Datos Identificativos 2013/14
Asignatura (*) Temas e liñas de investigación en literaturas e culturas africanas de lingua portuguesa Código 613484034
Titulación
Mestrado Universitario en Literatura, Cultura e Diversidade
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Galego
Portugués
Prerrequisitos
Departamento Galego-Portugués, Francés e Lingüística
Coordinación
Fernandez Perez-Sanjulian, Carme
Correo electrónico
carme.fernandez.perez-sanjulian@udc.es
Profesorado
Fernandez Perez-Sanjulian, Carme
Correo electrónico
carme.fernandez.perez-sanjulian@udc.es
Web
Descrición xeral Estudo (avanzado) dun ou varios dos temas e liñas de investigación máis relevantes e significativos da literatura e cultura dos países africanos de lingua oficial portuguesa (PALOPs).

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A4 Analizar e interpretar textos, aplicando diferentes modelos teóricos e xenéricos.
A8 Aplicar unha perspectiva comparatista de carácter transnacional e plurilingüístico aos estudos literarios, artísticos e culturais.
A10 Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos.
A12 Coñecer e valorar a diversidade cultural, con especial atención aos ámbitos anglófono, hispánico e galego-portugués.
B3 Promover o entendemento intercultural desde a comprensión da diversidade.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Analizar e interpretar textos, aplicando diferentes modelos teóricos e xenéricos. AM4
Aplicar unha perspectiva comparatista de carácter transnacional e plurilingüístico aos estudos literarios, artísticos e culturais. AM8
Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos. AM10
Coñecer e valorar a diversidade cultural, con especial atención aos ámbitos anglófono, hispánico e galego-portugués. AM12
Promover o entendemento intercultural desde a comprensión da diversidade BM3
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. CM4

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1.- Do oral ao escrito
1.1.- A cultura da oralidade: oratura vs literatura
1.2.- A oralidade finxida
1.3.- O carácter fundacional da oralidade

Tema 2.- Literatura e identidade nacional
2.1.- Literatura colonial vs literaturas nacionales
2.2.- O repertorio temático identitario
2.3.- A cuestión lingüística
Tema 3.- Novas propostas nas literaturas africanas
3.1.- A construción do suxeito femenino
3.2.- As identidades ambiguas

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais 8 12 20
Sesión maxistral 8.5 16 24.5
Presentación oral 2 7 9
Actividades iniciais 0.5 0 0.5
Lecturas 0 20 20
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Comentario e análise de diferentes textos seleccionados seguindo a táboa de contidos da materia.
Sesión maxistral
Presentación, desenvolvemento e análise de contidos teóricos e procedementais fundamentais para o alumnado atinxir as competencias e destrezas previstas.
Presentación oral Exposición oral do estudo realizado por cada alumno(a) sobre unha obra literaria dos PALOPs seleccionada a partir da listaxe fornecida pola profesora no inicio das sesións.
Actividades iniciais Toma de contacto para coñecer o nivel de coñecementos, intereses, motivacións, etc.
Lecturas
Será preciso realizar para cada sesión e nos prazos determinados as lecturas obrigatorias (as obras definidas como tales e os textos críticos complementarios), así como as necesarias para a realización dos traballos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Lecturas
Análise de fontes documentais
Presentación oral
Descrición
Os(as) estudantes que non podan asistir no horario previsto para as Titorías, poderán concertar entrevistas por medio do correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Lecturas A avaliación das lecturas obrigadas realizarase durante as sesións de "Presentación oral" para aqueles alumnos (as) a quen corresponda o papel de público. 40
Análise de fontes documentais A valiación deste tipo de traballo será continua e realizada sobre a participación do(a) alumno(a) nas activades na aula. 30
Presentación oral Na avaliación desta actividade terase en conta, ademais do contido, a clareza expositiva e a corrección lingúística. 30
 
Observacións avaliación

Todas as actividades deberán ser entregadas de acordo cos prazos e os procedementos fixados no início das sesións.


Os(as) estudantes con dispensa académica poderán realizar traballos tutelados para seren avaliados. Deberán poñerse en contacto coa profesora en horario de titorías ou a través do correo electrónico.


O alumnado que non teña superado a materia na convocatoria de xuño será avaliado seguindo os mesmos criterios na segunda convocatoria. Así, a avaliación da presentación oral e das lecturas obrigatorias realizarase no día e hora marcados como data oficial do exame da convocatoria de xullo.


Fontes de información
Bibliografía básica Salinas Portugal, F. (2006). Literaturas africanas de lengua portuguesa. Madrid: Síntesis
Laranjeira, J. L. Pires (1995). Literaturas Africans de Expressão Portuguesa. Lisboa: Universidade Aberta
Moema Parente, Augel (2007). O Desafio do Escombro. Rio de Janeiro: Garamomnd-Universitária
Leite, Ana Mafalda (1998). Oralidades & Escritas nas Literaturas Africanas. Lisboa: dt. Colibri
Mata, Inocência (2010). Polifonias insulares. Cultura e literatura de São Tomé e Príncipe. Lisboa: Colibri
Salinas Portugal, F. (1994). Rosto Negro. O Contexto das Literaturas Africanas. Compostela: Laiovento
Hernández, R. (2007). Traducción y postcolonialismo. Procesos culturales y lingüísticos en la narrativa postcolonial de lengua portuguesa. . Granada: Editorial Comares

LECTURA Obrigada

Paulina Chiziane: Nikectche

Ungulani Ba Kha Khosa: Ualalapi

Selección de Textos literarios (poéticos e narrativos) africanos en língua portuguesa

 

Bibliografía complementaria

CABRAL, Amílcar (1999): Nacionalismo e cultura (Compostela: Laiovento)

CRISTÓVÃO, Fernando (dir.) (2005): Dicionário temático da Lusofonia (Lisboa: Texto Editores)

ENDERS, Armelle (1997): História da África Lusófona (Lisboa: Inquérito)

FREYRE, Gilberto (1943): Casa Grande & Sanzala (Lisboa: Livros do Brasil)

PETROV, Petar et al. (ed.) (2012): Avanços em literaturas e culturas africanas e em literatura e cultura galegas (Santiago de Compostela-Faro: AIL-Através Editora)

PETROV, Petar et al. (ed.) (2012): Avanços em comparatismo nas lusofonias (Santiago de Compostela-Faro: AIL-Através Editora)

SALINAS PORTUGAL, Francisco (1990): Entre Próspero e Calibán (Compostela: Laiovento)

TORGAL, Luís Reis et al. (2008): Comunidades imaginadas: nação e nacionalismos em África (Coimbra: Universidade de Coimbra)

VENÂNCIO, José Carlos (1996): Colonialismo, antropologia e lusofonias repensando a presença portuguesa nos trópicos (Lisboa: Vega)

 

A profesora fornecerá ao longo do curso material bibliográfico complementar e outros recursos específicos para cada asunto focado.

 


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías