Datos Identificativos 2013/14
Asignatura (*) Técnicas experimentales en Ingeneiría Industrial Código 730486006
Titulación
Mestrado Universitario en Investigación en Tecnoloxías Navais e Industriais
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 9
Idioma
Castelán
Galego
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Industrial 2
Coordinación
Varela Lafuente, Angel Eduardo
Correo electrónico
a.varelal@udc.es
Profesorado
Alvarez Feal, Jose Carlos Juan
Amado Paz, José Manuel
Artiaga Diaz, Ramon Pedro
Camba Fabal, Carolina
Caño Gochi, Alfredo del
Cruz Lopez, Maria Pilar de la
Gonzalez Filgueira, Gerardo
López Beceiro, Jorge José
Lopez Diaz, Ana Jesus
Mateo Orenes, Maripaz
Mier Buenhombre, Jose Luis
Naya Fernandez, Salvador
Nicolas Costa, Gines
Ramil Rego, Alberto
Tobar Vidal, María José
Varela Lafuente, Angel Eduardo
Correo electrónico
carlos.alvarez@udc.es
jose.amado.paz@udc.es
ramon.artiaga@udc.es
carolina.camba@udc.es
alfredo.cano@udc.es
pilar.cruz1@udc.es
gerardo.gonzalez@udc.es
jorge.lopez.beceiro@udc.es
ana.xesus.lopez@udc.es
paz.mateo@udc.es
jose.mier@udc.es
salvador.naya@udc.es
gines.nicolas@udc.es
alberto.ramil@udc.es
maria.jose.tobar@udc.es
a.varelal@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A12 Coñecer e manexar técnicas experimentais usadas na investigación na Enxeñaría Industrial
A13 Coñecer e manexar técnicas específicas usadas nunha das liñas de investigación asociadas ao itinerario de enxeñaría industrial
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
B6 Falar ben en público
B7 Aprender a aprender
B9 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B10 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B11 Traballar de forma colaboradora.
B13 Comunicarse de xeito efectivo nun ámbito de traballo.
B15 Capacidade de integrarse en grupo de traballo.
B17 Actitude creativa.
B19 Capacidade de comunicación oral e escrita.
B22 Fixar obxectivos e tomar decisións.
B23 Analizar e descompoñer procesos.
B26 Capacidade de negociación.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
A12 Coñecer e manexar técnicas experimentais usadas na investigación na Enxeñaría Industrial AI12
A13 Coñecer e manexar técnicas específicas usadas nunha das liñas de investigación asociadas ao itinerario de enxeñaría industrial AI13
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos BI3
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades BI4
B6 Falar ben en público BI6
B7 Aprender a aprender BI7
B9 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. BI9
B10 Traballar de forma autónoma con iniciativa. BI10
B11 Traballar de forma colaboradora. BI11
B13 Comunicarse de xeito efectivo nun ámbito de traballo. BI13
B15 Capacidade de integrarse en grupo de traballo. BI15
B17 Actitude creativa. BI17
B19 Capacidade de comunicación oral e escrita. BI19
B22 Fixar obxectivos e tomar decisións. BI22
B23 Analizar e descompoñer procesos. BI23
B26 Capacidade de negociación. BI26
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. CI1
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro. CI2
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. CI3
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. CI5
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. CI6
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. CI7
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. CI8

Contidos
Temas Subtemas
MÓDULO 1 : Sensores, Transductores, acondicionado de señales, Digitalización de la señal y sistemas de medida y control. Clasificación de los sensores. Descripción de sensores: transductores de posición, detectores de presencia, transductores de temperatura. Otros sensores específicos. Introducción a la digitalización: accesorios. Finalidad de sensores. Elementos necesarios para adaptar a los usos. Actuadores. Características estáticas de los transductores. Características dinámicas de los transductores. Otras características. Errores en las Medidas. Errores Característicos de los transductores y sistemas de medida. Evaluación estadística de medidas y errores. Transductores modificadores. Detectores.
MÓDULO 2 : Sistemas de adquisición de datos .Análisis de datos experimentales. Introducción. Ejemplos de sistema DAQ. Sistemas de Comunicación : serie, paralelo. Prácticas : puerto serie, GPIB. Unidades de medida. El sistema internacional de unidades, SI. Incertidumbre en la medida. Evaluación de incertidumbres : tipo A, tipo B, combinadas. Expresión de las incertidumbres. Ajustes de los datos a funciones : ajuste por mínimos cuadrados, ajuste a funciones no lineales, ajuste no paramétrico (Spilines). Ejemplos con Matlab.
MÓDULO 3 : Diseño de experimentos y análisis térmico.

Diseño de experimentos. Análisis Térmico. Análisis termogravimétrico (TGA). Calorimetría diferencial de barrido (DSC). Análisis mecánico-dinámico (DMA). Análisis dieléctrico (DEA).
MÓDULO 4 : Espectroscopía y microscopía electrónica Técnicas de análisis químico de materiales. Clasificación y comparativa. Espectroscopía de plasmas. Láser : definición y propiedades. Ablación láser : Fundamentos, plasmas, técnicas de análisis asociadas a la ablación láser.
Espectroscopía de plasmas inducidos por láser : fundamentos, dispositivo experimental, parámetros experimentales, análisis de superficies e interfaces, aplicaciones. Introducción a la microscopía: introducción a la microscopia óptica, parámetros fundamentales . Microscopía Electrónica: fundamentos de la microscopia electrónica, microscopia electrónica de barrido, microscopia electrónica de transmisión, análisis morfológico, análisis estructural, análisis químico.

MÓDULO 5 : Caracterización de materiales metálicos Caracterización química . Espectrometría de Absorción Atómica (AAS) : Fundamento, descripción de equipo y metodología de la determinación de la concentración de un elemento por absorción atómica. Determinación del carbono y azufre por Absorción Molecular : Fundamento y descripción del equipo y metodología. Análisis químico por gravimetría : Determinación del silicio en aceros y fundiciones. Técnicas electroquímicas en el estudio de la velocidad de corrosión : Componentes básicos de una celda electroquímica, fenómenos de polarización, teoría del potencial mixto, método de la resistencia de polarización lineal, polarización cíclica potenciodinámica, determinación de la resistencia a la corrosión por picaduras.
Caracterización metalográfica. Metalografía. Macroscopía. Macrografías sobre el material : obtención y desbaste, ataque macroscópico. Macrografías sobre el papel. Impresión del azufre (Impresión Baumann). Macrografías por deposición con sales cúpricas. Microscopía. Montaje y pulido. Observación de probetas en estado pulido. Ataque por inmersión. Pulido y ataque electrolítico. Observación microscópica. Microscopio metalográfico. Fotomicrografía. Análisis de imagen.
Caracterización mecánica. Dureza : Brinell, Vickers (microdureza y nanodureza), Rockwell. Tracción : Módulo de Young. Límite elástico, resistencia a tracción, alargamiento y estricción. Resiliencia : fragilización, ensayo Charpy, transición dúctil-frágil. Desgaste. Tipos de desgaste : adhesivo, abrasivo, por fretting, por cavitación, erosivo, por fatiga, corrosivo.

MÓDULO 6 : Ensayos de materiales de construcción : hormigón Introducción. Ensayos de materiales. Ensayos de resistencia a compresión por medio de probetas. Ensayos de resistencia a tracción por medio de probetas: el ensayo brasileño. Ensayos de resistencia a flexión por medio de probetas. Ensayos de estructuras. Ensayos de vigas a flexión. Ensayos de vigas a cortante.
Ensayos de piezas a compresión. Ensayos de losas a flexión. Medición de flechas : métodos. Sistemas integrados en el propio equipo de ensayo. Visión artificial. Medidores de desplazamientos. Analógicos, mecánicos. Electromecánicos, digitales. Medida de deformaciones : métodos. Galgas extensométricas. Visión artificial. Sistemas manuales. Uso de galgas extensométricas y configuración de circuitos eléctricos para medición de deformaciones.
.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio 35 35 70
Sesión maxistral 35 70 105
Proba obxectiva 5 20 25
 
Atención personalizada 25 0 25
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Asistencia obligatoria en aquellos módulos que dispongan de horas prácticas de laboratorio. El alumnado que las haya efectuado en cursos anteriores queda eximido de su realización.
Sesión maxistral La asistencia no es obligatoria pero se tendrá en cuenta asi como la participación activa en las clases.
Proba obxectiva Los exámenes constarán de preguntas cortas, cuestiones o temas relacionados con el contenido de la materia.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Descrición
Se hará bien por iniciativa del alumnado para aclarar dudas o dificultades que tenga o bien a iniciativa del profesorado convocando personalmente al alumnado cuando la ocasión asi lo requiera.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba obxectiva El examen constará de preguntas cortas, cuestiones o temas relacionados con el contenido de la materia 90
Prácticas de laboratorio La asistencia es obligatoria y pueden llegar a tener un peso entre 5-10% en la nota final. 10
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica Sibila J.P. (1996). A guide to materials characterization and chemical analysis. New York, VCH
Coca P., Rosique J. (1992). Ciencia de materiales : teoría, ensayos, tratamientos. Ed. Pirámide
González J.A. (1989). Control de la corrosión, estudio y medida por técnicas electroquímicas. Madrid, CSIC
UNE 7-028-75 (1975). Determinación gravimétrica de silicio en aceros y fundiciones.
Askeland D.A., Fulay P.P., Battacharya D.K. (2010). Essentials of materials science and engineering. Cengage Learning
Ludema K. C. (1996). Friction, wear, lubrication a textbook in tribology. CRC Press
Neale M.J., Gee M. (2001). Guide to wear problems and testing for industry. William Andrew
Roberge P.R. (1999). Handbook of corrosion engineering. New York, Mc Graw Hill
Shindo D. (1998). High-resolution electron microscopy for materials science. Springer
Navarro H. (1995). Instrumentación electrónica moderna. Caracas, Editorial Innovación Tecnológica
Creus A. (1993). Instrumentación industrial. Barcelona, Editorial Alfaomega
Shackelford J.F. (2010). Introducción a la ciencia de materiales para ingenieros. Pearson- Prentice Hall
Avner S.H. (). Introducción a la metalurgia física. Mc Graw Hill
Singh J.P., Thakur S.N. (2006). Laser-induced breakdown spectrometry. Amsterdam, Elsivier Science BV
Lee Y., Sneddon J., Song K. (2000). Laser-induced breakdown spectrometry. New York, Nova Science Publisher
Miziolek A.W., Palleschi V., Schechter I. (2006). Laser-induced breakdown spectrometry, fundamentals and applications. Cambridge
Slayter E.M. (2000). Light and electron microscopy. Cambridge University Press
UNE-EN ISO 6506-1 (). Materiales metálicos. Ensayo de dureza Brinell. Parte 1 : Método de ensayo.
UNE-EN ISO 6508-1 (). Materiales metálicos. Ensayo de dureza Rockwell. Parte 1 : método de ensayo.
UNE- EN ISO 6507-1 (). Materiales metálicos. Ensayo de dureza Vickers. Parte 1 : método de ensayo.
UNE 7-475-92 (). Materiales metálicos. Ensayo de flexión por choque sobre probeta Charpy. Parte 1 : método de ensayo.
UNE-EN ISO 6892-1 (). Materiales metálicos. Ensayo de tracción. Parte 1 : Método de ensayo a temperatura ambiente.
Callister W.D. (1994). Materials Science and engineering, an introduction. John Wiley&Sons
Fisher T.E. (2009). Materials science for engineering students. Elsivier
Gil F.J., Manero J.M. (). Metalografía. Barcelona, Edicions UPC
Martínez M., Durán C.J., Fernández C. (). Metalurgia general práctica. Universidad de Extremadura
Morral F.R., Jimeno E., Molera P. (). Metalurgia general, Tomo II. Editorial Reverté
Chaussin C., Hilly G. (). Metalurgia, Tomo I. Bilbao, Editorial Urmo
Skoog D.A. (2000). Principios de análisis instrumental. Madrid, Mc Graw Hill
Jones D.A. (1996). Principles and prevention of corrosion. Uper Saddle River, Prentice Hall
Annual book of ASTM Standards (2008). Section 3, Metals test methods and analytical procedures. West Conshohocken, ASTM
Pallas R. (2001). Sensores y acondicionadores de señal. México, Editorial Marcombo
Bentley J. (). Sistemas de medición. Principios y aplicaciones. CECSA
Tocci R. (1993). Sistemas digitales. México, Ed. Prentice-Hall
Watt I.M. (1996). The principles and practice of electron microscopy. Cambridge University Press
Davis H.E., Troxell G.E., Hauck G.F.W. (1982). The testing of engineering materials. Mc Graw Hill
Brent F. (2002). Transmission electron microscopy and diffractometry of materials. Springer
Bayer R.G. (2002). Wear analysis for engineers. HNB

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Trabajo fin de mestrado/730486011

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Elaboración y presentación de documentos científicos/730486001
Propuesta de proyectos de I+D/730486002
Taller de elaboración de propuestas de proyectos de I+D/730486004

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías