| Competencias do título |
|
Código
|
Competencias da titulación
|
| A1 |
O alumnado coñecerá e será capaz de aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística. |
| A2 |
O alumnado coñecerá as correntes actuais da lingüística. |
| A3 |
O alumnado coñecerá as correntes actuais da lingüística aplicada. |
| A4 |
O alumnado será capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos á práctica. |
| A6 |
O alumnado dominará aspectos teóricos e prácticos da investigación gramatical. |
| A12 |
O alumnado coñecerá e valorará a diversidade lingüística e cultural. |
| B1 |
O alumnado desenvolverá habilidades cognitivas avanzadas (capacidade de síntese, análise e pensamento crítico) relacionadas co desenvolvemento e a creación dun perfil investigador. |
| B2 |
O alumnado será capaz de integrar coñecementos de campos de estudo diversos. |
| B3 |
O alumnado aprenderá a aprender, de forma autónoma, como base da súa futura actividade investigadora. |
| B4 |
O alumnado será capaz de aplicar os seus coñecementos e habilidades na resolución de problemas en entornos novos ou non familiares en contextos interdisciplinares. |
| B5 |
O alumnado adquirirá capacidade para concibir e deseñar proxectos de investigación con rigor académico. |
| B6 |
O alumnado desenvolverá habilidades de xestión da información para propósitos académicos e de investigación (identificación e acceso a bibliografía, utilización apropiada de recursos e equipamentos, utilización de tecnoloxía para rexistrar datos, manexo de bases de datos, etc.). |
| B7 |
O alumnado adquirirá capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. |
| B8 |
O alumnado será capaz de comunicar oralmente e por escrito con claridade os coñecementos teóricos e aplicados do campo de estudo tanto a audiencias expertas como non expertas. |
| C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C2 |
Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro. |
| C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C8 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe |
| Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) |
Competencias da titulación |
| O alumnado valorará a diversidade das linguas no nivel morfolóxico. |
AI1
AI2
AI6
AI12
|
BI1
BI2
|
CM4
CM8
|
| O alumnado será capaz de organirar o traballo, planificar e xestionar o tempo, elaborar con rigor documentos científicos e comunicar oralmente ou por escrito os coñecementos adquiridos. |
AI1
AI4
AI6
|
BI1
BI2
BI3
BI7
BI8
|
CM1
CM2
CM3
|
| O alumnado desenvolverá habilidades de xestión da información para propósitos académicos ou de investigación no nivel morfolóxico. |
AI1
AI2
AI6
|
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
|
CM1
CM3
CM8
|
| O alumnado coñecerá e será capaz de aplicar os métodos e as técnicas específicas da análise morfolóxica. |
AI1
AI3
AI4
AI6
|
BI1
BI2
BI3
|
CM1
|
| O alumnado coñecerá as correntes actuais na investigación morfolóxica. |
AI1
AI2
AI6
|
BI3
|
|
| O alumnado dominará aspectos teóricos e prácticos da investigación morfolóxica. |
AI1
AI2
AI6
|
BI1
|
CM8
|
| Contidos |
| Temas |
Subtemas |
| 1. A Morfoloxía. Relacións entre a morfoloxía e outras disciplinas lingüísticas |
1.1. A morfoloxía na historia da lingüística.
1.2. Relación entre a morfoloxía e o compoñente fonolóxico das linguas. A morfofonoloxía.
1.3. Relación entre a morfoloxía e o compoñente léxico das linguas.
1.4. Relacións entre a Morfoloxía e o compoñente sintáctico das linguas. |
2. O concepto de palabra
|
2.1. Definicións da palabra.
2.2. Clases de palabras desde o punto de vista morfolóxico.
2.3. Tipoloxía morfemática.
2.3.1. Criterios utilizados na tipoloxía morfolóxica.
2.3.2. Clases de linguas desde o punto de vista da tipoloxía morfolóxica. |
3. Estrutura da palabra
|
3.1. Raíz e afixo
3.2. Raíz e lexema
3.3. Raíz, tema e base.
3.4. Clases de temas. |
4. O concepto de morfo e de morfema
|
4. Definición de morfema.
4.1. Procedementos de análise morfolóxica. Problemas na identificación de morfemas.
4.1.1. Problemas de significación.
4.1.1.1. Recurrencia e motivación.
4.1.2. Problemas na delimitación e identificación.
4.1.2.1. Modelos de análise morfolóxica.
4.1.2.2. Morfema, morfo e alomorfo. Morfo cero, morfo baleiro, amalgama, sincretismo, morfo discontinuo.
4.2. Clasificación dos morfemas:
4.2.1. Criterios externos ou distribucionais.
4.2.2. Criterios de natureza interna. |
5. Procesos morfolóxicos
|
5. Tipos de procesos morfolóxicos:
5.1. A adición:
5.1.1. Derivación.
5.1.2. A composición.
5.1.3. A parasíntese.
5.2. Outros procedementos: modificación, conversión, sustracción, acortamento, acronimia, siglas.
|
6. Flexión
|
6.1. Características
6.2. Flexivos nominais.
6.3. Flexivos verbais.
6.4. Flexivos de palabra y flexivos de constituínte. |
7. Derivación
|
7.1. Derivación mediante adición de afixos.
7.2. Outros tipos de derivación:
7.2.1. A conversión, derivación inmediata u impropia.
7.2.2. A sustracción ou derivación regresiva. |
8. Composición
|
8.1. Compostos de orixe morfolóxica e compostos de orixe sintáctica.
8.2. Composición propia e composición impropia (lexías, sintemas, sinapsias, locucións, etc.).
8.3. Compostos endocéntricos e exocéntricos.
8.4. Principais modelos de palabra composta.
|
| Planificación |
| Metodoloxías / probas |
Horas presenciais |
Horas non presenciais / traballo autónomo |
Horas totais |
| Discusión dirixida |
2 |
2 |
4 |
| Estudo de casos |
2 |
4 |
6 |
| Lecturas |
0 |
20 |
20 |
| Sesión maxistral |
12 |
6 |
18 |
| Traballos tutelados |
1 |
16 |
17 |
| Solución de problemas |
4 |
4 |
8 |
| |
| Atención personalizada |
2 |
0 |
2 |
| |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
| Metodoloxías |
|
Metodoloxías |
Descrición |
| Discusión dirixida |
Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un moderador. |
| Estudo de casos |
Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. |
| Lecturas |
Deteminaranse de acordo coa orientación do traballo tutorizado. |
| Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
|
| Traballos tutelados |
Baixo a dirección do profesor, o/a alumno/a realizará un traballo de carácter teórico ou teórico-práctico no que profundizará no contido dalgún dos temas da materia mediante o manexo de bibliografía especializada (traballo teórico) ou ben aplicará os coñecementos adquiridos á análise dalgún corpus, electrónico ou en soporte de papel (nos traballos de carácter teórico-práctico). En todo caso, a elección de tema, bibliografía e corpus que se manexe será acordada co profesor. |
| Solución de problemas |
Técnica mediante a que se ten que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución. |
| Atención personalizada |
|
Metodoloxías
|
| Traballos tutelados |
|
| Descrición |
| Dedicarase a preparación e orientación do traballo tutelado. |
|
| Avaliación |
|
Metodoloxías
|
Descrición
|
Cualificación
|
| Discusión dirixida |
Asistencia e participación activa na clase. |
10 |
| Traballos tutelados |
Baixo a dirección do profesor, o/a alumno/a realizará un traballo de carácter teórico ou teórico-práctico no que profundizará no contido dalgún dos temas da materia mediante o manexo de bibliografía especializada (traballo teórico) ou ben aplicará os coñecementos adquiridos á análise dalgún corpus, electrónico ou en soporte de papel (nos traballos de carácter teórico-práctico). En todo caso, a elección de tema, bibliografía e corpus que se manexe será acordada co profesor. |
90 |
| |
|
Observacións avaliación |
|
|
| Fontes de información |
|
Bibliografía básica
|
|
|
ALVAR EZQUERRA, M. (1993): La formación de palabras en español. Cuadernos de lengua española, Madrid, Arco Libros,
BOSQUE, I (1983): "La morfología" en Abad, F. y A. García Be­rrio (eds.): Introducción a la lingüística, Madrid, Alhambra, 115-153.
–––––– (ed.) 1990. Tiempo y aspecto en español. Madrid: Cátedra.
–––––– Bosque, Ignacio (ed.) 1990. Indicativo y subjuntivo. Madrid: Taurus Universitaria.
–––––– y V. Demonte (eds.) (1999): Gramática descriptiva de la lengua española. vol. 3. Madrid, Espasa.
LANG, M. F. (1992): Formación de palabras en español. Madrid, Cátedra.
LIEBER, Rochelle (2010): Introducing Morphology. Cambridge University Press.
MATTHEWS, P. H. (1974): Morphology: an introduction to the theory of word-structure, Cambridge, CUP. Traducción de R. Monroy: Morfología: Introducción a la teoría de la estructura de la palabra, Madrid, Paraninfo.
PENA, J. (1991): “La palabra : estructura y procesos morfológicos”, Verba 18, 69-128.
REAL ACADEMIA ESPAÑOLA (2009): Nueva gramática de la lengua española. Madrid, Espasa.
ROJO, G. (1974): “La temporalidad verbal en español”, Verba 1, 69-149.
VARELA, S. (2005), Morfología léxica: la formación de palabras, Madrid, Gredos.
–––––– (1990): Fundamentos de morfología, Madrid, Síntesis.
–––––– (ed.) (1993): La formación de palabras. Madrid. Taurus.
|
|
Bibliografía complementaria
|
|
|
Complementaria:
Almela Pérez, R. (1999): Procedimientos de formación de palabras en español, Barcelona, Ariel.
Ambadiang, T. (1994): La morfología flexiva. Madrid. Taurus.
Bargalló, Mª y Garriga, C. (eds.) (2000): 25 años de investigación en la lengua española. Tarragona. Universitat Rovira y Virgili.
Díaz Hormigo, Mª T. (2003): Morfología. Universidad de Cádiz, Servicio de publicaciones.
González Ollé, F. y M. Casado Velarde (1992): "Formación de palabras", en Holtus, G., M. Metzeltin y C. Schmitt (coords.): Lexikon der Romanis­tischen Lingüistik (LRL), VI,1. Tubinga, Max Niemeyer, 91-109.
Martín, J. C. (2002): El problema lingüístico de los interfijos españoles. Cáceres, Universidad de Extremadura.
Matthews, P. H. (1991): Morphology, Cambridge, CUP. 2ª ed. muy revisada.
Miranda, J. A. (1994): La formación de palabras en español. Salamanca, Ediciones Colegio de España.
Morera, M. (2005): La complementación morfológica en español. Frankfurt am Main. Peter Lang.
Rodríguez, Mª I. (2002): La prefijación apreciativa en español. Cáceres, Universidad de Extremadura.
Serrano. D. (1995): Las formaciones parasintéticas en español. Madrid. Arco Libros.
Recursos electrónicos:
Grupo de estructuras de datos y lingüística computacional (U. de Las Palmas), “Relaciones Morfoléxicas”: http://gedlc.ulpgc.es/index.html
Instituto Cervantes, Banco de neologismos: http://cvc.cervantes.es/obref/banco_neologismos
Instituto Universitario de Lingüística Aplicada (IULA) de la Universitad Pompeu Fabra de Barcelona: http://www.iula.upf.edu/recurs04es.htm
-Base de datos de neologismos (OBNEO): http://obneo.iula.upf.edu/bobneo/index.php
-Buscador Neorom: http://obneo.iula.upf.edu/bneorom/index.php
-Diccionario de neologismos online: http://obneo.iula.upf.edu/spes/
Diccionarios:
Alvar Ezquerra, Manuel (1994): Diccionario de voces de uso actual. Madrid, Arco-Libros.
Seco, M., O. Andrés y G. Ramos (1999): Diccionario del español actual. Madrid: Aguilar.
Corominas, J. y J. A. Pascual (1991-1997): Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico. Madrid: Editorial Gredos.
|
| Recomendacións |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
| Materias que continúan o temario |
|
| Observacións |
|
Recoméndas o traballo diario durante os días que dure o curso. |
|