Datos Identificativos 2013/14
Asignatura (*) Química Inorgánica Avanzada Código 610311402
Titulación
Licenciado en Química
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
1º e 2º Ciclo Anual
Cuarto Troncal 8
Idioma
Castelán
Galego
Prerrequisitos
Departamento Química Fundamental
Coordinación
Rodriguez Blas, Maria Teresa
Correo electrónico
teresa.rodriguez.blas@udc.es
Profesorado
Rodriguez Blas, Maria Teresa
Correo electrónico
teresa.rodriguez.blas@udc.es
Web
Descrición xeral Asignatura troncal do 2º Ciclo da Licenciatura en Química (4º curso). Espérase que os alumnos que cursen esta asignatura teñan cursado con aproveitamento as asignaturas do 1º Ciclo da Licenciatura "Química Inorgánica I e II", "Química Física" e "Introducción á espectroscopía". Asemade, esta asignatura está intimamente relacionada coa asignatura troncal de 4º curso "Experimentación en Química Inorgánica" (4º curso, 2º cuadrimestre), polo que é recomendable cursar estas dúas asignaturas simultaneamente.
Esta asignatura está en extinción e non se imparte docencia dela. Os alumnos só teñen dereito a exame.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Utilizar a terminoloxía química, nomenclatura, convenios e unidades.
A2 Deducir a variación das propiedades dos elementos químicos segundo a Táboa Periódica.
A3 Coñecer as características dos diferentes estados da materia e as teorías empregadas para describilos.
A4 Coñecer os tipos principais de reacción química e as súas principais características asociadas.
A5 Comprender os principios da termodinámica e as súas aplicacións en Química.
A6 Coñecer os elementos químicos e os seus compostos, as súas formas de obtención, estrutura, propiedades e reactividade.
A8 Coñecer os principios da Mecánica Cuántica e a súa aplicación á estrutura de átomos e moléculas.
A9 Coñecer os rasgos estruturais dos compostos químicos, incluíndo a estereoquímica, así como as principais técnicas de investigación estrutural.
A12 Relacionar as propiedades macroscópicas coas de átomos e moléculas.
A14 Demostrar o coñecemento e comprensión de conceptos, principios e teorías relacionadas coa Química.
A15 Recoñecer e analizar novos problemas e planear estratexias para solucionalos.
A16 Adquirir, avaliar e utilizar os datos e información bibliográfica e técnica relacionada coa Química.
A21 Comprender os aspectos cualitativos e cuantitativos dos problemas químicos.
A24 Explicar, de xeito comprensible, fenómenos e procesos relacionados coa Química.
A25 Relacionar a Química con outras disciplinas e recoñecer e valorar os procesos químicos na vida diaria.
A27 Impartir docencia en química e materias afíns nos distintos niveis educativos.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Utilizar a terminoloxía química, nomenclatura, convenios e unidades. A1
Coñecer as características dos diferentes estados da materia e as teorías empregadas para describilos. A3
Coñecer os compostos de coordinación, as súas formas de obtención, estrutura, propiedades e reactividade. A4
A5
A6
A8
A9
A12
A14
A16
A25
B3
B4
C1
Coñecer os principais tipos de sólidos non moleculares, as súas formas de obtención, estrutura, propiedades e reactividade. A4
A5
A6
A8
A9
A12
A14
A16
A25
B3
B4
C1
Racionalización dos principais tipos de estructuras que presentan os sólidos cristalinos en función das propiedades periódicas. A1
A2
A24
B1
B2
B3
B4
C1
Adquirir os coñecementos necesarios da materia con proxección a un exercicio profesional futuro. A1
A2
A3
A4
A5
A6
A8
A9
A12
A14
A16
A21
A25
A27
B1
B2
B3
B4
B6
B7
C1
C4
C7
C8
Deseñar compostos de coordinación con estructura e propiedades determinadas. A1
A2
A4
A6
A9
A12
A14
A15
A16
B1
B2
B3
B4
C1
C4
C6
C8
Coñecer os principais métodos de elucidación estructural de compostos de coordinación e a súa aplicación. A2
A3
A6
A8
A9
A12
A14
A16
A25
B1
B3
B4
C1
Manexar as fontes bibliográficas básicas en Química Inorgánica e utilizalas de modo eficaz. A16
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
C1
C3
C4
C6
C7
C8
Relacionar a Química Inorgánica con outras disciplinas e recoñecer e valorar os procesos químicos na vida diaria. A25
Coñecer os principais métodos de elucidación estructural de sólidos cristalinos e a súa aplicación. A2
A3
A6
A8
A9
A14
A16
A25
B1
B3
B4
C1
Comprender a importancia dos compostos de coordinación e as súas aplicacións na vida diaria, así como as súas implicacións no benestar da sociedade. A25
B3
B6
C1
C4
C6
C7
C8
Comprender a importancia dos sólidos non moleculares e as súas aplicacións na vida diaria, así como as súas implicacións no benestar da sociedade. A25
B3
B6
C1
C4
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Seminario de repaso de conceptos básicos Nocións básicas de simetría e mecánica cuántica.
Introducción á Química da Coordinación Interaccións ácido-base de Lewis: concepto de ácido/base duro e brando de Pearson.
Definición de composto de coordinación. Terminoloxía. Números e poliedros de coordinación.
Características dos ligandos.
Cuestións e problemas.
Enlace nos Compostos de Coordinación Teoría do Campo Cristalino.
Consecuencias do desdobramento de orbitais por efecto do campo cristalino.
Teoría do Campo ligando.
Teoría de Orbitais Moleculares.
Efecto Jahn-Teller.
Cuestións e problemas.
Isomería nos Compostos de Coordinación Introducción.
Tipos de Isomería: Isomería de ionización, Isomería de coordinación, Isomería conformacional, Isomería estructural, Estereoisomería...
Cuestións e problemas.
Estabilidade Termodinámica dos Complexos Constantes de formación.
Efectos quelato, macrocíclico e criptato.
Cuestións e problemas.
Determinación Estructural de Compostos de Coordinación (I) Introducción.
Análise químico.
Espectrometría de masas.
Conductividade molar.
Momentos dipolares.
Espectroscopía vibracional.
Cuestións e problemas.
Determinación Estructural de Compuestos de Coordinación (II): Espectroscopia Electrónica de Absorción Introducción.
Regras de Selección.
Orixe das bandas: Bandas ligando-ligando, Bandas de Transferencia de Carga, Bandas d-d.
Termos espectroscópicos e estados electrónicos.
Diagramas de Orgell e diagramas de Tanabe-Sugano. Interpretación dos espectros electrónicos e aplicacións na determinación estructural.
Cuestións e problemas.
Determinación Estructural de Compostos de Coordinación (III): Propiedades Magnéticas Diamagnetismo e paramagnetismo.
Momento magnético efectivo.
Contribucións ao paramagnetismo: contribución de espín e contribución orbital.
Aplicacións na determinación estructural.
Cuestións e problemas.
Introducción á Química do Estado Sólido Sólidos: Definición e Clasificación
Sólidos ideais: Principais tipos de estruturas. Tipos de estruturas derivadas de empaquetamentos compactos e non compactos.
A: Metais, diamante, grafito.
AB: CsCl, NaCl, NiAs, ZnS.
AB2: CaF2, TiO2, CdI2, CdCl2.
A2B3: Al2O3.
AB3: ReO3.
ABxCy: Perovskita, ilmenita e espinela.
Métodos de preparación de sólidos non moleculares Introduccion xeral aos métodos de obtencion e os principais tipos de reaccións implicadas.
Reaccións sólido-sólido, sólido-líquido, sólido-gas.
Método cerámico.
Métodos de Química suave: método de coprecipitación, de descomposición de nitratos,
método de Pechini, reaccións de intercalación e de intercambio iónico. Método hidrotermal.
Principais métodos de caracterización de sólidos Presentación xeral das distintas técnicas difractométricas (difracción de RX, de electróns e de neutróns) con énfase na difracción de RX en po cristalino.
Técnicas espectroscópicas
Métodos térmicos.
Microscopía electrónica (de transmisión e de varrido).
Sólidos ideais: Factores que influen no tipo de estructura Regra dos radios.
Enerxía de rede, Ecuación de Kapustinskii e de Born-Landé. Valoración crítica do modelo iónico.
Direccionalidade do enlace.
Mapas estructurais.
Sólidos Ideais: Estrutura Electrónica Modelo de bandas. Concepto de orbitais do cristal, bandas de enerxía, ancho de banda, densidade de estados, enerxía de Fermi, intervalos de enerxía prohibidos. Estrutura de bandas de metais, illantes e semicondutores.
Sólidos reais: Defectos nos sólidos. Sólidos reais vs sólidos ideais.
Aspectos termodinámicos.
Clasificación dos defectos: i) Defectos puntuais: Schottky, Frenkel, centros de cor, desorde antiestructural, disolucións sólidas. ii) Defectos complexos: clústers, superestruturas. iii) Defectos lineais: dislocacións de arista e de hélice. Defectos extensos estructurais e composicionais: fronteiras de antifase, defectos de apilamento, planos de macla, planos de cizalladura cristalográfica, estructuras en bloque, intercrecimientos, etc.
Acomodación da non estequiometría.
Sólidos reais: Propiedades dependentes da existencia de defectos Difusión: leis de Fick, aproximación atomística, evidencia experimental dos mecanismos de difusión. Conductividade iónica en haluros iónicos e en electrolitos sólidos.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba mixta 4 196 200
 
Atención personalizada 0 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba mixta O nivel de competencia alcanzado polo alumnado na mesma únicamente avaliarase a través dunha proba escrita na que se plantexarán tanto o desenvolvemento de cuestións amplas como de a resposta a cuestións máis concretas e a resolución de problemas numéricos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba mixta
Descrición
Non hai docencia desta materia, pero os alumnos poden facer calquera tipo de consulta sobre os contidos da materia en horas de tutoría do profesor.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba mixta O nivel de competencia alcanzado polo alumnado na materia avaliarase a través dunha proba escrita na que se plantexarán tanto o desenvolvemento de cuestións amplas como de resposta a cuestións máis concretas e a resolución de problemas numéricos e casos prácticos. 100
 
Observacións avaliación

Esta materia está en extinción, e os alumnos soamentes teñen dereito a exame. Para aprobar a asignatura é preciso acadar, como mínimo, un 5 sobre 10 no mesmo. Para a realización de dita proba os alumnos poderán axudarse das "táboas de caracteres", que deberán traer ao exame sen anotacións de ningún tìpo. Estas táboas están a disposición dos alumnos na plataforma "Moodle" da materia.


Fontes de información
Bibliografía básica A. R. West (1999). Basic Solid State Chemistry. John Wiley and Sons, Chichester
M.T. Weller (1999). Inorganic Materials Chemistry. Oxford University Press, Oxford
S. F. A. Kettle (1998). Physical Inorganic Chemistry. A Coordination Chemistry Approach. Oxford University Press
J. Rivas Gispert (2000). Química de Coordinación. Ediciones Omega S.A.
D. F. Shriver, P. W. Atkins, C. H. Langford (1998). Química Inorgánica. Editotial Reverté S. A.
L. Smart, E. Moore (2005). Solid State Chemistry: an Introduction. Taylor & Francis, Third Edition
L. Smart, E. Moore (1995). Una introducción a la química del estado sólido. Editorial Reverté, Barcelona

Bibliografía complementaria D. Nicholls (1979). Complexes and First-Row Transition Elements. McMillan Press
N.N. Greenwood (1970). Cristales iónicos, defectos reticulares y no estequiometría. Alhambra, Madrid
D. Sutton (1975). Espectros Electrónicos de los Complejos de los Metales de Transición. Reverté, Barcelona
A. R. West (1999). Solid State Chemistry. John Wiley and Sons, Chichester
A.F. Wells (1984). Structural Inorganic Chemistry, 5th Ed.. Oxford Univesity Press, London


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Ampliación Química Inorgánica/610311503

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Experimentación en Química Inorgánica/610311406

Materias que continúan o temario
Química Inorgánica II/610311204
Química Inorgánica I/610311105
Química Física/610311202
Introdución a Espectroscopia/610311304

Observacións

 



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías