Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Arquivos de Empresas Código 710G02035
Titulación
Grao en Información e Documentación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Perez Rodriguez, Maria Antonia
Correo electrónico
antonia.perezr@udc.es
Profesorado
Perez Rodriguez, Maria Antonia
Correo electrónico
antonia.perezr@udc.es
Web
Descrición xeral Especialización da arquivística que trata dos documentos producidos polas organizacións empresariais, e dos seus arquivos, que constituen un recurso informativo para a súa xestión, e unha proba dos seus dereitos e deberes frente a terceiros.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecemento da natureza da información e dos documentos, dos seus diversos modos de produción e do seu ciclo de xestión, dos aspectos legais e éticos do seu uso e transferencia, e das fontes principais de intormación en calquera soporte, e ao longo do tempo.
A2 Coñecemento, comprensión, aplicación e valoración dos principios teóricos e metodolóxicoa, e das técnicas para a planificación, organización e avaliación de sistemas, unidades e servizos de información.
A3 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos, e das técnicas para a creación e eutentificación, reunión, selección, organización, representación, preservación, recuperación, acceso, difusión e intercambio, e avaliación da información e dos recursos informáticos.
A4 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos para o estudo, a análise, a avaliación e a mellora dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
A5 Coñecemento e aplicación das tecnoloxías da información que se emplea nas unidades e servizos de información e nos procesos e transferencia da información.
A6 Coñocemento da realidade nacional e internacional en materia de políticas e servizos de información e das industrias da cultura
A7 Habilidades para analizar, asesorar e formar a produtores, usuarios e clientes de servizos de información, así como nos procesos de negociación e comunicación
A8 Habilidades na obtención, tratamento e interpretación de datos sobre unidades e servizos de información, dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solución a un público tanto especializado como non especializado
B5 Que os estudantes desenvolverán aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender os estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Capacidade de análise e de sintese aplicaa á xestión e organización da información
B7 Capacidade da xestión da información relevante
B8 Capacidade deuso e adaptación de diversas técnicas de comunicación oral e escrita cos usuarios da información
B9 Habilidades no uso de software xenérico
C1 Expresarse correctamente tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficicais da comunidade autónoma
C2 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C3 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solución baseadas no coñecemento e orientadas cara o ben común
C4 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C5 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas a os que deben de enfrontarse
C6 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C7 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C8 Aprender a aprender
C9 Resolver problemas de forma efectiva
C10 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
C11 Traballar de xeito autónomo con iniciativa
C12 Traballar de xeito colaborativo
C13 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional
C14 Comunicarse de xeito efectivo nun contorno de traballo
C15 Capacidade de organización e planificación do traballo propio
C16 Capacidade de integración en equipos multidisciplinares
C18 Capacidade para a adaptación a cambios no contorno
C19 Capacidade de dirección e liderazgo

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento da documentación producida polas organizacións empresariais e da súa tipoloxía A1
A2
A3
A4
A5
B4
B5
B6
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Coñecemento dos principios polos que se rixe a creación e funcionamento dos arquivos de empresa A1
A3
A6
A7
B4
B5
B7
B8
C1
C4
C5
C11
C12
C13
C14
Coñecemento das funcións que desempeñan os arquivos de empresa A1
A3
A8
B4
B5
B9
C1
C4
C5
C15
C16
C18
C19

Contidos
Temas Subtemas
1. A Empresa. Organización e entorno 1.1 Tipos, obxectivos e aspectos xurídicos-administrativos
1.2 Capital tanxibel e intanxibel, recursos materiais, inmateriais e humanos.
1.3 Producción, comercialización, finanzas e persoal
1.4 Planificación e organización. Dirección, seguimento e control. Redes de apoio e imaxe social.
2. Características e Tipoloxía dos arquivos de empresa 2.1 Arquivo de xestión e central
2.2 Arquivo intermedio e histórico
2.3 Utilidade do arquivo de empresa
3. Os arquivos de empresa no Estado español 5.1 Orixe e evolución
5.2 Lexislación nacional e autonómica
4. Arquivos de empresa e rendabilidade hitorico-social 6.1 Fontes para a historia e a cultura
6.2 Bens patrimoniais e recursos economícos
6.3 Elementos para a construcción e/ou persevación da identidade colectiva

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Obradoiro B5 B4 C4 C12 7 14 21
Sesión maxistral A1 A7 A8 C4 10 10 20
Proba obxectiva A2 A3 A4 A5 A6 C5 5 30 35
Presentación oral C1 C2 C3 6 18 24
Saídas de campo C4 C5 C13 C14 C15 C16 C18 C19 3 0 3
Lecturas A3 C6 C7 C8 C9 C10 C11 6 18 24
Traballos tutelados B4 B5 B6 B7 B8 B9 3 15 18
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Obradoiro Taller: Trabajos prácticos de carácter individual consistente en el análisis y tratamiento de documentos empresariales de distinto carácter: jurídico, fiscal, contable, etc.; búsquedas bibliográficas y elaboración de bibliografías sobre Archivística y archivos de empresa, utilizanto tanto métodos manuales como bases de datos en soporte informático, especialmente a través de intenet; seminarios sobre temas puntuales y específicos de actualidad, como las normas internacionales de descripción; lectura, discusión y comentario de textos archivísticos; todo ello bajo la supervisión del profesor
Sesión maxistral - Sesión magistral: Exposición del contenido de la materia, acompañada de recursos audiovisuales, y apoyada en guiones y bibliografía específica
Proba obxectiva - Prueba objetiva: Consistente en responder a un tema de relación y a varios epígrafes del temario, y así miso en realizar una práctica similar a alguno de los trabajos desarrollados a lo largo del curso, en el taller o en las TIC
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Saídas de campo Actividades desenvolvidas nun contexto externo ao contorno académico universitario (empresas, institucións, organismos, monumentos, etc.) relacionadas co ámbito de estudo da materia. Estas actividades céntranse no desenvolvemento de capacidades relacionadas coa observación directa e sistemática, a recollida de información, o desenvolvemento de produtos (bosquexos, deseños, etc.), etc.
Lecturas Son un conxunto de textos e documentación escrita que se recolleron e editaron como fonte de profundización nos contidos traballados.
Traballos tutelados - Trabajos tutelados: Elaboración de temas y resolución de casos de la materia, de acuerdo con los documentos y bibliografía proporcionada y los intereses específicos, para promover su aprendizaje autónomo, cuyo seguimiento se efectuará mediante la corrección de los guiones y borradores de los trabajos en su desarrollo

Atención personalizada
Metodoloxías
Obradoiro
Sesión maxistral
Traballos tutelados
Proba obxectiva
Descrición
- Obradoiro: Resolución de dúbidas, corrección de traballos, orientación nas buscas bibliográficas e de recursos, comentarios ás lecturas
- Sesión maxistral: plantexamentos, enfoques e visualización dos contidos da materia que se ampliarán nas cuestións que os alumnos puideran formular nas titorías.
- Traballos tutelados: Resolución de dúbidas mediante o correo electrónico e as titorías, individuais ou en grupo. Farase especial fincapé na cooperación para a elaboración dos guions e nas buscas de bibliografía para os traballos.
- Proba obxectiva: preguntas teóricas e casos prácticos a resolver sobre o contido da materia.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados B4 B5 B6 B7 B8 B9 Dous traballos individuais;un sobre os temas 1 e 2, outro sobre os temas 3 e 4 cada un deles deberán ter un mínimo de 26.000 caracteres incluidos espacios e excluida a bibliografía que irá ao final de cada un deles e as notas a pe de páxina.
Estes dous traballos individuais que realizará cada alumno condensaranse nun único traballo conxunto que reunirá as diferentes aportacións e enfoques que cada discente efectuou no seu traballo persoal.
A puntuación máxima que acadará a suma dos dous mais o colectivo será de tres puntos.

Traballo individual que constará da búsqueda de bibliografía (libros, capítulos de libros e artigos en revistas) en todo tipo de soportes e a rede publicada nos últimos tres anos sobre a temática de cada un dos temas do apartado Contidos. A puntuación máxima é 1 punto.

Estes tres traballos e o colectivo enviaranse por correo electrónico e entregaranse sobre papel na data acordada na aula.
Efectuar cada un dos alumnos os tres traballos anteriores é indispensabel para superar a materia. Estos non subirán nota cando o discente non aprobe o examen da materia.
40
Proba obxectiva A2 A3 A4 A5 A6 C5 O examen constará de parte teórica e práctica:
Teórica: Preguntas breves e preguntas de desenrolo dos temas da materia.
Práctica: Sobre os temas da materia

E indispensabel superar a parte teórica e a práctica para acadar o aprobado. De non aprobar a parte teórica, xa non se calificará a parte práctica da proba obxectiva.
40
Lecturas A3 C6 C7 C8 C9 C10 C11 Avaliaranse a entrega na data establecida, síntese e reflexión persoal sobre o asunto tratado. 10
Presentación oral C1 C2 C3 Exposición e debate na aula dos contidos das lecturas propostas nos módulos correspondentes 10
 
Observacións avaliación

Efectuar cada un dos alumnos os traballos anteriores é
indispensabel para superar a materia. E estos non subirán nota cando o
discente non conquira aprobar a proba obxectiva (examen).

No caso de non ter aprobada a materia mediante avaliación continua o alumno fará unha proba obxectiva.


Fontes de información
Bibliografía básica

ASOCIACIÓN DEARQUEOLOGÍA INDUSTRIAL. Estudio básico sobre el patrimonio documentalasturiano: los archivos históricos, industriales y mercantiles. Gijón: Trea,2000.

ARCHIVOS DE EMPRESAS(2005) Fuentes para la Historia Económica. Actas del VIII Congreso de laAsociación Española de Historia Económica Univ. Santiago de Compostela-http://www.usc.es/es

BAENA LUQUE, E. (2010) “Losarchivos del mundo del trabajo, un patrimonio común”. En: Arch-e. RevistaAndaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación, Culturay Deporte, no. 2, pp. 3-7

CRUZ MUNDET, JR (2000) “Archivo y empresa:más allá de la historia”. Revista Transportes, Servicios y Telecomunica ciones , no1,p.187-206.http://www.tstrevista.com

ELLIS, M, LOWMAN, M. (2003), “A review of business archives web pages”, Business archives: principles and practice, no85, pp. 1-7

FERNÁNDEZ ROCA, FJ. (2010)“Los archivos de empresa para el estudio de la historia económica”. Arch-e. RevistaAndaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación, Culturay Deporte, no. 2.

GÓNZALEZ PEDRAZA, J. Los archivos de empresas: qué son y cómo se tratan . Asturias: Trea, 2009.

GONZÁLEZ PEDRAZA, JA.(2010) Los archivos de empresas: un estudio comparativo. Arch-e. RevistaAndaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación, Culturay Deporte, no. 2.

GUTIÉRREZ HIDALGO, F. (2005) “El Archivode la Fábrica de Tabacos de Sevilla” DeComputis (Revista Española de Historia de la Contabilidad-Spanish Journal ofAccounting History), no2, p. 238-243.

GUTIÉRREZ PÉREZ, M. (2001), “Archivo yempresa”. Boletín de la ANABAD , vol.LI: no2 pp. 55-80.

LLANSÓ ISANJUÁN, J. Buenas prácticas en gestiónde documentos y archivos . Pamplona: Ed. Universidad Pública de Navarra,2006.

MAGANHOTTO CORAIOLA,D. (2012) “Importância dos arquivos para a pesquisa histórica em Administraçaono Brasil”. Cadernos EBAPE.BR . Rio deJaneiro: Escola Brasileira de Administraçao Pública e de Empresas, vol. 10, no.2, pp. 254-259.

MASTROPIERRO,MªC, CASANOVAS I. Archivos de empresas . Buenos Aires: Alfagrama, 2011.238 p.

MARTÍNEZ FERNÁNDEZ, MT, VALLET BELLMUNT, T, BARREDATARRAZONA, R. (2010) “Análisis de contenido de las publicaciones españolassobre las relaciones verticales entre empresas”. Investigaciones europeas de dirección y economía de la empresa , v.16, no.1, pp. 103-125. <http://dialnet.unirioja.es>

MORO CABERO, M. (1997)“El archivo en la empresa: un recurso a considerar desde la perspectiva TQM(Total Quality Management”. RevistaGeneral de información y documentación ,vol 7,no 2.

MORO CABERO M,MARTÍN-POZUELO MP, BONAL ZAZO, JL. (2011) "ISO 15489 and other standardized management systems:analogies and synergies", Records Management Journal, vol. 21 Iss: 2,pp.104 -121

NÚÑEZ FERNÁNDEZ, E. (2003) “Los Archivosde Empresas en Asturias, Cantabria y Galicia” Revista Transportes, Servicios y Telecomunicaciones , no 6, p.122-166.

NÚÑEZ FERNÁNDEZ, E.“Los archivos de empresa y el patrimonio documental industrial y mercantil comopatrimonio cultural”, Estudio básicosobre el patrimonio documental industrial asturiano: archivos históricos,industriales y mercantiles , Gijón, Trea, 2000, pp. 99-128

PARRERAPASCUAL, C.. Técnicas de archivo y documentación en la empresa . Madrid:Fundación Confemetal, 2011. 231 p.

RIALP-CRIADO, A. Fundamentos teóricos de la organización deempresas: un enfoque interdisciplinar, Madrid, Pirámide, 2003.

RODRÍGUEZ SALVANÉS, J.(2010). “Los archivos sindicales: el Archivo de la Unión General deTrabajadores”. Arch-e. Revista Andaluza de Archivos . Junta de Andalucía,Consejería de Educación, Cultura y Deporte, no. 2.

SÁNCHEZ BLANCO, A.(2010) “Leyes que afectan a los archivos del Trabajo. En: Arch-e. RevistaAndaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación, Culturay Deporte, no. 2”.

SIMÓ RODRÍGUEZ, M.(2010) “Los archivos de empresas públicas de la Junta de Andalucía”. Arch-e.Revista Andaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación,Cultura y Deporte, no. 2.

SOBRINO SIMAL, J.(2010) “Los archivos del trabajo en la estrategia de un plan para larecuperación del patrimonio industrial de Andalucía”. Arch-e. RevistaAndaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación, Culturay Deporte, no. 2.

TEBAR HURTADO, J.(2010) “La red de archivos históricos de CCOO de España. Los archivos comopatrimonio y como instrumento de gestión documental”. Arch-e. RevistaAndaluza de Archivos . Junta de Andalucía, Consejería de Educación, Culturay Deporte, no. 2.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Arquivos de empresa exixe coñecementos previos da materia Arquivística, así como en xestión tanto de empresas coma de documentos administrativos, e dos aspectos xurídicos que formula o acceso e uso da información.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías