Mestrado Universitario en Bioloxía Molecular , Celular e Xenética
Descriptores
Ciclo
Período
Curso
Tipo
Créditos
Mestrado Oficial
2º cuadrimestre
Primeiro
Optativa
3
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Prerrequisitos
Departamento
Bioloxía Celular e Molecular
Coordinación
Becerra Fernandez, Manuel
Correo electrónico
manuel.becerra@udc.es
Profesorado
Becerra Fernandez, Manuel
Correo electrónico
manuel.becerra@udc.es
Web
Descrición xeral
Se denomina genómica al conjunto de ciencias y técnicas dedicadas al estudio integral del funcionamiento, la evolución y el origen de los genomas. La genómica usa conocimientos derivados de distintas ciencias como son: genética, biología molecular, bioquímica, informática, estadística, matemáticas, física, etc.
A diferencia de la genética clásica que a partir de un fenotipo, generalmente mutante, busca el o los genes responsables de dicho fenotipo, la genómica tiene como objetivo predecir la función de los genes a partir de su secuencia o de sus interacciones con otros genes.
Las ciencias genómicas han tenido un importante auge en los últimos años, sobre todo gracias a las tecnologías avanzadas de secuenciación de ADN, a los avances en bioinformática y a las técnicas cada vez más sofisticadas para realizar análisis de genomas completos.
Competencias do título
Código
Competencias da titulación
A3
Capacidade de utilizar técnicas e instrumentos habituais na investigación biolóxica celular e molecular: que sexan capaces de manexar as técnicas e protocolos así como comprender as potenciais das mesmas, os seus usos e aplicacións
A5
Capacidade de utilizar ferramentas Bioinformáticas a nivel de usuario
A15
Capacidade de comprender a estrutura, función e evolución dos xenomas e aplicar as ferramentas necesarias para o seu estudio
B1
Capacidade de análise e síntese de problemas biolóxicos en relación coa Bioloxía Molecular, Celular e Xenética
B2
Capacidade de toma de decisións para a resolución de problemas: que sexan capaces de aplicar os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos na formulación de problemas biolóxicos e a busca de solucións
B3
Capacidade de xestión da información: reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados sobre cuestións científicas e biotecnolóxicas
B4
Capacidade de organización e planificación do traballo: que sexan capaces de xestionar a utilización do tempo así como os recursos dispoñibles e organizar o traballo no laboratorio
B5
Correcta comunicación oral e escrita sobre temas científicos na lingua nativa e polo menos noutra lingua de difusión Internacional a través da lectura de artigos científicos e exposición de traballos
B6
Capacidade de traballo en equipo: que sexan capaces de manter relacións interpersoais eficaces nun contexto de traballo interdisciplinar e internacional con respecto á diversidade cultural
B7
Capacidade de progreso persoal: aprender de forma autónoma, adaptarse a novas situacións, desenvolvendo calidades como creatividade, capacidade de liderado, motivación pola excelencia e a calidade
B8
Capacidade de razoamento crítico e compromiso ético coa sociedade: sensibilidade fronte aos problemas bioéticos e aos relacionados coa conservación de recursos naturais
B9
Capacidade de preparación, exposición e defensa dun traballo
C1
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2
Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5
Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe)
Competencias da titulación
Utilizar herramientas moleculares para el conocimiento del genoma de diversos organismos
AI1 AI11
BI1 BI2 BI3 BI4 BI5 BI6 BI7 BI8 BI9
CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CM7 CM8
Comprender el estado actual del conocimiento en el campo de la genómica estructural, funcional y evolutiva
AI1 AI11
BI1 BI2 BI3 BI4 BI5 BI6 BI7 BI8 BI9
CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CM7 CM8
Comprender los mecanismos de evolución de los genomas y de las herramientas moleculares y bioinformáticas para su estudio
AI1 AI3 AI11
BI1 BI2 BI3 BI4 BI5 BI6 BI7 BI8 BI9
CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CM7 CM8
Diseñar, interpretar y analizar experimentos y datos de microarrays de ADN
AI1 AI3 AI11
BI1 BI2 BI3
CM3
Contidos
Temas
Subtemas
Organización general de genomas y escala evolutiva:
Genomas de RNA y de DNA. Características de la estructura de los genomas procariotas vs eucariotas. Genes procariotas vs eucariotas. Tamaño de los genomas. Significado evolutivo del Valor C. Familias génicas. DNA repetido. Genomas de organismos modelo. Genomas mitocondrial y cloroplástico. Genómica evolutiva.
Técnicas:
Estrategias de secuenciación. Análisis de ligamento. Mapas físicos de alta y baja resolución. Ensamblaje de secuencias. Métodos de predicción de genes. Estrategias de interrupción génica y caracterización fenotípica. Microarrays de ADN: metodología, tipos de plataformas, diseño experimental, análisis de datos.
Aplicaciones Bioinformáticas:
Herramientas para la comparación de genomas. Análisis de expresión génica y microarrays. Programas de clustering y análisis de correspondencia.
Planificación
Metodoloxías / probas
Horas presenciais
Horas non presenciais / traballo autónomo
Horas totais
Sesión maxistral
7
18.62
25.62
Prácticas de laboratorio
10
20
30
Prácticas a través de TIC
5
10
15
Proba obxectiva
2
0
2
Atención personalizada
2.38
0
2.38
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado
Metodoloxías
Metodoloxías
Descrición
Sesión maxistral
Exposición oral complementada con el uso de medios audiovisuales con la finalidad de transmitir conocimientos y facilitar el aprendizaje.
Prácticas de laboratorio
Metodología que permite al alumnado aprender de forma efectiva, a través de actividades de carácter práctico (demostraciones, simulaciones, etc.) la teoría de un ámbito de conocimiento, mediante la utilización de las tecnologías de la información y las comunicaciones.
Prácticas a través de TIC
Las TIC suponen un excelente soporte y canal para el tratamiento de la información y la aplicación práctica de conocimientos, facilitando el aprendizaje y el desarrollo de habilidades por parte del alumnado.
Proba obxectiva
Prueba escrita utilizada para la evaluación del aprendizaje.
La prueba objetiva puede combinar distintos tipos de preguntas.
Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Prácticas a través de TIC
Descrición
La atención personalizada que se describe en relación a estas metodologías se conciben como momentos de trabajo presencial del alumno con el profesor por lo que implican una participación obligatoria para el alumno.
La forma y el momento en que se desarrollará se indicará en relación a cada actividad a lo largo del curso según el plan de trabajo de la asignatura
Avaliación
Metodoloxías
Descrición
Cualificación
Sesión maxistral
Se valorará la asistencia y la participación activa a las sesiones magistrales.
20
Prácticas de laboratorio
Se evaluará la asistencia regular y la participación activa a las prácticas de laboratorio.
20
Prácticas a través de TIC
Se valorará la asistencia y la participación activa durante las sesiones de prácticas a través de TIC.
20
Proba obxectiva
Se realizará una prueba objetiva para evaluar los conocimientos adquiridos durante la realización de las clases magistrales así como las prácticas a través de TIC y de laboratorio.
40
Observacións avaliación
Podrán optar a MH aquellos alumnos que se evalúen en la primera oportunidad de Junio.
Fontes de información
Bibliografía básica
McLachlan, G. J., Do, K-A., Ambroise, C (2004). Analyzing Microarray Gene Expression Data. Wiley-Interscience. John Wiley & Sons
Bowtell, D., Sambrook, J. (2003). DNA Microarrays. Cold Spring Harbor Laboratory Press.
Allison, David B., et al (2006). DNA microarrays and related genomics techniques design, analysis, and interpretation of experiments. Chapman & Hall/CRC
E. Rinaldis, A. Lahm. (2007). DNA microarrays: current applications. Wymondham: Horizon Bioscience
Mushegian, Arcady R. (2007). Foundations of comparative genomics. Academic Press
Hunt. S. P., Livesey, R. (2001). Functional genomics. A practical approach. Oxford University Press
Brown, Terry A. (2008). Genomas. Médica Panamericana
Sussman, Hillary E. y Smit, María (2006). Genomes. Cold Spring Harbor Laboratory Press
Meyers, Robert A. (2007). Genomics and genetics : from molecular details to analysis and techniques. Wiley-VCH
Gregory, T. Ryan (2005). The evolution of the genome. Elsevier Academic Press
Lynch, Michael (2007). The origins of genome architecture. Sinauer Associates
Bibliografía complementaria
Straalen, Nico M. van (2006). An introduction to ecological genomics. Oxford University Press
Zhanjiang, Liu (2007). Aquaculture genome techonologies. Blackwell
Futuyama, Douglas J. (2006). Evolution. Sinauer Associates
Dale Jeremy (2008). From genes to genomes: concepst and applications of DNA technology. John Wiley & Sons
Sensen, Christoph W. (2005). Handbook of genome research genomics, proteomics, metabolism, bioinformatics, ethical & legal issues . Wiley-VCH
RECURSOS EN INTERNET:
Biological database compilation at NAR: http://nar.oupjournals.org/content/vol29/issue1
DOE Joint Genome Institut. Why sequence them? http://www.jgi.doe.gov/sequencing/why/index.html
Cromosomas: Estructura. Función e Evolución/610441015
Xenética Humana/610441016
Toxicología Xenética/610441017
Materias que continúan o temario
Técnicas Celulares/610441001
Técnicas Moleculares/610441002
Mecanismos de xeración da variación xenética/610441005
Regulación da expresión xénica/610441006
Bioinformática e Modelado de Biomoléculas/610441020
Observacións
(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica
da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do
órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías