Competencias do título |
Código
|
Competencias da titulación
|
A1 |
Comprender os procesos educativos e de aprendizaxe no período de 0-6, no contexto familiar, social e escolar. |
A5 |
Saber promover a adquisición de hábitos en torno á autonomía, a liberdade, a curiosidade, a observación, a experimentación, a imitación, a aceptación de normas e de límites, o xogo simbólico e heurístico. |
A24 |
Dominar as técnicas de observación e rexistro. |
A26 |
Saber analizar os datos obtidos, comprender criticamente a realidade e elaborar un informe de conclusións. |
A29 |
Valorar a importancia do traballo en equipo. |
A36 |
Coñecer a metodoloxía científica e promover o pensamento científico e a experimentación. |
A37 |
Adquirir coñecemento sobre a evolución do pensamento, as costumes, as crenzas e os movementos sociais e políticos ao longo da historia. |
A40 |
Promover o interese e o respecto polo medio natural, social e cultural a través de proxectos didácticos adecuados. |
A62 |
Relacionar teoría e práctica coa realidade da aula e do centro. |
A66 |
Coñecer formas de colaboración cos distintos sectores da comunidade educativa e do contorno social. |
B1 |
Aprender a aprender. |
B3 |
Aplicar un pensamento crítico, autocrítico, lóxico e creativo. |
B4 |
Traballar de forma autónoma con iniciativa e espírito emprendedor. |
B5 |
Traballar de forma colaborativa. |
B6 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
B8 |
Capacidade de adaptación a situacións novidosas. |
B10 |
Capacidade de análise e síntese. |
B11 |
Capacidade de busca e manexo de información. |
B12 |
Capacidade de organización e planificación. |
B15 |
Capacidade para asumir a necesidade dun desenvolvemento profesional continuo, a través da reflexión sobre a propia práctica. |
B17 |
Capacidade para presentar, defender e debater ideas utilizando argumentos sólidos. |
B20 |
Coñecemento de outras culturas e de outras costumes. |
B22 |
Creatividade ou capacidade para pensar as cousas desde diferentes perspectivas, ofrecendo novas solucións aos problemas. |
B24 |
Recoñecemento e respecto á diversidade e á multiculturalidade. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias de materia (Resultados de aprendizaxe) |
Competencias da titulación |
Adquirir os coñecementos fundamentais e necesarios para a comprensión do medio social e cultural e a metodoloxía propia das ciencias sociais para aplicala ao coñecemento do medio social e cultural. |
A36 A37
|
B10 B11
|
C1 C7
|
Desenvolver a capacidade de análise e síntese, de esquematización e discernir o prioritario do secundario. Desenvolver o pensamento crítico, autocrítico, lóxico e creativo. |
|
B1 B3 B10 B12 B17
|
|
Desenvolver estratexias de traballo autónomo e en grupo a fin de potenciar a planificación, organización, a discusión, o diálogo e a negociación na fundamentación do ensino. Presentación de propostas de materiais didácticos, actividades, proxectos unidades didácticas e análises de experiencias. Desenvolver a capacidade para presentar, defender e debater ideas con argumentación sólida. |
A24 A26 A29 A66
|
B4 B5 B17 B22
|
|
Adquirir a capacidade de transferir os coñecementos teóricos e prácticos da materia aos contextos das aulas de infantil con programacións e proxectos no marco da lexislación. |
A1 A5 A62
|
B8 B15
|
|
Promover o interese, o coñecemento e o respecto polo medio social e cultural propio, valorando o entorno inmediato. Promover o interese, o coñecemento e o respecto por sociedades e culturas diferentes. |
A40
|
B6 B20 B24
|
C4
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Unidade 1: Introdución. |
- Conceptos e interpretacións. Medio social e cultural e a relación coas ciencias sociais.
- Dimensión didáctica das ciencias sociais.
- A transversalidade da área de coñecemento do contorno. |
Unidade 2: Fundamentos da didáctica do medio social e cultural.
|
- Traballando coas emocións e a imaxinación.
- A aprendizaxe lúdica.
- As saídas escolares e outras estratexias na didáctica do medio.
- O traballo por proxectos.
|
Unidade 3: As coordenadas espazo e tempo e a formación do pensamento social |
- A comprensión do espazo e do tempo: percepción e conceptualización. O contorno sociocultural nas coordenadas espazo-temporais. A vida en sociedade
- O ensino-aprendizaxe do espazo e do tempo. Pensar e expresar o espazo e a idea de tempo. A representación.
|
Unidade 4: Recursos e materiais didácticos sobre o medio social e cultural |
- Recursos e soportes. Recursos da aula e do centro escolar. Recursos externos.
- Os materiais didácticos: funcións, clasificación, contexto. O deseño de actividades.
|
Unidade 5: Temas formativos para o coñecemento do medio social e cultural |
- O contorno inmediato e o potencial educativo. Elaboración de propostas para a didáctica.
- Patrimonio material e inmaterial, Concepto e potencialidades. Didáctica do patrimonio. Propostas didácticas para o ensino-aprendizaxe.
- Introdución ao coñecemento do medio social e cultural de Galicia. Patrimonio cultural de Galicia. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Horas presenciais |
Horas non presenciais / traballo autónomo |
Horas totais |
Actividades iniciais |
1 |
0 |
1 |
Análise de fontes documentais |
1 |
0 |
1 |
Discusión dirixida |
1 |
1 |
2 |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
1.5 |
2.25 |
3.75 |
Presentación oral |
1 |
10 |
11 |
Saídas de campo |
6 |
20.4 |
26.4 |
Seminario |
5 |
40 |
45 |
Aprendizaxe colaborativa |
2 |
0 |
2 |
Recensión bilbiográfica |
1 |
1 |
2 |
Sesión maxistral |
21 |
0 |
21 |
Proba mixta |
3 |
30 |
33 |
|
Atención personalizada |
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Actividades iniciais |
Cada bloque temático iniciarase con exposicións de ideas que permitan aproximarse aos coñecementos previos do alumnado e á súa motivación e interese polo tema para acadar os obxectivos en cada un e no conxunto da materia.
|
Análise de fontes documentais |
Ao longo do curso, o alumnado terá ocasión de coñecer e manexar diversas fontes de información e documentación: orais, escritas, gráficas, iconográficas, epigráficas... así como artigos en revistas, libros, audiovisuais, páxinas web, etcétera.
O traballo coas fontes servirá para a adquisición de coñecementos sobre das mesmas e para o seu recoñecemento e utilización como recursos didácticos.
|
Discusión dirixida |
Levarase a cabo durante todo o curso, con especial incidencia naqueles temas que requiran unha maior participación na discusión, para traballar a capacidade de expresión oral, diálogo e argumentación principalmente. |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
Asistencia e participación a un evento formativo que poderá ser en calquera modalidade de interese: conferencia, proxección, representación, exposición, etcétera. As alumnas e alumnos realizarán unha reflexión acerca da actividade. |
Presentación oral |
Os traballos de propostas de accións didácticas que se desenvolvan, serán obxecto de exposicións na aula por parte de todos os membros de cada pequeno grupo diante do grupo completo.
Estas exposicións serán realizadas tanto ao presentar os traballos finalizados como durante a elaboración dos mesmos, algúns deles "in situ" en relación coas saídas de campo.
Promoverase o intercambio de ideas, análise do exposto e suxestións para conseguir o debate construtivo acerca das propostas ou traballos presentados por cada pequeno grupo.
|
Saídas de campo |
Constitúen unha parte moi importante no desenvolvemento da materia e serán saídas programadas a contextos educativos e a contextos do contorno inmediato.
Realizaranse diferentes tipos de saídas a fin de que o alumnado teña un coñecemento dobre: os tipos de saídas e o propio medio ou contorno inmediato.
O alumnado desenvolverá capacidades relacionadas coa observación directa e sistemática, a experimentación, a recollida de información e a realización de propostas didácticas.
Preténdese a inmersión no medio para a súa comprensión integral. |
Seminario |
Realización de proxectos ou propostas de acción didáctica, formulado dende o prisma dos seminarios e a súa técnica de discusión, participación, elaboración de documentos e conclusións. Organización en pequenos grupos para traballar conxuntamente en propostas didácticas relacionadas, principalmente, coas saídas de campo e con temas que xurdan da dinámica da propia materia e do grupo e temas propostos pola profesora.
Os traballos en pequenos grupos serán presentados e debatidos no gran grupo conxuntamente. |
Aprendizaxe colaborativa |
Traballo connxunto en pequenos grupos. |
Recensión bilbiográfica |
Realizaranse lecturas críticas de artigos de revistas, capítulos de libros ou calquera outro tipo de texto. Traballarase a comprensión, a capacidade de síntese e a valoración crítica, principalmente. |
Sesión maxistral |
As explicacións teóricas referiranse ós contidos básicos que forman a estrutura de cada tema. Realizaranse co apoio de documentación específica e medios audiovisuais e estará directamente relacionada coas metodoloxías utilizadas na docencia interactiva. |
Proba mixta |
Ao longo do curso iranse realizando diferentes probas e actividades para avaliación continua, en relación cos contidos traballados e coas actividades recollidas nas metodoloxías.
Realizarase unha proba escrita na primeira oportunidade de avaliación que versará tanto sobre aspectos teóricos tratados na docencia expositiva como nos prácticos das sesións interactivas. Teranse en conta aspectos tales como coñecemento dos conceptos fundamentais da materia, corrección e claridade na expresión, capacidade de síntese, capacidade de relación e creatividade. |
Atención personalizada |
|
Descrición |
O alumnado recibirá atención personalizada que o oriente na metodoloxía para a realización das recensións bibliográficas e dos seminarios, así como no seguimento destes. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Descrición
|
Cualificación
|
Seminario |
Os proxectos que se realicen serán avaliados, principalmente, segundo criterios de planificación, corrección nos contidos, idoneidade para o nivel ou ciclo que se deseñen e creatividade nas propostas didácticas. |
25 |
Proba mixta |
1. Ao longo do curso iranse realizando diferentes probas e actividades para avaliación continua, en relación cos contidos traballados e coas actividades recollidas nas metodoloxías (presentación oral, saídas, recensión, eventos, etc.). Estas probas puntuarán ate 25.
2. Realizarase unha proba escrita na primeira oportunidade de avaliación que versará tanto sobre aspectos teóricos tratados na docencia expositiva como nos prácticos das sesións interactivas. Teranse en conta aspectos tales como coñecemento dos contidos fundamentais da materia, corrección e claridade na expresión, capacidade de síntese, capacidade de relación e creatividade. Esta proba puntuará ate 50. |
75 |
|
Observacións avaliación |
Na avaliación terase en conta a asistencia a clase nas sesións
expositivas e a participación activa e resultados de aprendizaxe das metodoloxías traballadas nas sesións de docencia interactiva, que
serán de obrigada asistencia. Valoraranse os coñecementos adquiridos, a
comprensión e capacidade de síntese, a claridade expositiva oral e escrita e a
participación e cumprimento nas tarefas que se encomenden tanto individuais
como en grupo. Na planificación das metodoloxías desta Guía Docente non se indica a avaliación das que se
inclúen na Proba Mixta 1. (presentación oral, etc.) por constituír un proceso de avaliación contínua e global. -Na primeira
oportunidade de avaliación terán carácter de NON PRESENTADO
aquelas/es alumna/os que non concorran á proba mixta 2. (proba escrita), e non
realizaran as actividades e tarefas encomendadas ao longo do curso que se
inclúan nas metodoloxías relacionadas. Por tanto, para ter NON PRESENTADO non
poden ter feito actividade ningunha da materia. -Terán carácter de SUSPENSO aqueles/as alumnos/as que non superen a proba mixta 2. (proba escrita) ou que non se presenten a esta, e tiveran realizado previamente calquera das
outras actividades e tarefas encomendadas ao longo do curso que se inclúan nas metodoloxías (punto 1. proba mixta e seminario). De superaren as avaliacións destas actividades, conservaráselles a cualificación ate a segunda
oportunidade de avaliación. -Os/as alumnos/as que concorrendo a unha segunda oportunidade de avaliación
non tiveran realizado as actividades de avaliación propia e as de avaliación
continua, terán realizar esta proba única na que terán que facer fronte a
preguntas relativas a aquelas, debendo obter nestas preguntas unha
cualificación mínima de 5.0. -Para superar a materia os/as alumnos/as deberán superar a suma do seminario máis a proba mixta 1. por unha parte (=50 puntos), e por outra a proba mixta 2. (=50 puntos)
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Rodríguez Lestegás, F. (1984.). Didáctica das Ciencias Sociais na Educación Infantil.. Vigo: Ed. Ir Indo.
Coma Quintana, L., Santacana i Mestre, J. (2010). Ciudad educadora y patrimonio. Cookbook of heritage.. Gijón: Nigra
Prats, J. y Santacana, J. (2009). Ciudad, educación y valores patrimoniales. La ciudad educadora, un espacio para aprender a ser ciudadanos.. Íber, 59, pp. 8-21
Cooper, H. (2002). Didáctica de la historia en la educación infantil y primaria. . Madrid: Morata.
Rivero Gracia, P. (coord.) (2011). Didáctica de las ciencias sociales para Educación Infantil.. Zaragoza: Mira Editores
Aranda Hernando, A.M. (2003). Didáctica del conocimiento del medio social y cultural en la educación infantil.. Madrid: Ed. Síntesis.
Pérez, E.M., Baeza, M.C., Miralles, P. (2008). El rincón de los tiempos. Un palacio en el aula de Educación Infantil.. Revista Iberoamericana de Educación, 48:1-10.
Pluckrose, H. (1993). Enseñanza y aprendizaje de la Historia. . Madrid: MEC – Ediciones Morata.
Egan, K. (1991). La comprensión de la realidad en la educación infantil y primaria. . Madrid: Morata.
Cuenca, J.M. (2008). La enseñanza y aprendizaje de las ciencias sociales en Educación Infantil.. Jaén: Universidad de Jaén.
Miralles, P., S. Molina y A. Santisteban (eds.) (2011). La evaluación en el proceso de enseñanza y aprendizaje de las ciencias sociales. . Murcia: A.U.P.D.C.S.
Benejam, P. et al. (2002). Las ciencias sociales: concepciones y procedimientos.. Barcelona: Graó.
Escamilla, A. (2009). Las competencias básicas en la programación de aula: infantil y primaria (3-12 años).. Barcelona: Graó. |
A bibliografía básica e as páxinas web iranse ampliando conforme se vaia tratando a materia. Páxinas web: http://innovarteinfantil.wordpress.com http://clio.rediris.es www.edu.xunta.es www.educahistoria.com www.aaviladonga.es www.atapuerca.com www.educabarrie.org www.museobelasartes.coruna.es www.educoruna.es |
Bibliografía complementaria
|
Mariño Ferro, X.R. (2000). Antropoloxía de Galicia.. Vigo: Xerais.
AA.VV. (1991-2008). Galicia. Proxecto Hércules.. A Coruña: Hércules de edicións
Bas, B. (2011). Imaxes do patrimonio cultural para traballar as competencia básicas.. A Coruña: XI Congreso Internacional Galego-Portugués de Psicopedagoxía.
Coma. L. (2009). La evaluación de las actividades patrimoniales.. Íber, 59-22-37. |
A bibliografía complementaria irase ampliando conforme se vaian tratando e traballando os temas e actividades. |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
Medio histórico e xeográfico de Galicia e a súa didáctica/652G01029 |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Os traballos dos seminarios entregaranse en presentación powerpoint, non impresos, a fin de colaborar nunha facultade respectuosa co medio ambiente e sostible. Poderanse entregar materiais didácticos elaborados complementarios, en caso de estimarse oportuno. |
|