Temas Subtemas
Tema 1: A TERRA Forma e dimensiós.- Xeoide.- Elipsoide.- Esfera.
Liñas principais do elipsoide.- Mínima distancia entre dous puntos do elipsoide.- Idea sobre a liña xeodésica.
Liñas principaiss da esfera: Círculo máximo (ortodrómica).- Mínima distancia entre dous puntos da superficie esférica.- Polos dun círculo máximo.-Liña loxodrómica.
Coordenadas xeográficas, Terra elipsoide: Elipse
meridiana.- Primeiro meridiano.- Lonxitude.- Diferencia en lonxitude.- Ecuador e paralelos.- Latitude.- Diferencia en latitude.- Latitude xeodésica e xeocéntrica.
Coordenadas xeográficas, Terra esférica: Meridianos.- Primeiro meridiano.- Lonxitude.- Diferencia en lonxitude.- Ecuador e paralelos.- Latitude.- Diferencia en latitude.- Relación entre un arco de paralelo e o seu correspondiente arco de ecuador.
Introducción á Cartografía: Representación plana da
Terra.- Deformación angular, liñal e superficial.-
Definicións: líñas automecoicas, isom étricas e isomorfas.- Escala.- Variabilidade da escala.- Proxeccións conformes.- Proxeccións equivalentes.- Proxeccións acimutais.
Aproximación á proxección de Mercátor: Terra esfera e Terra elipsoide.
Ideas xerales sobre outros tipos de proxeccións: Ortográfica, gnomónica, estereográfica e acimutal
equidistante.- Xeralidades sobre as súas propiedades, trazado e aplicacións náuticas.
Campo magnético terrestre: Variación do campo.-
Polos magnéticos.- Ecuador magnético.- Meridianos e paralelos magnéticos.- Declinación magnética.-
Variación da declinación magnética.- Líñas isodinámicas e isogónicas.- Línea agónica.- Líñas isalodinámicas e isalogónicas.- Cartas magnéticas.
Tema 2: RUMBOS, DEMORAS E MARCACIÓNS Ángulo de rumbo, definición.- Meridiano da agulla.- O
desvío.- A Corrección total da agulla.- Rosa dos ventos.- Cuarteo da rosa.- Rumbos verdadeiro, da agulla e magnético.- Distintos modos de expresar os rumbos.- Cuadrantal e circular.- O vector rumbo/velocidade.
Corrientes.- Efectos sobre la derrota del buque.- Deriva.- Rumbo efectivo.- Velocidad efectiva.- Casos particulares.
El viento.- Efectos sobre la derrota del buque.- Abatimiento.- Rumbo de superficie.
La línea loxodrómica como línea de rumbo.- Rumbo
directo y distancia directa.- Casos particulares.
Demora y marcación.- Definiciones.- Formas de contarlas: circular y cuadrantal.- Demoras verdadera, de la aguja y magnética.- Casos particulares: enfilación y oposición.
Tema 3: A AGULLA NÁUTICA Nomenclatura e características da agulla náutica.- Mortero, flotador, rosa , chapitel e estilo.- Momento magnético.-
Periodo de oscilación.- Sensibilidade e estabilidade.- Amortiguamento e coeficiente de amortiguamento.- Precisión e limitaciones.-Instalación a bordo.- Recheno do morteiro.-
Revisións, conservación e coidados.
Forma de obter as características dunha agulla.
Explicación da orixe do desvío da agulla: Campos
magnéticos que obran sobre a agulla.- Definicións.-
Campo magnético terrestre: Componente orientadora.- Campos permanente, inducido e subpermanente.- Forza ó leste.- Ideas xerales sobre a súa anulación.- Elementos compensadores.
Agullas tipo flush-gate.
Tema 4: A MEDIDA DA VELOCIDADE Unidades de lonxitude empregadas en Náutica: Millas náutica, mariña e terrestre.- Cable.
O nó.- Definición.
Corredeira.- Evolución histórica.- Distintos tipos de
corredeira: Corredeira holandesa.- Corredeira de barquiña.- Orixe do nó coma unidade de medida da velocidade do buque.- Corredeira de fondo.- Corredeira mecánica.- Corredeiras de presión.- Corredeira eléctrica.- Corredeira electromagnética.-Efecto Doppler.- Corredeira Doppler.
Coeficiente de corredeira.- Definición, cálculo e utilidade.
Medida da velocidade do buque por medio da súa máquina.- Breve referencia ás bases corridas.
Errores na velocidade de corredeira.
Tema 5: A MEDIDA DA PROFUNDIDADE
 Importancia do coñecemento da sonda.- Unidades
de medida.- Nivel de reducción de sondas.- Liñas
isobáticas.- Clases de sonda: maiores menores e de contorno.
Sondadores: Escandallo de man: Descripción e manexo.- Escandallo mecánico.- Escandallo automático.- Escandallos sonoros.- Bombas de sonda.- Tubos de sondar: Diversos tipos.- Escandallos ultrasonoros: Efectos pezoeléctrico e
de magnetoestricción: Transductores.- Outros tipos de sondadores.- Reducción da sonda por calado, marea e presión barométrica.
Tema 6: PUBLICACIÓNS NÁUTICAS
 Cartas Náuticas.
Clasificación das cartas según a súa escala.- Cartas
de punto menor: Cartas xerales e cartas de arrumbamento.- Cartas de punto maior: Cartas de navegación costeira, aproches e portulanos.
Cartuchos.
Signos e abreviaturas empregados nas Cartas náuticas.
Catálogos.
Correccións das cartas náuticas.
Cartas en blanco.
Outras publicacións: Libros de faros.-Libros de Radiofaros.- Sinais horarias.- Anuarios de Mareas.- Roteiros.
Tema 7: NAVEGACIÓN. Xeralidades e definicións: As variables situación,
rumbo e velocidade.
Navegación de estima: Situación estimada.
Navegación Costeira: Situación observada por medios terrestres.
Navegación Astronómica: Situación observada por medios astronómicos.
Navegación Radioeléctrica: Situación observada por medios radioeléctricos.
Tema 8: NAVEGACIÓN DE ESTIMA A navegación estimada para pequenas distancias.-
Triángulo plano de estima.- O apartamento medio
ou de cálculo.- Relacións que ligan os distintos elementos do triángulo de estima: Fórmulas da estima.
A navegación estimada para grandes distancias.-
Triángulo mercatoriano: fórmula exacta do rumbo.-
Corrección do apartamento medio para o cálculo do rumbo e da distancia.-Problemas que resolve a navegación estimada.- Problema directo: dadas as coordenadas do punto de saída, o rumbo e a distancia navegada, obter as coordenadas do punto de chegada.- Problema inverso: Dadas as coordenadas dos puntos de saída e recalada, obter o rumbo directo e a distancia directa.- Casos particulares: Navegación por meridiano.- Navegación por paralelo.- Outros problemas: Fixado o rumbo e a velocidade, navegar ata acadar un paralelo ou un meridiano dados.- Resolución dos problemas da estima con vento corrente.- A estima na carta náutica.- Solución gráfica dos problemas de estima para pequenas distancias.
Tema 9: NAVEGACIÓN COSTEIRA
 Liña de posición: definicións.
Liñas de posición empregadas na navegación
costeira: Recta de demora.- Arco de distancias.- Ángulo horizontal.- Liñas isobáticas.
Recta de demora.- Natureza da recta de demora.
Dispositivos empregados na observación da demora dun punto: Pínula.- Alidadas acimutais: distintos tipos.- Alidada acimutal Thomson.- Alidada acimutal tipo Kelvin.- Alidada acimutal tipo Ritchie.- Círculo de Doral.-Cubichete de marcar.- Taxímetros.
Situación observada por corte de dúas ou máis rectas de demora simultáneas.- Ídem non simultáneas, con ou sin cambio de rumbo e/ou velocidade.- Caso de existir corrente e/ou vento.- Situación ás catro e oito cuartas.- Cálculo do rumbo e intensidade horaria da corrente por dúas situacións observadas a distintas horas, coñecidos o
Rº e a velocidade do buque.- Cálculo da situación
observada e da velocidade, por observación de tres
demoras a distintos puntos da costa, coñecido o
rumbo.- Cálculo de rum bo por tres demoras non
simultáneas ó mismo punto da costa (método ciclónico).- Cálculo da situación observada, rumbo efectivo e rumbo e intensidade horaria da corrente, por observación de tres demoras non simultáneas ó mismo punto da costa, coñecidos o rumbo e a velocidade.- Cálculo da situación observada por tres demoras non simultáneas ó mismo punto da costa e cuarta demora a outro punto (demora “fantasma”).- Cálculo da situación observada e da intensidade horaria da corrente de rumbo coñecido, por
observación de tres demoras non simultáneas ó
mismo/distintos puntos da costa, dados o rum bo e a velocidad.- Cálculo da situación observada e do rumbo da corrente, de intensidade horaria coñecida, por observación de tres demoras ó mismo/distintos puntos da costa, coñecidos o rumbo e a velocidade.- Método Las Heras.
A enfilación coma caso particular da recta de demora.-A oposición coma caso particular da recta de demora.- Utilidade dunha soa recta de demora.
Límite da aplicación da recta de demora.
Arco de distancias.- Natureza do arco de distancias. Dispositivos empregados na medida de distancias: Estadímetro.- Sextante.- Telémetro.- Radar.- Eco.
Situación observada por corte de arcos de distancias simultáneas, a dous ou máis puntos da costa.- Ídem non simultáneas, con ou sin cambio de rumbo e/ou velocidade.- Ídem con corrente e/ou vento.- Cálculo da velocidade do buque por observación de tres distancias ó mism o punto da costa.- Aplicación do método ciclónico ó caso das distancias.- Aplicación do método Las Heras ó caso das distancias.- Distancia a un punto da costa, de
altura coñecida, por ángulo vertical.- Fórmula abreviada.- Ángulo vertical de seguridade e guía.- Distancia ó horizonte visible.- Distancia a un faro que se observa no límite do horizonte visible.- Distancia a un obxeto entre o observador e o horizonte visible.- Distancia a un punto cando a base cae detrás do horizonte visible.- Tablas e
nomogramas para a solución destes casos.-
Situación observada por demora e distancia simultáneos.- Ídem non simultáneos.- Resolución de distintos supostos para o cálculo da situación, rumbo, velocidade e rumbo e intensidade horaria dunha corrente, por corte de rectas de demora e arcos de distancias.
Límite de aplicación do arco de distancias.- Utilidade
dunha soa distancia.
Ángulos horizontais.- Natureza do ángulo horizontal.
O ángulo horizontal com a lugar xeom étrico por
diferencia de demoras.- Ídem de marcacións.-
Casos particulares: Enfilación e oposición.- Medida có sextante.- Dispositivos para o trazado do ángulo horizontal: Compás de tres puntas.- Caso de
indeterminación do ángulo horizontal.-Cálculo da situación observada e corrección total da agulla por corte de ángulos horizontais simultáneos, obtidos por diferencia de dem oras da agulla: Métodos de trazado.- Cálculo da situación observada por corte de ángulos horizontais non simultáneos.- Ídem con cambio de rumbo e/ou velocidade.- Ídem con corrente e/ou vento.- Tanxente de posición.- Secante de posición.- Ángulos horizontais de
seguridade e guía.- Situación por corte de ángulo
horizontal e demora ou distancia.- Resolución de
distintos supostos combinando as tres liñas de posición estudiadas.
Isobáticas .- Natureza da isobática ou liña de igual
sonda.
Traslado dunha isobática ó tempo de observación da segunda.
Situación observada por corte de isobáticas.- Situación observada por corte de liña isobática e recta de demora simultáneas.- Ídem por corte con arco de distancias.- Ídem con ángulo horizontal.-Ídem non simultáneas con cambio de rum bo e/ou velocidade.- Ídem con corrente e/ou vento.
Casos de ambigüedade na situación observada, por cortes múltiples próximos.
Erros na observación: Erros sistemáticos e accidentais.- Definicións.
A simultaneidade nas observacións.- Erro na situación observada ó considerar coma simultáneas liñas de posición que non o son.- Lei de variación da demora e lei de variación da distancia.- Conclusións: Eleccións dos puntos de referencia e orde cronolóxico na observación.- Atenuación do erro cando as liñas de posición non se cortan no mismo punto.
Erro sistemático nos ángulos horizontais: Arco de certidume.- A súa eliminación cando se obteñen por
diferencia.- Erro accidental no ángulo horizontal.- Caso particular da enfilación: Ángulo límite de percepción.- Curva de dispersión lateral para o ángulo límite.- Enfilación sensible: Distancia límite.
Erro nas liñas de posición.- Estudio dos distintos casos: Área de certidume.- Ángulo óptimo de corte.
Erro na situación observada obtida por corte de liñas de posición non simultáneas: Influencia do ángulo de corte, intervalo navegado, do erro no rumbo e do erro na velocidade.- Conclusións.
Tema 10: FUNDAMENTOS DA NAVEGACIÓN
ASTRONÓMICA 		Esfera celeste.- Definición.- Eixo e polos do mundo.-
Ecuador celeste.- Meridianos e paralelos celestes.- Vertical astronómica.- Puntos cenit e nadir.- Horizonte astronómico.- Horizonte racional o geocéntrico.- Horizonte aparente ou sensible.- Horizonte visible ou do mar.- Hemisferios visible e invisible.- Meridianos superior e inferior do lugar.
Coordenadas celestes dos astros.
Coordenadas horizontais: Plano fundamental, eixo e
orixe.- Liñas auxiliares: Vertical e almicantarat.-Vertical primario.- Altura e distancia cenital.- Acimut e amplitude.
Coordenadas horarias relativas: Plano fundamental,
eixo e orixe.- Liñas auxiliares: Círculo horario e paralelo de declinación.- Primeiro círculo horario.- Declinación e distancia polar.- Horario e diferencia ascensional.- Eclíptica.- Polos da Eclíptica.- Inclinación da eclíptica.- Liña dos equinoccios.- Liña dos solsticios. Coordenadas horarias absolutas .- Plano fundamental, eixo e orixe.- Liñas auxiliares: Máximos de ascensión e paralelos de declinación.- Máximos principal e oposto.- Ascensión recta e
ángulo sidéreo.- Declinación.- Coluros. Ideas xerais sobre outros sistemas de coordenadas: Coordenadas uranográficas eclípticas.- Latitude e lonxitude celestes.- Sistemas de coordenadas según a súa orixe: Heliocéntricas, topocéntricas, xeocéntricas...
O triángulo de posición: Seus elementos.
Movemento propio dalguns astros.- Estudio do movemento aparente do Sol.- Aceleración das fixas.- Trópicos e círculos polares.- Zodiaco. Relación entre as distintas clases de coordenadas que se miden no ecuador.
Tema 11: MOVEMENTO DIURNO DA TERRA Polo de iluminación dun astro.- Coordenadas do polo de iluminación .-Círculo racional de iluminación.- Hemisferio escuro e hemisferio iluminado.-Movemento diurno aparente dos astros.- Orto.- Paso polo meridiano superior.- Ocaso.- Paso polo meridiano inferior.- Pasos polo primeiro vertical.- Caso do ángulo paraláctico recto.- Arcos diurno e nocturno.- Movemento diurno aparente do
Sol.- Crepúsculos.-Crepúsculo civil.- Crepúsculo náutico.- Crepúsculo astronómico.- Astros circumpolares e anticircumpolares.- Latitude para a que Sol ou Lúa son circumpolares nunha data dada. Variación do horario dos astros.- Variación en altura.- Altura máxima ou de culminación e altura meridiana: diferencia conceptual.- Altura no meridiano inferior e altura mínima ou culminación
inferior: diferencia conceptual.-Variación en acimut.-
Relación entre as variacións en altura e acimut.-
Casos particulares: Esfera recta e esfera paralela.
Tema 12: ESTUDIO DO TEMPO
Concepto xeral da medida do tempo.- Unidades naturais para a medición do tempo.- Tempo sidéreo.- Expresión da hora sidérea.- Tempo verdadeiro.- desigualdade dos días verdadeiros.- Tempo medio.- Ecuación do tempo.- Tempo Civil.- Tempo Universal.- Diferencia de hora entre dous lugares.- Hora reducida.- Hora oficial.- Hora legal.-
Liña internacional de cambio de fecha.
Tema 13: ALMANAQUE NÁUTICO
Obxeto e descripción.
Problemas que resolve o Almanaque Náutico:
Posicións aparentes: Ángulo sidéreo e declinación.
Horario en Greenwich de Sol, Lúa, planetas e Aries.
Dada a hora TU determinar o horario e a declinación
dun astro.
Horas de TU do paso dos astros polo meridiano
superior de Greenwich.
Horas de saída e posta de Sol e Lúa.
Crepúsculos.
Horas oficiais en diferentes países.
Observacións da estrela Polar.
Correccións ás alturas observadas.
Tema 14: O SEXTANTE
Teoría do sextante: Lei da doble reflexión.
Descripción e partes do sextante.
Punto inicial ou de paralelismo.
Punto de colimación.
Exame e rectificación.- Erros de excentricidade,
prismatismo e graduación. Erro de índice: distintas formas de calculalo.
Técnicas de observación das alturas dos astros.
Medición de ángulos verticais e horizontais.
Horizonte artificial: ventaxas e inconvenientes.-
Observación de alturas sobre este tipo de horizonte.
Manexo e conservación.
Tema 15: CORREXIR AS ALTURAS OBSERVADAS
Depresión do horizonte.- Depresión da liña de costa.
Semidiámetro: Semidiámetro aparente e xeocéntrico.- Semidiámetro horizontal e en altura ( contracción do semidiámetro luar coa altura ).
Paralaxe diurna: Paralaxe horizontal.- Paralaxe
horizontal ecuatorial.- Paralaxe en altura ( reducción
da paralaxe coa altura ).
Posicións aparentes e posicións verdadeiras.
Refracción astronómica: Estudio da refracción.-
Distintos modelos.- Factores termométrico e barométrico.-Refracción media.- Refracción horizontal media.
Correccións ás alturas de Sol.- Correccións ás alturas de Lúa.- Correccións ás alturas de planetas e estrelas.-Orde de aplicación das distintas correccións.- Simplificación das correccións por medio de tablas.
Corrección das alturas observadas con horizonte
artificial.
Tema 16: CRONÓMETROS
Descripción e xeralidades.
Partes dun cronómetro clásico.
Estado absoluto e movemento diario.- Cronómetros maxistral e acompañantes: Comparación.
Dada a hora do acom pañante, determinar a hora do
maxistral.
Dada a hora do cronómetro, determinar a hora do primeiro meridiano.
Os cronómetros modernos.
Instalación a bordo.
Diarios de cronómetros.
Tema17: MAREAS Xeralidades.- Forzas xeradoras das mareas.- Teoría do equilibrio.
Clasificación das mareas.
Nivel de reducción de sondas.
Mareas de sicixias ou vivas.- Mareas de cuadratura ou mortas.- Retardo da m area- Establecimento de porto.- Amplitude e semiamplitude da marea.- Altura da marea.- Altura da baixamar.- Altura da pleamar.- Nivel medio.- Unidade de altura.- Coeficiente da marea.- Desigualdades.
Influencia dos sistemas isobáricos fixos e móbiles.
Cálculo da hora e altura das mareas: Fórmula de La Place ou das constantes non armónicas.
Idea xeral sobre a predicción por medio das constantes armónicas.
Liñas cotidales.- Puntos anfidrómicos.
Anuario de Mareas: Horas e alturas de pleam ares e
baixamares.- Porto patrón.- Porto secundario.
Dada a hora , determinar a altura da marea.-
Determinar a hora á que se terá unha sonda dada.
Correntes de marea.- Atlas de mareas.
Tema 18: RESOLUCIÓN DO TRIÁNGULO DE
POSICIÓN
Cálculo da latitude.- Distintos casos: Cálculo da latitude nun instante calqueira.-Cálculo da latitude ó paso dos astros polo meridiano superior e inferior.- Cálculo da latitude observada coa estrela Polar.- Cálculo da declinación.- Cálculo da altura.- Cálculo do horario: Distintos casos.- Diferencia ascensional.- Cálculo do horario ó corte có primeiro vertical.- Cálculo do horario ó ser recto o ángulo de posición.- Cálculo da hora de paso dos astros polo meridiano do observador.- Ídem polo meridiano móbil do buque.- Cálculo do azimut: Distintos casos.- Amplitude .- Acimut da Polar.- Cálculo do ángulo de posición.- Cálculo da hora de ortos e ocasos verdadeiros e aparentes.- Manexo de tablas para a solución dos diferentes casos.- Recoñecem ento dos astros.- Distintos casos: Recoñecemento ó paso polo meridiano superior e inferior.- Recoñecimento no primeiro vertical.- Recoñecemento por procedimientos gráficos.- Planisferios, Taboas e identificadores.- Descripción e manexo.- Determinación dos astros que poden observarse nos crepúsculos. Influencia dos erros nos distintos elementos: Causas dos erros.- Erro na altura calculada, por erro no horario, en latitude e en declinación.- Erro na latitude calculada, por un error no horario, altura e declinación.- Erro no horario calculado, por un erro en latitude, altura e declinación .- Interpretación gráfica dos anteriores supostos.- Erros no azimut.- Conclusións: Circunstancias favorables para a observación.
Tema 19: AGULLAS XIROSCÓPÌCAS: Xeralidades.- Descripción do xiroscopio con dous graos de libertade.- Representación de pares e velocidades angulares.-Propiedade do xiroscopio: Rixidez e precesión.- Determinación da velocidade de precesión.- Nutación.- Tempo empregado polo xiroscopio en cumplir unha revolución completa entorno ó eixo vertical.- Explicación dos
movementos de precesión nutación: Reaccións de inercia.- Comportamento dun xiroscopio de dous graos de libertade suxeto a un par de eixo horizontal: Precesión forzada.- Xiroscopio ligado a un plano vertical: Posición de equilibrio.- Xiroscopio ligado ó plano horizontal: Posición de equilibrio.- Orientación do eixo .-Expresión da forza
orientadora.- Movemento do eixo do xiroscopio no plano horizontal: Periodo de oscilación.- Principio do xiroscopio pendular.- Traxectoria descrita polo eixo do xiroscopio.- Desenrolo plano da traza do extremo do eixo do xiroscopio.- Agullas xiroscópicas: Distintos tipos.- Elemento sensible.- Sistemas de amortiguamento das oscilacións.- Factor de amortiguamento.- Desvíos nas xiroscópicas: Desvío de amortiguamento.- Desvío debido ó movemento
do buque.- Desvíos por cambios de rumbo e/ou velocidade.- Desvíos por balances e cabezadas.
O moderno xirocompás: Estudio do efecto Sagnac.-
O xiro láser.- A xiroscópica a fibra óptica.
Sistemas automáticos de goberno: Autotimonel
Estabilizadores de balance.
Rexistradores de rumbo.
Idea xeral sobre o compás por satélite.
Tema 20: ORGANIZACIÓN DA ROTA Catálogos.- Organización das cartas.- Avisos ós navegantes.- Correccións ás cartas.- Preparación e ordenación das cartas para a viaxe.- Organización
das demás publicacións: Roteiros.- Libros de faros e
Sinais de néboa.- Libros de Radiosinais.- Almanaques.- Anuarios de mareas.- Taboas.- Símbolos e abreviaturas.- Cuadernos de bitácora.- Cadernos de radar.- Cadernos de cronóm etros.- Cadernos das correccións da agulla.- Guide to Port Entry.- Correccións e postas ó día.
Disposición dos útiles propios da rota:
Transportadores, lápices, com pases etc.
Rutinas de comprobación antes de facerse ó mar: Chequeo dos diferentes equipos.-Gobernos de man e autom ático.- Sondas.- Agullas.- Radares.- Comunicacións.- Receptores dos sistemas de axuda á Navegación.- Acumuladores.- Telégrafo de órdes.- Luces de Navegación.- Sinais fónicas.- Equipos de seguridade etc.
Rutinas de comprobación previas á manobra de atraque,
Anotacións no Caderno de Bitácora.