Datos Identificativos 2014/15
Asignatura (*) Química Bioinorgánica e Biomateriais Código 610500016
Titulación
Mestrado Universitario en Ciencias. Tecnoloxías e Xestión Ambiental (plan 2012)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Química Fundamental
Coordinación
Fernandez Sanchez, Jesus Jose
Correo electrónico
jesus.fernandezs@udc.es
Profesorado
Fernandez Sanchez, Jesus Jose
Sanchez Andujar, Manuel
Correo electrónico
jesus.fernandezs@udc.es
m.andujar@udc.es
Web
Descrición xeral Estudo detallado do papel dos distintos elementos e compostos químicos nos sistemas biolóxicos e das súas funcións individuais.
Estudo dos biomateriais, nas súas diversas variantes: biocerámicas, biomateriais poliméricos, metálicos e "composites", e das súas principais aplicacións.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Coñecemento das realidades interdisciplinares da Química e do Medio Ambiente, dos temas punteiros nestas disciplinas e das perspectivas de futuro.
A2 Deseño de novas especies químicas e materiais con propiedades determinadas.
A3 Capacitar ao alumno para o desenvolvemento dun traballo de investigación nun campo da Química ou do Medio Ambiente, incluíndo os procesos de caracterización de materiais, o estudo das súas propiedades fisicoquímicas e biolóxicas e dos procesos que poden sufrir no medio natural.
A4 Coñecer en profundidade as características e fundamentos de diversos modelos químicos para o estudo de sistemas orgánicos, inorgánicos e biolóxicos, incluídos os materiais con proxección tecnológica.
B1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e suizos.
B5 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
B6 Ser capaz de analizar datos e situacións, xestionar a información dispoñible e sintetizala, todo iso a un nivel especializado.
C2 Ser capaz de manter un pensamento crítico dentro dun compromiso ético e no marco da cultura da calidade.
C4 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C6 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C9 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Coñecer o comportamento dos elementos químicos implicados en sistemas biolóxicos para o desenvolvemento dos seres vivos. Racionalizar o funcionamento de sistemas biolóxicos e relacionalo coas propiedades de elementos e compostos inorgánicos. AM4
BM2
BM3
CM4
CM6
Determinar a influencia de sistemas inorgánicos sintéticos na saúde dos seres vivos. AM1
AM4
BM2
CM4
CM6
CM9
Coñecer os biomateriais máis importantes nas súas diversas variantes: biocerámicas, biomateriais poliméricos, biomateriais metálicos e biomateriais "composites", así como as súas principais aplicacións. AM2
AM3
AM4
BM1
BM2
BM5
CM2
CM4
CM6
Analizar a idea de biocompatibilidade e as distintas variables que inflúen na mesma. Comprender os problemas de biotoxicidade que levan asociados os diferentes elementos e os compostos inorgánicos e biomateriais, e os seu rol na medicina. AM4
BM3
BM6
CM2
CM4
CM6
CM9
Comprender os aspectos máis relevantes relativos ó concepto de biomineralización. AM4
BM1
CM4
CM6

Contidos
Temas Subtemas
Bioinorgánica Aspectos xerais en química bioinorgánica.
Elementos dos grupos principais esenciais en sistemas biolóxicos.
Sistemas bioinorgánicos implicados en reaccións de: i) hidrólise, ii) transferencia de grupos, iii) oxidación - redución.
Transporte e almacenaxe de diosíxeno.
Fixación de nitróxeno.
Transporte e almacenaxe de ións metálicos.
Toxicidade de elementos e sistemas inorgánicos.
Química bioinorgánica: medicina e farmacolóxica.
Biomateriais Biocerámicas.
Biomateriais poliméricos.
Biomateriais metálicos.
Biomateriais "composites".
Principais aplicacións dos biomateriais.
Biocompatibilidade

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 11 14 25
Traballos tutelados 10 24 34
Proba mixta 3 12 15
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Presentación por parte do profesorado dos contidos básicos da materia.
Traballos tutelados Traballos encamiñados a que o alumnado amplíe e consolide os contidos de cada tema (que o profesorado presente oralmente de modo esquemático nas sesións maxistrais). Estes traballos serven tamén para que o alumnado adquira destreza no coñecemento e o uso dos medios bibliográficos proporcionados. Engloban diferentes tipos de actividades (seminarios, resolución de problemas, resolución de casos prácticos, elaboración e presentación de traballos, titorías personalizadas) que serán seleccionadas en función das características do alumnado (número, formación previa).
Proba mixta Proba de conxunto que contribuirá a avaliar o nivel de coñecementos e competencias adquiridos polo alumnado.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Traballos tutelados
Proba mixta
Descrición
A atención personalizada ó alumnado, entendida como un apoio no proceso de ensinanza-aprendizaxe, realizarase nas horas de titoría do profesorado.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Traballos tutelados Resolución e/ou presentación dos traballos tutelados.
Competencias relacionadas: A1,A2,A3,A4, B1,B2,B3,B5,B6, C2,C4,C6,C9
0
Proba mixta Exame ou proba obxectiva.
Competencias relacionadas: A1,A2,A3,A4, B1,B2,B3, B6, C2,C4,C9
0
 
Observacións avaliación

Na avaliación final, o
porcentaxe de cada parte avaliable ("Traballos tutelados" e
"Proba mixta") non será superior ó 60%, nen inferior ó 40%, sumando o 100% da nota ambas partes.


Fontes de información
Bibliografía básica

Bioinorganic catalysis; J. Reedijk y E. Bouwman; New York, Marcel Dekker, 1999

Concepts and models in bioinorganic chemistry; H.B. Kraatz y N. Metzler-Nolte; Weinheim, Wiley-VCH, 2006

Bioinorganic chemistry: a short course; R.M. Roat-Malone; Hoboken, Wiley-Interscience, 2007

Bioinorganic chemistry: a survey, E. Ochiai; Burlington, Academic Press, 2008

Metals in medicine; J.C. Dabrowiak; Oxford, Wiley-Blackwell, 2009

Bioinorganic medicinal chemistry, E. Alessio; Weinheim, Wiley-VCH, 2011

Biological inorganic chemistry: a new introduction to molecular structure and function; R.R. Crichton; Amsterdam, Elsevier Academic, 2012.

Biomaterials science: An introduction to materials in medicine; B.D. Ratner, A.S. Hoffmann, F.J. Schoen, J.E. Lemons; Amsterdam, Elsevier Academic Press, 2004.

Biomateriales: aquí y ahora; M. Vallet-Regí, L. Munuera; Madrid, Dykinson, 2000.

Introducción a la ciencia e ingeniería de los materiales; W.D. Callister; Barcelona, Ed. Reverté, S.A., 1996.

Bibliografía complementaria

Bibliografía relativa a química bioinorgánica e biomateriais a disposición pública na Biblioteca da Facultade de Ciencias e doutros centros da UDC (http://www.udc.es/biblioteca/castellano/index.htm)


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías