Competencias do título |
Código
|
Competencias da titulación
|
A1 |
Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos. Identificar organismos. |
A3 |
Obter, manexar, conservar e observar especímenes. |
A4 |
Analizar e caracterizar mostras de orixe humana. |
A9 |
Identificar e analizar material de orixe biolóxica e as súas anomalías. |
A27 |
Capacidade de impartir coñecementos de Bioloxía. |
A28 |
Capacidade para o manexo de instrumentación científica. |
B1 |
Aprender a aprender. |
B3 |
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. |
B4 |
Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
B5 |
Traballar de forma colaborativa. |
B6 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
B7 |
Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) |
Competencias da titulación |
Coñecer a anatomía microscópica básica dos órganos de vexetais e animais superiores |
A1 A27
|
B1
|
C1
|
Aprender a identificar, diferenciar e describir correctamente a estrutura dos órganos, en imagenes de preparacións microscópicas e imagenes obtidas de distintas paginas web de internet ou outras fontes |
A1 A9
|
B4 B7
|
C1 C3
|
Adestrarse na metodoloxía básica da anatomía microscópica, aprender a terminoloxía histolóxica e anatómica adecuada e utilizar as fontes de información dispoñibles (bibliografía recomendada e complementaria) e internet para a preparación da materia |
A1 A3 A4 A28
|
B4 B5
|
C1 C3
|
Potenciar a capacidade de observación e de aplicación da teoría á práctica, para comprender as relacións entre estrutura microscópica e función. |
A1 A27
|
B1 B3 B4
|
C1 C3 C6
|
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
|
B6
|
C6
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Temario de teoría (Parte de organografía microscópica vexetal) |
Temario de teoría (Parte de organografía microscópica vexetal) |
Tema 1.- A raíz: Xeneralidades. Histogénesis |
- Estrutura primaria: organización interna da raíz. Orixe e desenvolvemento das raíces laterais.
- Estrutura secundaria (mono-e dicotiledóneas). Crecemento secundario anómalo. Conexión entre os sistemas vasculares da raíz e o talo.
|
Tema 2.- O talo: Caracteres xerais. Orixe. |
- Estrutura primaria: Compoñentes, diferenciación e distribución do sistema vascular. Talo primario monocot.
- Estrutura secundaria típica (dicot-e gimnospermas). Crecemento secundario anómalo. Crecemento secundario en monocotiledóneas
|
Tema 3.- A folla: Xeneralidades. Orixe e desenvolvemento da folla vexetativa. Morfoloxía. |
- Estrutura histolóxica das follas de angiospermas e gimnospermas: Mesófilo e sistema vascular. Estrutura do pecíolo. Abscisión.
- Adaptacións estruturais das follas ao medio ambiente.
|
Tema 4.- A flor. Organización xeral. Orixe e desenvolvemento. Estrutura histolóxica: sáibaos e pétalos, . Vascularización. |
- Flor masculina. Histología do estambre. Androceo e microsporogénesis. Desenvolvemento do gran de pole en angiospermas (microgametogénesis). Tubo polínico.
- Flor feminina. Histología do carpelo. Ovario. Óvulos. Placentación. Gineceo e macrosporogénesis. Desenvolvemento do saco embrionario en angiospermas. Fecundación
|
Temario de teoría (Parte de organografía microscópica animal) |
Temario de teoría (Parte de organografía microscópica animal) |
Tema 5.- Tegumento de mamíferos (pel). Caracteres xerais. Epidermis. Dermis. Tecido subcutáneo. Vascularización. Inervación. |
- Anexos cutáneos: Pelos e glándulas tegumentarias. Formacións cutáneas de revestimento. |
Tema 6.- Aparello dixestivo de mamíferos. Xeneralidades e organización. |
- Parte I: Cavidade bucal: Beizos, padal, lingua. Faringe. Estrutura dos diferentes tramos do tubo dixestivo de mamíferos. Esófago. Estómago: estrutura das glándulas gástricas (cardiales, fúndicas e pilóricas)
- Parte II. Intestino delgado: Estrutura xeral e diferenciacións rexionais (duodeno, yeyuno e ileon). Intestino groso (colon, apéndice, recto e ano). Glándulas anejas ao tubo dixestivo |
Tema 7.- Aparello respiratorio de mamíferos. Organización anatómica. |
- ParteI. Estrutura das vías condutoras superio res: Fosas nasais, nasofaringe, laringe, traquea e árbore bronquial (até bronquíolos terminais).
- Parte II. Estrutura da porción respiratoria: bronquíolos respiratorios, condutos alveolares, sacos alveolares e alvéolos. Tabique alveolar. Complexo alvéolo-capilar. Pulmón de mamíferos: Irrigación e inervación do pulmón.
|
Tema 8.- .Aparello excretor de mamíferos. Organización anatómica do ril. |
- Parte I. Estrutura da nefrona: O corpúsculo renal e a barreira de filtración. Sistema tubular: Túbulo proximal. Asa de Henle. Túbulo distal. Aparello yuxtaglomerular.
- Parte II. Túbulos e condutos colectores. O intersticio renal. As vías urinarias: pelvis renal, uréter, vejiga urinaria e uretra. Inervación e vascularización.
|
Tema 9.-Aparello reprodutor masculino de mamíferos. Estrutura do testículo: túbulos seminíferos e tecido intersticial |
- Parte I. Os condutos xenitais: estrutura dos túbulos rectos, rede testicular, conductillos eferentes, epididimo, conduto deferente, conduto eyaculador.
- Parte II. Glándulas anejas: Estrutura das vesículas seminales, próstata, e glándulas bulbouretrales. Estrutura do pene e tecido eréctil.
|
Tema 10.- Aparello reprodutor feminino de mamíferos. Estrutura do ovario. Desenvolvemento dos folículos ováricos. |
- Parte I. Os condutos xenitais: estrutura das trompas uterinas, útero, cerviz e vagina. Cambios na mucosa uterina.
- ParteII. Os órganos xenitais externos (vestíbulo, clítoris e vulva). Ciclo uterino e ciclo ovárico.
|
Tema 11.- O sistema nervioso central de vertebrados. |
- Parte I. Orixe e organización. Sustancia gris e branca. As vesículas encefálicas. Ventrículos encefálicos. Meninges. Plexos coroideos e líquido cefalorraquídeo.
- Parte II. Encéfalo (cerebelo e cortiza cerebral). Medula espinal.
|
Tema 12.- El sistema endocrino de mamíferos. Introducción. |
- Parte I.Glándulas endocrinas: Hipófisis. Glándula pineal. Páncreas endocrino.
- Parte II. Glándula tiroides. Glándula paratiroides. Glándulas suprarrenales.
|
Interpretación de imaxes de órganos animais e vexetais, correspondentes aos temas do programa teórico da materia
|
- Observación e identificación de tecidos e órganos vexetais e animais en imaxes de preparacións microscópicas obtidas nos textos recomendadas, bibliografía complemen-taria, atlas e nas paginas web que se indican. Interpretación de micrografías e esquemas. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Horas presenciais |
Horas non presenciais / traballo autónomo |
Horas totais |
Proba obxectiva |
4 |
133 |
137 |
|
Atención personalizada |
0.5 |
0 |
0.5 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Proba obxectiva |
Consistira nun exame teórico-práctico final, sobre os contidos teóricos e de interpretación de imaxenes da materia, cuxa data de celebración está pendente do calendario aprobado pola Xunta de Facultade.
- É imprescindible obter a cualificación de aprobado (5 sobre 10) para superar cada unha das partes da materia.
- Os alumnos que non superasen a materia na Convocatoria Oficial de Febreiro (equivalente a xuño), examinaranse da materia na convocatoria de Xullo, cuxa celebración se anunciará a principio do Curso Académico.
- A convocatoria de Decembro para os alumnos de fin de carreira, suspensos nesta materia, realizarase segundo o calendario oficial aprobado pola Xunta de Facultade. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Proba obxectiva |
|
Descrición |
O alumno poderá pedir aclaración sobre as dúbidas que lle poidan xurdir durante a proba de avaliación
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Descrición
|
Cualificación
|
Proba obxectiva |
Consistirá nun exame teórico-práctico final.
- A parte teórica do exame constará de preguntas tipo test de de elección múltiple, relacionadas cos contidos das clases maxistrais dispoñibles na plataforma MOODLE. O exame teórico suporá o 80% da nota final.
- A parte práctica do exame final consistirá na localización, identificación e descrición de imaxes de preparacións microscópicas obtidas nos textos recomendados e en distintas paginas web de organografía animal e vexetal. A parte práctica upondrá o 20% da nota final |
100 |
|
Observacións avaliación |
- A materia avaliarase mediante un exame final teórico-práctico. É imprescindible obter a cualificación de aprobado (5 sobre 10) en cada apartado da materia para poder superala
- A cualificación de Non Presentado, aplicarase unicamente no caso de que o alumno/a non se presentou ao exame final da materia.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
(). . |
Bibliografía básica |
Organografía Vegetal:
PANIAGUA, R.; NISTAL, M.; SESMA, P.; ÁLVAREZ-URÍA, M.; ANADÓN, R.; FRAILE, B.; SÁEZ, FJ. (2007). Citología e Histología Vegetal y Animal: Histología vegetal y animal (Vol.2). Ed. McGraw Hill Interamericana. 4ª Edición. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-108)
Organografía Animal:
ROSS M.H., Wojciech,P. (2007; Reimp 2008). Histología. Texto y atlas color con Biología Celular y Molecular. Ed. Médica Panamericana. 5ª Edición. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-380d-M)
WELSCH U. (2009). Sobotta-Histología. Ed. Médica Panamericana. 2ª Edición. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-551ª-BC-551h)
GENESER F. (2000). Histología sobre bases biomoleculares Ed. Médica Panamericana. 3ª Edición | | |
Bibliografía complementaria
|
|
Bibliografía complementaria: |
CUTLER, D.F,; BOTHA,T; STEVENSON, D.WM (2008). “Plant anatomy. An applied approach” Ed. Blackwell Publishing. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-545-a y 545-b).
DICKISON, W.C. (2000). Integrative plant anatomy. Ed. Harcourt/Academic Press: San Diego.
EVERT, R.F. (2008). Esau Anatomía vegetal. Meristemas, células y tejidos de las plantas: su estructura, función y desarrollo. Ed. Omega. 3ª Edición
FAWCETT D, JENSH, RP. (1999). Compendio de Histología. Interamericana de España/McGraw-Hill, Madrid. (Libro catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-380).
JUNQUEIRA LC, CARNEIRO J. (2006).Histología Básica. Texto y atlas. 6ªed. Masson: Barcelona. (Libro catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-185; BC-186; BC-187).
KIERSZENBAUM, A.L. (2008). “Histología y Biología Celular. Introducción a la Anatomía Patológica”Ed. Elsevier.Mosby.2ªed. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-437
Bibliografía para prácticas BOWES, B.G.; Mauseth, J.D. (2008). Plant structure: a colour guide. 2nd ed.Manson Publishing: London
BOYA VEGUE, J. (2004). Atlas de histología y Organografía microscópica. 2ªed. Editorial Médica Panamericana: Madriid. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-420; BC-417; BC-418; BC-419)
GARTNER, L.P. and HIATT, J.L (2003; 2007). Atlas Color de Histología. (4ª edición) Ed. Médica Panamericana. Madrid.
GENESER, F. (1992).”Atlas color de Histología”. Editorial Médica Panamericana. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-468) KÜHNEL, W. (2005).Atlas color de Citología e Histología. 11ª ed. Editorial Médica Panamericana: Madrid
WHEATER; P.R.; BURKITT, H.G.; DANIELS, V.G. (1987). “Histología Funcional. Texto y atlas en color”. Editorial.JMS. 2ºed. (Catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-14)
YOUNG B, HEATH JW. (2000). Wheater´s Histología Funcional. Texto y atlas en color, 4ª ed. Harcourt. Madrid. (Libro catalogado en la Biblioteca de la Facultad con la signatura BC-121; BC-122
Recursos web
Organografía Vegetal
http://www.emc.maricopa.edu/faculty/farabee/biobk/BioBookPLANTANAT.html
http://www.emc.maricopa.edu/faculty/farabee/biobk/BioBookPLANTANATII.html
http://www.biologia.edu.ar/botanica/index.html
http://images.botany.org/
http://www.dipbot.unict.it/tavole_es/indice.html
http://atlasveg.ib.usp.br/
http://mazinger.sisib.uchile.cl/repositorio/ww/ciencias_agronomicas/anatomia-vegetal/index.html
Organografía Animal
http://www.kumc.edu/instruction/medicine/anatomy/histoweb/
http://www.meddean.luc.edu/lumen/MedEd/Histo/frames/histo_frames.html
http://www.udel.edu/Biology/Wags/histopage/histopage.htm
http://escuela.med.puc.cl/publ/Histologia/Indice.html
http://acd.ufrj.br/labhac/fotoslistagem.htm
http://www.bu.edu/histology/m/i_main00.htm
https://histo.life.illinois.edu/histo/atlas/index.php | |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
Bioloxía do Desenvolvemento/610212605 |
|
Materias que continúan o temario |
Botánica/610212102 | Citoloxía/610212103 | Histoloxía Vexetal e Animal/610212104 | Botánica Terrestre/610212609 |
|
Observacións |
Aínda que o profesor poña a disposición do alumno as presentacións co contido esixido no último curso de clases maxistrais presenciais desta materia, estas non son máis que guías de estudo, insuficientes para superar a materia. O emprego da bibliografía recomendada facilitará a comprensión do temario e a superación do exame.
Recoméndase:
- O traballo do alumno axudándose da bibliografía recomendada e dos recursos web que se pon á súa disposición na pagina web da materia.
- Facer repasos e revisións periódicas para comprender a información dispoñible na plataforma MOODLE.
- É importante dedicar especial atención á observación de fotos e imaxes en libros, atlas recomendados e en imaxes de preparacións microscópicas obtidas en diversas paginas web. Aconséllase tapar o pé da foto e tentar facer un diagnóstico da imaxe (autoevaluación).
- A visita periódica á páxina web da materia (Plataforma Moodle), onde se inserirán ligazóns e o material utilizado nas clases maxistrais do último curso presencial. |
|