| Competencias do título |
| Código | Competencias da titulación |
| A5 | Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo. |
| A6 | Coñecer os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das materias correspondentes. |
| A7 | Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos. |
| A8 | Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas dos estudantes. |
| A10 | Coñecer estratexias e procedementos de avaliación e entender a avaliación como un procedemento de regulación da aprendizaxe e estímulo ao esforzo. |
| A13 | Identificar os problemas relativos ao ensino e a aprendizaxe das materias da especialización e expor alternativas e solucións. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) | Competencias da titulación | ||
| Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo. | AP5 |
CM1 |
|
| Coñecer os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das Ciencias da natureza e da Bioloxía-Xeoloxía. | AP6 |
CM1 |
|
| Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos. | AP7 |
CM4 |
|
| Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas dos estudantes. | AP8 |
CM6 |
|
| Coñecer estratexias e procedementos de avaliación e entender a avaliación como un procedemento de regulación integrado no proceso de aprendizaxe. | AP10 |
CM8 |
|
| Identificar os problemas relativos ao ensino e a aprendizaxe das Ciencias da Natureza e concretamente da Bioloxía/Xeoloxía e expor alternativas e solucións. | AP13 |
CM4 CM7 |
|
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. A Bioloxía e a Xeoloxía no contexto da Educación Secundaria |
1.1. Por qué e para qué ensinar ciencias (Bioloxía e Xeoloxía) na educación obrigatoria. 1.2. Estrutura Curricular. A competencia científica no marco das demais competencias. 1.3. A Bioloxía e Xeoloxía no curriculum oficial. Organización e Secuenciación. Os Obxetivos do ensino da Bioloxía e a Xeoloxía. Súa contribución á adquisición das competencias básicas |
| 2.- Os contidos do ensino da Bioloxía e a Xeoloxía |
2.1. A Ciencia como referente da organización dos obxetivos /contidos a ensinar. 2.2. Dos modelos científicos a os modelos escolares. A secuenciación de modelos no ensino da Bioloxía-Geoloxía 2.3. A concreción de obxetivos, contidos e criterios de avaliación en temas específicos de Bioloxía e Xeoloxía |
| 3.- Problemas de aprendizaxe en Bioloxía e Xeoloxía. | 3.1. As ideas e os modelos dos estudiantes, súas características e seus orixes. 3.2. Os problemas do alumnado no uso e desenvolvemento de habilidades. |
| 4.- O ensino da Bioloxía e a Xeoloxía. Tomando decisións sobre que e cómo ensinar e sobre qué e como avaliar | 4.1. A promoción de aprendizaxes dos estudantes. Actividades e recursos (os traballos prácticos, as saídas a o medio natural, os museos, o uso de textos e páxinas web, etc.), aplicados a temas concretos. Análise e deseño de actividades 4.2. A avaliación. Criterios, recursos. Análise e deseño. |
| Planificación | |||
| Metodoloxías / probas | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Aprendizaxe colaborativa | 10 | 10 | 20 |
| Prácticas de laboratorio | 11 | 11 | 22 |
| Traballos tutelados | 0 | 24.5 | 24.5 |
| Proba mixta | 1 | 12 | 13 |
| Sesión maxistral | 10 | 20 | 30 |
| Presentación oral | 1 | 2 | 3 |
| Atención personalizada | 0 | 0 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | |||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Aprendizaxe colaborativa | Análise de supostos prácticos o situacións diversas e estudo de diferentes materiais, tanto en pequeno como en gran grupo, presentadas e orientadas por o profesor/a. Este análise vai acompañado da correspondente discusión e debate |
| Prácticas de laboratorio | Realización/Análise/diseño de experiencias que implique a utilización de materiais (tanto no laboratorio como no medio natural) asociadas a os temas tratados |
| Traballos tutelados | Elaboración fundamentada dunha proposta de intervención sobre un tema concreto de Bioloxía e/ou Xeoloxía, en pequeno grupo e baixo a supervisión do profesor/a. |
| Proba mixta | Proba xeralmente de carácter individual que consta de preguntas breves e outras máis longas que implican o análisis de situacións, a elaboración de propostas concretas... relacionadas co ensino/aprendizaxe da Bioloxía/xeoloxía en secundaria |
| Sesión maxistral | Exposición oral complementada con o uso de medios audiovisuais. Empregaráse fundamentalmente para a introducción de novos coñecementes científicos/didácticos. Se procurará interaccionar co alumnado, mantendo unha discusión e xustificación fluida de ideas, así como a contrastación das mesmas co novo coñecemento. |
| Presentación oral | Presentación por parte do alumnado de propostas de ensino aprendizaxe de elaboración propia, relativos a temas concretos de Bioloxía/Xeoloxía. No transcurso de este proceso establecerase a discusión e o intercambio de ideas en gran grupo |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | ||
| Metodoloxías | Descrición | Cualificación |
| Traballos tutelados | Valorarase a calidade dos traballos: capacidade de mostrar habilidades profesionais na elaboración xustificada de propostas de ensino das materias científicas (Bioloxía e Xeoloxía) | 30 |
| Proba mixta | Proba de carácer individual na que se valorará a capacidade de aplicar os coñecementos e as capacidades adquiridas a o longo do curso na resolución de problemás o cuestións específicas relacionadas co ensino da Bioloxía/Xeoloxía | 55 |
| Presentación oral | valolarase a presentación oral e o soporte audiovisual que ilustre xustificadamente o traballo tutelado. Terase en conta ademáis a capacidade de respostar as preguntas realizadas por o docente o por outros membros do grupo | 15 |
| Observacións avaliación | ||
|
Na primeira oportunidade e requisito imprescindible para ser avaliado a asistencia mínima do 80%. A nota final será a media ponderada das tres cualificacións e é necesario acadar en cada unha delas un aprobado (5). En caso de non ter superada a materia, a cualificación final será a media ponderada das probas non suspensas. O alumnado que non aprobe na primeira oportunidade terá que presentarse a un exame na segunda. Neste repetiranse a/as proba/s non superadas: exame práctico escrito correspondente a o traballo tutelado; proba escrita e/ou presentación oral de ser o caso. A cualificación final será a media ponderada das notas das tres probas e é necesario acadar en cada unha delas un aprobado (5) |
||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Banet, E. (2001). Los procesos de nutrición humana. Madrid. Síntesis
Jiménez Aleixandre, M.P. (2010). 10 ideas Clave. Competencias en argumentación y uso de pruebas. Barcelona. Graó
Sanmartí, N. (2007). 10 Ideas Clave. Evaluar para aprender. Barcelona. Graó
Nieda, J. y otros (2004). Actividades para evaluar Ciencias en secundaria. Madrid. Visor
Pozo, J.l. y Gómez Crespo, M.A. (1998). Aprender y enseñar ciencias. Madrid. Morata
Cañal, P. (coord.) (2011). Biología y geología : complementos de formación disciplinar.. Barcelona Graó
Cañas et al. (2007). Competencia en el conocimiento y la interacción con el mundo físico. La competencia científica. Madrid. Alianza Editorial
Driver, R. y otros 1999 (1999). Dando sentido a la Ciencia en secundaria. Investigaciones sobre las ideas de los niños. Madrid. Visor.
Cañal, P. (2011). Didáctica de la Biología y Geología. Barcelona. Graó
Sanmartí, N. ( 2002). Didáctica de las Ciencias en la educación secundaría obligatoria. Madrid: Síntesis
Perales, J. y Cañal, P. . (2000). Didáctica de las Ciencias Experimentales . Alcoy.Marfil
Jiménez Aleixandre, M.P. (1996). Dubidar para aprender. Vigo. Xerais
Claxton, G. (1994). Educar mentes curiosas. Madrid.Visor.
Osborne, R. y Freyberg.P. (1991). El aprendizaje de las Ciencias. Implicaciones de las Ciencias de los alumnos. Madrid. Narcea.
Membiela, P. (2001). Enseñanza de las Ciencias desde la perspectiva CTS. Madrid. Narcea.
Gil.D. (1991). Enseñanza de las Ciencias en la educación secundaria. Barcelona. Horsori.
Driver, R. y otros, (1989). Ideas científicas de las ciencias en la infancia y la adolescencia. Madrid. MEC/Morata
García Barros, S., Martínez Losada, C. (2013). Inmersos en el aire miramos al cielo. Los fenómenos atmosféricos y astronómicos.. Barcelona Graó
Carmen, L. del (1997). La enseñanza y el aprendizaje de tas Ciencias de la Naturaleza en la educación secundaria. Barcelona. ICE UB/Horsori.
García Barros, S. y Martínez Losada, C. (2011). La estrategia de enseñanza por investigación: actividades y secuenciación.. Barcelona. Graó
Cañal, P. (2005). La nutrición de las plantas: enseñanza y aprendizaje. Madrid. Síntesis.
Pedrinaci, E. (2000). Los procesos geológicos internos. Madrid: Síntesis
Pedrinaci, E.; Caamaño, A.; Cañal, P. y De Pro, A. (2012). Once Ideas clave. El desarrollo de la competencia científica. Barcelona. Graó
Decreto 126/2008, do 19 de xuño (2008). polo que se establece a ordenación e o currículo de bacharelato . Comunidade Autónoma de Galicia
Decreto 133/2007, do 5 de xullo (2007). polo que se regulan as ensinanzas da educación secundaria obrigatoria na Comunidade Autónoma de Galicia.. Comunidade Autónoma de Galicia |
|
Cañal, (2005) La nutrición de las plantas: enseñanza y aprendizaje. Síntesis. Madrid Cañal, (coord.) (2011) Biología y geología : complementos de formación disciplinar. Graó. Barcelona Cañal, (coord.) (2011) Didáctica de la Biología y la Geología. Graó. Barcelona Carmen, L. del 1997. La enseñanza y el aprendizaje de tas Ciencias de la Naturaleza en la educación secundaria. ICE UB/Horsori. Barcelona. Casellas, E. y Jorma J. 1997. La regulación y la autorregulación de los aprendizajes. Síntesis Educación. Madrid. Cañas, A. et al, 2007. Competencia en el conocimiento y la interacción con el mundo físico. La competencia científica. Alianza Editorial. Madrid Claxton, G. 1994. Educar mentes curiosas. Visor. Madrid. Decreto 133/2007, do 5 de xullo, polo que se regulan as ensinanzas da educación secundaria obrigatoria na Comunidade Autónoma de Galicia. Decreto 126/2008, do 19 de xuño, polo que se establece a ordenación e o currículo de bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia. Driver, R. y otros, 1989. Ideas científicas de las ciencias en la infancia y la adolescencia. Morata-MEC. Madrid Driver, R. y otros 1999. Dando sentido a la Ciencia en secundaría. Investigaciones sobre las ideas de los niños. Visor. Madrid. Gil.D. 1991. La Enseñanza de las Ciencias en la educación secundaría. Horsori. Barcelona. Jiménez Aleixandre, M.P. 1996. Dubidar para aprender. Xerais. Vigo. . Jiménez Aleixandre, M.P. (2010) 10 ideas Clave. Competencias en argumentación y uso de pruebas. Graó Barcelona Membiela, P. 2001. Enseñanza de las Ciencias desde la perspectiva CTS. Narcea. Madrid Nieda, J. y otros 2004. Actividades para evaluar Ciencias en secundaria. Visor: Madrid Osborne, R. y Freyberg.P. 1991. El aprendizaje de las Ciencias. Implicaciones de las Ciencias de los alumnos. Marcea. Madrid. Pedrinaci, E. (2000). Los procesos geológicos internos Síntesis. Madrid Pedrinaci, E.; Caamaño, A.; Cañal, P. y De Pro, A. (2012) Once Ideas clave. El desarrollo de la competencia científica. Graó. Barcelona . . Santillana. Madrid Perales, J. y Cañal, P. 2000. Didáctica de las Ciencias Experimentales Marfil. Alcoy Pozo, J.l. y Gómez Crespo, M.A. 1998. Aprender y enseñar Ciencia. Morata. Madrid. Sanmartí, N. 2002. Didáctica de las Ciencias en la educación secundaría obligatoria. Síntesis Educación. Madrid. Sanmartí, N. 2007. 10 Ideas Clave. Evaluar para aprender. Graó Barcelona Esta bibliografía se completará, de forma específica a lo largo de la materia |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |