Datos Identificativos 2013/14
Asignatura (*) Temas e liñas de investigación en literatura e cultura brasileiras Código 613484033
Titulación
Mestrado Universitario en Literatura, Cultura e Diversidade
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Portugués
Prerrequisitos
Departamento Galego-Portugués, Francés e Lingüística
Coordinación
Martinez Pereiro, Carlos Paulo
Correo electrónico
carlos.pereiro@udc.es
Profesorado
Martinez Pereiro, Carlos Paulo
Correo electrónico
carlos.pereiro@udc.es
Web
Descrición xeral Estudo (avanzado) de un ou varios dos temas e liñas de investigación máis relevantes e
significativos da literatura e cultura brasileiras.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Coñecer as principais correntes teóricas que integraron e integran a reflexión sobre a literatura e a cultura, así como os seus antecedentes.
A4 Analizar e interpretar textos, aplicando diferentes modelos teóricos e xenéricos.
A10 Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos.
B1 Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos.
B7 Adquirir a capacidade de concebir e deseñar proxectos de investigación con rigor académico.
B9 Adquirir capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Coñecer as principais correntes teóricas que integraron e integran a reflexión sobre a literatura e a cultura, así como os seus antecedentes. AM1
Analizar e interpretar textos, aplicando diferentes modelos teóricos e xenéricos. AM4
Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos. AM10
Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos. BM1
Adquirir a capacidade de concebir e deseñar proxectos de investigación con rigor académico. BM7
Adquirir capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. BM9
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. CM8

Contidos
Temas Subtemas
1. As relações plástico-escriturais na literatura. 1.1. Introdução.
1.2. Principais protagonistas, obras, tendências e períodos.
2. As relações plástico-escriturais no Modernismo. 2.1. Mário de Andrade e a interseção das diversas linguagens artísticas.
3. As relações plástico-escriturais no (Neo)Concretismo. 3.1. Ferreira Gullar: visualidade e crítica artística.
3.2. Carlos Drummond de Andrade: poesia crítico-ecfrástica.
4. As relações plástico-escriturais nas últimas décadas. 4.1. Clarice Lispector: pintura e narrativa ficcional.
4.2. Arnaldo Antunes: poesia visual, gestual e performativa.
4.3. Nuno Ramos: uma escrita (inter)artística e de caráter compósito.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 6 9 15
Obradoiro 10 15 25
Lecturas 1 20 21
Traballos tutelados 1 7 8
Actividades iniciais 2 0 2
Proba mixta 1 2 3
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Sesións de traballo en que o profesorado explica a contextualización e os elementos necesarios do temario para que o alumnado poda desenvolver o seu traballo posterior.
Obradoiro Nestas sesións, o conxunto do alumnado realizará actividades de diferente tipoloxía destinadas á consolidación dos contidos presentados nas sesións maxistrais, así como das destrezas e das estratexias relacionadas cos obxectivos e contidos da materia.
Entre estas actividades poderán contemplarse, alén doutras, a análise de fontes documentais, os comentarios de textos, a resolución de problemas, as prácticas a través de TIC, probas de varia tipoloxía e estudos de casos.
Lecturas No Paso 8 desta Guia, está a relación de obras que o/a alumno/a debe ler ao longo do curso.
Traballos tutelados Texto(s) orai(s) e/ou escrito(s) en que o alumnado analizará, seguindo un roteiro fornecido polo profesor, algunha(s) da(s) obra(s) de lectura obrigatoria.
Actividades iniciais Proba para determinar os coñecementos previos, así como os intereses e as motivacións inciais dos estudantes
Proba mixta Proba escrita que combinará actividades de carácter ensaístico con comentario de textos e análise de fontes documentais.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Para alén da atención individualizada nas sesións presenciais de diferente tipo, durante as horas de atendemento do profesorado, o/a alumno/a recibirá toda a guía e axuda que precise para a realización dos seus traballos.
O alumnado con dispensa académica deberá entrar en contacto co profesor ao inicio do curso para fixar as actividades e traballos substitutivos da asistencia académica que necesariamente deberá realizar.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Traballos tutelados Avaliación dos texto(s) orai(s) e/ou escrito(s) en que o alumnado analizará, seguindo un roteiro fornecido pola profesora, algunha(s) da(s) obra(s) de lectura obrigada. 15
Obradoiro Avaliación das actividades de diferente tipoloxía referidas na metodoloxía. 25
Lecturas Avaliación da lectura das obras realizada polo/a alumno/a ao longo do curso. 20
Proba mixta Proba escrita que combinará actividades de carácter ensaístico con comentario de textos e análise de fontes documentais. 40
 
Observacións avaliación

Para superar a materia, o alumnado deberá conseguir unha
cualificación igual ou superior a 5 puntos sobre 10. Así mesmo, na proba
mixta deberá obter como mínimo 4 puntos sobre 10, para poder sumar os
restantes elementos avaliables/instrumentos de avaliación.

O alumnado terá que entregar os traballos e actividades no prazo fixado.

O
alumnado con matrícula parcial e/ou dispensa académica deberá realizar e entregar as mesmas
probas e exercicios que o restante; se non puider asistir ás titorías,
deberá pórse en contacto co profesor a través do correo electrónico.

O alumnado que non se presente ou suspenda na primeira convocatoria deberá realizar e entregar as mesmas probas e exercicios, seguindo as mesmas pautas indicadas.

A
cualificación de NON PRESENTADO/A será considerada cando o alumno/a non
asistir á proba mixta e/ou cando tiver entregado un número das
actividades contempladas inferior ao 50%


Fontes de información
Bibliografía básica (). .
Andrade, M. de (1965). Aspetos das artes plásticas no Brasil. São Paulo: Martins Editora
Sousa, Carlos Mendes de (2000). Clarice. Lispector. Figuras da escrita. Braga: Uminho
Ramos, N. (2007). Ensaio Geral. São Paulo: Globo
Helena, L. (1986). Modernismo brasileiro e vanguarda. São Paulo: Ática
Aguilar, G. (2005). Poesia concreta brasileira. São Paulo: Edusp
Ferreira Gullar (1977). Tentativa de compreensão: arte concreta, arte neoconcreta – Uma contribuição brasileira . Rio de Janeiro: Museu de Arte Moderna

Lecturas obrigatorias:

Água viva de Clarice Lispector

Ó de Nuno Ramos

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías