Datos Identificativos 2014/15
Asignatura (*) Técnoloxía Enerxética Código 631G02406
Titulación
Grao en Enxeñaría Mariña
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Prerrequisitos
Departamento Enerxía e Propulsión Mariña
Coordinación
Carbia Carril, Jose
Correo electrónico
jose.carbia@udc.es
Profesorado
Carbia Carril, Jose
Correo electrónico
jose.carbia@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias da titulación
A1 Capacidade para a realización de inspeccións, medicións, valoracións, taxacións, peritacións, estudos, informes, planos de labores e certificacións nas instalacións do ámbito da súa especialidade.
A2 Capacidade para a dirección, organización e operación das actividades obxecto das instalacións marítimas no ámbito da súa especialidade.
A3 Capacidade para o manexo de especificacións, regulamentos e normas de obrigado cumprimento.
A4 Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas, así como a prevención de riscos laborais no ámbito da súa especialidade.
A5 Coñecementos na organización de empresas. Capacidade de organización e planificación.
A6 Coñecementos e capacidade para a realización de auditorías enerxéticas de instalacións marítimas.
A7 Capacidade para a operación e posta en marcha de novas instalacións ou que teñan por obxecto a construción, reforma, reparación, conservación, instalación, montaxe ou explotación, realización de medicións, cálculos, valoracións, taxacións, peritacións, estudos, informes, e outros traballos análogos de instalacións enerxéticas e industriais mariñas, nos seus respectivos casos, tanto con carácter principal como accesorio, sempre que quede comprendido pola súa natureza e característica na técnica propia da titulación, dentro do ámbito da súa especialidade, é dicir, operación e explotación.
A14 Avaliación cualitativa e cuantitativa de datos e resultados, así como a representación e interpretación matemáticas de resultados obtidos experimentalmente.
A15 Manexar correctamente a información procedente da instrumentación e sintonizar controladores, no ámbito da súa especialidade.
A17 Modelizar situacións e resolver problemas con técnicas ou ferramentas físico-matemáticas.
A18 Redacción e interpretación de documentación técnica.
A20 Ser capaz de identificar, analizar e aplicar os coñecementos adquiridos nas distintas materias do Grao, a unha situación determinada formulando a solución técnica máis axeitada dende o punto de vista económico, ambiental e de seguridade.
A21 Capacidade para exercer como Oficial de Máquinas da Mariña Mercante, unha vez superados os requisitos esixidos pola Administración Marítima.
A24 Capacidade para a xestión, dirección, control, organización e planificación de industrias ou explotacións relacionadas coas actividades da enxeñaría mariña tanto en competencias referidas á calidade, medio, seguridade mariña e prevención de riscos laborais como todas as actividades relacionadas coa posta no mercado da súa produción.
A29 Realizar operacións de explotación óptima das instalacións do buque.
A30 Operar, reparar, manter, reformar, optimizar a nivel operacional as instalacións industriais relacionadas coa enxeñaría mariña, como motores alternativos de combustión interna e subsistemas; turbinas de vapor, caldeiras e subsistemas asociados; ciclos combinados; propulsión eléctrica e propulsión con turbinas de gas; equipos eléctricos, electrónicos, e de regulación e control do buque; as instalacións auxiliares do buque, tales como instalacións frigoríficas, sistemas de goberno, instalacións de aire acondicionado, plantas potabilizadoras, separadores de sentinas, grupos electróxenos, etc.
A31 Operar, reparar, manter e optimizar as instalacións auxiliares dos buques que transportan cargas especiais, tales como quimiqueiros, LPG, LNG, petroleiros, cementeiros, Ro-Ro, Pasaxe, botes rápidos, etc.
A32 Coñecer o balance enerxético xeral, que inclúe o balance termo-eléctrico do buque, ou sistema de mantemento da carga, así como a xestión eficiente da enerxía respectando o medio.
A50 Capacidade para a óptima explotación de industrias relacionadas coa náutica e o transporte marítimo, tanto en competencias referidas á calidade, medio, seguridade mariña e prevención de riscos laborais.
A53 Realizar operacións de mantemento e explotación óptima de instalacións marítimo - industriais.
A54 Operar, reparar, manter e optimizar a nivel operacional as instalacións industriais relacionadas coa enxeñaría mariña, como motores alternativos de combustión interna e subsistemas; turbinas de vapor e de gas, caldeiras e subsistemas asociados; ciclos combinados; equipos eléctricos, electrónicos, e de regulación e control; as instalacións auxiliares, tales como instalacións frigoríficas, instalacións de aire acondicionado, plantas potabilizadoras, grupos electróxenos, etc.
A55 Coñecer o balance enerxético xeral, incluíndo o balance termo-eléctrico, así como a xestión eficiente da enerxía respectando o medio.
A58 Observar o cumprimento da lexislación vixente neste ámbito.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Comunicarse de xeito efectivo nun ámbito de traballo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaboradora.
B7 Capacidade para interpretar, seleccionar e valorar conceptos adquiridos noutras disciplinas do ámbito marítimo, mediante fundamentos físico-matemáticos.
B8 Versatilidade.
B9 Capacidade para a aprendizaxe de novos métodos e teorías, que lle doten dunha gran versatilidade para adaptarse a novas situacións.
B10 Comunicar por escrito e oralmente os coñecementos procedentes da linguaxe científica.
B11 Capacidade para resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar e transmitir coñecementos habilidades e destrezas.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) Competencias da titulación
coñecer e analizar os procesos termodinámicos que teñen lugar nas máquinas térmicas. A1
A3
A15
A17
A55
B4
B5
B7
B9
B10
B11
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Realizar balances enerxéticos de instalacións térmicas. Tomar decisións dende o punto de vista da optimización enerxética. A1
A2
A3
A4
A6
A7
A14
A17
A18
A20
A21
A24
A29
A30
A31
A32
A54
A55
B4
B5
B8
B10
B11
C3
C5
C6
C8
Calcular os compoñentes que interveñen nas instalacións térmicas. A6
A7
A14
A17
A18
A20
A31
A32
A54
A55
B2
B3
B4
B5
B7
B8
B9
B11
C3
C6
C7
C8
Planificación e organización enerxética de instalacións térmicas A1
A2
A3
A5
A6
A14
A17
A18
A32
A50
A53
A55
A58

Contidos
Temas Subtemas
1. ANÁLISE ENERXÉTICO I EXERGÉTICO DE INSTALACIÓNS TÉRMICAS 1.1. Introducción.
1.2. Desenrolo do balance de enerxía.
1.3. Fundamentos do concepto de exerxía.
1.4. Balances de enerxía i exergía en estado estacionario.
1.5. Aplicación da análise enerxético y exerxético a toberas, difusores, turbinas, compresores, bombas, intercambiadores de calor e dispositivos de estrangulación.
1.6. Análise das condicións transitorias.
2. PROCESOS DE TRANSFERENCIA DE MATERIA 2.1 Introducción.
2.2 Fundamentos da transferencia de materia.
2.3 Transferencia molecular de masa.
2.4 Principios da difusión.
2.5 Difusión estacionaria nun non difundente.
2.6 Difusión nas mesturas de varios compoñentes.
2.7 Transferencia de masa por convección.
3. ESTUDO DOS PROCESOS DE COMBUSTIÓN 3.1. Introducción.
3.2. O proceso de combustión.
3.3. Exergía química.
3.4. Composición e punto de rocío dos gases producidos na combustión.
3.5. Diagnose da combustión. Temperatura adiabática da lapa.
3.6. Intercambiabilidade de combustibles.
3.7. Conservación da enerxía en sistemas reactivos.
4. PROCESOS CON TRANSFERENCIA DE CALOR 4.1. Introducción.
4.2. Balance de enerxía nuha superficie.
4.3. Aplicación das leis de conservación.
4.4. Intercambiadores de calor.
4.5. Análise de problemas de transferencia de calor. Metodoloxía.
4.6. Transferencia simultánea de calor e masa.
5. ÍNDICES DE ESTUDO TÉCNICO-ECONÓMICO EN INSTALACIÓNS TÉRMICAS 5.1. Introducción.
5.2. Instalacións e consumidores de enerxía.
5.3. Condicións de consumo enerxético.
5.4. Clasificación das instalaciones.
5.5. Condicións técnicas i económicas das instalacións.
6. BALANCES ENERXÉTICOS NAS INSTALACIÓNS TÉRMICAS 6.1. Introducción.
6.2. Balances en instalacións con motor de combustión interna.
6.3. Balances en instalacións con turbinas de gas.
6.4. Balances en una instalacións de vapor.
6.5. Balances en instalacións con ciclos combinados gas-vapor.
6.6. Balances en instalacións de refrixeración e climatización.
6.7. Análise exerxético das instalaciones.
7. BALANCES ENERXÉTICOS NAS INSTALACIÓNS DE COXENERACIÓN 7.1. Introducción.
7.2. Instalacións de coxeneración.
7.3. Marco lexislativo aplicabel a coxeneración e a sua evolución.
7.4. Aforro teórico de enerxía primaria na coxeneración.
7.5. Sistemas de coxeneración e economía enerxética.
7.6. Relación entre as enerxías térmica i eléctrica.
7.7. Interés económico e viabilidade dos sistemas de coxeneración.
8. PRODUCCIÓN E ACONDICIONAMENTO QUÍMICO DA AUGA UTILIZADA NAS INSTALACIÓNS TÉRMICAS 8.1. Introducción.
8.2. Parámetros que afectan ó comportamiento da auga.
8.3. Pretratamento da auga.
8.4. Desmineralización da auga.
8.5. Fontes de contaminación e transporte de impurezas.
8.6. Calidade do vapor, auga de alimentación e condensado.
8.7. Tipos de acondicionamento do ciclo auga-vapor.
8.8. Desgasificación mecánica.
8.9. Control analítico do ciclo.
9. ENERXÍAS ALTERNATIVAS 9.1. Introducción.
9.2. Pilas de combustible.
9.3. Biomasa.
9.4. Eólica.
9.5. Hidráulica.
9.6. Xeotérmica.
9.7. Oceánica.
9.8. Solar.
9.9. Nuclear.
10. AUDITORÍAS ENERXÉTICAS 10.1. Introducción.
10.2. Complementos a auditoría enerxética.
10.3. Medios materiais para a auditoría enerxética.
10.4. Formularios.
10.5. A recopilación de datos.
10.6. Cálculos.
10.7. Solucións especiais.
11. PLANIFICACIÓN ENERXÉTICA DE INSTALACIÓNS TÉRMICAS 11.1. Introducción.
11.2. Utilización da enerxía.
11.3. Evaluación das pérdidas de materia y enerxía.
11.4. Distribución de fluidos nos consumidores térmicos.
11.5. Aumento do rendemento con inversión económica.
11.6. Mantemento das condicións óptimas de funcionaiento dos equipos enerxéticos.
11.7. Inspección e revisión de equipos.

Planificación
Metodoloxías / probas Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 14 21 35
Estudo de casos 14 28 42
Traballos tutelados 14 42 56
Proba obxectiva 3 0 3
 
Atención personalizada 14 0 14
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Farase a explicación detallada dos contidos da materia que se distribuen en temas, o alumno contará con material bibliográfico do tema a tratar en cada sesión maxistral. Fomentarase a participación do alumno na clase, a través de comentarios que traten de relacionar os contenidos teóricos coa experiencia real.
Estudo de casos Proposta de casos prácticos, resolución y crítica.
Traballos tutelados Proporase a realización de traballos para a resolución de casos de procesos reales, realizando o conseguinte seguimento.
Proba obxectiva Faranse probas escritas que constarán de cuestións teóricas e prácticas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Proba obxectiva
Estudo de casos
Sesión maxistral
Descrición
SESIÓN MAXISTRAL: Atención personalizada na aula as dudas plantexadas.

TRABALLOS TUTELADOS: Atención en despacho ou aula para a resolución de traballos de análise.
Resolución das dificultades na realización do traballo.

PROBA OBXETIVA: Supervisión da sua realización.

ATENCIÓN PERSONALIZADA: Farase en horarios de tutorias establecido a comenzo do curso i exposto no tabuleiro de anuncios do despacho.

Avaliación
Metodoloxías Descrición Cualificación
Traballos tutelados Presentación en tempo e forma dos traballos propostos.
Asegurando el cumplimiento de las competencias:
A1; A2; A3; A4; A5; A6; A7; A14; A15; A16; A17; A18; A20; A21; A24; A29; A30; A31; A32; A50; A53; A54; A55; A58; B2; B3; B4; B5; B7; B8; B9; B10; B11; C3; C4; C5; C6; C7; C8.
30
Proba obxectiva Realización de proba individual.
Asegurando el cumplimiento de las competencias:
A1; A2; A3; A4; A5; A6; A7; A14; A15; A16; A17; A18; A20; A21; A24; A29; A30; A31; A32; A50; A53; A54; A55; A58; B2; B3; B4; B5; B7; B8; B9; B10; B11; C3; C4; C5; C6; C7; C8.
50
Estudo de casos Realización e discusión dos casos propostos.
Asegurando el cumplimiento de las competencias:
A1; A2; A3; A4; A5; A6; A7; A14; A15; A16; A17; A18; A20; A21; A24; A29; A30; A31; A32; A50; A53; A54; A55; A58; B2; B3; B4; B5; B7; B8; B9; B10; B11; C3; C4; C5; C6; C7; C8.
15
Sesión maxistral Coa asistencia participativa as clases expositivas.
Asegurando el cumplimiento de las competencias:
A1; A2; A3; A4; A5; A6; A7; A14; A15; A16; A17; A18; A20; A21; A24; A29; A30; A31; A32; A50; A53; A54; A55; A58; B2; B3; B4; B5; B7; B8; B9; B10; B11; C3; C4; C5; C6; C7; C8.
5
 
Observacións avaliación

Los criterios de evaluación contemplados en los cuadros A-III/1 y A-III/2 del Código STCW y sus enmiendas relacionados con esta materia se tendrán en cuenta a la hora de diseñar y realizar su evaluación.


Fontes de información
Bibliografía básica J. Carbia; J.A. Orosa (2010). Apuntes da materia.
Santiago Sabulal García (2006). Centrales térmicas de ciclo combinado . España. Ed. Díaz de Santos
Haywood (2000). Ciclos termodinámicos de potencia y refrigeración . Méjico. Limusa
José Mª. Sala Lizarraga (1999). Cogeneración . Bilbao. Servicio Editorial UNIVERSIDAD DEL PAIS VASCO
F. J. Barclay (1995). Combinned Power and Process-an Exergy Approach .
José Mª. De Juana (2003). Energías Renovables para el desarrollo . Méjico. Thomson-Paraninfo. S.A
M. J. M., and H. N. S (1995). Fundamentals of Enginnering Thermodynamics . Wiley
M.J. Morán; H.N. Shapiro (2003). Fundamentos de Termodinámica Técnica . Barcelona. Edit. Reverté
J. R. Welty (1999). Fundamentos de Tranferencia de Momento, Calor y Masa . Méjico. Limusa
Frank P. Incropera (1999). Fundamentos de transferencia de calor. Méjico. Prentice Hall
Marta Muñoz Domínguez; Antonio José Rovira de Antonio (2006). Ingeniería Térmica . Madrid. UNED
Juan A. López Sastre (2004). La pila de combustible . Valladolid. Secretariado de Publicaciones e Intercambio. Universidad de Valladolid
Robert E. Treybal (1988). Operaciones de transferencia de masa . Méjico. Macgraw-Hill
Çengel-Boles (2003). Termodinámica. Méjico. McGraw-Hill
Orosa García, José A (2008). Termodinámica aplicada con EES . España. Tórculo Edicións
J.L. Gómez Ribelles (2002). Termodinámica Técnica . Valencia. Edit. de la UPV
P. Hambling (1991). Turbines, Generators and Associated Plant . Pergamon Press
Claudio Mataix (2000). Turbomáquinas Térmicas . Madrid. Editirial DOSSAT, S.A

Bibliografía complementaria S. Kabac (1995). Boilers, Evaporators and Condensers . J. Wiley & Sons
Ernest J. Henley (2002). Cálculo de Balances de Materia y Energía . Barcelona. Edit. Reverté. S.A.
Manuel Marquez (2005). Combustión y Quemadores . España. Marcombo
Antonio Creus Solé (2004). Energías Renovables. Barcelona. Edic. Ceysa
Mario Ortega Rodrígez (1999). Energías Renovables . Madrid. Thomson-Paraninfo
H. A. Sorensen (1983). Energy Conversion Systems . Wiley
Román Monasterio Larrinaga (1993). La Bomba de Calor. Fundamentos, Técnicas y Aplicaciones. Madrid. McGraw-Hill
K. W. Li (1985). Power Plant System Desing . Wiley
Kreit/Bohn (2002). Principios de Transferencia de Calor . Madrid. Thomson
M. Meckler (1994). Retrofitting Buildings for Energy Conservation . The Fairmont Press
Merle C. Potter y Craig W. Somerton (2004). Termodinámica para Ingenieros . Madrid. McGraw-Hill
A. Bejan (1998). Thermodinamics Optimization of Complex Energy Systems . NATO Sciences


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Termodinámica e Termotecnia/631G02204
Mecánica de Fluidos/631G02208
Motores de Combustión Interna/631G02301
Turbinas de Vapor e Gas/631G02302
Técnicas de Frío e Aire acondicionado/631G02305
Máquinas Térmicas/631G02315

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Oficina Técnica-Proxectos/631G02402
Traballo Fin de Grao I. Mantemento e Instalacións/631G02408
Traballo Fin de Grao II. Mantemento e Instalacións/631G02409

Materias que continúan o temario
Termodinámica e Termotecnia/631G02204
Mecánica de Fluidos/631G02208
Motores de Combustión Interna/631G02301
Turbinas de Vapor e Gas/631G02302
Transferencia de Calor e Xeradores de Vapor/631G02303
Técnicas de Frío e Aire acondicionado/631G02305

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías