Identifying Data 2015/16
Subject (*) Iniciación á Botánica: Botánica xeral Code 610G02023
Study programme
Grao en Bioloxía
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
First Obligatoria 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Bioloxía Animal, Bioloxía Vexetal e Ecoloxía
Coordinador
Cremades Ugarte, Javier
E-mail
javier.cremades@udc.es
Lecturers
Cremades Ugarte, Javier
Fagúndez Díaz, Jaime
Peña Freire, Viviana
Pimentel Pereira, Manuel
Sahuquillo Balbuena, Elvira
E-mail
javier.cremades@udc.es
jaime.fagundez@udc.es
v.pena@udc.es
m.pimentel@udc.es
elvira.sahuquillob@udc.es
Web
General description Iniciación á Botánica ou ciencia que se encarga do estudo dos diferentes grupos de organismos clasicamente coñecidos como vexetais, integrando información doutras materias (fisioloxía, anatomía e histoloxía vexetal, bioquímica, xenética, ecoloxía, etc) e que capacita ao alumno para traballar en diferentes ámbitos: como investigador, docente, na asesoría ambiental, a agronomía e a etnobotánica.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos.
A2 Identificar organismos.
A4 Obter, manexar, conservar e observar especímenes.
A7 Reconstruír as relacións filogenéticas entre unidades operacionales e pór a proba hipóteses evolutivas.
A19 Analizar e interpretar o comportamento dous seres vivos.
A22 Describir, analizar, avaliar e planificar o medio físico.
A29 Impartir coñecementos de Bioloxía.
A30 Manexar adecuadamente instrumentación científica.
A31 Desenvolverse con seguridade nun laboratorio.
A32 Desenvolverse con seguridade no traballo de campo.
B1 Aprender a aprender.
B6 Organizar e planificar o traballo.
B8 Sintetizar a información.
B12 Adaptarse a novas situacións.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
-Desarrollar capacidades de observación, descripción e identificación de organismos vegetales A1
A2
A4
A29
A30
A31
A32
B1
B6
B8
C1
-Conocer la diversidad vegetal: niveles de organización morfológica. A1
A4
A29
B1
B6
B8
-Entender los tipos de reproducción y ciclos biológicos característicos de los distintos grupos vegetales. A1
A4
A19
A29
B1
B6
B8
-Comprender la organización taxonómica de la diversidad vegetal, reflejo del parentesco evolutivo entre los diferentes grupos vegetales. A1
A7
A29
B1
B6
B8
-Incentivar un mayor interés y motivación para el aprendizaje de la Botánica, como una ciencia imprescindible para su completa formación como Biólogos. B1
-Desarrollar el hábito y la capacidad para el manejo adecuado y crítico de la bibliografía. B1
B6
B8
C3
-Aprender las técnicas básicas del traballo de campo y laboratorio en Botánica. A2
A4
A22
A29
A32
B1
B6
B12

Contents
Topic Sub-topic
Teoría: Introducción e xeneralidades 1 Position of vegetables in living organisms. Kingdoms Plantae, Protista, Monera and Fungi. Characters and major groups.
2 Morphological levels of plant organization. Evolution:  talophytes to cormophytes.
3 Reproduction. Alternation of nuclear phases and generations. Biological cycles.
Teoría: Grupos vexetais 4 Flowering plants. General characteristics and life cycle of seed plants.
5 Morphology and floral biology of seed plants.
6 Las angiosperms (monocots and dicots) and gymnosperms.
7 The non-flowering plants. General characteristics of embriophytes. Vascular embriophytes. General characteristics and life cycle of pteridophytes.
8 Prevascular embriophytes. General characteristics and life cycle of bryophytes.
9 Moneras and photosynthetic protists. Cyanobacteria and eukaryotic algae.
10 Kingdom Fungi and heterotrophic protists.
Teoría: Introdución á Botánica Sistemática e Xeobotánica 11 Systematic Botany as science. Cryptogamy and Fanerogamia. Evolution of classification systems. Botanical Nomenclature.
13 Geobotany as integrative science. The floristic kingdoms and major plant formations of the Earth.
Seminarios 1 Diagrams and floral formulas. Identification keys (2h).
2 Seminar on vascular and prevascular plants (2h).
3 Cycles of life of algae and fungi (2h).
4 Comparative studies of organisms (1h).
Prácticas 1 Observation  of terrestrial plants in their natural environment. Collection and preservation methods.
2 Observation and description of dicotyledonous angiosperms.
3 Observation and Description of monocot angiosperms.
4 Observation and description of gymnosperms.
5 Observation and description of pteridophytes.
6 Observation and description of bryophytes.
7 Observation and description of macroscopic algae.
8 Observation and description of microscopic algae.
9 Observation and description of fungi.
Estudo de casos 1 Collection, identification and conservation of two dicotyledonous angiosperms.
2 Collection, identification and conservation of two monocotyledonous angiosperms.
3 Collection, identification and conservation of two gymnosperms.
4 Collection, identification and conservation of ferns and moss.
5 Collection, identification and conservation of two different macroalgae division.
6 Collection, identification and preservation of higher fungi and lichen.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Case study A1 A2 A4 A22 A32 B6 B12 C3 1 22 23
Laboratory practice A1 A2 A4 A19 A29 A30 A31 A32 B1 B6 B8 B12 C1 18 9 27
Guest lecture / keynote speech A1 A7 A19 A29 C3 21 52.5 73.5
Seminar A1 A7 A19 A29 B1 B6 B8 C1 C3 7 17.5 24.5
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Case study O alumno deberá colleitar, identificar, preparar e presentar conservadas adecuadamente 12 exemplares representativos da diversidade vexetal segundo indícase no temario (4 anxiospermas, 2 ximnospermas, 1 fento, 1 brión, 2 macroalgas de distinta división, 1 fungo superior e 1 lique).
Laboratory practice O alumno terá que realizar descricións macroscópicas e microscópicas de organismos vexetais representativos dos distintos grupos e completar un guión dispoñible con anterioridade á práctica e que será avaliado. Na primeira práctica realizarase unha saída á contorna próxima durante unha hora para a aprendizaxe da recolección do material representativo dos distintos grupos vexetais que estudarán no laboratorio.
Guest lecture / keynote speech O profesor impartirá os conceptos básicos para a comprensión da materia axudándose de presentacións que porá a disposición dos alumnos.
Seminar O alumno deberá resolver distintas cuestións ou preparar de forma autónoma algúns dos contidos da materia. O traballo do alumno será posto en común durante as distintas sesións nas que se someterá a discusión e, no seu caso, avaliación.

Personalized attention
Methodologies
Guest lecture / keynote speech
Case study
Laboratory practice
Seminar
Description
Atenderase ao alumno de xeito personalizado para todas aquelas dúbidas ou cuestións que lle xurdan nas distintas metodoloxías empregadas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Guest lecture / keynote speech A1 A7 A19 A29 C3 Avaliarase mediante unha proba obxectiva escrita que incluirá preguntas tipo test, definicións, preguntas curtas e temas a desenvolver.
65
Case study A1 A2 A4 A22 A32 B6 B12 C3 Avaliarase a calidade e presentación do material de herbario das 12 especies entregadas.
10
Laboratory practice A1 A2 A4 A19 A29 A30 A31 A32 B1 B6 B8 B12 C1 Avaliarase o cuestionario que o alumno deberá completar nas prácticas.
20
Seminar A1 A7 A19 A29 B1 B6 B8 C1 C3 Avaliarase o traballo realizado polo alumno nas sesións interactivas así como a súa actitude e participación nas mesmos.
5
 
Assessment comments

Para poder superar a materia na primeira oportunidade será necesario ter unha participación da menos un 70% das actividades avaliables programadas. Igualmente o alumno deberá obter polo menos a cualificación de 4 sobre 10 puntos na proba obxectiva escrita. Para poder superar a materia na segunda oportunidade (xullo), o alumno, en función do resultado da súa primeira avaliación, deberá realizar unha proba obxectiva escrita similar á da primeira oportunidade e/ou unha proba de laboratorio na que deberá completar un cuestionario similar ao utilizado nas prácticas. A necesidade de realizar unha ou ambas as probas de recuperación indicarase nas cualificacións da primeira oportunidade. As cualificacións obtidas nas actividades avaliables serán conservadas só durante o correspondente curso académico. Para obter a cualificación de "non presentado" o alumno non poderá participar en máis dun 30% das actividades avaliables programadas.


Sources of information
Basic

Teoría:

BARNES, C. (2001). Invitación a la Biología. Panamericana

DIAZ-GONZALEZ, T.E.; FERNÁNDEZ-CARVAJAL, M.C. & FERNÁNDEZ, J. A.(2004). Curso de Botánica. Ediciones Trea, Gijón.

FONT I QUER, P. (1982). Iniciación a la Botánica. Editorial Fontalba.

FONT I QUER (1987). Plantas medicinales. El Dioscórides renovado. Labor.

FONT I QUER, P. (1993). Diccionario de Botánica. Labor, Barcelona.

IZCO, J.; BARRENO, E.; BRUGUÉS, M.; COSTA M.; DEVESA, J.; FERNÁNDEZ, F.; GALLARDO, T.; LLIMONA, X; SALVO, E; TALAVERA, S. & VALDÉS, B. (2004). Botánica. McGraw-Hill, Madrid.

NABORS, M.W. (2006). Introducción a la Botánica. Pearson.

REECE, C. et al. (2008). Biology. Pearson International Edition

SCAGEL, R.; BANDONI,R.J.; ROUSE,G.E.; SCHOFIELD, G.E.; STEIN,J.R. & TAYLOR,T.M.(1987). El Reino Vegetal. Omega, Barcelona.

STRASBURGER, E., F. NOLL, H. SCHENCK & A.F.W. SCHIMPER. (2004). Tratado de Botánica (actualizado por P. SITTE et al.) Omega, Barcelona.

Prácticas:

AIZPURU,I.; ASEGINOLAZA, C.; URIBE-ECHEBERRÍA, P.M.; URRUTIA, P. & ZORRAKIN, I. (2000). Claves ilustradas de la Flora del País Vasco y territorios limítrofes. Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco.

ANDRÉS, J., B. LLAMAS, A. TERRÓN, J.A. SÁNCHEZ, O.G. PRIETO, E. ARROJO & T.P. JARAUTA (1990). Guía de hongos de la Península Ibérica (noroeste peninsular, León), claves-descripciones-fotografías. Celarayn, León.

BÁRBARA, I. & J. CREMADES (1993). Guía de las algas del litoral gallego. Ayuntamiento de La Coruña, Casa de las Ciencias.

BONNIER, G. & De LAYENS, G. (1993). Claves para la determinación de plantas vasculares. Omega, Barcelona.

CABIOC'H, J., J. FLOC'H, A. TOQUIN, C.F. Le, Ch.-F. BOUDURESQUE, A. MEINESZ & M. VERLAQUE (2006). Guía de las algas del Atlántico y del Mediterráneo. Omega, Madrid.

CASTROVIEJO, S. et al (2001). Claves de Flora Ibérica, vol. I . Real Jardín Botánico, Madrid.

EGEA FERNANDEZ, J.Mª & P. TORRENTE PAÑOS (1997). Manual de Teoría y Prácticas de Botánica. DM Librero Editor.

GERHARDT, E., J. VILA & X. LLIMONA (2000). Hongos de España y de Europa. Omega, Barcelona.

GARCÍA, X.R. (2008). Guía das plantas de Galicia. Xerais.

JAHNS, H.M. & A.K. MASSELINK (1982). Guía de campo de los helechos, musgos y líquenes de Europa. Omega, Barcelona.

MANOBENS, R. Mª (1988). Botánica, instruccions per als recol-lectors de plantes: l'herbari. Preparació i documentació. Generalitat de Catalunya.

MAYOR, M. & T.E. DÍAZ (2003). La flora Asturiana. Ayala, Oviedo.

NIÑO RICOI, H. (2008). Guía dos fentos de Galicia. Baía Edicións.

PÉREZ VALCÁRCEL, C., LÓPEZ PRADO, Mª & LÓPEZ DE SILANES VÁZQUEZ, Mª (2003). Guía dos liques de Galicia. Baía Edicións.

SALVO TIERRA, E. (1990). Guía de helechos de la Península Ibérica y Baleares. Pirámide, Madrid.

WIRTH, V., R. DÜLL, X. LLIMONA, R.-M. ROS & O. WERNER (2004). Guía de campo de los líquenes, musgos y hepáticas. Omega

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus
Botánica sistemática: Criptogamia/610G02024
Botánica sistemática: Fanerogamia/610G02025
Xeobotánica: Xeografía botánica/610G02026

Other comments
<p>É altamente recomendable superar esta materia para poder cursar calquera das que continúan o temario.</p>


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.