Identifying Data 2015/16
Subject (*) LINGÜÍSTICA Code 652G04004
Study programme
Grao en Logopedia
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
First FB 6
Language
Spanish
Galician
Portuguese
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Galego-Portugués, Francés e Lingüística
Coordinador
Alvarez Caccamo, Celso Maria
E-mail
celso.alvarez.caccamo@udc.es
Lecturers
Alvarez Caccamo, Celso Maria
Muller , Catharina
E-mail
celso.alvarez.caccamo@udc.es
catharina.muller@udc.es
Web http://https://moodle.udc.es/course/view.php?id=30152
General description Introdución ao estudo da linguaxe, das linguas e da comunicación a meio delas.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A3 Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B2 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Aprender a aprender.
B7 Capacidade de análise e síntese.
B8 Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.
B21 Tomar decisións con autonomía e responsabilidade.
B22 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B23 Traballar de forma colaborativa.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística. A3
B1
B2
B4
Capacidade de análise e síntese. B7
Traballar autonomamente. B21
B22
Capacidade de observar e de escoitar de forma activa. B8
Traballar de forma colaborativa e en equipa. B23
B24
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. C1

Contents
Topic Sub-topic
1. A Lingüística e o seu obxecto. 1.1. Alcance e obxectos da Lingüística.
1.2. Disciplinas e subdisciplinas que inclue.
1.3. A aplicación da Lingüística a ámbitos sociais.
2. A linguaxe e a comunicación. 2.1. A comunicación, a información e a sua interpretación.
2.2. A orixe da linguaxe.
2.3. Características da linguaxe humana. Comunicación animal e humana.
2.4. Os canais da comunicación oral, visual e táctil. A escrita.
3. Linguaxe, mente e cerebro. 3.1. Relacións entre linguaxe e pensamento.
3.2. Localización da faculdade lingüística no cerebro.
3.3. Trastornos da linguaxe.
3.4. Adquisición dunha primeira e dunha segunda lingua.
4. Os sons das linguas. 4.1 A produción do son.
4.2. Clases de sons: vogais e consoantes.
4.3. A transcrición fonética.
4.4. Fonema, fone e alofone. Os sistemas fonolóxicos.
4.5. Os elementos suprasegmentais.
4.6. A sílaba.
5. Da palabra ao discurso. 5.1. As unidades mínimas significativas: os morfemas.
5.2. Morfemas, morfes e alomorfes. Tipos de morfemas.
5.3. A palabra. Formación de palabras nas linguas.
5.4. A morfoloxía das diversas linguas.
5.5. Clases de palabras e categorías gramaticais.
5.6. A oración: simple e composta.
5.7. Os sintagmas (ou frases).
5.8. As relacións sintácticas.
6. O significado. 6.1. Definición do significado: sentido e referencia.
6.2. Fenómenos semánticos.
6.3. Proposición. Predicado e argumentos.
6.4. Significado literal e significado implícito.
6.5. A cooperación na conversa.
6.6. Actos de fala e os seus tipos.
6.7. A cortesía como estratexia verbal.
6.8. A deíxis e os seus tipos.
7. A diversidade lingüística. 7.1. Introdución ás familias lingüísticas.
7.2. Lingua padrón e variedades.
7.2. Variación xeográfica: os dialectos.
7.3. Variación social: sociolectos e rexistros.
7.3. As comunidades lingüísticas.
7.4. Contacto de linguas e bilingüismo.
7.5. A planificación lingüística.
8. Aplicacións da Linguística. 8.1. Elaboración de dicionarios e gramáticas.
8.2. O ensino das linguas.
8.3. Tradución e interpretación.
8.4. Lingüística computacional.
8.5. Lingüística clínica.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Objective test A3 B2 B7 C1 3 30 33
Guest lecture / keynote speech A3 B4 B8 22 22 44
Workbook A3 B1 B4 B22 0 33 33
Workshop A3 B1 B2 B4 B7 B8 B21 B22 B23 B24 C1 18 18 36
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Objective test Proba escrita final.
Guest lecture / keynote speech Explicación dos conceitos fundamentais e clarificación das dúbidas principais.
Workbook Lectura, e, no seu caso, síntese e/ou comentario, de material obrigatorio.
Workshop Diversas metodoloxías e probas nas aulas (exposicións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc) e tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, con supervisión do profesorado e resolución de dúbidas específicas.

Personalized attention
Methodologies
Workbook
Workshop
Description
Farase un seguimento nas aulas interactivas das actividades realizadas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Objective test A3 B2 B7 C1 Unha proba escrita final, cuxos contidos serán o temario, as lecturas e os outros materiais utilizados nas aulas. 45
Guest lecture / keynote speech A3 B4 B8 Avaliaráse a asistencia e participación. 10
Workshop A3 B1 B2 B4 B7 B8 B21 B22 B23 B24 C1 Avaliarase a asistencia e participación activa, e os resultados das diversas prácticas e actividades, que serán apresentadas e/ou desenvolvidas nas aulas interactivas. 45
 
Assessment comments

Observacións:

1. PRIMEIRA OPORTUNIDADE EN XANEIRO:

1.1. O Obradoiro inclui a realización de 2 actividades avaliábeis individuais ou en grupo
(30%), e unha serie de tarefas de seguimento das leituras e outro traballo durante o
curso (15%).

1.2. O alumnado repetidor que non asista ás aulas, ou que teña unha dispensa académica oficial,
recibirá un 50% da súa cualificación pola realización da Proba obxectiva, e outro 50% polo apartado de Obradoiro, incluindo tanto as duas Actividades avaliábeis canto as outras tarefas do curso.

1.3. O alumnado repetidor que non poda asistir ás aulas, ou que teña dispensa, deberá comunicalo ao profesorado da materia durante a primeira semana
de clase. De non facelo así, poderá aplicárselle o mesmo reparto porcentual
que ao resto do estudantado (45% + 10% + 45%).

1.4. Para superar a materia na primeira oportunidade, é preciso ter polo menos un 4 nos apartados Proba obxectiva e Obradoiro.

1.5. Para superar a proba obxectiva (exame final), é necesario un certo equilibrio de notas entre os diversos temas e partes do programa. Nomeadamente, deberá obterse polo menos un 3 en cada unha das partes ministradas polos dous profesores. Sen ese equilibrio de polo menos un 3 en cada parte (por exemplo, se a/o estudante obtén un 9 e un 1), a media aritmética, se igual ou superior a 5, non poderá ser considerada, e será sustituida por un 4,5 (suspenso) indicativo da necesidade de repetir a proba obxectiva inteiramente.

1.6. Para superar o apartado das duas Actividades no seu conxunto, é necesario obter polo menos un 4,5 en cada unha delas. Isto é, unhas notas de 5,5 e 4,5 darían lugar a un aprobado dese apartado, sen ter que repetir a actividade cun 4,5. En troca, con notas de 6 e 4, a/o estudante debería en principio repetir a actividade que tivese un 4

1.7. Porén, os profesores poderá flexibilizar en sentido positivo estes requerimentos de notas mínimas con carácter xeral (aplicábel a todo o alunado) para favorecer unha avaliación mais global do desempeño.

2. SEGUNDA OPORTUNIDADE EN XULLO:

2.1. Aplícanse os mesmos criterios de notas mínimas para cada apartado.

2.2. Repetirase a Proba obxectiva (exame final) no día oficial (ver datas definitivas na web da Facultade ou no taboleiro oficial).

2.3. Realizaranse a/s Actividade/s suspensas (poden ser diferentes ás realizadas en xaneiro, aínda que co mesmo formato), e, no seu caso, as tarefas menores de seguimento do curso, a criterio dos profesores.

2.4. Para a oportunidade de xullo, manteránse as notas dos apartados superados na primeira oportunidade. No caso das diversas actividades e tarefas, os profesores indicarán se se considera superado o apartado inteiro (por exemplo, cunha actividade cun 5,5 e outra cun 4,5, en cuxo caso podería non ser preciso repetir ningunha) ou se hai que repetir algunha actividade non satisfactoria (por exemplo, unha cunha nota de 3).

3. CUALIFICACIÓN DE NON PRESENTADO.
Recibirán cualificación de Non Presentado (N.P.) só aquelas/es estudantes
que: (a) non se apresenten a ningunha das probas obxectivas (xaneiro e xullo) e que,
ademais, (b) non entreguen ningunha das actividades avaliábeis. Isto é, a apresentación dalgunha delas nalgunha das oportunidades implica necesariamente dar unha nota.

4. AVALIACIÓN DAS ACTIVIDADES. A copia ou plaxio de material alleo para calquer das actividades avaliábeis ou das tarefas, sen elaboración propia, acarreta automaticamente unha nota de cero (0), sem posibilidade de repetición da actividade nesa oportunidade. Durante o curso se poderán estabelecer procedimentos adicionais específicos a cumprir canto á entrega, apresentación e avaliación das actividades.

5. AVALIACIÓN DA PROBA OBXECTIVA. A copia de respostas na proba obxectiva a partir de materiais non autorizados, a partir das respostas doutro/a estudante, ou por meio de calquer outro procedimento ilexítimo, acarreta automaticamente unha nota de cero (0) en toda a proba, e a imposibilidade de continuar con ela nesa oportunidade.

6. As condutas irregulares e ilexítimas na realización das actividades, tarefas ou probas (plaxio, copia, falsificación, etc.), alén das consecuencias que podan ter sobre a nota na materia, poden estar suxeitas a penalización disciplinar do/a estudante infractor/a por parte da Universidade.


Sources of information
Basic Alonso, Juan Alberto (2000). "A orixe da linguaxe". En: Fernando Ramallo, Gabriel Rei-Doval e Xoán Paulo Rodríguez Yáñez, eds. Manual de Ciencias da Linguaxe, pp. 63-96. Vigo: Xerais
Fromkin, Victoria, e Rodman, Robert (1993). "Da boca dos bébés: aquisição da língua pela criança". Em: Introdução à Linguagem, pp. 351-373. Coimbra: Livraria Almedina
Casado Fresnillo, Celia, e Escandell Vidal, Mª Victoria (2011). "El lenguaje y las lenguas". En: Mª Victoria Escandell Vidal (coord.) e outros. Invitación a la lingüística, pp. 1-52. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Marrero Aguiar, Victoria (2011). "Fonética y Fonología". En: Mª Victoria Escandell Vidal (coord.) e outros. Invitación a la lingüística, pp. 87-126. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Escandell Vidal, Mª Victoria, e Marrero Aguiar, Victoria (2011). "La Lingüística y sus fundamentos". En: Escandell Vidal, Mª Victoria (coord.) e outros. Invitiación a la lingüística, pp. 53-85. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Escandell Vidal, Mª Victoria (2005). "Un nuevo modelo de la comunicación". En: La comunicación, pp. 27-42. Mdrid: Gredos
Yule, George (2007). “Adquisición de la primera lengua”. Em: El lenguaje, pp. 175-191.. Madrid. Akal
Escandell Vidal, Mª Victoria (2005). “Algunas reflexiones iniciales”. En: La comunicación, pp. 9-25. Madrid: Gredos
Yule, George (2007). “El desarrollo de la escritura”. En: El lenguaje, pp. 29-37.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “El lenguaje y el cerebro”. En: El lenguaje, pp. 161-174.. Madrid. Akal
Crystal, David (1994). “El lenguaje y otros sistemas de comunicación”. En: Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge, pp. 396-403.. Madrid: Taurus
Moreno Cabrera, Juan Carlos (2002). “El objeto de investigación I: Características del lenguaje humano”. En: Curso universitario de Lingüística General. Tomo I: Teoría de la gramática y sintaxis general, pp. 39-47.. Madrid. Síntesis
Crystal, David (1994). “Gramática”. En: Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge, pp. 88-99.. Madrid. Taurus
Yule, George (2007). “La variación geográfica de las lenguas”. Em: El lenguaje, pp. 238-252.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “La variación social de las lenguas”. Em: El lenguaje, pp. 253- 266.. Madrid. Akal
Tusón Valls, Jesús (2003). “Los orígenes del lenguaje”. En: Introducción al lenguaje, pp. 15-38.. Barcelona. Ed. UOC
González Pereira, Miguel, e Francisco Albertuz Carneiro (2000). “Morfoloxía”. En: Fernando Ramallo et alii (eds.), Manual de Ciencias da Linguaxe, pp. 585-627.. Vigo. Xerais
Hurford, James R., e Brendan Heasley (1983). “Oraciones, enunciados y proposiciones” / “Referencia y sentido” / “Expresiones referenciales” / “Predicados”. En: Curso de Semántica, pp. 26-62.. Madrid. Visor
Mateus, Maria Helena Mira, e Alina Villalva (2006). “Para que serve a Linguística?”. En: O Essencial sobre Linguística, pp. 79-92.. Lisboa. Caminho
Yule, George (2007). “Pragmática”. En: El lenguaje, pp. 132-145. Madrid. Akal
Simone, Raffaele (1993). “Propiedades fundamentales del lenguaje / ‘Abstracto’ en lingüística”. En: Fundamentos de Lingüística, pp. 18-22.. Barcelona: Ariel
Yule, George (2007). “Semántica”. En: El lenguaje, pp. 118-131.. Madrid. Akal

As leituras obrigatorias serán tomadas da listaxe anterior.

Complementary Walter, Henriette (1996). A aventura das línguas do Ocidente. Lisboa: Terramar
Martínez Celdrán, Eugenio (1995). Bases para el estudio del lenguaje . Barcelona: Octaedro
Cardona, Giorgio Raimondo (1991). Diccionario de lingüística. Barcelona: Ariel
Yule, George (2007). El lenguaje. Madrid: Akal
Martín Vide, Carlos (ed.) (1996). Elementos de Lingüística. Barcelona: Octaedro
Crystal, David (1994). Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge. Madrid: Taurus
Moreno-Torres Sánchez, Ignacio (2004). Lingüística para logopedas. Málaga: Ediciones Aljibe
Martínez Celdrán, Eugenio, et alii (1998). Lingüística. Teoría y aplicaciones. Barcelona: Masson
Ramallo, Fernando, et alii (2000). Manual de Ciencias da Linguaxe. Vigo: Xerais
Comrie, Bernard, S. Matthews e M. Polinsky (eds.) (2001). O Atlas das Línguas: A Origem e a Evolução das Línguas no Mundo. Lisboa: Editorial Estampa
Bernárdez, Enrique (2000). ¿Qué son las lenguas? . Madrid: Alianza


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus
LINGÜÍSTICA CLÍNICA/652G04042
SOCIOLINGÜÍSTICA GALEGA/652G04044

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.