Identifying Data 2015/16
Subject (*) Didáctica da matemática para profesorado de educación secundaria Code 652602223
Study programme
2 Mestrado Universitario en Profesorado de Educación Secundaria: Tecnoloxía
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree Yearly
First Obligatoria 4
Language
Spanish
Galician
English
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Pedagoxía e Didáctica
Coordinador
Naya Riveiro, Maria Cristina
E-mail
cristina.naya@udc.es
Lecturers
Naya Riveiro, Maria Cristina
E-mail
cristina.naya@udc.es
Web
General description Iniciar a formación do estudante das distintas titulacións para optar a ser profesor de secundaria para tecnoloxía mediante a Didáctica da Matemática.
Coñecer e reflexionar sobre os contidos máis relevantes das Matemáticas, obxecto de ensinanza nos distintos niveis da Educación Secundaria.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A16 (CE-E2)Coñecer os contidos que se cursan nos respectivos ensinos.
A18 (CE-E4)Coñecer contextos e situacións en que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares
A20 (CE-E6)Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo.
A21 (CE-E7)Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos.
A25 (CE-E11)Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer os elementos esenciais da Didáctica das Matemáticas que permitirá construír un conxunto de coñecementos relacionados coa natureza das matemáticas escolares, coa finalidade de conseguir unha visión global dos elementos da Educación Matemática e do papel que o docente terá que desenvolver no futuro. AJ16
AJ18
AJ25
CC1
CC2
CC3
CC4
CC5
CC6
CC7
CC8
Coñecer e analizar as variables que inflúen e determinan todo o proceso da ensinanza. AJ16
AJ18
AJ20
AJ21
AJ25
CC1
CC2
CC3
CC4
CC5
CC6
CC7
CC8
Proporcionar os coñecementos necesarios para que o futuro docente realice propostas didácticas acordes coas tendencias actuais na ensinanza das Matemáticas. AJ16
AJ18
AJ20
AJ21
AJ25
CC1
CC2
CC3
CC4
CC5
CC6
CC7
CC8

Contents
Topic Sub-topic
Análise curricular da área. ¿Que son as matemáticas?
O currículum de matemáticas de Secundaria.
Competencia matemática.
Deseño de unidades didácticas en matemáticas.
Traballar na aula de matemáticas. A metodoloxía da aula.
Dificultades, obstáculos e erros na aprendizaxe das matemáticas.
A avaliación en Matemáticas.
Traballo por proxectos.
Materiais e recursos educativos.
Estándares clásicos de Matemáticas. Da Aritmética a Álxebra.
Estatística e Probabilidade.
Xeometría.
Análise.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
ICT practicals A16 A18 A20 A21 A25 C1 C3 C6 C8 0 7.5 7.5
Guest lecture / keynote speech A16 A18 A20 A21 A25 C4 C5 C6 C7 C8 14 7 21
Supervised projects A16 A18 A20 A21 A25 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 1 9 10
Mixed objective/subjective test A16 A18 A20 A21 A25 C1 C6 C8 3 21 24
Laboratory practice A16 A18 A20 A21 A25 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 14 7 21
Oral presentation A16 A18 A20 A21 A25 C1 0.5 2 2.5
Workbook A16 A18 A20 A21 A25 C2 C6 C7 C8 0 10 10
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
ICT practicals Presentación e traballo sobre diferentes ferramentas das novas tecnoloxía, baseadas en internet, na pizarra dixital, etc. Os estudantes deberán familiarizarse con estes recursos, e pode que algúns dos traballos a realizar sexan baseados nalgunhas destas ferramentas.
Guest lecture / keynote speech Exposición dos distintos contidos da materia por parte do profesor, buscando presentar a información, motivar o estudo e o traballo e a participación do alumnado.
Supervised projects Propoñeranse varios traballos relacionados con algún ou algúns dos temas ou contidos da materia. Serán realizados en equipo ou de forma individual.
Mixed objective/subjective test Proba escrita (exame) onde combinaranse preguntas abertas e pechadas. En principio referirase o exame final da materia, aínda que pode haber outras probas ó longo do curso.
Laboratory practice Traballo na aula, en grupos reducidos ou de forma individual sobre aspectos concretos dos diferentes contidos, seguindo guións máis ou menos abertos, e coa axuda de materiais.
Oral presentation Exposición na aula dos diferentes traballos realizados.
Workbook Material escrito bibliográfico que se lle propón ós estudantes para coñecer diferentes cuestións do temario.

Personalized attention
Methodologies
Laboratory practice
ICT practicals
Supervised projects
Mixed objective/subjective test
Oral presentation
Description
A atención personalizada descríbese en torno a estas metodoloxías como momentos de traballo presencial co profesor polo que se pide unha participación obrigatoria do alumnado.
A forma e o momento no que se desenvolve indicarase en relación a cada actividade ó longo do curso mediante o plan de traballo da materia.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Laboratory practice A16 A18 A20 A21 A25 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Terase en conta a participación, o interese mostrado, a realización razoada das tarefas, ...
10
ICT practicals A16 A18 A20 A21 A25 C1 C3 C6 C8 Valorarase o material realizado polos estudantes, a destreza e a orixinalidade na súa realización, a pertinencia e o interese dos contidos. 30
Supervised projects A16 A18 A20 A21 A25 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Valorarase o grado de consecución de cada un dos traballos propostos que deben cumprir as directrices expostas de cada un deles.

Os contidos incluidos deben estar apropiadamente referenciados ao longo do traballo e no apartado de referencias usando as normas APA 6ª Edición. O texto literal debe declararse usando ditas normas. No parafraseado debe figurar as fontes orixinais das ideas que se reelaboran. A presencia de fontes científicas no traballo é un signo de credibilidade que é un requisito imprescindible para demostrar a excelencia académica.
Recoméndase consultar:
www.suagm.edu/umet/biblioteca/pdf/GuiaRevMarzo2012APA6taEd.pdf
Débese evitar o plaxio.
As citas e as referencias a calquera texto debe declararse, o uso literal do texto ou ideas doutros autores parafraseadas sen declarar a fonte supon o suspenso do traballo en aplicación do artigo 14.4 da normativa académica de avaliacións, cualificacións e reclamación, aprobada polo Consello de Goberno do 19 de decembro de 2013 na que se indica que "na realización de traballos, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través de internet, sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso na actividade".

20
Mixed objective/subjective test A16 A18 A20 A21 A25 C1 C6 C8 Exame: valorarase a argumentación e o rigor da resposta en cada unha das probas realizadas.
30
Oral presentation A16 A18 A20 A21 A25 C1 Valorarase a claridade e a habilidade para presentar a información, a comunicación de resultados e as conclusións. 10
 
Assessment comments

Os porcentaxes da avaliación son orientativos, poden modificarse ó longo do curso escolar dependendo do grupo-aula.

É obrigatoria a asistencia do alumno ao 80%  das sesións de aula, posto que a avaliación é continua.

A cualificación final na 1ª oportunidade será a media ponderada das cualificacións dos traballos e da proba escrita, debendo acadar na proba escrita un mínimo de 5 puntos sobre 10 para facer media, senon a cualificación final será de SUSPENSO. O alumno ou alumna que non acade a porcentaxe do 80% de asistencia, a súa cualificación na 1ª oportunidade será de NON PRESENTADO.

Na 2º oportunidade realizarase únicamente a proba mixta final na data fixada para o exame no calendario oficial. Esta proba ponderará o 100% da cualifiación para o alumnado que non acadase o 80% da asistencia, mentres que para o resto do estudantado ponderará a porcentaxe fixada na avaliación (30%). É dicir, as cualificacións dos traballos tutelados, das prácticas e da presentación oral acadadas na 1ª oportunidade manteranse nesta 2ª oportunidade.


Sources of information
Basic

Libros sobre Didáctica de la Matemática:

ALCALÁ, M. (2002) “La construcción del lenguaje matemático”. Ed. Graó. Barcelona.

ALSINA, C. - BURGUÉS, C. - FORTUNY, J.M. - GIMÉNEZ, J. - TORRA, M. (1996) “Enseñar matemáticas”. Ed. Graó. Barcelona.

ARTIGUE, M. – DOUADY, R. – MORENO, L. – GÓMEZ, P. (1995) “Ingeniería didáctica en educación matemática. Un esquema para la investigación y la innovación en la enseñanza y el aprendizaje de las matemáticas”. Ed. Iberoamérica, México.

CHEVALARD, Y. - BOSCH, M. - GASCÓN, J. (1997) “Estudiar matemáticas. El eslabón perdido entre enseñanza y aprendizaje”. Ed. ICE – HORSORI. Barcelona.

CABANNE, N. (2008) “Didáctica de la Matemática. ¿Cómo aprender? ¿Cómo enseñar?”. Ed. Bonum. Buenos Aires.

CAÑADAS, M.C. - GUTIÉRREZ, J. – MOLINA, M. – RICO, L. – SEGOVIA, I. (Eds.)  (2013) “Investigación en Didáctica de la Matemática”. Homenaje a Encarnación Castro. Granada.

GIMÉNEZ RODRÍGUEZ, J. (1997) “Evaluación en Matemáticas. Una integración de perspectivas”. Síntesis. Madrid.

GODINO, J. D. (Coord.) (2004) “Didáctica de las Matemáticas para maestros”. Proyecto Edumat-Maestros, 108-111.

HAGGARTY, L. (Ed.) (2002) “Teaching Mathematics in Secondary Schools”. The Open University, London and New York.

LLINARES - SÁNCHEZ (Eds). (1990) “Teoría y Práctica de la Educación Matemática”. Alfar. Sevilla.

LUENGO, M. A. (2001) “Formación didáctica para profesores de Matemáticas”. Ed. CCS, Madrid.

OLIVERAS, Mª. L. (1995) “Etnomatemáticas. Formación de profesores e innovación curricular”.Granada. Comares.

ROMBERG (1991) “Características problemáticas del currículo escolar matemático”. Revista de Educación, 294; 323-406.

SÁNCHEZ, J. C. Y FERNÁNDEZ, J. A. (2010) “La enseñanza de la Matemática”. Ed. CCS, Madrid.

Libros de Didáctica de la Matemática en la Educación Secundaria:

GONZALEZ GALLEGO, I. (Coord.) (2010) “El nuevo profesor de secundaria. La formación inicial docente en el marco del Espacio Europeo de Educación Superior”. Ed. Graó. Barcelona.

GOÑI, J. M. (Coord.) (2011) “Complementos de formación disciplinar”. Ed. Graó. Barcelona.

GOÑI, J. M. (Coord.) (2011) “Didáctica de las Matemáticas”. Ed. Graó. Barcelona.

GOÑI, J. M. (Coord.) (2011) “Matemáticas. Investigación, innovación y buenas prácticas”. Ed. Graó. Barcelona.

MORENO CARRETERO, Mª.F.(1998) “Didáctica de la Matemática en la Educación Secundaria. Manual para la formación inicial del profesorado de Secundaria”. Ed. Univ. de Almería. Almería.

N.C.T.M. (1993) “Estándares curriculares y de evaluación para la educación matemática. Addenda Series”. S.A.E.M. Thales. Sevilla.

RICO, L. (Ed.) (1997) "Bases teóricas del currículo de Matemáticas en Educación Secundaria". Síntesis. Madrid

RICO, L. (Coord.) (1997) “La Educación matemática en la Enseñanza Secundaria” Cuadernos de Formación del Profesorado. Educación Secundaria. ICE Universidad de Barcelona. Ed. Horsori. Bilbao.

Bibliografía complementaria:

ALDA, F.L. - HERNÁNDEZ, M.D. (1998) “Resolución de problemas”. Cuadernos de Pedagogía, 265.

ALSINA, C. (1995) "Matemáticas de la Forma. Bachillerato. Materiales didácticos". M.E.C. Madrid.

ALSINA, C. - FORTUNY, J.M. (1994) "La matemática del consumidor". Institut Català del Consum. Barcelona.

ALSINA, - C. BURGUÉS, C- FORTUNY, J.M. – GIMÉNEZ, J. – TORRA, M. (1996) "Enseñar matemáticas". Graó. Barcelona.

ALSINA, C. - FORTUNY, J.M. - PÉREZ, R. (1997) "¿Por qué Geometría? Propuestas didácticas para la E.S.O.". Síntesis. Madrid.

ALVAREZ, A. (1995) “Uso de la calculadora en el aula (carpeta de trabajo). Materiales 12-16 para Educación Secundaria”. Ed. Narcea - M.E.C. Madrid.

ALVAREZ, A. (1996) “Actividades matemáticas con materiales didácticos. Carpeta E.S.O.”  Ed. Narcea - M.E.C. Madrid.

ANTÓN BOZAL, J.L. Y OTROS (1994) “Taller de matemáticas. Carpeta E.S.O”. Ed. Narcea - M.E.C. Madrid.

ARIAS CORREA, A. - RIAL FERNÁNDEZ, Mª D.(1996), "Traballar por proxectos nas aulas de infantil e primaria" (Xerais: Vigo).

ARRIERO, Carmen - GARCÍA, Isabel (2000) "Descubrir la geometría del entorno con Cabri. Carpeta E.S.O.". Ed. Narcea - M.E.C. Madrid.

AZCÁRATE, P. (1996) “Proyecto docente. Didáctica de la matemática”. Universidad de Cádiz.

AZCÁRATE, C. - CASADEVALL, M. - CASELLAS, E. - BOSCH, D. (1996) " Cálculo diferencial e integral". Síntesis. Madrid.

AZCÁRATE, P. (1997) “¿Qué matemáticas necesitamos para comprender el mundo actual?” Investigación en la Escuela, 32; 77-86.

AZCÁRATE GODED, P. - SERRADÓ BAYÉS, A. (2003) Seminario de Didáctica de las Matemáticas en Educación Secundaria.

BAENA, J. - CORIAT, M. - MARIN, A. - MARTÍNEZ, P.S. (1996) "La Esfera". Síntesis. Madrid

BATANERO, M.C. - DÍAZ GODINO, J. - NAVARRO-PELAYO, V. (1994) "Razonamiento combinatorio". Síntesis. Madrid.

BISHOP, Alan J. (1999) “Enculturación matemática. La educación matemática desde una perspectiva cultural”. Ed. Paidós. Barcelona.

BOLT, B. (1992) "Matemáquinas. La matemática que hay en la tecnología". Ed. Labor, Barcelona.

CABALLERO, S. - GARCÍA, F.J. (1995) "Matemáticas. Guía de uso de los materiales del 2º ciclo de la E.S.O.". M.E.C. Madrid.

CALLEJO, M.L. - PAZ, M.L. - VIDAL, M.D. (1994) “La función de las funciones. Carpeta E.S.O.” Ed. Narcea - M.E.C. Madrid.

COLE, K.C. (1999) “El universo y la taza de té. Las matemáticas de la verdad y la belleza”. Edic. B. Barcelona.

CORBALÁN, F. (1994) “Juegos matemáticos para Secundaria y Bachillerato”. Ed. Síntesis. Madrid.

CORBALÁN, F. (1995) “La matemática aplicada a la vida cotidiana”. Ed. Graó. Barcelona.

CORBALÁN, F. (2008) “Las matemáticas de los no matemáticos”. Ed. Graó. Barcelona.

CORBERÁN, R. y otros (1994) “Diseño y evaluación de una propuesta curricular de aprendizaje de la geometría en Enseñanza Secundaria basada en el modelo de razonamiento de Van Hiele”. Ed. M.E.C./C.I.D.E. Madrid.

CRUZ, M.C. de la - GONZÁLEZ, C. - LLORENTE, J. (1983)  “Actividades sobre azar y probabilidad. Carpeta E.S.O.”. Ed. Narcea - M.E.C. Madrid.

DAVIS, P.J. - HERSH, R. (1989) " Experiencia matemática". Labor. Madrid.

DAVIS, P.J. - HERSH, R. (1989) "El sueño de Descartes: El mundo según las matemáticas". Labor/M.E.C. Madrid.

ESTEBAN PIÑEIRO, M. - IBAÑES JALÓN, M. - ORTEGA DEL RINCÓN, T. (1998) “Trigonometría”. Síntesis. Madrid.

FERNÁNDEZ, I. – REYES, Mª E. (2003) “Geometría con el hexágono y el octógono”. Proyecto Sur de Ediciones, S. L.

FERNANDO, F. - VENTURA, M. (1993) "La organización del curriculum por proyectos de trabajo". Graó.

FIGUEIRAS, L. - MOLERO, M. - SALVADOR, A. - ZUASTI, N. (1998) “Género y matemáticas”. Síntesis. Madrid.

GAIRÍN SALLÁN, J. M. – SANCHO ROCHER, J. (2002) “Números  y algoritmos”. Síntesis. Madrid.

GALLEGO LÁZARO, C.(Coord.) (2005) “Repensar el aprendizaje de las matemáticas”. Ed. Graó. Barcelona.

GARCÍA, A. - MARTÍNEZ, A. - MIÑANO, R. (1995) "Nuevas tecnologías y enseñanza de las matemáticas". Síntesis. Madrid.

GHEVERGHESE JOSEPH, G. (1996) " La cresta del pavo real: Las matemáticas y sus raíces no europeas". Pirámide. Madrid.

GIMÉNEZ, J. SANTOS, L., DA PONTE, P. (Coord.) (2004) “La actividad matemática en el aula”. Ed. Graó. Barcelona.

GÓMEZ, Joan (2002) "De la enseñanza al aprendizaje de las matemáticas". Ed. Paidós. Barcelona.

GOÑI, J.M. (Coord.) “El currículum de matemáticas en los inicios del siglo XXI” (2000). Ed. Graó. Barcelona.

GORGORIÓ, Núria y otros (2000) "Matemáticas y educación. Retos y cambios desde una perspectiva internacional". Ed. Graó. Barcelona.

JAIME, A. - GUTIÉRREZ, A. (1996) " El Grupo de las Isometrías del Plano". Síntesis. Madrid

KILPATRICK, J. - RICO, L. - SIERRA, M. (1994) "Educación matemática e investigación". Síntesis. Madrid

KLINE, M. (1985) “Matemáticas. La pérdida de la certidumbre”. Ed. Siglo XXI. Madrid.

LABRAÑA, A. - PLATA, A. - PEÑA, C. - CRESPO, E. - SEGURA, R. (1995) " Álgebra lineal. Resolución de sistemas lineales". Ed. Síntesis. Madrid.

LACASTA, E. - PASCUAL, J.R. (1998) " Las funciones en los gráficos cartesianos". Síntesis. Madrid

LAKATOS, I. (1986) “Pruebas y refutaciones”. Alianza. Madrid.

LOZANO, X. - LABRAÑA, A. (1993) " Didáctica da Estadística e da Probabilidade". Tórculo. Santiago.

MARTÍN, M.A. - MORÁN, M. - REYES, M. (1995) " Iniciación al caos". Síntesis. Madrid

MASON, J. - BURTON. L. - STACEY, K. (1988) "Pensar matemáticamente”. Labor / MEC. Barcelona.

OLIVERAS, Mª. L. (1995) “Etnomatemáticas. Formación de profesores e innovación curricular”, Granada. Comares.

PÉREZ ECHEVARRÍA, M.P. (1987) “Los problemas matemáticos”. Cuadernos de Pedagogía, 144.

PÉREZ GÓMEZ, A. (1998) “La cultura escolar en la Sociedad neoliberal”. Editorial Morata. Madrid.

POLYA, G. (1965) “Cómo plantear y resolver problemas” Ed. Trillas. México (pp. 18-19, 25-48) (título original “How to solve it”, Princenton, 1945).

PUIG, l. (2008) “Sentido y elaboración del componente de competencias de los modelos teóricos locales en la investigación de enseñanza y aprendizaje de contenidos matemáticos específicos”. PNA, 2(3), 87-107.

REY PASTOR, J.; BABINI, J. (1984) “Historia de la matemática” Ed. Gedisa. Vol. 1. Barcelona.

RIO SÁNCHEZ, J. del (1994) " Lugares geométricos. Cónicas". Síntesis. Madrid

ROSICH, N. - NÚÑEZ ESPALLARGAS, J.M. - FERNÁNDEZ DEL CAMPO, J.E. (1996) "Matemáticas y deficiencia sensorial". Síntesis. Madrid.

SANTOS GUERRA, M. (1993) “Hacer visible lo cotidiano” Editorial Akal. Madrid.

SANZ LERMA, I (1990) “Comunicación, lenguaje y Matemáticas” En LLINARES - SÁNCHEZ (1990) Teoría y Práctica de la Educación Matemática.

SHELL CENTRE FOR MATHEMATICAL EDUCATION (1990) "El lenguaje de funciones y gráficas". M.E.C./Univ. País Vasco. Bilbao.

SKOVSMOSE, Ole (1999) “Hacia una filosofía de la Educación Matemática Crítica”. Ed. una empresa docente. Bogotá.

SOLÉ, I. (1993) “Disponibilidad para el aprendizaje y sentido del aprendizaje” en COLL y OTROS (1993) “El constructivismo en el aula” Editorial Grao, Barcelona.

STACEY, K. - GROVES, S. (1999) "Resolver problemas: Estrategias". Ed. Narcea. Madrid.

TANN, C.S.(1990) "Diseño y desarrollo de unidades didácticas en la escuela primaria". Morata. Cuadernos de Pedagogía, nº 243, enero, 1996.

TORRES, J. (1991) “El curriculum oculto” Editorial Morata. Madrid.

VV.AA. (2001) "Fotografiando las matemáticas". Ed. Carroggio. Barcelona

Revistas:

-          Arithmetic Teacher

-          The Computing Teacher

-          Cuadernos de Pedagogía

-          Educational Studies in Mathematics

-          Enseñanza de las Ciencias

-          Epsilon

-          For the Learning of Mathematics

-          Journal for Research in Mathematics Education

-          Mathematics Teacher

-          Mathematics Teaching

-          Recherches en Didactique des Mathématiques

-          Suma

-          Uno

-          Zentralblatt für Didaktik der Mathematik

 

Direcciones de Internet:

www.agapema.org

       AGAPEMA (Asociación Galega de Profesorado de Educación Matemática)

www.zentralblatt-math.org/matheduc  

MATHDI (Zentralblat für Didaktik der Mathematik). Base de datos sobre publicaciones en didáctica de la Matemática.

www.fespm.es 

FESPM (Federación Española de Sociedades de Profesores de Matemáticas)

www.rsme.es 

RSME (Real Sociedad Matemática Española)

www.recursosmatematicos.com/redemat.html 

Recopilación elaborada por Flavio Piñeiro, relación de enlaces a recursos didácticos disponibles en Internet.

www.seiem.es 

       SEIEM (Sociedad Española de Investigación en Educación Matemática)

www.divulgamat.net

       Centro virtual de divulgación de las Matemáticas.

www.epsilones.com 

es.wikipedia.org

www.edu.xunta.es/portal/contenido?comando=ContenidoDinamicoComando&accion=verRecurso&rID=03225ac2-45321603-002666bf-768278de&trID=6feef521-c0a8fd03-006e7a5b-20451b33&lID=gl&pwID=e4763dcf-0a0a2825-006c0962-b0b5ef8f

       Página de la Xunta de Galicia donde podemos encontrar toda la legislación sobre la Educación Secundaria Obligatoria en la comunidad autónoma de Galicia.

www.edu.xunta.es/portal/contenido?comando=ContenidoDinamicoComando&accion=verRecurso&rID=03332109-45321603-002666bf-2be06ec6&trID=6feef521-c0a8fd03-006e7a5b-20451b33&lID=gl&pwID=e4763dcf-0a0a2825-006c0962-b0b5ef8f

            Página de la Xunta de Galicia donde podemos encontrar toda la legislación sobre la Educación Secundaria Postobligatoria (Bachillerato) en la comunidad autónoma de Galicia.

www.educacion.es/educacion/que-estudiar/educacion-secundaria-obligatoria.html 

            Página del Ministerio de Educación donde podemos encontrar toda la legislación sobre la Educación Secundaria Obligatoria del estado español.

www.educacion.es/educacion/que-estudiar/bachillerato.html

            Página del Ministerio de Educación donde podemos encontrar toda la legislación sobre la Educación Secundaria Postobligatoria (Bachillerato) en el estado español.

www.educacion.es/educacion/que-estudiar/formacion-profesional.html

            Página del Ministerio de Educación donde podemos encontrar toda la legislación sobre la Formación Profesional en el estado español

 

Referencias legislativas:

·         La Ley Orgánica para la Mejora de la Calidad Educativa (LOMCE) (Ley Orgánica 8/2013, de 9 de diciembre, para la mejora de la calidad educativa).

·         Proyecto de Real Decreto por el que se establece el currículo básico de la Educación Primaria, de la Educación Secundaria Obligatoria y del Bachillerato http://www.mecd.gob.es/servicios-al-ciudadano-mecd/participacion-publica/curriculo-basico.html

·         Proyecto de Real Decreto por el que se regulan aspectos específicos de la Formación Profesional Básica de las enseñanzas de formación profesional del sistema educativo, se aprueban catorce títulos profesionales básicos y se fijan sus currículos básicos

http://www.mecd.gob.es/servicios-al-ciudadano-mecd/participacion-publica/formacion-profesional-basica.html

·         La Educación Secundaria Obligatoria en la LOE  (Ley Orgánica 3 Mayo de 2006, de Ordenación de la Educación).

·         Real Decreto 1631/2006, de 29 de diciembre  por el que se establecen las enseñanzas mínimas correspondientes a la Educación Secundaria Obligatoria.

·         Orden ECI/2220/2007, de 12 de julio, por la que se establece el currículo y se regula la ordenación de la Educación Secundaria Obligatoria.

·         Real Decreto 242/2009, de 27 de febrero  por el que se establecen convalidaciones entre las enseñanzas profesionales de Música y de Danza y la Educación secundaria obligatoria y el Bachillerato, así como los efectos que sobre la materia de Educación física deben tener la condición de deportista de alto nivel o alto rendimiento y las enseñanzas profesionales de Danza.

·         Orden ECI/1845/2007, de 19 de junio  por la que se establecen los elementos de los documentos básicos de evaluación de la educación básica regulada por la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación, así como los requisitos formales derivados del proceso de evaluación que son precisos para garantizar la movilidad del alumnado.

·         Orden EDU/2395/2009, de 9 de septiembre por la que se regula la promoción de un curso incompleto del sistema educativo definido por la Ley Orgánica 1/1990, de 3 de octubre, de ordenación general del sistema educativo, a otro de la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación.

·          Orden ECD/7/2013, de 9 de enero, por la que se modifica la Orden ECI/2211/2007, de 12 de julio, por la que se establece el currículo y se regula la ordenación de la Educación Primaria, y la Orden ECI/2220/2007, de 12 de julio, por la que se establece el currículo y se regula la ordenación de la Educación Secundaria Obligatoria.

·      Decreto 133/2007, do 5 de xullo, polo que se regulan as ensinanzas da educación secundaria obrigatoria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 13 de xullo de 2007).

·      Orde do 6 de setembro de 2007 pola que se desenvolve a implantación da educación secundaria obrigatoria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 12 de setembro de 2007).

·      Orde do 21 de decembro de 2007 pola que se regula a avaliación na educación secundaria obrigatoria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 7 de xaneiro de 2008).

·      Orde de 30 de xullo de 2007 pola que se regulan os programas de diversificación curricular na educación secundaria obrigatoria (DOG do 21 de agosto de 2007).

·      Real Decreto 1467/2007, de 2 de noviembre  por el que se establece la estructura del bachillerato y se fijan sus enseñanzas mínimas. 

·      Corrección de errores del Real Decreto 1467/2007, de 2 de noviembre  por el que se establece la estructura del bachillerato y se fijan sus enseñanzas mínimas. 

·      Orden ESD/1729/2008, de 11 de junio,  por la que se regula la ordenación y se establece el currículo del bachillerato. 

·      Resolución de 25 de agosto de 2008,  por la que se organiza la oferta de materias optativas en el Bachillerato. 

·      Resolución de 10 de diciembre de 2008,  de la Secretaría de Estado de Educación y Formación, por la que se publica el anexo V de la de 25 de agosto de 2008, por la que se organiza la oferta de materias optativas en el Bachillerato. 

·         Real Decreto 242/2009, de 27 de febrero, por el que se establecen convalidaciones entre las enseñanzas profesionales de Música y de Danza y la Educación secundaria obligatoria y el Bachillerato, así como los efectos que sobre la materia de Educación física deben tener la condición de deportista de alto nivel o alto rendimiento y las enseñanzas profesionales de Danza.     

·         Orden EDU/2395/2009, de 9 de septiembre, por la que se regula la promoción de un curso incompleto del sistema educativo definido por la Ley Orgánica 1/1990, de 3 de octubre, de ordenación general del sistema educativo, a otro de la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación.

·      Decreto 126/2008, do 19 de xuño, polo que se establece a ordenación e o currículo de bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 23 de xuño de 2008).

·      Orde do 29 de maio de 2008 pola que se autoriza a implantación das modalidades de bacharelato en centros públicos da Comunidade Autónoma de Galicia de acordo coa nova ordenación establecida pola Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación (DOG do 4 de xuño de 2008).

·      Orde do 24 de xuño de 2008 pola que se desenvolve a organización e o currículo das ensinanzas de bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 27 de xuño de 2008).

·      Resolución do 11 de setembro de 2008, da Dirección Xeral de Ordenación e Innovación Educativa, pola que se establecen os modelos dos documentos oficiais de avaliación do bacharelato (DOG do 23 de setembro de 2008).

·      Orde do 25 de xuño de 2008 pola que se establece a relación de materias optativas do bacharelato, o seu currículo e se regula a súa oferta (DOG do 27 de xuño de 2008).

·      Orde do 23 de setembro de 2008 pola que se amplía a oferta de materias optativas do bacharelato e se establece o seu currículo (DOG do 29 de setembro de 2008).

Complementary
ALDA, F.L. - HERNÁNDEZ, M.D. (1998) “Resolución de problemas”. Cuadernos de Pedagogía, 265.
ARIAS CORREA, A. - RIAL FERNÁNDEZ, Mª D., 1996, "Traballar por proxectos nas aulas de infantil e primaria" (Xerais: Vigo).
AZCÁRATE, P. (1996) “Proyecto docente. Didáctica de la matemática”. Universidad de Cádiz.
AZCÁRATE, P. (1997) “¿Qué matemáticas necesitamos para comprender el mundo actual?” Investigación en la Escuela, 32; 77-86.
AZCÁRATE GODED, P. - SERRADÓ BAYÉS, A. (2003) Seminario de Didáctica de las Matemáticas en Educación Secundaria.
BANDURA, A. (1977): «Self - efficacy toward a unifiyinf theory of behavioral change», Psychological Review, 84; 191-215.
BISHOP, A. J. (1999) “Enculturación matemática. La educación matemática desde una perspectiva cultutral”, Paidós Barcelona).
BROUSSEAU, G. (1983) “Les Obstacles epistemologiques et les problemes en Matematiques” Revista Recherches en Didactique des Mathématiques, vol. 4, 2; 165 - 180.
CORIAT, M. (1997) “Materiales, recursos y actividades: un panorama” en RICO (1997c) “La Educación matemática en la Enseñanza Secundaria”.
DICKSON, L. BROWN, M. - GIBSON, O. (1984) “Children Learning Mathematics: A Teacher’s Guide to Recent Research”. London: Cassell.
FERNANDO, F. - VENTURA, M., 1993, "La organización del curriculum por proyectos de trabajo". Graó.
FISCHBEIN, E. (1993). “The theory of figural concepts”. Educational Studies in Mathematics, 24: 139-162.
FREIRE, P. (1972) Pedagogy of the Oppressed, Harmondsworth: Penguin.
GODINO, J. D. - BATANERO, C. (1994). “Significado institucional y personal de los objetos matemáticos”. Recherches en Didactiques des Mathématiques, 14, nº 3: 325-355 p. 143.
GONZÁLEZ, P.M. (2004), “La historia de las matemáticas como recurso didáctico e instrumento para enriquecer culturalmente su enseñanza”, Suma 45, pp. 17-28.
GRAÑO, N. - LLONA, A. - SUAU, F. (1997) “El problema de la fotografía” Butlletí de la Societat Catalana de Matemàtiques, vol. 12, 1;. 73-83.
GUZMÁN, M. (1992), “Tendències innovadores en educació matemática”. Butlletí de la Societat Catalana de Matemàtiques, nº 7, 7–33.
JIMÉNEZ. J. (1997) “Diagnosticar y orientar en Educación Secundaria”. Comunicación aportada a las III Jornadas Andaluzas de Orientación.
KLINE, M. (1972) “Mathematical Thought from Ancient to Modern Times”. Oxford University Press, Oxford. (Traducción española a cargo de Mariano Martínez, Juan Tarrés y Alfonso Canal. Alianza Editorial, Madrid, 1992).
MALET, A. y otros (1983): Història de les matemàtiques: cultura y didáctica. Papers de Batxillerat, n.º 3, 7477.
MATEO ANDRÉS, M. (1997) “Diagnosticar y orientar en Educación Secundaria” Terceras Jornadas Andaluzas de Orientación: Diagnosticar en Educación. Granada: FETE-UGT, pag. 381-401.
NOLLA, R. (2001) “Estudis i activitats sobre problemes clau de la Història de la Matemàtica.”
PÉREZ ECHEVARRÍA, M.P. (1987) “Los problemas matemáticos”. Cuadernos de Pedagogía, 144.
PÉREZ GÓMEZ, A. (1998) “La cultura escolar en la Sociedad neoliberal”. Editorial Morata. Madrid.
PIAGET, J. y otros (1978): La Enseñanza de las Matemática modernas. Alianza Universidad, n.º 207, Madrid.
POLYA, G. (1965) “Cómo plantear y resolver problemas” Ed. Trillas. México (pp. 18-19, 25-48) (título original “How to solve it”, Princenton, 1945).
PUIG, L. (1997) “Análisis fenomenológico” en RICO (1997c) “La Educación matemática en la Enseñanza Secundaria”.
SALOMON, G. (1984): “Television is easy and print is tough: the diffrential investment of mental effort in learning as a funtion of perceptions and attributions”, Journal of Educational Psycology, 78, 4; 647-658.
SANZ LERMA, I (1990) “Comunicación, lenguaje y Matemáticas” En LLINARES - SÁNCHEZ (1990) Teoría y Práctica de la Educación Matemática.
SIERRA, M. (1997) “Notas de historia de las Matemáticas para el Curriculo de Secundaria” en RICO (1997c) “La Educación matemática en la Enseñanza Secundaria”.
SKOVSMOSE, OLE (1999) “Hacia una filosofía de la Educación Matemática Crítica”(una empresa docente:Bogotá)
SOCAS, M. (1997) “Dificultades, obstáculos y errores en el aprendizaje de las Matemáticas en la Educación Secundaria” en RICO (1997c) “La Educación matemática en la Enseñanza Secundaria”.
SOLÉ, I. (1993) “Disponibilidad para el aprendizaje y sentido del aprendizaje” en COLL y OTROS (1993) “El constructivismo en el aula” Editorial Grao, Barcelona.
TANN, C.S., 1990, "Diseño y desarrollo de unidades didácticas en la escuela primaria". Morata. Cuadernos de Pedagogía, nº 243, enero, 1996.

Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.