Datos Identificativos 2014/15
Asignatura (*) Teoría de Colas Código 614111649
Titulación
Enxeñeiro en Informática
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
1º e 2º Ciclo 1º cuadrimestre
Todos Optativa 4
Idioma
Castelán
Prerrequisitos
Departamento Matemáticas
Coordinación
Lorenzo Freire, Silvia
Correo electrónico
silvia.lorenzo@udc.es
Profesorado
Lorenzo Freire, Silvia
Correo electrónico
silvia.lorenzo@udc.es
Web
Descrición xeral A Teoría de Colas é unha rama da Investigación Operativa que ten por obxecto o estudo e análise de situacións nas que se demanda un servizo que non pode ser satisfeito instantaneamente, polo que se forman colas ou liñas de espera. A devandita análise proporciona información para a toma de decisións, tratando de lograr un compromiso óptimo entre o custo do servizo e o custo asociado á espera dese servizo.

A Teoría de Colas é aplicable a multitude de situacións reais relacionadas con sectores tan variados como o comercio, a industria, o transporte ou as telecomunicacións, entre outros. No contexto da Informática e as novas tecnoloxías, as situacións de espera dentro dunha rede son moi frecuentes (procesos enviados a un servidor para a súa execución á espera de ser atendidos, conxestión na liña telefónica, etc). Isto fai que as ferramentas que se proporcionarán nesta materia poidan ser de utilidade para o futuro Enxeñeiro Informático.

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Aprender de maneira autónoma novos coñecementos e técnicas avanzadas axeitadas para a investigación, o deseño e o desenvolvemento de sistemas e servizos informáticos.
A9 Dirixir equipos de traballo ligados ao deseño de produtos, procesos, servizos informáticos e outras actividades profesionais.
A12 Coñecer a regulación legal da profesión e os seus aspectos éticos, en particular os ligados á propiedade intelectual e á protección de datos.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B9 Capacidade para tomar decisións.
B11 Razoamento crítico.
B12 Capacidade para a análise e a síntese.
B13 Capacidade de comunicación.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
Coñecer a metodoloxía da Teoría de Colas. A1
A9
A12
B1
B2
B3
B9
B11
B12
B13
C6
C8
Saber interpretar problemas de diferentes contextos e saber que tipo de modelo ou rede de teoría de colas son o máis axeitado para ese problema. A1
A9
A12
B1
B2
B3
B9
B11
B12
B13
C6
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. Introdución 1.1. Recensión histórica

1.2. Contidos da materia
2. Conceptos básicos de Teoría de Colas 2.1. Descrición do sistema dunha cola

2.2. Terminoloxía básica

2.3. Fórmulas de Little
3. Introdución aos procesos aleatorios 3.1. Conceptos xerais e propiedades básicas

3.2. Procesos de contar: o proceso de Poisson

3.3. Procesos de nacemento e morte
4. Modelos con taxas de chegada e de servizo de tipo Poisson 4.1. Modelo M/M/1

4.2. Modelo M/M/S

4.3. Modelo M/M/1/K

4.4. Modelo M/M/S/K e fórmulas de Erlang

4.5. Modelo M/M/1/infinito/H

4.6. Modelo M/M/s/infinito/H, con e sen repostos

4.7. Modelo M/M/infinito

5. Redes de colas 5.1. Introdución ás redes de colas

5.2. Redes de Jackson abertas

5.3. Redes de Jackson pechadas

5.4. Outros modelos de redes de colas: en serie, cíclicas e con bloqueo
6. Colas con distribucións arbitrarias de chegada e servizo 6.1. Modelo M/G/1

6.2. Outros modelos con tempo entre chegadas exponencial

6.3. Colas con servizo exponencial e entrada xeral

6.4. Aproximación mediante simulación

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio 30 0 30
Sesión maxistral 30 0 30
Solución de problemas 0 15 15
Proba oral 10 5 15
Proba mixta 5 0 5
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio As sesións de prácticas de laboratorio corresponden á implementación de diferentes modelos de teoría de colas. Utilizarase o paquete de Matlab chamado AQUAS, onde están implementados os modelos de colas que aparecen no temario. Tamén haberá que facer uso dun software estatístico para o estudo das distribucións (Statgraphics ou R).
Sesión maxistral Expoñeranse os conceptos teóricos básicos utilizados ao longo da materia. Ademais resolveranse os problemas que aparecen nos boletíns.
Solución de problemas É necesario que os alumnos dediquen certo tempo a resolver problemas utilizando as técnicas estudadas en clase.
Proba oral Ao longo do curso, cada alumno resolverá e comentará no exame final de forma oral unha situación real que poida aproximarse mediante un modelo ou rede de colas. Esta práctica é individual.
Proba mixta Farase un exame escrito a todos os alumnos ao final do cuadrimestre.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Sesión maxistral
Proba oral
Descrición
Os alumnos poden acudir ás titorías correspondentes sempre que teñan algunha dúbida.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Proba oral Proba na que os alumnos expoñerán oralmente o traballo baseado nunha situación real no que traballarán ao longo de todo o cuadrimestre. 40
Proba mixta Proba na que se avaliarán os coñecementos aprendidos polos alumnos ao longo do curso. Para iso, terán que resolver varios exercicios similares aos resoltos nas clases maxistrais. 60
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica Saaty, T.L. (1983). Elements of queueing theory with applications. Dover
Gross, D. y Harris, C.M. (1985). Fundamentals of queueing theory. Wiley
Cao, R. y Vega Valle, J.L. (). http://www.udc.es/dep/mate/TeoriaColas/colas.htm.
Cao, R. (2002). Introducción a la simulación y a la teoría de colas. Netbiblo
Trivedi, K.S. (1982). Probability and statistics with reliability, queueing theory and computer science applications. Prentice Hall
Allen, A. O. (1990). Probability, statistics and queueing theory with computer science applications. Academic Press
Medhi, J. (1991). Stochastic models in queueing theory. Academic Press

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Estatística I/614111101

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías