EN LA DOCENCIA DE ESTA MATERIA PARTICIPAN LOS SIGUIENTES PROFESORES DE LA UVIGO:
Mª Pilar Combarro Combarro (e-mail: pcombarro@uvigo.es)
Ana Gago Martínez (e-mail: anagago@uvigo.es)
Raúl Iglesias Blanco (e-mail: rib@uvigo.es)
José Antonio Rodríguez Vázquez (e-mail: jardguez@uvigo.es)
A materia está deseñada para que os alumnos coñezan os principais aspectos relativos á hixiene e seguridade alimentaria e á trazabilidade, facendo especial fincapé nos riscos alimentarios máis relevantes e os procedementos análiticos máis avanzados empregados na sua detección.
Competencias del título
Código
Competencias / Resultados del título
A12
Conocer y saber aplicar los sistemas de control de calidad vigentes.
A18
Poseer un amplio conocimiento de los aspectos éticos y legales que afectan a las diferentes disciplinas relacionadas con la Biotecnología.
A19
Conocer todos los aspectos legales en el ámbito de la Biotecnología.
A22
Conocer, saber diseñar y controlar los procesos de producción en las industrias alimentaria y agropecuaria.
A23
Conocer las técnicas de análisis de alimentos y sus aplicaciones.
A25
Conocer y saber implantar los procesos de control de calidad, control de puntos críticos y trazabilidad en las industrias agroalimentarias.
B1
Capacidad de análisis y síntesis (localización de problemas e identificación de las causas y su tipología).
B2
Capacidad de organización y planificación de todos los recursos (humanos, materiales, información e infraestructuras).
B3
Capacidad de gestión de la información (con apoyo de tecnologías de la información y las comunicaciones).
B4
Capacidad de planificación y elaboración de estudios técnicos en biotecnología microbiana, vegetal y animal.
B5
Capacidad de identificar problemas, buscar soluciones y aplicarlas en un contexto biotecnológico profesional o de investigación.
B6
Capacidad de comunicación oral y escrita de los planes y decisiones tomadas.
B7
Capacidad para formular juicios sobre la problemática ética y social, actual y futura, que plantea la Biotecnología.
B8
Capacidad de comunicación eficazmente con la comunidad científica, profesional y académica, así como con otros sectores y medios de comunicación.
B9
Capacidad de Trabajo en equipo multidepartamental dentro de la empresa.
B10
Capacidad de Trabajo en un contexto de sostenibilidad, caracterizado por: sensibilidad por el medio ambiente y por los diferentes organismos que lo integran así como concienciación por el desarrollo sostenible.
B11
Racionamiento crítico y respeto profundo por la ética y la integridad intelectual.
B12
Adaptación a nuevas situaciones legales, o novedades tecnológicas así como a excepcionalidades asociadas a situaciones de emergencia.
B13
Aprendizaje autónomo.
B14
Liderazgo y capacidad de coordinación.
B15
Sensibilización hacia la calidad, el respeto medioambiental y el consumo responsable de recursos y la recuperación de residuos.
Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje
Competencias / Resultados del título
1. Coñecer as principais alteracións e/ou riscos sanitarios asociados á presencia de microorganismos, parasitos e substancias químicas en alimentos.
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
2. Coñecer os conceptos definitorios dos contaminantes ou tóxicos naturais e antropoxénicos dos alimentos según a sua orixe e producción metabólica primaria ou secundaria.
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
3. Coñecer os principais aspectos epidemiolóxicos relacionados coa transmisión alimentaria de patóxenos humanos así como as rutas a través das cales os contaminantes químicos poden chegar ao ser humano e os niveis aos cales producen toxicidade.
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
4. Coñecer a resistencia dos diversos microorganismos e parasitos fronte os principais métodos de procesado e conservación dos alimentos.
AM22 AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM11 BM13
5. Coñecer, valorar e adquirir destrezas e habilidades en relación coa metodoloxía analítica máis avanzada empregada na detección, caracterización e/ou cuantificación de microorganismos, parasitos e substancias tóxicas presentes en alimentos
AM23
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
6. Coñecer as bases para a avaliación, xestión e comunicación dos riscos alimentarios.
AM18 AM22 AM25
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
7. Coñecer e manexar os protocolos de control de calidade, control de puntos críticos e trazabilidade nas industrias alimentarias.
AM12 AM22 AM25
BM1 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
8. Manexar a lexislación básica relacionada co control dos riscos biolóxicos e químicos na industria alimentaria.
AM18 AM19
BM1 BM3 BM6 BM7 BM11 BM13
9. Entender o interese, as vantaxes e a necesidade de traballar en equipos multidisciplinais, organizando e planificando adecuadamente os recursos, no que se refire a hixiene e seguridade alimentaria, e promover dito traballo
AM22 AM25
BM1 BM2 BM3 BM6 BM7 BM9 BM11 BM13
10. Promover o uso de metodoloxías analíticas respetuosas co medio ambiente e cos organismos que o integran, e o razoamento crítico e a ética profesional no campo da hixiene e seguridade alimentaria
AM18 AM19 AM23
BM10 BM11 BM15
11. Promover a capacidade de liderado, de aprendizaxe autónoma e de adaptación a novas situacións, e entender a importancia da coordinación no campo do análise e xestión dos riscos alimentarios e da seguridade alimentaria e trazabilidade
AM23 AM25
BM12 BM13 BM14
12. Promover a capacidade de xestión da información relacionada coa hixiene e seguridade alimentaria e a transmisión e comunicación eficaz da mesma
AM18 AM19 AM22 AM23 AM25
BM1 BM3 BM6 BM7 BM8
13. Promover a capacidade para identificar problemas e buscar solucións así como para planificar e elaborar estudios técnicos dentro do ámbito da hixiene e seguridade alimentaria
AM22 AM23 AM25
BM4 BM5
Contenidos
Tema
Subtema
Tema 1
Alteracións alimentarias causadas por microorganismos e parasitos
Tema 2
Microorganismos e parasitos de interese sanitario transmitidos polos alimentos
Tema 3
Métodos de detección de microorganismos e parasitos en mostras alimentarias.
Tema 4
Contaminantes de alimentos: Clasificación e efectos sobre a saúde
Tema 5
Contaminantes inorgánicos: Métodos de análisis
Tema 6
Contaminantes orgánicos (naturais e antropoxénicos): Métodos de análisis
Tema 7
Evaluación de riscos alimentarios e control de puntos críticos.
Tema 8
Trazabilidade durante o proceso de producción e distribución dos alimentos
Planificación
Metodologías / pruebas
Competencias / Resultados
Horas lectivas (presenciales y virtuales)
Horas trabajo autónomo
Horas totales
Prueba de respuesta breve
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
1
2
3
Seminario
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
2
0
2
Prácticas de laboratorio
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
21
0
21
Portafolio del alumno
A18 A19 A22 B4 B5 B6 B7 B8 B11 B12 B14
0
23
23
Trabajos tutelados
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
0.5
25
25.5
Atención personalizada
0.5
0
0.5
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos
Metodologías
Metodologías
Descripción
Prueba de respuesta breve
Proba obxectiva dirixida a provocar o recordo dunha aprendizaxe presentada. Preséntase un enunciado en forma de pregunta para responder cunha frase específica, palabra, cifra ou símbolo.
Seminario
Os alumnos asistirán a conferencias de invitados expertos en avaliación de riscos, seguridade alimentaria e trazabilidade
Prácticas de laboratorio
Os alumnos adquirirán destrezas e habilidades metodolóxicas básicas relacionadas coa detección de microorganismos, parasitos e contaminantes químicos naturais e antropoxénicos en mostras alimentarias. Se traballarán tamén algúns conceptos teóricos necesarios para unha correcta comprensión e interpretación das técnicas analíticas empregadas.
Portafolio del alumno
Informe, memoria de prácticas
Trabajos tutelados
O alumno traballará determinados aspectos teóricos do programa e resolverá algúns problemas teórico-prácticos relacionados coa presencia de riscos biolóxicos e químicos nos alimentos.
Atención personalizada
Metodologías
Prácticas de laboratorio
Trabajos tutelados
Descripción
Os alumnos poderán consultar dúbidas relacionadas cos contidos teórico-prácticos da materia e recibirán as intruccións e orientacións necesarias para a elaboración dos traballos tutelados.
Aparte da atención personalizada que recibirán os alumnos durante as clases presenciais, os profesores responsables da materia poderán atender tamén dúbidas ou cuestións adicionais plantexadas polos alumnos a través da plataforma de teledocencia ou do correo electrónico
Evaluación
Metodologías
Competencias / Resultados
Descripción
Calificación
Seminario
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Valorarase a asistencia e participación activa dos alumnos nestas actividades
5
Prácticas de laboratorio
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Avaliaranse de xeito continuado non só as habilidades e destrezas exhibidas polos alumnos en relación co manexo das principais técnicas de detección de riscos alimentarios, senón tamén a capacidade para analizar de xeito crítico os resultados obtidos en ditas probas ou responder a cuestionarios sobre as tarefas realizadas ou sobre certos aspectos controvertidos de actualidade relacionados con riscos tratados nas prácticas
25
Trabajos tutelados
B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Avaliarase a capacidade de autoaprendizaxe dos alumnos mediante a valoración das suas habilidades para buscar e xestionar información relativa os casos prácticos plantexados e a sua precisión na resolución dos mesmos
30
Prueba de respuesta breve
A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15
Avaliaranse os coñecementos adquiridos ao longo do desenvolvemento da materia, facendo especial fincapé nos aspectos metodolóxicos relativos a detección de riscos alimentarios de tipo biolóxico ou químico
40
Observaciones evaluación
Al igual que el resto de las materias del Máster, la evaluación se realizará de manera continua durante las semanas
asignadas a la docencia presencial. La Prueba tipo test será realizada en la fecha señalada en el calendario.La segunda oportunidad para superar la materia se realizará en el mes de Julio.
Tendrán prioridad para optar a Matrícula de Honra aquellos alumnos que se presenten en la primera oportunidad
Fuentes de información
Básica
International Commission on Microbiological Specifications of Foods(ICMSF), Microorganisms in Foods 5: Characteristics of Microbial Pathogens(Food Safety) (v. 5) , , 1996 International Commission on MicrobiologicalSpecifications of Foods (ICMSF), Microorganisms in Foods 6: Microbial Ecologyof Food Commodities (v. 6) , , 2005 Juneja, V.K. & Sofos, J. N. , Pathogensand toxins in foods. Challenges and interventions., ASM Press, 2009 Milliotis, M.D. & Bier, J.W. (Eds.),International handbook of foodborne pathogens, Marcell Dekker, Inc., 2003 Nollet, L.M.L. (Ed.), ChromatographicAnalysis of the environment, CRC Taylor & Francis, 2006 Ortega, Y.R. (Ed.), Foodborne parasites,Springer , 2009 Shibamoto, T., Bjeldanes, L.F., Foodtoxicology, Academic Press, 1993 Tennant, D.R. (Ed.), Food risk analysis,Blackie-Chapman & Hall, 1997 Watson, D.H. (Ed.), Natural toxicants infood, Sheffield Academic Press & CRC Press, 1998
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente
Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente
Biotecnología alimentaria/610475301
Biotecnología vegetal/610475303
Biotecnología animal/610475304
Biotecnología aplicada al desarrollo sostenible/610475305
Contaminación ambiental/610475401
Asignaturas que continúan el temario
PROYECTO FIN DE MÁSTER/610475006
PRÁCTICAS EXTERNAS/610475007
Otros comentarios
É aconsellable que os alumnos teñan coñecementos de inglés a nivel de comprensión de textos, xa que a maior parte das fontes de información que consultarán están publicadas nesa lingua
(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías