dispersión e filopatría
2.6 Mecanismos de orientación
2.7 Migracións
2.8 Territorialidade
Tema 3. Reproducción, selección sexual e coidado parental 3.1 Reproducción sexual. Custos e beneficios do sexo
3.2 Ecoloxía dos sistemas de apareamento
3.3 Selección sexual
3.4 Coidado parental
Tema 4. Sociabilidade e comunicación 4.1 Comunicación animal. Deseño, ecoloxía e evolución dos sinais
4.2 Aspectos da organización social
4.3 Comportamentos altruístas e cooperativos

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas a través de TIC 12 9 21
Traballos tutelados 0.2 0.7 0.9
Proba de resposta breve 2 0 2
Proba de resposta múltiple 0.6 0 0.6
Presentación oral 45 67.5 112.5
 
Atención personalizada 0.5 0 0.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas a través de TIC Nas prácticas empregaránse medios audiovisuais e TIC para iniciar aos alumnos no uso do método observacional en Etoloxía.
Traballos tutelados Os alumnos realizarán traballos en grupo baixo a supervisión da profesora
Proba de resposta breve Haberá un exame final que consistirá nun cuestionario de 10 presuntas de resposta breve
Proba de resposta múltiple A mediados de curso haberá unha proba tipo test sobre a materia que se imparta en inglés.
Presentación oral As clases impartiranse mediante sesións orais co apoio de medios audiovisuais.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas a través de TIC
Traballos tutelados
Proba de resposta breve
Proba de resposta múltiple
Descrición
As prácticas realizaránse en pequenos grupos que deberán ir respondendo e comentando os exercicios coa profesora
A profesora facerá un seguemento dos traballos de maneira que o traballo final acade unha calidade aceptable.
Durante as probas de resposta breve e múltiple a profesora aclarará as dúbidas dos alumnos.


Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Prácticas a través de TIC Os alumnos elaborarán unha memoria de prácticas que deberá reflectir os coñecementos adquiridos durante as mesmas. 10
Traballos tutelados Os traballos serán avaliados en función da súa orixinalidade, o seu grao de relación coa materia, a calidade do material empregado e a calidade da exposición. 5
Proba de resposta breve As respostas deberán ser breves e claras 70
Proba de resposta múltiple Tipo test. Os erros non suporán unha penalización 15
 
Observacións avaliación

- A meirande parte da teoría da materia avaliarase mediante un exame final. A nota máxima será de 7 puntos.


- A avaliación da materia impartida en inglés, da memoria de prácticas e das actividades que se propoñan durante o curso poderá supoñer un aumento na nota final de ata tres puntos.


- Requírese unha nota final de 5 puntos para aprobar a materia.


- Para obter a cualificación de non presentado, os alumnos non poderán asistir aos exames  programados.


Fontes de información
Bibliografía básica

ALCOCK, J. (2005). Animal Behavior (8_ ed.). Sinauer Associates, Inc.

ALCOCK, J. (2009). Animal Behavior (9_ ed.). Sinauer Associates, Inc.

CARRANZA, J. (ED.) (1994). Etología. Introducción A La Ciencia Del Comportamiento. Cáceres, Universidad De Extremadura, Servicio De Publicaciones.

DANCHIN, E., GIRALDEAU, L. & CÉZILLY, F. (2008). Behavioural Ecology. Oxford University Press.

DUGATKIN, L.A. (2009). Principles of Animal Behavior. W.W. Norton, New York.

FREEMAN, S. & J.C. HERRON (2002). Análisis Evolutivo. Madrid, Pearson Educación.

KREBS, J.R. & N.B. DAVIES (1993). An Introduction To Behavioural Ecology. Oxford, Blackwell Scientific Publications

Bibliografía complementaria

GOODENOUGH, J., B. MCGUIRE, & WALLACE, R.A. (2001). Perspectives in animal behavior. New York, John Wiley & Sons.

KREBS, J.R. & N.B. DAVIES (EDS.) (1984). Behavioural ecology. An evolutionary approach (2_ ed.). Oxford, Blackwell Scientific Publications.

KREBS, J.R. & N.B. DAVIES (EDS.) (1991). Behavioural ecology. An evolutionary approach (3_ ed.). Oxford, Blackwell Scientific Publications.

MAIER, R. (2001). Comportamiento animal. Un enfoque evolutivo y ecológico. McGraw-Hill.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Zooloxía/610212205
Xenética/610212303
Análise Bioestatística/610212304

Observacións

Aínda que o profesor poñerá a disposición dos alumnos as presentacións empregadas nas clases, éstas non son máis que guías de estudo, insuficientes para superar a materia. A asistencia a clase e o emprego dos textos recomendados falicitarán a comprensión do temario e a superación dos exames.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías