Identifying Data 2015/16
Subject (*) ANATOMÍA II Code 651G01002
Study programme
Grao en Fisioterapia
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 2nd four-month period
 First FB 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Medicina
Coordinador
Fuentes Boquete, Isaac Manuel
Toro Santos, Francisco Javier de
 E-mail
i.fuentes@udc.es
javier.toro@udc.es
Lecturers
Arufe Gonda, María del Carmen
Díaz Prado, Silvia María
Fernandez Fernandez, Esther Del Carmen
Fuentes Boquete, Isaac Manuel
Toro Santos, Francisco Javier de
 E-mail
maria.arufe@udc.es
s.diaz1@udc.es
esther.fernandez1@udc.es
i.fuentes@udc.es
javier.toro@udc.es
Web
General description Estudo da anatomía dos membros superiores e inferiores, do sistema cardiorespiratorio e da esplacnoloxía.

Study programme competencies
Code Study programme competences
B2 Ciencias clínicas.
B11 Manter actualizados os coñecementos, habilidades e actitudes.
B15 Manter unha actitude de aprendizaxe e mellora.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Dominar a terminoloxía anatómica, de modo que o alumnado coñeza a nomenclatura actualizada das estruturas anatómicas e adquira a capacidade de descricición destas estruturas empregando términos de orientación espacial. B2
B11
B15
 C1
C7
C8
Desenvolver a capacidade de observación. B2
B15
 C6
Coñecer a morfoloxía general do corpo humano, a localización, a forma e a estructura dos deus órganos, sistemas e aparatos, e as súas interrelaciones topográficas. B2
B15
 C6
Coñecer a morfoloxía, a localización e as interrelaciones topográficas das estruturas anatómicas que constitúen, en particular, o aparato locomotor de membro superior e membro inferior, o sistema cardiocirculatorio e o aparato respiratorio. B2
B15
 C6
Identificar a forma e as relacións das diferentes estruturas anatómicas mediante o uso de esquemas, debuxos, fotografias, cortes multidireccionais, reconstruccións planimétricas e modelos tridimensionais (maquetas). B2
B15
 C6
Comprender a función dos órganos e sistemas a través da posición, forma e estructura básica. B2
B11
B15
 C6
Utilizar os coñecementos anatómicos no plantexamento e análise de problemas clínicos pertinentes. B2
B11
B15
 C6
Alcanzar o nivel suficiente de coñecementos anatómicos para comprender outras áreas da titulación relacionadas ou para realizar cursos de especializacion en diversos campos da Fisioterapia. B2
B11
B15
 C6

Contents
Topic Sub-topic
IV.- Aparato locomotor. Membro superior. Membro inferior.
CONTIDOS:
1.- Anatomía funcional do membro superior. Ósos. Articulacións. Músculos.
2.- Vascularización e inervación do membro superior.
3.- Anatomía de superficie do membro superior.
4.- Anatomía funcional do membro inferior. Ósos. Articulacións. Músculos.
5.- Vascularización e inervación do membro inferior.
6.- Anatomía de superficie do membro inferior.

ACTIVIDADES PRÁCTICAS:
1.- Estudiar o esqueleto de membro superior e membro inferior en maquetas e ósos.
2.- Identificar en maquetas articulacións do membro superior e do membro inferior.
3.- Identificar en maquetas músculos do membro superior e do membro inferior.
4.- Estudiar en maquetas a vascularización e inervación do membro superior e do membro inferior.
5.- Anatomía de superficie do membro superior e do membro inferior.
V. Sistema cardiocirculatorio. CONTIDOS:
1.- Corazón. Morfoloxía externa. Relacións. Vasos e nervios do corazón.
2.- Corazón. Morfoloxía interna. Cavidades cardíacas.
3.- Sistema da arteria pulmonar. Sistema da arteria aorta.
4..- Venas pulmonares. Sistemas da vena cava superior e da vena cava inferior. Sistema linfático.

ACTIVIDADES PRÁCTICAS:
1.- Estudiar en maquetas a morfoloxía do corazón.
2.- Estudio en maquetas dos principais vasos sanguíneos.
VI.- Estesioloxía. CONTIDOS:
1.- Sentido da visión. Anexos do globo ocular. Estrutura do globo ocular.
2.- Sentido da audición. Oído externo. Oído medio. Oído interno.
3.- Sentidos do olfato, do gusto e do tacto.

ACTIVIDADES PRÁCTICAS:
1.- Identificar en maquetas as estruturas anatómicas do globo ocular.
2.- Identificar en maquetas as estruturas anatómicas do oído externo, medio e interno.
VII.- Esplacnoloxía. CONTIDOS:
1.- Sistema Dixestivo. Cavidade bucal, dentes, lingua e glándulas salivais. Farinxe e esófago. Glándulas tiroide e paratiroides. Timo. Estómago. Páncreas. Bazo. Fígado e vías biliares. Intestino delgado e groso. Recto e ano. Peritoneo. Vascularización e inervación.
2.- Aparato Respiratorio. Cavidades nasais. Larinxe, tráquea e bronquios. Pulmóns, pleuras e mediastino. Vascularización e inervación. Mecánica respiratoria.
3.- Aparato Xénito-Urinario. Aparato urinario: ril, uréter, vexiga urinaria. Uretra. Glándula suprarrenal. Aparato xenital masculino: órganos xenitais internos e externos. Aparato xenital feminino: órganos xenitais internos e externos.

ACTIVIDADES PRÁCTICAS:
1.- Identificar en maquetas os compoñentes do aparato dixestivo.
2.- Identificar en maquetas os componentes do aparato respiratorio.
3.- Estudiar en maquetas os componentes dos aparatos xenitais masculino e feminino.
4.- Estudiar en maquetas a estrutura do ril e da nefrona.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech 14 28 42
Laboratory practice 16 32 48
Student portfolio 0 26 26
Supervised projects 0 14 14
Oral presentation 6 8 14
Mixed objective/subjective test 4 0 4
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Clase teórica participativa, favorecendo o intercambio de opinións, o debate e a resposta das preguntas formuladas polo alumnado.
Laboratory practice Clases prácticas que complementan os contidos desenvolvidos nas clases teóricas. Empréganse as coleccións de maquetas e láminas do corpo humano e a osteoteca do Laboratorio de Anatomía Humana. Ademáis, mediante a palpación de estruturas, abórdase o estudio da anatomía de superficie. Nas prácticas de laboratorio foméntase a participación do alumnado, favorecendo o intercambio de opinións, o debate e a resolución de problemas. A docencia se imparte a un grupo reducido de alumnos, o que permite a atención personalizada para aclarar dúbidas.
Student portfolio Consiste en exercicios que o alumnado debe realizar (completar debuxos esquemáticos de estruturas anatómicas; identificar detalles anatómicos nos debuxos esquemáticos; recoñecer mediante anatomía de superficie determiandas estruturas anatómicas, etc.) recollidos nos CADERNOS DE TRABALLO DE ANATOMÍA HUMANA, elaborados polo profesorado da Área de Anatomía e Embrioloxía Humana, e ós que o alumnado ten acceso a través da plataforma virtual da universidade.
Supervised projects Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos/das estudantes, baixo a tutela do profesorado e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos/polas estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Oral presentation Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Mixed objective/subjective test Proba mixta.- Inclúe.

1.- PROBA DE ENSAIO.- Exame escrito constituido por 10 preguntas, cada unha delas cun enunciado que require unha resposta breve, en xeral dunha extensión non maior que media páxina. Esta proba permite determinar o grao de coñecemento sobre un aspecto concreto da materia e, en particular, valorar a capacidade de redacción e síntese do alumnado.

2..- PROBA OBXECTIVA.- Inclúe:

- Preguntas de resposta múltiple.- Exame escrito tipo test que consta de 20 preguntas, cada una delas cun enunciado e catro posibles respostas das que só unha é verdadeira.

- Preguntas de resposta breve.- Exame escrito contituido por preguntas que requiren como resposta unha palabra ou frase específica.

- Proba de completar.- Exame escrito, no que cada pregunta consiste nun enunciado acompañado dun debuxo esquemático dunha estrutura anatómica. O enunciado esixe completar o debuxo esquemático mediante palabras e liñas.

3.- PROBA ORAL.- Este exame está dirixido só a persoas con discapacidades que dificulten a realización de exames escritos. Substitúe, por tanto, á Proba de ensaio e á Proba obxectiva. Consiste en preguntas cortas que o alumnado debe responder de forma oral con certa amplitude.

Personalized attention
Methodologies
Laboratory practice
Description
A atención personalizada consiste básicamente no control da aprendizaxe de cada alumno polo profesor-titor. A través da tutoría presencial e/ou da tutoría virtual (a través do correo electrónico), o profesor-titor aborda a resolución de dúbidas e a orientación ó estudio, así como o seguimento e a supervisión na realización de traballos.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Student portfolio Consiste en exercicios que o alumnado debe realizar (completar debuxos esquemáticos de estruturas anatómicas; identificar detalles anatómicos nos debuxos esquemáticos; recoñecer mediante anatomía de superficie determiandas estruturas anatómicas, etc.) recollidos nos CADERNOS DE TRABALLO DE ANATOMÍA HUMANA, elaborados polo profesorado da Área de Anatomía e Embrioloxía Humana, e ós que o alumnado ten acceso a través da plataforma virtual da universidade. 10
Mixed objective/subjective test Proba mixta.- Inclúe.

1.- PROBA DE ENSAIO.- Exame escrito constituido por 10 preguntas, cada unha delas cun enunciado que require unha resposta breve, en xeral dunha extensión non maior que media páxina. Esta proba permite determinar o grao de coñecemento sobre un aspecto concreto da materia e, en particular, valorar a capacidade de redacción e síntese do alumnado.

2..- PROBA OBXECTIVA.- Inclúe:

- Preguntas de resposta múltiple.- Exame escrito tipo test que consta de 20 preguntas, cada una delas cun enunciado e catro posibles respostas das que só unha é verdadeira.

- Preguntas de resposta breve.- Exame escrito contituido por preguntas que requiren como resposta unha palabra ou frase específica.

- Proba de completar.- Exame escrito, no que cada pregunta consiste nun enunciado acompañado dun debuxo esquemático dunha estrutura anatómica. O enunciado esixe completar o debuxo esquemático mediante palabras e liñas.

3.- PROBA ORAL.- Este exame está dirixido só a persoas con discapacidades que dificulten a realización de exames escritos. Substitúe, por tanto, á Proba de ensaio e á Proba obxectiva. Consiste en preguntas cortas que o alumnado debe responder de forma oral con certa amplitude.
 70
Supervised projects Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
 10
Oral presentation Exposición y defensa do traballo tutelado. 10
 
Assessment comments

Os créditos da materia Anatomía Humana II, de 6 ECTS, distribúense tal como segue:

- Aparato locomotor dos membros superiores e inferiores: 4 ECTS
- Sistema cardiocirculatorio, estesioloxía e esplacnoloxía: 2 ECTS.

En caso de que a materia sexa impartida por máis de 1 docente, a nota
final será a media entre as notas acadadas en cada parte evaluada. 

En
caso de ter una nota media final con 5 ou más de 5, e una parte
suspensa, ésta, deberá alcanzar un mínimo de 3 puntos sobre 10 (30 % de
coñecemento) para poder aprobar.

Sources of information
Basic Moore KL, Dalley AF (2002). Anatomía con orientación clínica. Madrid, Editorial Médica Panamericana
Netter FH (2007). Atlas de Anatomía Humana. Madrid, Elsevier
Drake RL, Wayne V, Mitchell AWM (2005). GRAY. Anatomía para estudiantes. Madrid, Elsevier
Schünke M, Schulte E, Schumacher U, Voll M, Wesker K (2005). PROMETHEUS. Texto y atlas de anatomía. Madrid, Editorial Médica Panamericana
Putz R, Pabst R (2001). SOBOTTA. Atlas de Anatomía Humana. Madrid, Editorial Médica Panamericana

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.