Identifying Data 2015/16
Subject (*) Pedagoxía social Code 652G03006
Study programme
Grao en Educación Social
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 2nd four-month period
 First FB 6
Language
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Pedagoxía e Didáctica
Coordinador
Candedo Gunturiz, Maria Dolores Fatima
 E-mail
dolores.candedo@udc.es
Lecturers
Candedo Gunturiz, Maria Dolores Fatima
 E-mail
dolores.candedo@udc.es
Web
General description Materia de formación básica que pretende desenvolver competencias asociadas ao coñecemento dos
distintos ámbitos de profesionalización da educación social e a comprensión das distintas dimensións
relacionadas coa intervención pedagóxico-social. Pretende achegar elementos para a reflexión, o debate e o cuestionamento crítico dos temas obxecto de estudo e colaborar no desenvolvemento de actitudes favorables ó cambio social e educativo.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Coñecer os campos da educación social e recoñecer novos ámbitos emerxentes.
A2 Comprender os supostos e fundamentos históricos, pedagóxicos, psicolóxicos e sociolóxicos da acción socioeducativa e os seus ámbitos de actuación, valorando as súas implicacións.
A3 Analizar as políticas de benestar social e a lexislación que sustentan os procesos de acción socioeducativa.
A5 Identificar e analizar os factores contextuais que afectan os procesos de intervención socioeducativa.
A14 Identificar e emitir xuízos razoados sobre problemas socioeducativos para mellorar a práctica profesional.
A16 Comprender a traxectoria da Educación Social e a configuración do seu campo e identidade profesional.
A20 Desenvolver unha disposición favorable ao traballo en contornos multiculturais e plurilingüísticos.
B2 Redactar e presentar informes técnicos, memorias, regulamentos ou calquera outro documento básico que contribúa a regular a acción socioeducativa.
B3 Xerar a cultura profesional colaborativa, fomentando o traballo en rede e integrándose en grupos interdisciplinares con iniciativa e responsabilidade.
B5 Capacidade de mostrar actitudes coherentes coas concepcións éticas e deontolóxicas propias da profesión.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer os campos da educación social e recoñecer novos ámbitos emerxentes. A1
Comprender os supostos e fundamentos históricos, pedagóxicos, psicolóxicos e sociolóxicos da acción socioeducativa e os seus ámbitos de actuación, valorando as súas implicacións. A2
Analizar as políticas de benestar social e a lexislación que sustentan os procesos de acción socioeducativa. A3
Identificar e analizar os factores contextuais que afectan os procesos de intervención socioeducativa. A5
Identificar e emitir xuízos razoados sobre problemas socioeducativos para mellorar a práctica profesional. A14
Comprender a traxectoria da Educación Social e a configuración do seu campo e identidade profesional. A16
Desenvolver unha disposición favorable ao traballo en contornos multiculturais e plurilingüísticos. A20
Redactar e presentar informes técnicos, memorias, regulamentos ou calquera outro documento básico que contribúa a regular a acción socioeducativa. B2
Xerar a cultura profesional colaborativa, fomentando o traballo en rede e integrándose en grupos interdisciplinares con iniciativa e responsabilidade. B3
Capacidade de mostrar actitudes coherentes coas concepcións éticas e deontolóxicas propias da profesión. B5
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. C1
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C6
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. C8

Contents
Topic Sub-topic
1. A EDUCACIÓN SOCIAL COMO OBXETO DE ANALISE E INTERVENCIÓN:


1.1. Análise conceptual da Educación.
1.2. A socialización dos individuos: aproximación a súa caracterización e problemática actual.
1.3. A evolución dos discursos e prácticas socioeducativas: perspectiva asistencial versus perspectiva pedagóxico-social.
2. A PEDAGOXIA SOCIAL COMO MARCO CIENTÍFICO, DISCIPLINAR E PROFESIONAL:


 2.1. Análise conceptual e evolución histórica da Pedagoxía Social.
2.2. A Pedagoxía Social e as C.C. Sociáis: a problemática da
interdisciplinariedade.
2.3. Os modelos paradigmáticos da Pedagoxía Social.
2.4. A proxección profesional da Pedagoxía Social.
3. AMBITOS DE INTERVENCIÓN PEDAGÓXICO-SOCIAL

 3.1. Politica social, traballo social e servicios sociales.
3.2. Animación Sociocultural e desenvolvemento comunitario.
3.3. A Pedagoxía do tempo libre e do lecer.
3.4. A Pedagoxía Social na inadaptación e a marxinación social.
3.5. Educación social e institución escolar

4. OS PROCESOS METODOLÓXICOS NA INTERVENCIÓN PEDAGÓXICO-SOCIAL:

 4.1. A metodoloxía na intervención social: aspectos conceptuais e instrumentais.
4.2. O deseño de programas sociáis.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Introductory activities A1 A2 A3 A5 A14 A16 B5 10 0 10
Collaborative learning A3 A14 A20 B2 B3 B5 20 5 25
Directed discussion A2 A3 A5 A14 A16 A20 B3 C1 C6 10 0 10
Workbook A1 A2 A3 A5 A14 A16 B2 0 15 15
Guest lecture / keynote speech A1 A2 A3 A5 A16 A20 C8 10 15 25
Problem solving A5 A14 A20 B3 3 0 3
Long answer / essay questions A1 A2 A3 A14 A16 2 15 17
Simulation A3 A5 A14 A20 B3 B5 5 0 5
Student portfolio A1 A2 A3 A5 A14 A16 A20 B2 B3 C1 C8 10 15 25
 
Personalized attention 15 0 15
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Introductory activities Desenvolvemento dunha actividade de indagación sobre coñecementos previos do alumnado, preferiblemente en pequeno grupo
Collaborative learning Actividades propostas para que o alumnado en pequeno grupo resolva supostos desenvolvendo estratexias de cooperación na aprendizaxe
Directed discussion Planteamento de problemas ou antinomias nas que deben desenvolverse argumentos de diverso carácter sobre os temas planteados, de maneira ordeada e respectuosa cos posicionamentos non compartidos
Workbook Lecturas complementarias e de profundización nas temáticas abordadas pola materia
Guest lecture / keynote speech Presentación dos aspectos máis significativos dos contidos temáticos da asignatura
Problem solving Construcción e defensa dun determinado rol ou punto de vista, no marco dunha dinámica grupal orientada ao desenvolvemento da racionalidade argumentativa, e da discusión respectuosa de posicionamentos encontrados
Long answer / essay questions Proba de comprobación sobre as competencias da materia, relacionada coa reflexión sobre os principais contidos da materia. A través dun comentario de texto, no que se pode utilizar á documentación da disciplina.
Simulation Posta en escea dunha problemática simulada relacionada coa profesión do/a educador/a social , sobre a que se deben asumir posicións argumentadas, valorando distintas posibilidades.
Student portfolio Traballo reflexivo do estudante que se pode facer de maneira individual ou en pequeno grupo e no que se reflicten as dinámicas das sesións interactivas en relación cos elementos abordados nas sesións expositivas.

Personalized attention
Methodologies
Long answer / essay questions
Introductory activities
Collaborative learning
Directed discussion
Problem solving
Simulation
Description
A atención personalizada, ben en sesións de aula, ou en titorías en pequeno grupo ou individuais relacionáse coa necesidade dun seguimento do traballo do alumnado cando se empregan as metodoloxías sinaladas, e, especialmente na realización do portafolio e da conexión das actividades relacionadas coas clases interactivas e expositivas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Long answer / essay questions A1 A2 A3 A14 A16 Comentario de texto que pretende a comprobación sobre o grao de desenvolvemento de distintas competencias asociadas á materia. Terá en conta o desenvolvemento dos contidos presentados nas sesións maxistrais e traballados nas actividades realizadas polo alumnado. A súa realización pódese apoiar na documentación achegada e noutras lecturas realizadas 40
Student portfolio A1 A2 A3 A5 A14 A16 A20 B2 B3 C1 C8 Traballo reflexivo do estudante que se pode facer de maneira individual ou en pequeno grupo e no que se reflicten as dinámicas das sesións interactivas en relación cos elementos abordados nas sesións expositivas. 60
 
Assessment comments

Para aprobar a materia será preciso que cada un dos elementos de avaliación estean aprobados. Se algún dos elementos está aprobado e ou outro non gardarase para a segunda oportunidade a cualificación do elemento aprobado e só terá que recuperar o suspenso. 

Para o alumnado que por razóns debidamente acreditadas (alumnado matriculado a tempo parcial ou ao que sobreveña algunha continxencia laboral e/ou persoal)  non teña unha asistencia sistemática o portafolios orientarase cara a lecturas coas correspondentes reflexións arredor das temáticas abordadas na materias. 

Sources of information
Basic

 

ANDER-EGG,E (1989): La animación y los animadores, Narcea. Madrid.

APPLE,M (1997): Política cultural y educación, Morata, Madrid.

BERGER,P.L. (ed.1999): Los límites de la cohesión social. Conflicto y mediación en las sociedades pluralistas. CL, Barcelona

BORJA,J. y CASTELLS, M (1997): Local y global. La gestión de las ciudades en la era de la información. Taurus, Madrid.

BUENO ABAD,J.R. (1991): Hacia un modelo de Servicios Sociales de Acción Comunitaria, Popular, Madrid.

CABALLO, M.B.; CANDIA, F.X.; CARIDE,J.A. y MEIRA, P.A. (1996): 131 conceptos clave en educación social. USC. Compostela.

CALVO, A. (2002): La animación sociocultural. Una estrategia educativa para la participación. Alianza editorial, Madrid.

CANDEDO, Mª D.(coord, 2013): A educación: ¿dereito ou mercadoría? Laiovento, Ames

CARIDE, J.A. (coord, 2.000): Educación social y políticas culturales. Tórculo Edicións, USC, Santiago de Compostela.

CARIDE, J.A. (2005): Las fronteras de la Pedagogía Social. Perspectivas científica e histórica. Gedisa, Barcelona.

DELORS,J (coord, 1996): La educación encierra un tesoro, Santillana, UNESCO, Madrid.

FERMOSO,P (1994): Pedagogía Social, Herder, Barcelona.

FREIRE,P (1990): La naturaleza política de la educación. Cultura, poder y liberación. Paidós/MEC, Barcelona.

FREIRE,P (1993): Pedagogía de la esperanza, Siglo XXI, Madrid.

FROUFE,S E SANCHEZ,M.A. (1990): Planificación e Intervención Socieducativa ,Amarú Eds, Salamanca.

GIMENO SACRISTAN, J (2001): Educar y convivir en la cultura global, Morata,Madrid.

GIROUX, H (2001): Cultura, política y práctica educativa. Graó, Barcelona

LOPEZ HIDALGO,J (1992): Los Servicios Sociales, Narcea, Madrid.

LUQUE DOMINGUEZ, P.A. (coord, 2001): Educación y valores democráticos: claves para una educación ciudadana. PPU, Barcelona.

LUZURIAGA,L (1993): Pedagogía Social y política, CEPE, Madrid.

MARCHIONI,M (1987): Planificación social y organización de la comunidad Edit. Popular, Madrid.

MARTIN, T (coord, 2000): Planificación y diseño de proyectos en Animación Sociocultural. Sanz y Torres, Madrid.

MARTINEZ, A (Edt,1991): Pedagogía de la marginación, Edt. Popular, Madrid.

MARTINEZ BONAFÉ, J (coord, 2003): Ciudadanía, poder y educación. Graó, Barcelona.    

NUÑEZ, V (Coord. 2002): La educación en tiempos de incertidumbre: las apuestas de la Pedagogía Social, Gedisa, Barcelona

ORTEGA,J (1999): Educación social especializada, Ariel, Barcelona.

PEREZ SERRANO, G (1990): Investigación-acción: aplicaciones al campo social y educativo, Dykinson, Madrid.

PETRUS, A (Coord. 1997): Pedagogía Social , Ariel, Madrid.

PUIG,J.M.  e TRILLA, J  (1987): Pedagogía del ocio, Laertes, Madrid.

QUINTANA, J.M. et alter  (1992): Fundamentos de Animación Sociocultural, Narcea, Madrid.

ROMANS, M.; PETRUS, A.; TRILLA,J  (2000): De profesión educador(a) social. Paidós, Barcelona.

ROSELLÓ, D ( 2004): Diseño y evaluación de proyectos culturales, Ariel, Barcelona

SAEZ, J (2003): La profesión de los educadores sociales: en busca de la competencia educativa cualificadora, Dykinson, Madrid.

SAEZ, J (Coord. 2007): Pedagoxía social y Educación social, Pearson Educación, Madrid

SARRAMONA,J (Ed. 1992): La educación no formal , CEAC, Barcelona.

TRILLA,J (1993): Otras educaciones, Anthropos, Barcelona.

TRILLA,J (Coord. 1997): Animación sociocultural. Teorías, programas y ámbitos. Ariel, Madrid.

UCAR, X (1992): La animación sociocultural, CEAC, Barcelona

V.V.A.A. (1989): Procesos socioculturales y participación, Edit. Popular, Madrid.

V.V.A.A. (1989): Actas del I Congreso sobre Educación Social  en España CIDE/MEC. Madrid.

V.V.A.A. (1990): La ciudad educadora, Ajuntament  de Barcelona, Barcelona.

V.V.A.A. (1991): El educador social. Presente y futuro. Guek, Bilbao.

V.V.A.A. (1992): Guia metodológica de apoyo a proyectos y acciones  para el desarrollo.IEPALA, Madrid.

V.V.A.A. (2002): A Acción municipal en cultura, deportes e xuventude na provincia  da Coruña, Deputación Provincial. A Coruña

VEGA,A  (1989): Pedagogía de los inadaptados sociales, Narcea, Madrid.

VENTOSA, V.J. (1992): Educación Social, Animación e Instituciones, Edit.CIS. Madrid.
Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.