Grao en Educación Social |
Asignaturas |
Acción socioeducativa con minorías e colectivos vulnerables |
Metodoloxías |
Datos Identificativos | 2012/13 | |||||||||||||
Asignatura | Acción socioeducativa con minorías e colectivos vulnerables | Código | 652G03022 | |||||||||||
Titulación |
|
|||||||||||||
Descriptores | Ciclo | Período | Curso | Tipo | Créditos | |||||||||
Grao | 1º cuadrimestre |
Terceiro | Obrigatoria | 6 | ||||||||||
|
Metodoloxías | Descrición |
Actividades iniciais | Destinadas a (re)coñecernos como protagonistas dos procesos de ensino e de aprendizaxe que se inician, a presentar e discutir as regras do xogo recollidas na guía docente, a identificar intereses e /ou motivacións do alumnado respecto dos obxectivos que se queren acadar, e a verbalizar preconceptos e saberes previos das alumnas e alumnos relacionados coa materia, dos que partir para favorecer aprendizaxes relevantes. |
Análise de fontes documentais | Utilización de documentos relevantes textuais (artigos, libros, novas de prensa, poemas, textos lexislativos...) e audiovisuais (documentais, curtas, filmes , fotografías, viñetas...) que faciliten e amplíen a comprensión dos conceptos básicos da materia, e permitan a elaboración de pensamentos razoados acerca da intervención socioeducativa. Seguindo a Finkel (2008), trátase de deixar que falen os documentos, propoñendo actividades que permitan desentrañar o seu significado: mapas conceptuais, estudo de casos, recensións, diálogo reflexivo, seminarios, etc. |
Sesión maxistral | Destinada á exposición oral por parte da docente na que achegar o saber científico e disciplinar imprescindible para a decontrución e reconstrución crítica do coñecemento experiencial. Complementarsase co uso de recursos pertinentes (textuais e/ou audiovisuais) e coa introdución de preguntas dirixidas ao alumnado para favorecer o diálogo reflexivo. A finalidade é promover unha aprendizaxe transformadora, potenciando a participación do alumnado na construción significativa do coñecemento. |
Discusión dirixida | Fundaméntase na concepción da aprendizaxe como un proceso reflexo, dialóxico, un acto de (re)creación solidarizando a reflexión e a acción. En base á análise previa de fontes documentais, promoverase o debate e contraste de opinións fundamentadas, a través das que: identificar dificultades na comprensión; promover a dúbida e o conflito, poñendo en tea de xuízo as crenzas e interpretacións iniciais; provocar o pensamento diverxente e recoller diferentes argumentacións; favorecer a conexión con experiencias vitais; etc. Todo coa finalidade de que o alumnado tome conciencia de interpretacións alternativas da realidade socioeducativa, se emancipe dos preconceptos e ideas erróneas, e reconstrúa criticamente novas formas de pensar, sentir e actuar. Destinaranse á discusión dirixida tanto sesións expositivas como interactivas. Estas últimas organizaranse a modo de seminario aberto. |
Simulación | Práctica simulada de participación nunha convocatoria pública da Administración autonómica, na que se respectan as características formais e de contido, así como os requisitos habituais neste tipo de concursos. Ten como finalidade a inmersión nas competencias específicas da Educación Social relacionadas co deseño, desenvolvemento e avaliación de programas de acción socioeducativa, así como co traballo en equipo, partindo dunha situación real o que entendemos supón un desafío motivador. Esta proposta didáctica esixe poñer en relación as bases teóricas e metodolóxicas da materia para resolver un problema práctico (neste caso a elaboración dun programa), permitindo ademais recuperar e actualizar moitos dos saberes e destrezas adquiridos ao longo do Grao. Dado a dimensión da proposta e a necesidade de promover unha aprendizaxe interdisciplinar, trátase dun traballo compartido coa materia Orientación Ocupacional, no que as docentes acompañarán aos grupos durante todo o proceso: asesorándoos tecnicamente, contribuíndo á autoorganización e autonomía, activando procesos reflexivos, problematizando decisións, incentivando argumentacións, reforzando as potencialidades, etc. O proceso está marcado polos seguintes momentos: publicación simulada da convocatoria; inscrición dos equipos no concurso; deseño e presentación en prazo e forma do programa; defensa dos programas; actuación da comisión avaliadora; e resolución motivada do concurso. |
Presentación oral | Algunhas das actividades desenvolvidas tanto de xeito individual como grupal , serán expostas diante do grupo de referencia, procurando chegar a conclusións compartidas sobre o caso investigado, o documento ou experiencia analizada. Entre as actividades, o Programa de Acción Socioeducativa será presentado e defendido no grupo expositivo. Unha das finalidades da presentación oral é favorecer a coavaliación e autoavaliación a través da contrastación de diferentes formas de resolver as mesmas actividades, permitindo identificar dificultades e potencialidades nos propios traballos, así como autorregular a propia aprendizaxe. |
Estudo de casos | Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica ou experiencia (presentada nun filme, curta, artigo...), sobre a que se formula un problema que ha de ser estudado, valorado e resolto á luz dos referentes teóricos e metodolóxicos da materia, por parte dun grupo de persoas a través dun proceso de discusión. Promove, polo tanto, a conexión entre o marco teórico e experiencias concretas de acción socioeducativa. A través desta metodoloxía promoverase o desenvolvemento das competencias, estratexias e técnicas relacionadas co deseño, implementación e avaliación de programas e proxectos, dende a análise da realidade, de necesidades, factores de risco e potencialidades. Neste sentido, constitúe unha fonte de coñecemento esencial para o deseño do Programa de Acción Socioeducativa, obxecto da convocatoria pública simulada. |
Seminario | Técnica de traballo en grupo que ten como finalidade a aprendizaxe relevante a través da indagación e reflexión conxunta sobre un tema. Caracterízase pola discusión, a participación, a elaboración de documentos e conclusións ás que ten que chegar todo o alumnado. Preténdese provocar a mobilización do coñecemento experiencial, o cuestionamento dos influxos recibidos, a potenciación do pensamento diverxente, así como o contraste das evidencias atopadas coa experiencia, coa finalidade de afondar na comprensión e (re)construción crítica das propias formas de pensar, sentir e actuar. Para isto, o alumnado deberá reflexionar sobre os documentos textuais ou audiovisuais que constitúen a base do seminario e formular as súas propias preguntas, ás que se tratará de dar resposta no transcurso do mesmo. |
Glosario | Recurso que consiste na identificación, definición e contextualización dun conxunto de termos propios do ámbito conceptual da materia para facilitar a súa comprensión. Será construído de forma autónoma, ao longo do cuadrimestre, a través do Moodle. |
Obradoiro | Proposta metodolóxica eminentemente práctica na que o alumnado se achegará ao coñecemento e aplicación de exercicios, xogos, técnicas e estratexias da metodoloxía do Teatro do Oprimido. Ten como finalidade promover desmecanización física e intelectual, estimulando a discusión e a problematización de situacións da vida cotiá, a reflexión crítica sobre as relacións de poder que caracterizan as interaccións humanas, e a definición conxunta e “ensaio” de alternativas para a emancipación, sempre dende a perspectiva das propias persoas protagonistas. |
Mesa redonda | Exposición compartida por parte dun grupo de persoas expertas nun tema, na que cada quen trasladará a súa visión e reflexión arredor de epígrafes comúns, moderadas por un/ha coordinador/a. Organizarase una mesa redonda de profesionais da Educación Social que desenvolvan o seu traballo con diferentes colectivos en situación ou risco de exclusión social, para abordar aspectos relacionados co perfil profesional (funcións, competencias, dilemas éticos...) e as posibilidades e limitacións da acción socioeducativa con colectivos vulnerables. |
Aprendizaxe colaborativa | Organización de sesións interactivas en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas pola docente para optimizar a súa propia aprendizaxe e a de outros membros do grupo a través da axuda mutua (Rompecabezas de Aronson, Phillip 66...). Búscase o intercambio de experiencias e coñecementos, a reflexión colectiva, e a teorización a partir do traballo grupal. |
Portafolios do alumno | Memoria reflexiva e crítica de autoavaliación da aprendizaxe e das competencias desenvolvidas en relación aos obxectivos da materia e aos resultados de aprendizaxe. Implica responder ás preguntas: que aprendín? como o aprendín? que dificultades teño aínda por resolver? que estratexias podo desenvolver para superalas?... |
Eventos científicos e/ou divulgativos | Actividades realizadas polo alumnado que implican la asistencia e/ou participación en eventos científicos e/ou divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, conferencias, exposicións, etc.), co obxectivo de afondar no coñecemento de temas de estudo relacionados coa materia. Estas actividades proporcionan ao alumnado coñecementos e experiencias actuais que incorporan as últimas novidades referentes a un determinado ámbito de estudo. Nas sesións expositivas e a través do Moodle poderase informar, tanto por parte da docente como do alumnado, de eventos de interese. |
Saídas de campo | Actividade desenvolvida nun contexto externo ao entorno académico universitario relacionado co ámbito de estudo da materia. Céntrase no desenvolvemento de competencias relacionadas coa observación directa e sistemática, a recollida de información, e a reflexión posterior que se poderá concretar nun traballo escrito. Planificarase unha visita a un centro, recurso ou servizo de intervención con algún colectivo en situación ou risco de exclusión social. |
Proba de ensaio | Esta proba busca responder a preguntas de certa amplitude valorando as seguintes capacidades: razoamento (argumentar, establecer sinerxías, etc.), síntese, creatividade e orixinalidade, espírito crítico, precisión conceptual e redacción. Implica, polo tanto, un estudo amplo e profundo dos contidos, sen perder de vista o conxunto das ideas e as súas relacións. A proba contemplará catro preguntas a desenvolver. |
|