Identifying Data 2015/16
Subject (*) Análise de alimentos, seguridade alimentaria e trazabilidade Code 610475302
Study programme
Mestrado Universitario en Biotecnoloxía Avanzada
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 2nd four-month period
First Optativa 3
Language
Spanish
Galician
English
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Bioloxía Celular e Molecular
Coordinador
Becerra Fernandez, Manuel
E-mail
manuel.becerra@udc.es
Lecturers
Becerra Fernandez, Manuel
E-mail
manuel.becerra@udc.es
Web http://mba.uvigo.es/
General description EN LA DOCENCIA DE ESTA MATERIA PARTICIPAN LOS SIGUIENTES PROFESORES DE LA UVIGO:
Mª Pilar Combarro Combarro (e-mail: pcombarro@uvigo.es)
Ana Gago Martínez (e-mail: anagago@uvigo.es)
Raúl Iglesias Blanco (e-mail: rib@uvigo.es)
José Antonio Rodríguez Vázquez (e-mail: jardguez@uvigo.es)

A materia está deseñada para que os alumnos coñezan os principais aspectos relativos á hixiene e seguridade alimentaria e á trazabilidade, facendo especial fincapé nos riscos alimentarios máis relevantes e os procedementos análiticos máis avanzados empregados na sua detección.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A12 Coñecer e saber aplicar os sistemas de control de calidade vixente.
A18 Posuír un amplo coñecemento dos aspectos éticos e legais que afectan as diferentes disciplinas relacionadas coa Biotecnoloxía.
A19 Coñecer todos os aspectos legais no ámbito da Biotecnoloxía.
A22 Coñecer, saber deseñar e controlar os procesos de produción nas industrias alimentarias e agropecuarias.
A23 Coñecer as técnicas de análise de alimentos e as súas aplicacións.
A25 Coñecer e saber implantar os procesos de control de calidade, control de puntos críticos e trazabilidade nas industrias agroalimentarias.
B1 Capacidade de análise e síntese (localización de problemas e identificación das causas e a súa tipoloxía).
B2 Capacidade de organización e planificación de todos os recursos (humanos, materiais, información e infraestruturas).
B3 Capacidade de xestión da información (con apoio de tecnoloxías da información e as comunicacións).
B4 Capacidade de planificación e elaboración de estudos técnicos en biotecnoloxía microbiana, vexetal e animal.
B5 Capacidade de identificar problemas, buscar solucións e aplicalas nun contexto biotecnolóxico profesional ou de investigación.
B6 Capacidade de comunicación oral e escrita dos plans e decisións tomadas.
B7 Capacidade para formular xuízos sobre a problemática ética e social, actual e futura, que propón a Biotecnoloxía.
B8 Capacidade de comunicación eficazmente coa comunidade científica, profesional e académica, así como con outros sectores e medios de comunicación.
B9 Capacidade de Traballo en equipo multidepartamental dentro da empresa.
B10 Capacidade de Traballo nun contexto de sostibilidade, caracterizado por: sensibilidade polo medio ambiente e polos diferentes organismos que o integran así como concienciación polo desenvolvemento sostible.
B11 Racionamento crítico e respecto profundo pola ética e a integridade intelectual.
B12 Adaptación a novas situacións legais, ou novidades tecnolóxicas así como a excepcionalidades asociadas a situacións de urxencia.
B13 Aprendizaxe autónoma.
B14 Liderazgo e capacidade de coordinación.
B15 Sensibilización cara á calidade, o respecto medioambiental e o consumo responsable de recursos e a recuperación de residuos.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
1. Coñecer as principais alteracións e/ou riscos sanitarios asociados á presencia de microorganismos, parasitos e substancias químicas en alimentos. AC23
BC1
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
2. Coñecer os conceptos definitorios dos contaminantes ou tóxicos naturais e antropoxénicos dos alimentos según a sua orixe e producción metabólica primaria ou secundaria. AC23
BC1
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
3. Coñecer os principais aspectos epidemiolóxicos relacionados coa transmisión alimentaria de patóxenos humanos así como as rutas a través das cales os contaminantes químicos poden chegar ao ser humano e os niveis aos cales producen toxicidade. AC23
BC1
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
4. Coñecer a resistencia dos diversos microorganismos e parasitos fronte os principais métodos de procesado e conservación dos alimentos. AC22
AC23
BC1
BC3
BC6
BC7
BC11
BC13
5. Coñecer, valorar e adquirir destrezas e habilidades en relación coa metodoloxía analítica máis avanzada empregada na detección, caracterización e/ou cuantificación de microorganismos, parasitos e substancias tóxicas presentes en alimentos AC23
BC1
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
6. Coñecer as bases para a avaliación, xestión e comunicación dos riscos alimentarios. AC18
AC22
AC25
BC1
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
7. Coñecer e manexar os protocolos de control de calidade, control de puntos críticos e trazabilidade nas industrias alimentarias. AC12
AC22
AC25
BC1
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
8. Manexar a lexislación básica relacionada co control dos riscos biolóxicos e químicos na industria alimentaria. AC18
AC19
BC1
BC3
BC6
BC7
BC11
BC13
9. Entender o interese, as vantaxes e a necesidade de traballar en equipos multidisciplinais, organizando e planificando adecuadamente os recursos, no que se refire a hixiene e seguridade alimentaria, e promover dito traballo AC22
AC25
BC1
BC2
BC3
BC6
BC7
BC9
BC11
BC13
10. Promover o uso de metodoloxías analíticas respetuosas co medio ambiente e cos organismos que o integran, e o razoamento crítico e a ética profesional no campo da hixiene e seguridade alimentaria AC18
AC19
AC23
BC10
BC11
BC15
11. Promover a capacidade de liderado, de aprendizaxe autónoma e de adaptación a novas situacións, e entender a importancia da coordinación no campo do análise e xestión dos riscos alimentarios e da seguridade alimentaria e trazabilidade AC23
AC25
BC12
BC13
BC14
12. Promover a capacidade de xestión da información relacionada coa hixiene e seguridade alimentaria e a transmisión e comunicación eficaz da mesma AC18
AC19
AC22
AC23
AC25
BC1
BC3
BC6
BC7
BC8
13. Promover a capacidade para identificar problemas e buscar solucións así como para planificar e elaborar estudios técnicos dentro do ámbito da hixiene e seguridade alimentaria AC22
AC23
AC25
BC4
BC5

Contents
Topic Sub-topic
Tema 1 Alteracións alimentarias causadas por microorganismos e parasitos
Tema 2 Microorganismos e parasitos de interese sanitario transmitidos polos alimentos
Tema 3 Métodos de detección de microorganismos e parasitos en mostras alimentarias.
Tema 4 Contaminantes de alimentos: Clasificación e efectos sobre a saúde
Tema 5 Contaminantes inorgánicos: Métodos de análisis
Tema 6 Contaminantes orgánicos (naturais e antropoxénicos): Métodos de análisis
Tema 7 Evaluación de riscos alimentarios e control de puntos críticos.
Tema 8 Trazabilidade durante o proceso de producción e distribución dos alimentos

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Short answer questions A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 1 2 3
Seminar B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 2 0 2
Laboratory practice A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 21 0 21
Student portfolio A18 A19 A22 B4 B5 B6 B7 B8 B11 B12 B14 0 23 23
Supervised projects B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 0.5 25 25.5
 
Personalized attention 0.5 0 0.5
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Short answer questions Proba obxectiva dirixida a provocar o recordo dunha aprendizaxe presentada. Preséntase un enunciado en forma de pregunta para responder cunha frase específica, palabra, cifra ou símbolo.
Seminar Os alumnos asistirán a conferencias de invitados expertos en avaliación de riscos, seguridade alimentaria e trazabilidade
Laboratory practice Os alumnos adquirirán destrezas e habilidades metodolóxicas básicas relacionadas coa detección de microorganismos, parasitos e contaminantes químicos naturais e antropoxénicos en mostras alimentarias. Se traballarán tamén algúns conceptos teóricos necesarios para unha correcta comprensión e interpretación das técnicas analíticas empregadas.
Student portfolio Informe, memoria de prácticas
Supervised projects O alumno traballará determinados aspectos teóricos do programa e resolverá algúns problemas teórico-prácticos relacionados coa presencia de riscos biolóxicos e químicos nos alimentos.

Personalized attention
Methodologies
Laboratory practice
Supervised projects
Description
Os alumnos poderán consultar dúbidas relacionadas cos contidos teórico-prácticos da materia e recibirán as intruccións e orientacións necesarias para a elaboración dos traballos tutelados.
Aparte da atención personalizada que recibirán os alumnos durante as clases presenciais, os profesores responsables da materia poderán atender tamén dúbidas ou cuestións adicionais plantexadas polos alumnos a través da plataforma de teledocencia ou do correo electrónico

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Seminar B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 Valorarase a asistencia e participación activa dos alumnos nestas actividades 5
Laboratory practice A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 Avaliaranse de xeito continuado non só as habilidades e destrezas exhibidas polos alumnos en relación co manexo das principais técnicas de detección de riscos alimentarios, senón tamén a capacidade para analizar de xeito crítico os resultados obtidos en ditas probas ou responder a cuestionarios sobre as tarefas realizadas ou sobre certos aspectos controvertidos de actualidade relacionados con riscos tratados nas prácticas 25
Supervised projects B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 Avaliarase a capacidade de autoaprendizaxe dos alumnos mediante a valoración das suas habilidades para buscar e xestionar información relativa os casos prácticos plantexados e a sua precisión na resolución dos mesmos 30
Short answer questions A12 A23 A25 B1 B2 B3 B9 B10 B13 B15 Avaliaranse os coñecementos adquiridos ao longo do desenvolvemento da materia, facendo especial fincapé nos aspectos metodolóxicos relativos a detección de riscos alimentarios de tipo biolóxico ou químico 40
 
Assessment comments

 Al igual que el resto de las materias del Máster, la evaluación se realizará de manera continua durante las semanas

asignadas a la docencia presencial. La Prueba tipo test será realizada en la fecha señalada en el calendario.La segunda oportunidad para superar la materia se realizará en el mes de Julio.
Tendrán prioridad para optar a Matrícula de Honra aquellos alumnos que se presenten en la primera oportunidad


Sources of information
Basic

International Commission on Microbiological Specifications of Foods(ICMSF), Microorganisms in Foods 5: Characteristics of Microbial Pathogens(Food Safety) (v. 5) , , 1996
International Commission on MicrobiologicalSpecifications of Foods (ICMSF), Microorganisms in Foods 6: Microbial Ecologyof Food Commodities (v. 6) , , 2005
Juneja, V.K. & Sofos, J. N. , Pathogensand toxins in foods. Challenges and interventions., ASM Press, 2009
Milliotis, M.D. & Bier, J.W. (Eds.),International handbook of foodborne pathogens, Marcell Dekker, Inc., 2003
Nollet, L.M.L. (Ed.), ChromatographicAnalysis of the environment, CRC Taylor & Francis, 2006
Ortega, Y.R. (Ed.), Foodborne parasites,Springer , 2009
Shibamoto, T., Bjeldanes, L.F., Foodtoxicology, Academic Press, 1993
Tennant, D.R. (Ed.), Food risk analysis,Blackie-Chapman & Hall, 1997
Watson, D.H. (Ed.), Natural toxicants infood, Sheffield Academic Press & CRC Press, 1998

Complementary

Sitios web recomendados:

1. U.S. Food and Drug Administration: Bacteriological Analytical Manual: http://www.fda.gov/Food/ScienceResearch/LaboratoryMethods/BacteriologicalAnalyticalManualBAM/default.htm
2. FDA (U.S. Food and Drug Administration):http://www.fda.gov
3. Codex Alimentarius:http://www.codexalimentarius.net/web/index_es.jsp
4. AESAN (Agencia Española de Seguridad Alimentaria y Nutrición) http://www.aesan.msc.es/AESAN/web/legislacion/subseccion/por_sectores.shtml
5. MAPYA (Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación):http://www.mapya.es
6. EURLEX (Legislación de la Unión Europea): http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/site/es/oj/2005/l_338/l_33820051222es00010026.pdf
7. FAO (Food and Agricultural Organization of the UN):http://www.fao.org
8. EFSA (European Food Safety Authority):http://www.efsa.europa.eu/


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Biotecnoloxía Alimentaria/610475301
Biotecnoloxía vexetal/610475303
Biotecnoloxía animal/610475304
Biotecnoloxía aplicada ao desenvolvemento sostible/610475305
Contaminación ambiental/610475401

Subjects that continue the syllabus
PROXECTO FIN DE MÁSTER/610475006
PRÁCTICAS EXTERNAS/610475007

Other comments
É aconsellable que os alumnos teñan coñecementos de inglés a nivel de comprensión de textos, xa que a maior parte das fontes de información que consultarán están publicadas nesa lingua


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.