Datos Identificativos 2013/14
Asignatura (*) Física aplicada I Código 632G02004
Titulación
Grao en Tecnoloxía da Enxeñaría Civil
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Galego
Prerrequisitos
Departamento Enerxía e Propulsión Mariña
Coordinación
Galan Díaz, Juan José
Correo electrónico
juan.jose.galan@udc.es
Profesorado
Galan Díaz, Juan José
Martínez Díaz, Margarita
Correo electrónico
juan.jose.galan@udc.es
margarita.martinez@udc.es
Web http://campusvirtual.udc.es/moodle
Descrición xeral O obxectivo fundamental desta materia é dar ao estudante unha presentación clara e lóxica dos conceptos básicos e dos principios da Física, e fortalecer a comprensión de devanditos conceptos e principios a través dunha ampla gama de interesantes aplicacións ao mundo real. Para alcanzar dun modo completo este obxectivo, o alumno deberá completar a súa formación coa materia Física Aplicada II.


Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Capacidad para plantear y resolver los problemas matemáticos que puedan plantearse en el ejercicio de la profesión. En particular, conocer, entender y utilizar la notación matemática, así como los conceptos y técnicas del álgebra y del cálculo infinitesimal, los métodos analíticos que permiten la resolución de ecuaciones diferenciales ordinarias y en derivadas parciales, la geometría diferencial clásica y la teoría de campos, para su aplicación en la resolución de problemas de Ingeniería Civil.
A2 Uso y programación de ordenadores.
A3 Capacidad para resolver numéricamente los problemas matemáticos más frecuentes en la ingeniería, desde el planteamiento del problema hasta el desarrollo de la formulación y su implementación en un programa de ordenador. En particular, capacidad para formular, programar y aplicar modelos numéricos avanzados de cálculo, así como capacidad para la interpretación de los resultados obtenidos en el contexto de la ingeniería civil, la mecánica computacional y/o la ingeniería matemática, entre otros.
A4 Comprensión de la aleatoriedad de la mayoría de los fenómenos físicos, sociales y económicos, que permite actuar de la forma correcta en la toma de decisiones ante la presencia de incertidumbre y efectuar análisis y crítica racional de actuaciones.
A5 Capacidad para resolver los problemas físicos básicos de Ingeniería Civil, y conocimiento teórico y práctico de las propiedades físicas, químicas, mecánicas y tecnológicas de los materiales de construcción más utilizados en construcción.
A6 Capacidad para documentarse, obtener información y aplicar los conocimientos de materiales de construcción en sistemas estructurales. Conocimientos de la relación entre la estructura de los materiales y las propiedades mecánicas que de ella se derivan, incluyendo la caracterización microestructural. Conocimiento, comprensión y capacidad para aplicar los métodos, procedimientos y equipos que permiten la caracterización mecánica de los materiales, tanto experimentales como analíticos.
A7 Comprensión y dominio de los conceptos básicos sobre las leyes generales del movimiento mecánico y del equilibrio de los cuerpos materiales, y capacidad para su aplicación en la resolución de problemas de Mecánica.
A32 Conocimiento y comprensión del funcionamiento de los ecosistemas y los factores ambientales con el fin de inventariar el medio, aplicando metodologías de valoración de impactos para su empleo en estudios y evaluaciones de Impacto Ambiental.
A41 Capacidad para diseñar y proyectar una obra de ingeniería desde la comprensión del lugar y el análisis del paisaje que lo caracteriza.
A43 Capacidad para concretar ante un problema constructivo alternativas válidas y elegir la óptima, previendo los problemas de su construcción.
A44 Conocimiento del marco técnico, económico y legislativo, así como los procedimientos constructivos, la maquinaria de construcción y las técnicas de planificación de las obras.
B1 Reciclaje continúo de conocimientos en el ámbito global de actuación de la Ingeniería Civil.
B2 Comprender la importancia de la innovación en la profesión.
B3 Aprovechamiento e incorporación de las nuevas tecnologías.
B5 Comprensión de la necesidad de actuar de forma enriquecedora sobre el medio ambiente contribuyendo al desarrollo sostenible.
B7 Apreciación de la diversidad.
B8 Facilidad para la integración en equipos multidisciplinares.
B10 Capacidad de análisis, síntesis y estructuración de la información y las Ideas.
B11 Claridad en la formulación de hipótesis.
B12 Capacidad de abstracción.
B13 Capacidad de trabajo personal, organizado y planificado.
B14 Capacidad de autoaprendizaje mediante la inquietud por buscar y adquirir nuevos conocimientos, potenciando el uso de las nuevas tecnologías de la información.
B15 Capacidad de enfrentarse a situaciones nuevas.
B16 Habilidades comunicativas y claridad de exposición oral y escrita.
B18 Capacidad para aplicar conocimientos básicos en el aprendizaje de conocimientos tecnológicos y en su puesta en práctica.
B19 Capacidad de realizar pruebas, ensayos y experimentos, analizando, sintetizando e interpretando los resultados.
B20 Aprender a aprender.
B21 Resolver problemas de forma efectiva.
B22 Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo.
B23 Trabajar de forma autónoma con iniciativa.
B24 Trabajar de forma colaborativa.
B25 Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional.
B26 Comunicarse de manera efectiva en un entorno de trabajo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Expor e resolver dun modo teórico os problemas físico-matemáticos relacionados coa Enxeñería Civil. En particular, coñecer, entender e utilizar a notación matemática, así como os conceptos, os principios físicos básicos e os métodos analíticos que permiten a resolución de devanditos problemas. A1
A4
B1
Aplicar os coñecementos teóricos adquiridos na resolución de problemas que se expón en traballos propios do exercicio profesional, tomando como modelo exemplos analizados nos exercicios da materia, pero sabendo á vez introducir as variacións das condicións de contorno que impoña a propia realidade. A1
A7
B11
Coñecer as características básicas a nivel de comportamento físico-estrutural dos materiais máis empregados na Enxeñería Civil. A4
B13
Comprobar os coñecementos teóricos adquiridos achega do comportamento físico-estrutural dos materiais en exemplos concretos da súa aplicación en traballos de Enxeñería Civil. Influencia de condicionantes externos de todo tipo (climáticos, económicos, ambientais, esforzos a soportar, etc) A4
B7
C6
Principios básicos para analizar e comprender como as características das estruturas inflúen no seu comportamento, así como coñecer as tipoloxías máis usuais na Enxeñería Civil. A1
A5
B1
Reciclaxe continúo de coñecementos no ámbito global de actuación da Enxeñería Civil. Comprender a importancia da innovación na profesión. A1
A2
B1
B7
B18
Aproveitamento e incorporación das novas tecnoloxías en problemas prácticos relacionados coa materia. A2
A3
A6
B3
C3
C6
Comprensión da necesidade de actuar de forma enriquecedora sobre o medio ambiente contribuíndo ao desenvolvemento sostible. A32
A41
B5
B7
B25
C4
C6
Facilidade para a integración en equipos multidisciplinares. Capacidade para organizar e dirixir equipos de traballo. Traballar de forma colaborativa. Comunicarse de xeito efectivo nunha contorna de traballo. B8
B13
B16
B24
B26
C1
C2
Capacidade de análise, síntese e estructuración da información e as Ideas. Claridade na formulación de hipótese. Capacidade de abstracción. A1
A5
A43
B10
B11
B12
B20
Capacidade de traballo persoal, organizado e planificado. Capacidade de autoaprendizaje mediante a inquietude por buscar e adquirir novos coñecementos, potenciando o uso das novas tecnoloxías da información. Traballar de forma autónoma con iniciativa. B1
B13
B14
B15
B20
B21
B22
B23
C7
Capacidade de enfrontarse a situacións novas. Resolver problemas de forma efectiva. Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. A1
B1
B2
B15
B19
B22
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. B25
C7
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. C1
C2
Utilizar as ferramentas básicas da Tecnoloxía da Información que son de uso frecuente durante o exercicio da profesión. A2
B3
C3
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. B25
C4
Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. B20
B22
C5
Habilidades comunicativas e claridade da exposición oral e escrita. B16
C1
C2
Capacidade de realizar probas, ensaios e experimentos, analizando, sintetizando e interpretando os resultados. A1
A43
A44

Contidos
Temas Subtemas
Tema 0. Introdución á Física. Sistemas de unidades e erros nas medidas Método científico. Magnitudes físicas e unidades. Erros nas medidas
Tema 1. Cálculo vectorial. Sistemas de vectores deslizantes Magnitudes vectoriales e escalares. Sistemas de referencia. Álxebra vectorial. Momentos. Invariantes dun sistema de vectores deslizantes. Ecuación do Eixo central.
Tema 2. Cinemática da partícula. Introdución. Magnitudes fundamentais. Movementos rectilíneos. Movementos curvilíneos. Movementos relativos
Tema 3. Dinámica da partícula Leis de Newton. Momento lineal. Momento angular. Forzas centrais. Estática da partícula. Rozamiento. Dinámica do movemento armónico simple. Traballo e Enerxía. Teoría de Campos. Principio da conservación da enerxía. Enerxía mecánica no movemento vibratorio armónico simple
Tema 4. Dinámica dos sistemas de partículas Leis de Newton para un sistema de partículas. Momento lineal dun sistema de partículas. Centro de masas dun sistema. Magnitudes angulares para un sistema de partículas. Enerxía nos sistemas de partículas. Choques
Tema 5. Xeometría de Masas Centros de gravidade. Teorema de Pappus-Guldin. Momentos de inercia. Radio de xiro. Teorema de Steiner
Tema 6. Sólido Ríxido Cinemática. Momentos. Resistencia á rodaxe. Estática. Dinámica do movemento de translación e rotación. Traballo e enerxía nun sólido ríxido. Péndulo físico
Tema 7. Elasticidade Conceptos básicos. Leis de Hooke. Contracción lateral. Tensor de tensións. Compresibilidade

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais 20 20 40
Aprendizaxe colaborativa 1 1 2
Análise de fontes documentais 2 10 12
Esquemas 2 2 4
Prácticas de laboratorio 5 10 15
Lecturas 4 4 8
Proba mixta 5 0 5
Solución de problemas 20 20 40
Estudo de casos 1 6 7
Proba oral 8 0 8
 
Atención personalizada 9 0 9
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Consistirán basicamente en explicacións teóricas dos distintos apartados do temario. Ademais se contextualizará cada tema dentro das súas posibles aplicacións prácticas durante a vida profesional.
Aprendizaxe colaborativa Realización de exercicios en grupos reducidos, de maneira que os alumnos traballen por separado un determinado subtema e logo mostren os seus avances ao resto de grupos.
Análise de fontes documentais Emprego de bibliografía e traballos de investigación para desenvolver algúns dos temas da materia. Emprego de documentación tanto de autores clásicos con teorías xa plenamente aceptadas como de investigadores actuais con propostas novas en fase de comprobación.
Esquemas Resumo esquemático de principios e fórmulas que se consideran esenciais e que deben ser memorizadas ou arquivadas dalgún modo por resultar ferramentas de traballo imprescindibles para ao alumno e para o futuro traballador.
Prácticas de laboratorio Análise de casos propostos polo profesor ou pola propia actualidade de casos prácticos relacionados co temario.
Lecturas Lectura de estudos clásicos ou novas relacionados co temario. Análise da evolución dos coñecementos acerca dun mesmo tema ao longo do tempo.
Proba mixta Proba que comprende tanto preguntas teóricas breves como exercicios prácticos.
Solución de problemas Resolucións dos problemas propostos na clase
Estudo de casos Algúns traballos serán propostos para que o alumno os analice de acordo con os contidos explicados na clase
Proba oral Proba consistente ben nunha breve exposición dun tema xa explicado en clase ou na extrapolación dos coñecementos adquiridos para a resolución dalgún caso exposto polo profesor.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Aprendizaxe colaborativa
Actividades iniciais
Descrición
A atención personalizada será a preponderante no caso das prácticas de laboratorio, que se realizarán en pequenos grupos, e durante as cales o profesor irá supervisando o traballo de cada alumno e comentando con el os distintos aspectos observados.


No caso da resolución de problemas, será o alumno o que deberá contactar co profesor no caso de que, unha vez expostos en clase, explicados e repasados na casa polo alumno, este último considere que non os entende ou que necesita máis exemplos para afianzar o seu entendemento.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba mixta Realización dos exames organizados na planificación xeral do curso. 90
Prácticas de laboratorio Realización de prácticas reais ou virtuais relativas ós contidos da materia. 10
 
Observacións avaliación

As porcentaxes indicados no esquema anterior son orientativos, tendo en conta que a planificación da materia é un elemento "vivo" e que pode verse suxeita a variación debido a imponderables ao longo do curso. O que si se aclara é que a nota final de cada alumno estará baseada sobre todo nos resultados que obteña nos exames propostos polo centro (parciais e finais), e que se verá completada con outros aspectos como a realización das prácticas de laboratorio e coa entrega de exercicios propostos para realizar fóra das horas de clase ao longo do curso.


A asistencia a clase e a participación así como os resultados obtidos en probas "sorpresa" servirán só para redondear ou definir a nota final.


A continuación se detallan as normas básicas a seguir durante a realización da proba mixta:


 


-Na mesa de la proba só se poderá ter instrumentos de escritura, calculadora e DNI


-Os teléfonos móbiles deberán estar en todo momento desconectados e gardados, non puidiendo ser utilizados nin para consultar a hora


-A folla de exame se volteará cando o indique o/a profesor/a


-Deberán numerarse as follas correctament e asinarse na primeira e na última folla do exame. Non se poderá facer o exame a lápis nin usar ningún tipo de corrector


-Cada alumno estará atento únicamente ó seu exame, calquera intento de botar unha ollada ó exame dun compañeiro supondrá a perda de 1,5 puntos.


- En caso de reincidencia retiraráselle o exame. En caso de transmisión de información entre alumnos o exame lles será retirado ós dous.


-A duración do exame será fixada polo/a profesor/a ó comezo do mesmo; non habendo tempo extra, salvo indicación en contrario.Cando  remate o  alumno se marchará sen facer ruido nin comentario algún, en caso contrario poderá ser sancionado coa pérdida de 1,5 puntos


-A data e hora da revisión serán únicas, só se atenderán excepcións que estén moi xustificadas. Pasarase lista antes darevisión, non puidiendo incorporarse á mesma alumnos que cheguen con posterioridade.


Fontes de información
Bibliografía básica Burbano de Ercilla (). Física General. Tebar
Rossell (). Física general. Ed. AC
Alonso y Finn (). Física I y II. Fondo Educativo Interamericano
Beer y Johston (). Mecánica vectorial para ingenieros. Ed. Mc Graw-Hill

Bibliografía complementaria Spiegel y Avellanas (). Fórmulas y tablas de matemática aplicada. Ed. Mc Graw-Hill


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Cálculo infinitesimal I/632G02001
Álxebra lineal I/632G02007
Mecánica/632G02014
Materiais de construción I/632G02009
Resistencia de materiais/632G02018

Materias que continúan o temario

Observacións

Ao tratarse dunha materia de primeiro curso de carreira, obviamente non poden haberse cursado na UDC materias previas. Pero si é recomendable que o alumno teña unha boa base de coñecementos tanto matemáticos como físicos, adquiridos durante os seus estudos de bacharelato ou similar.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías