Datos Identificativos 2012/13
Asignatura (*) Física 2 Código 630G01013
Titulación
Grao en Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Segundo Formación básica 6
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Tecnoloxía da Construción
Coordinación
Sabin Diaz, Patricia
Correo electrónico
patricia.sabin@udc.es
Profesorado
Aragon Fitera, Jorge
Dominguez Diez, Javier Faustino
López César, Isaac
Sabin Diaz, Patricia
Correo electrónico
j.aragon@udc.es
javier.dominguez@udc.es
isaac.lopez@udc.es
patricia.sabin@udc.es
Web
Descrición xeral La asignatura se estructura en parte teórica y parte práctica, ésta impartida en grupo
reducido.
En las clases teóricas, la labor expositiva del profesor resulta predominante, si bien el
alumno participará de forma activa en su desenvolvimiento. Esta labor se completa con
la resolución por parte del alumno de diversos ejercicios sobre los temas del programa
propuestos por el profesor durante las clases de prácticas.
Para el eficaz aprovechamiento y superación de la asignatura resulta imprescindible:
A) ASISTENCIA A CLASE: El seguimiento continuado de las clases tanto teóricas como
prácticas; de manera que, para poder superar la asignatura, será necesario
cumplimentar los diferentes partes de control que se les presenten, hasta alcanzar un
mínimo del 80% de la asistencia total.
B) TRABAJOS TUTELADOS(Máximo 2 ptos): Se dividen en dos apartados
AUTO EJERCICIOS: Será necesario que el alumno plantee y resuelva de forma
individualizada al menos 3 ejercicios de cada uno de los items descritos en el
apartado de contenidos de la materia. Formato de entrega se deja a criterio de cada profesor.
PRUEBAS DE CONTROL : individualizadas y planteadas por el profesor
a lo largo del curso académico sin previo aviso. Estos pueden ser tanto teóricos como prácticos.
C) EXAMEN FINAL (Máximo 8 ptos): a celebrar en la fecha que determinen los organos
rectores de la ETSAC. Dicho examen constará de una prueba de respuesta múltiple [2
ptos.] y una prueba objetiva [6 ptos.], ocupando su realización unas cuatro horas.
El cumplimiento simultáneo de los apartados A) y B) permitirá al alumno la presentación al examen así como la obtenciónde una nota complementaria a la del examen final. En la convocatoria de julio se podrán presentar la totalidad de alumnos matriculados en la asignatura independiententemete de haber superado o no los controles de asistencia. El aprobado se fija en cinco puntos sobre diez posibles de acuerdo con el siguiente desglose: prueba respuesta múltiple:2ptos, prueba objetiva:6ptos, trabajos tutelados: 2ptos.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 PROXECTO BÁSICO ARQUITECTÓNICO E URBANO: aptitude ou capacidade para aplicar os principios básicos formais, funcionais e técnicos á concepción e deseño de edificios e de conxuntos urbanos, definindo as súas características xerais e as prestacións que se acadan.
A2 PROXECTOS DE EXECUCIÓN: aptitude ou capacidade para elaborar proxectos integrais de execución de edificios e espazos urbanos en grao de definición suficiente para a súa completa posta en obra e equipamento de servizos e instalacións.
A9 CRÍTICA ARQUITECTÓNICA: aptitude ou capacidade para analizar morfolóxica e tipoloxicamente a arquitectura e a cidade e para explicar os precedentes formais e programáticos das solucións proxectuais.
A11 XESTIÓN DE NORMAS CONSTRUCTIVAS: aptitude ou capacidade para aplicar as normas de construción, de homologación, de protección, de mantemento, de seguridade e de cálculo nos proxectos integrados e na execución, tanto de obras de edificación como de espazos urbanos.
A12 PROXECTO DE ACONDICIONAMENTO AMBIENTAL: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar solucións de acondicionamento ambiental, incluíndo o illamento térmico e acústico, o control climático, o rendemento enerxético e a iluminación natural, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A13 CONTROL DE EXECUCIÓN DE OBRA GROSA: aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade e definir condicións de mantemento e medidas de intervención nos sistemas de obra grosa, cerramento, cuberta e demais obra grosa, así como nos de obra civil asociados a eles.
A21 PROXECTO DE OBRA CIVIL: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular e executar as solucións de obra civil asociadas á edificación e aos conxuntos urbanos, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A22 CONSERVACION DE INSTALACIÓNS: aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade e definir as condicións de mantemento das instalacións de subministro e evacuación de augas, electricidade, iluminación artificial, calefacción, aclimatación, transporte mecánico, comunicacións audiovisuais, seguridade e protección contra incendios.
A23 PROXECTO DE INSTALACIÓNS HIDRAÚLICAS: aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar instalacións de subministro, tratamento e evacuación de augas, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A24 PROXECTO DE INSTALACIÓNS ELÉCTRICAS E ASOCIADAS:aptitude ou capacidade para concibir, deseñar, calcular, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar instalacións de transformación e subministro de electricidade, de comunicación audiovisual e de iluminación artificial, así como para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A26 CONSERVACIÓN DE OBRA ACABADA: aptitude ou capacidade para analizar, controlar a calidade e definir condicións de mantementos e medidas de intervención nos sistemas de división interiores, carpintería, escaleiras e demais obra acabada, así como nas de obra civil asociadas a elas.
A27 PROXECTO DE OBRA GROSA: aptitude ou capacidade para dimensionar, deseñar, programar e poñer en obra e integrar en edificios e conxuntos urbanos as solucións construtivas, encontros e remates dos sistemas de obra grosa, pechamento, cuberta, e en detalle, e tamén para asesorar tecnicamente sobre estes aspectos.
A53 CÁLCULO MATEMÁTICO: comprensión ou coñecemento do cálculo numérico, a análise matemática, a xeometría analítica e diferencial e os métodos alxebraicos, como bases do entendemento dos fenómenos físicos que atinxen aos sistemas, equipos e servizos propios da edificación e o urbanismo.
A55 BASES DE FÍSICA DE FLUXOS: comprensión ou coñecemento dos principios de mecánica de fluídos, hidraúlica, electricidade, electromagnetismo e luminotecnia necesarios para dotar os edificios e conxuntos urbanos de equipamento activo para o confort e a educación ambiental.
A58 MATERIAIS DE COSNTRUCCIÓN: comprensión ou coñecemento das características físicas e químicas, os procedementos de fabricación e homologación, a análise patolóxica e as aplicacións e restricións de uso dos materiais empregados en obra estrutural, civil, grosa e acabada.
A59 SISTEMAS CONSTRUTIVOS CONVENCIONAIS: comprensión ou coñecemento das características físicas, os procedementos de fabricación e homologación, os tratamentos e acabados, a organización dimensional, os métodos de montaxe e a análise patolóxica dos compoñentes construtivos convencionais na obra estrutural, civil, grosa e acabada.
A60 SISTEMAS CONSTRUTIVOS INDUSTRIALIZADOS: comprensión ou coñecemento dos procedementos de produción industrial e homologación, os tratamentos e acabados, a coordinación modular e dimensional e os métodos de montaxe dos sistemas prefabricados e de alta tecnoloxía en obra estrutural, civil, grosa e acabada.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
B10 Sensibilidade estética.
B11 Capacidade de análise e síntese.
B12 Toma de decisións.
B15 Capacidade de organización e planificación.
B18 Razoamento crítico.
B20 Sensibilidade cara a temas medioambientais.
B21 Intuición mecánica.
B28 Comprensión numérica.
B29 Adaptación a novas situacións.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
MECANICA DE FLUIDOS E HIDRÁULICA A22
A23
A53
A55
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B11
B12
B15
B18
B21
B28
B29
C1
C2
C3
C6
C7
A1
A2
A9
A11
A12
A13
A21
A22
A26
A27
A53
A58
A59
A60
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B10
B11
B12
B20
B28
B29
C3
C4
C6
C7
C8
ACUSTICA A1
A2
A9
A11
A12
A13
A21
A22
A26
A27
A53
A58
A59
A60
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B10
B11
B12
B20
B28
B29
C3
C4
C6
C7
C8
ELECTRICIDAD A1
A2
A11
A12
A13
A21
A22
A24
A26
A27
A53
A58
A59
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B11
B12
B28
B29
C3
C4
C7
C8
TEORÍA DE LA LUZ Y DEL COLOR A1
A2
A11
A12
A13
A21
A22
A24
A26
A53
A58
A59
A60
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B10
B12
B20
B28
B29
C3
C4
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
MECANICA DE FLUIDOS E HIDRÁULICA INTRODUCCION
ANTECEDENTES HISTÓRICOS
PROPIEDADES DE LOS FLUIDOS
HIDRÓSTÁTICA
INTRODUCCIÓN. PRESIÓN EN UN PUNTO
PRINCIPIOS BÁSICOS
ECUACIÓN FUNDAMENTAL
PRESIONES SOBRE SUPERFICIES SUMERGIDAS
EMPUJE HIDROSTÁTICO
CENTRO DE PRESIONES
PRISMA DE PRESIONES
FUNDAMENTOS DEL FLUJO DE FLUIDOS
INTRODUCCIÓN. CLASIFICACIONES DEL FLUJO
LINEAS, HILOS Y TUBOS DE CORRIENTE
CAUDAL. ECUACIÓN DIMENSIONAL. UNIDADES
ENERGÍAS EN UN FLUIDO EN MOVIMIENTO
TEOREMA DE BERNOULLI
FLUIDO IDEAL
FLUIDO REAL
POTENCIA HIDRÁULICA
MEDIDA DE FLUJO EN FLUIDOS
FLUJOS DE FLUIDOS EN TUBERIAS
INTRODUCCIÓN. FLUJOS LAMINAR Y TURBULENTO
DISTRIBUCIÓN DE VELOCIDADES. CAPA LÍMITE
NÚMEROS ADIMENSIONASL. NÚMERO DE REYNOLDS
RESISTENCIA DE SUPERFICIE. PERDIDAS DE CARGA PRIMARIAS
ECUACIÓN GENERAL
DIAGRAMA DE MOODY
PERDIDAS DE CARGA SECUNDARIAS
SISTEMA DE TUBERIAS EN SERIE, PARALELO Y RAMIFICADAS. MALLAS
FLUJO EN CANALES ABIERTOS
FORMULA DE CHEZY Y MANNING
FUERZAS DESARROLLADAS POR FLUIDOS EN MOVIMIENTO
PRINCIPIOS DE IMPULSO – CANTIDAD DE MOVIMIENTO
FUERZAS SOBRE CODOS
GOLPE DE ARIETE
TRANSMISIÓN DEL CALOR EN CERRAMIENTOS REALES ACCIÓN COMBINADA DE LOS TRES MECANISMOS DE TRANSMISIÓN DE CALOR CONDICIONES DE INVIERNO
INTRODUCCIÓN
TRANSMISIÓN DEL CALOR A TRAVÉS DE CERRAMIENTOS OPACOS
DISTRIBUCIÓN DE TEMPERATURAS EN EL CERRAMIENTO
TRANSMISIÓN DE CALOR DERIVADA DE INFILTRACIONES Y VENTILACIÓN DE LOS LOCALES
CONDICIONES DE VERANO
INTRODUCCIÓN
TRANSMISIÓN DEL CALOR A TRAVÉS DE CERRAMIENTOS OPACOS
INERCIA TÉRMICA DEL CERRAMIENTO
TRANSMISIÓN DE CALOR A TRAVÉS DE CERRAMIENTOS SEMITRANSPARENTES
ACÚSTICA EL SONIDO. CONCEPTOS FUNDAMENTALES.
FISIOLOGÍA AUDITIVA.
ASPECTOS FÍSICOS DEL SONIDO.
AISLAMIENTO DEL SONIDO.
AMORTIGUACIÓN DEL SONIDO.
ACONDICIONAMIENTO ACÚSTICO.
SISTEMAS ABSORBENTES DE ENERGÍA SONORA.
MATERIALES ABSORBENTES DE ENERGÍA SONORA.
ACÚSTICA ARQUITECTÓNICA.
CTE – DB-HR
ELECTRICIDAD INTRODUCCIÓN
CARGA ELÉCTRICA
LEY DE COULOMB
CONCEPTO DE CAMPO ELÉCTRICO. LÍNEAS DE FUERZA
POTENCIAL ELÉCTRICO. DIFERENCIA DE POTENCIAL ELÉCTRICO
CORRIENTE ELÉCTRICA
LEY DE OHM
RESISTIVIDAD
ENERGÍA EN LOS CIRCUITOS ELÉCTRICOS. POTENCIA ELÉCTRICA
CORRIENTE CONTINUA.
CORRIENTE ALTERNA. C. A. MONOFÁSICA. C. A. TRIFÁSICA
REDES DE DISTRIBUCIÓN
CARACTERÍSTICAS. TIPOS
INSTALACIONES ELÉCTRICAS DE BAJA TENSIÓN
ABASTECIMIENTO EN BAJA TENSIÓN A EDIFICIOS
SISTEMAS DE PROTECCIÓN
TEORÍA DE LA LUZ Y DEL COLOR ILUMINACIÓN
INTRODUCCIÓN. ANTECEDENTES HISTÓRICOS.
ONDAS ELECTROMAGNÉTICAS. CARACTERÍSTICAS. CLASIFICACIÓN.
PROPAGACIÓN DE LA LUZ. PRINCIPIO DE HUYGENS-FRESNEL. REFLEXIÓN Y REFRACCIÓN.
MAGNITUDES FOTOMÉTRICAS.
EFECTO PURKINJE
MAGNITUDES LUMINOSAS
FLUJO. INTENSIDAD. ILUMINNACIA. LUMINANCIA
REFLECTANCIA, ABSOTANCIA Y TRANSMITANCIA.
LUZ Y VISIÓN
EL OJO HUMANO
FACTORES DE RENDIMIENTO VISUAL
DESLUMBRAMIENTO
TEMPERATURA DE COLOR DE LA LUZ
TEORÍA DEL COLOR

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais 2 1 3
Sesión maxistral 27 40.5 67.5
Solución de problemas 22 22 44
Proba obxectiva 5 0 5
Proba de resposta múltiple 1 0 1
Esquemas 0 0.5 0.5
Glosario 0 1 1
Traballos tutelados 2 20 22
Lecturas 0 5 5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Presentación sobre la asignatura, esplicando su funcionamiento y objetivos.
Sesión maxistral Clases en las que el profesor expondrá en la pizarra o con medios audiovisuales parte de los contenidos teórico prácticos de la materia.
Solución de problemas En clase de grupo reducido el profesor planteará una serie de casos prácticos que el alumno resolverá, de forma parcial o total, con la ayuda y consejo del profesor.
Proba obxectiva Se plantearán problemas numéricos y gráficos sobre los contenidos de la materia y la bibliografía de apoyo. Servirá para evaluar el nivel de aprendizaje por parte del alumno de aspectos prácticos de la asignatura
Proba de resposta múltiple Un test de respuesta múltiple servirá para evaluar el nivel de aprendizaje por parte del
alumno de aspectos teórico prácticos de la asignatura.
Esquemas Breves introducciones en cada tema tratan de relaiconar los contenidos dentro del mapa de conocimientos de la asignatura en la carrera a modo de esquema
Glosario El alumno elabora una hoja resumen con definiciones, formulacion y unidades físicas
relacionadas con cada uno de los temas de la asignatura.
Traballos tutelados Los alumnos entregarán al profesor al menos cinco problemas resueltos de cada uno de los temas de la materia, han de ser realizados de forma individualizada y personalizada, se entregarán en papel formato A4 manuscrito. Servirán, junto con el cumplimiento de los requisitos de asistencia, para poder acceder a la nota complementaria de la asignatura.
Lecturas El alumno selecciona y analiza ejercicios y/o teoría sobre mecánica en la bibliografía
básica y complementaria señalada por los docentes en esta guía

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Traballos tutelados
Descrición
Se someterá a control de forma exhaustiva la asistencia y la actividad desarrollada por el alumno. Este ha de demostrar el trabajo autónomo realizado con la entrega de una serie de ejercicios completamente resueltos de forma autónoma, han de ser al menos 3 de cada uno de los temas de la materia, se entregarán en las fechas determinadas por el profesor en clase.
El horario de tutorías para la realización de una atención personalizada al alumno estará expuesto en el tablón informativo de la asignatura.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba obxectiva Se plantean tres problemas o casos prácticos basados en el temario y bibliografía, el alumno dará respuesta numérica a cada uno de ellos; teniendo incluso que representar
los resultados de forma gráfica. El computo sobre el total de la asignatura será de seis puntos [6 ptos.]
El examen es individual, el incumplimiento de este requisito conllevará la expulsión y la aplicación de la normativa vigente. Los teléfonos móviles encendidos en el examen están terminantemente prohibidos.
Durante el desarrollo del cuestionario teórico no se permitirá material de ningún tipo, más allá de bolígrafos, mientras que para la realización de la parte práctica se emplearán formulario, calculadora y material de dibujo.
Cada ejercicio se contestará y calificará en un pliego DIN A3. Cada ejercicio se entregará independientemente, escrito con tinta indeleble y doblado en A4. El resultado se dará de
forma que resulta claramente visible, indicando el valor numérico con la precisión y unidades correspondientes. Las partes no válidas deben ser claramente anuladas. Los
pliegos de soluciones así como la hoja del enunciado llevarán escrito el nombre del alumno y su grupo para ser corregidas.
6
Proba de resposta múltiple Se valorará la exactitud en la contestación a diez preguntas sobre aspectos teórico prácticos con cuatro opciones,de las cuales solo una es correcta. No restarán las respuestas erróneas. Se establece un mínimo de 5 puntos en esta prueba para superar el curso. Su computo sobre el total de la valoración de la asignatura será de dos puntos [2ptos.] No se permitirá material de ningún tipo, más allá de bolígrafos. 2
Traballos tutelados Será necesario que el alumno plantee y resuelva de forma individualizada y personalizada al menos 3 ejercicios de los items descritos en el apartado de contenidos de la materia, que el profesor establecerá en tiempo y forma a lo largo del curso junto con su fecha límite de entrega.
Será necesarío que el alumno supere las pruebas de control individualizadas y planteacas por el profesor a lo largos del curso académico, sin previo aviso de la realización de las mismas. Estas pruebas de control podrán ser tanto teóricas como prácticas.
2
 
Observacións avaliación

Para conseguir una evaluación favorable el alumno ha de cumplimentar los diferentes partes de control de asistencia que se presenten, hasta alcanzar un mínimo del 80% del total.


Los criterios de corrección se adecuan a los derivados de la realidad profesional. Como criterio general los errores conceptuales se valorarán en función de su gravedad, pudiendo llegar a anular el ejercicio. También resulta relevante la comisión de un error numérico, dado que el ejercicio profesional busca resultados concretos. En este aspecto se señala que una equivocación de signo significa un error del 200%.


El aprobado se fija en una nota de cinco puntos sobre diez posibles. La publicación de las notas se realizará dentro de los plazos legalmente establecidos. En el listado de notas figurará el día y la hora de la revisión de exámenes que se realizará dentro de los plazos establecidos en la Normativa Académica de Evaluaciones, Calificaciones y Reclamaciones.


En la convocatoria de julio se podrán presentar la totalidad de alumnos matriculados en la asignatura independiententemete de haber superado o no los controles de asistencia. El aprobado se fija en cinco puntos sobre diez posibles de acuerdo con el siguiente desglose:


prueba respuesta múltiple:2ptos


prueba objetiva:6ptos


trabajos tutelados: 2ptos.


Fontes de información
Bibliografía básica Varios (). Codigo Tecnico de la Edificicación . Ministerio de Vivienda
Varios (2008). Fundamentos Físicos de la Arquitectura I. Departamento de Tecnología de la Construcción. ETSAC
Guerrero, A (). Instalaciones eléctricas en las edificaciones. Editorial McGraw-Hill
Freire Tellado, M. & Muñoz Vidal, M (2007). Introducción a las condiciones Térmicas en Edificación . Departamento de Tecnología de la Construcción . UDC
Josse, R (). La acústica en la construcción. Editorial Gustavo Gili.
Ramírez Vázquez, J (). Luminotecnia. Editorial Ceac
Mataix, C (1970). Mecánica de fluidos y máquinas hidráulicas. Madrid. Editorial Harla

Bibliografía complementaria Manuel Margarida (). Aislameinto térmico. Editorial Etasa.
Augé, R. (). Curso de electricidad general. Editorial Paraninfo
Bueche, F. J (). Física para estudiantes de ciencias e ingeniería. Editorial McGraw-Hill.
Llinares, J. & Lloppis Regna (). Fundamentos de acústica. Universidad Politécnica de Valencia
López Hernández, E & Muñoz Vidal, M (1994). Introducción a las instalaciones de edificación. Departamento de Tecnología de la Construcción. A Coruña
Agüera Soriano (). Mecánica de fluidos. Editorial Ciencia y Distribución
Giles, R. V (1982). Mecánica de fluidos e hidráulica. Editorial McGraw-Hill. Mexico


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Estruturas 1/630G01019

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Proxectos 3/630G01011
Análise Arquitectónico 1/630G01012
Xeometría da Forma Arquitectónica/630G01014
Historia da Arte/630G01015

Materias que continúan o temario
Física 1/630G01008

Observacións

Para un adecuado seguimiento de la asignatura es necesario el dominio previo de los siguientes temas por parte del alumno: - Razonamiento Lógico. - Sistemas de unidades. - Geometría y Trigonometría. - Derivación e integración. - Resolución de sistemas de ecuaciones. - Introduccion a los materiales de construcción.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías