EN LA DOCENCIA DE ESTA MATERIA PARTICIPAN LOS SIGUIENTES PROFESORES DE LA UVIGO:
Mª Pilar Combarro Combarro (e-mail: pcombarro@uvigo.es)
Ana Gago Martínez (e-mail: anagago@uvigo.es)
Raúl Iglesias Blanco (e-mail: rib@uvigo.es)
José Antonio Rodríguez Vázquez (e-mail: jardguez@uvigo.es)
A materia está deseñada para que os alumnos coñezan os principais aspectos relativos á hixiene e seguridade alimentaria e á trazabilidade, facendo especial fincapé nos riscos alimentarios máis relevantes e os procedementos análiticos máis avanzados empregados na sua detección.
Competencias do título
Código
Competencias do título
A12
Coñecer e saber aplicar os sistemas de control de calidade vixente.
A18
Posuír un amplo coñecemento dos aspectos éticos e legais que afectan as diferentes disciplinas relacionadas coa Biotecnoloxía.
A19
Coñecer todos os aspectos legais no ámbito da Biotecnoloxía.
A22
Coñecer, saber deseñar e controlar os procesos de produción nas industrias alimentarias e agropecuarias.
A23
Coñecer as técnicas de análise de alimentos e as súas aplicacións.
A25
Coñecer e saber implantar os procesos de control de calidade, control de puntos críticos e trazabilidade nas industrias agroalimentarias.
B1
Capacidade de análise e síntese (localización de problemas e identificación das causas e a súa tipoloxía).
B2
Capacidade de organización e planificación de todos os recursos (humanos, materiais, información e infraestruturas).
B3
Capacidade de xestión da información (con apoio de tecnoloxías da información e as comunicacións).
B4
Capacidade de planificación e elaboración de estudos técnicos en biotecnoloxía microbiana, vexetal e animal.
B5
Capacidade de identificar problemas, buscar solucións e aplicalas nun contexto biotecnolóxico profesional ou de investigación.
B6
Capacidade de comunicación oral e escrita dos plans e decisións tomadas.
B7
Capacidade para formular xuízos sobre a problemática ética e social, actual e futura, que propón a Biotecnoloxía.
B8
Capacidade de comunicación eficazmente coa comunidade científica, profesional e académica, así como con outros sectores e medios de comunicación.
B9
Capacidade de Traballo en equipo multidepartamental dentro da empresa.
B10
Capacidade de Traballo nun contexto de sostibilidade, caracterizado por: sensibilidade polo medio ambiente e polos diferentes organismos que o integran así como concienciación polo desenvolvemento sostible.
B11
Racionamento crítico e respecto profundo pola ética e a integridade intelectual.
B12
Adaptación a novas situacións legais, ou novidades tecnolóxicas así como a excepcionalidades asociadas a situacións de urxencia.
B13
Aprendizaxe autónoma.
B14
Liderazgo e capacidade de coordinación.
B15
Sensibilización cara á calidade, o respecto medioambiental e o consumo responsable de recursos e a recuperación de residuos.
Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe
Competencias do título
1. Coñecer as principais alteracións e/ou riscos sanitarios asociados á presencia de microorganismos, parasitos e substancias químicas en alimentos.
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
2. Coñecer os conceptos definitorios dos contaminantes ou tóxicos naturais e antropoxénicos dos alimentos según a sua orixe e producción metabólica primaria ou secundaria.
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
3. Coñecer os principais aspectos epidemiolóxicos relacionados coa transmisión alimentaria de patóxenos humanos así como as rutas a través das cales os contaminantes químicos poden chegar ao ser humano e os niveis aos cales producen toxicidade.
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
4. Coñecer a resistencia dos diversos microorganismos e parasitos fronte os principais métodos de procesado e conservación dos alimentos.
AM22 AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM11 BM13
5. Coñecer, valorar e adquirir destrezas e habilidades en relación coa metodoloxía analítica máis avanzada empregada na detección, caracterización e/ou cuantificación de microorganismos, parasitos e substancias tóxicas presentes en alimentos
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
6. Coñecer as bases para a avaliación, xestión e comunicación dos riscos alimentarios.
AM18 AM22 AM25
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
7. Coñecer e manexar os protocolos de control de calidade, control de puntos críticos e trazabilidade nas industrias alimentarias.
AM12 AM22 AM25
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
8. Manexar a lexislación básica relacionada co control dos riscos biolóxicos e químicos na industria alimentaria.
AM18 AM19
BM1 BM3 BM6 BM7 BM11 BM13
9. Entender o interese, as vantaxes e a necesidade de traballar en equipos multidisciplinais, organizando e planificando adecuadamente os recursos, no que se refire a hixiene e seguridade alimentaria, e promover dito traballo
AM22 AM25
BM1 BM2 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
10. Promover o uso de metodoloxías analíticas respetuosas co medio ambiente e cos organismos que o integran, e o razoamento crítico e a ética profesional no campo da hixiene e seguridade alimentaria
AM18 AM19 AM23
BM10 BM11 BM15
11. Promover a capacidade de liderado, de aprendizaxe autónoma e de adaptación a novas situacións, e entender a importancia da coordinación no campo do análise e xestión dos riscos alimentarios e da seguridade alimentaria e trazabilidade
AM23 AM25
BM12 BM13 BM14
12. Promover a capacidade de xestión da información relacionada coa hixiene e seguridade alimentaria e a transmisión e comunicación eficaz da mesma
AM18 AM19 AM22 AM23 AM25
BM1 BM3 BM6 BM7 BM8
13. Promover a capacidade para identificar problemas e buscar solucións así como para planificar e elaborar estudios técnicos dentro do ámbito da hixiene e seguridade alimentaria
AM22 AM23 AM25
BM4 BM5
Contidos
Temas
Subtemas
Tema 1
Alteracións alimentarias causadas por microorganismos e parasitos
Tema 2
Microorganismos e parasitos de interese sanitario transmitidos polos alimentos
Tema 3
Métodos de detección de microorganismos e parasitos en mostras alimentarias.
Tema 4
Contaminantes de alimentos: Clasificación e efectos sobre a saúde
Tema 5
Contaminantes inorgánicos: Métodos de análisis
Tema 6
Contaminantes orgánicos (naturais e antropoxénicos): Métodos de análisis
Tema 7
Evaluación de riscos alimentarios e control de puntos críticos.
Tema 8
Trazabilidade durante o proceso de producción e distribución dos alimentos
Planificación
Metodoloxías / probas
Competencias
Horas presenciais
Horas non presenciais / traballo autónomo
Horas totais
Proba de resposta breve
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
1
2
3
Seminario
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
2
0
2
Prácticas de laboratorio
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
21
0
21
Portafolios do alumno
A18 A19 A22 B4 B5 B6 B7 B8 B11 B12 B14
0
23
23
Traballos tutelados
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
0.5
25
25.5
Atención personalizada
0.5
0
0.5
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado
Metodoloxías
Metodoloxías
Descrición
Proba de resposta breve
Proba obxectiva dirixida a provocar o recordo dunha aprendizaxe presentada. Preséntase un enunciado en forma de pregunta para responder cunha frase específica, palabra, cifra ou símbolo.
Seminario
Os alumnos asistirán a conferencias de invitados expertos en avaliación de riscos, seguridade alimentaria e trazabilidade
Prácticas de laboratorio
Os alumnos adquirirán destrezas e habilidades metodolóxicas básicas relacionadas coa detección de microorganismos, parasitos e contaminantes químicos naturais e antropoxénicos en mostras alimentarias. Se traballarán tamén algúns conceptos teóricos necesarios para unha correcta comprensión e interpretación das técnicas analíticas empregadas.
Portafolios do alumno
Informe, memoria de prácticas
Traballos tutelados
O alumno traballará determinados aspectos teóricos do programa e resolverá algúns problemas teórico-prácticos relacionados coa presencia de riscos biolóxicos e químicos nos alimentos.
Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Traballos tutelados
Descrición
Os alumnos poderán consultar dúbidas relacionadas cos contidos teórico-prácticos da materia e recibirán as intruccións e orientacións necesarias para a elaboración dos traballos tutelados.
Aparte da atención personalizada que recibirán os alumnos durante as clases presenciais, os profesores responsables da materia poderán atender tamén dúbidas ou cuestións adicionais plantexadas polos alumnos a través da plataforma de teledocencia ou do correo electrónico
Avaliación
Metodoloxías
Competencias
Descrición
Cualificación
Seminario
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Valorarase a asistencia e participación activa dos alumnos nestas actividades
5
Prácticas de laboratorio
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Avaliaranse de xeito continuado non só as habilidades e destrezas exhibidas polos alumnos en relación co manexo das principais técnicas de detección de riscos alimentarios, senón tamén a capacidade para analizar de xeito crítico os resultados obtidos en ditas probas ou responder a cuestionarios sobre as tarefas realizadas ou sobre certos aspectos controvertidos de actualidade relacionados con riscos tratados nas prácticas
25
Traballos tutelados
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Avaliarase a capacidade de autoaprendizaxe dos alumnos mediante a valoración das suas habilidades para buscar e xestionar información relativa os casos prácticos plantexados e a sua precisión na resolución dos mesmos
30
Proba de resposta breve
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Avaliaranse os coñecementos adquiridos ao longo do desenvolvemento da materia, facendo especial fincapé nos aspectos metodolóxicos relativos a detección de riscos alimentarios de tipo biolóxico ou químico
40
Observacións avaliación
Al igual que el resto de las materias del Máster, la evaluación se realizará de manera continua durante las semanas
asignadas a la docencia presencial. La Prueba tipo test será realizada en la fecha señalada en el calendario.La segunda oportunidad para superar la materia se realizará en el mes de Julio.
Tendrán prioridad para optar a Matrícula de Honra aquellos alumnos que se presenten en la primera oportunidad
Fontes de información
Bibliografía básica
International Commission on Microbiological Specifications of Foods(ICMSF), Microorganisms in Foods 5: Characteristics of Microbial Pathogens(Food Safety) (v. 5) , , 1996 International Commission on MicrobiologicalSpecifications of Foods (ICMSF), Microorganisms in Foods 6: Microbial Ecologyof Food Commodities (v. 6) , , 2005 Juneja, V.K. & Sofos, J. N. , Pathogensand toxins in foods. Challenges and interventions., ASM Press, 2009 Milliotis, M.D. & Bier, J.W. (Eds.),International handbook of foodborne pathogens, Marcell Dekker, Inc., 2003 Nollet, L.M.L. (Ed.), ChromatographicAnalysis of the environment, CRC Taylor & Francis, 2006 Ortega, Y.R. (Ed.), Foodborne parasites,Springer , 2009 Shibamoto, T., Bjeldanes, L.F., Foodtoxicology, Academic Press, 1993 Tennant, D.R. (Ed.), Food risk analysis,Blackie-Chapman & Hall, 1997 Watson, D.H. (Ed.), Natural toxicants infood, Sheffield Academic Press & CRC Press, 1998
Biotecnoloxía aplicada ao desenvolvemento sostible/610475305
Contaminación ambiental/610475401
Materias que continúan o temario
PROXECTO FIN DE MÁSTER/610475006
PRÁCTICAS EXTERNAS/610475007
Observacións
É aconsellable que os alumnos teñan coñecementos de inglés a nivel de comprensión de textos, xa que a maior parte das fontes de información que consultarán están publicadas nesa lingua
(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica
da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do
órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías