Identifying Data 2015/16
Subject (*) Fisioloxía I Code 750G01005
Study programme
Grao en Enfermaría
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
 First FB 6
Language
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Medicina
Coordinador
Sangiao Alvarellos, Susana
 E-mail
susana.sangiao@udc.es
Lecturers
Sangiao Alvarellos, Susana
 E-mail
susana.sangiao@udc.es
Web
General description O obxectivo desta materia é axudar o alumno a coñecer e comprender os procesos fisiolóxicos que teñen lugar no corpo humano. O alumno deberá asimilar e integrar diversos conceptos fisiolóxicos e con eles construír a súa noción acerca do funcionamento do organismo; para iso traballarase en comprender os procesos que teñen lugar nos distintos órganos e sistemas, así como as relacións que existen entre eles e entre estes e o medio externo.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Coñecer e identificar a estrutura e función do corpo humano.
A2 Comprender as bases moleculares e fisiolóxicas das células e os tecidos.
B1 Aprender a aprender.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B8 Capacidade de análise e sínteses.
B11 Capacidade e habilidade de xestión da información.
B12 Capacidade para organizar e planificar.
B13 Toma de decisións.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer e identificar a estrutura e función do corpo humano A1
Comprender as bases moleculares e fisiolóxicas das células e os tecidos A2
Aprender a aprender B1
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo B3
Capacidad de análise e síntese B8
Capacidade e habilidade de xestión da información B11
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. C1
?Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e a comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C3
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C6
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. C8
Capacidade para organizar e planificar. B12
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. C7
Toma de decisións. B13

Contents
Topic Sub-topic
1. Introdución.
 Introdución
2. Presión osmótica e intercambio de líquido entre compartimentos. Osmolaridade.

Ósmose

Transporte de sustancias a través das membranas
3. Funcionamento das células excitables. Potencial de membrana.

Potencial de acción.

Propagación do potencial de acción.
4. Tipos de tecidos musculares, estrutura do músculo e mecanismo de contracción muscular. Tipos de tecidos musculares

Estrutura da miofibrilla.

Mecanismo da contracción muscular.

Tipos de fibras musculares esqueléticas.
5. Descrición xeral do sistema nervioso.
Sistemas sensoriais. 		Sistema nervioso central.

Sistema nervioso periférico.

Tipos de células.

Atributos das sensaciones.

Organización dos sistemas sensoriais.
6. Sistemas motores. Receptores sensoriais no músculo

Organización das motoneuronas na médula espiñal.

Sistemas motores do tronco encefálico.

Control motor cortical.

Cerebelo e ganglios basais.

7. Funcións e composición do sangue. 		Funcións.

Tipos celulares.

Plasma.

Mecanismos de coagulación.

Mecanismos anticoagulantes.
8. Sistema inmune Inmunidade xeral ou innata

Inmunidade específica ou adquirida

Grupos sanguíneos.
9. Sistema cardiovascular. Ciclo cardíaco. Xeneralidades do sistema cardiovascular.

Ciclo cardíaco: acontecementos eléctricos e mecánicos.

O electrocardiograma.
10. Circulación arterial e venosa. Regulación da presión arterial. Sistema linfático. Características das arterias.

Presión arterial.

Regulación de la presión arterial.

Circulación venosa.

Microcirculación.
11. O ril e os líquidos corporais Estrutura e características xerais da función renal.

Fluxo sanguíneo renal.

Filtración glomerular, reabsorción e secreción.
12. Sistema respiratorio. Ventilación pulmonar. Intercambio e transporte gasoso. Introdución ó sistema respiratorio.

Mecánica da ventilación pulmonar.

Volumes e capacidades pulmonares.

Espazo morto respiratorio.

Ventilación alveolar.

Difusión dos gases respiratorios no organismo.

Transporte de O2 polo sangue.

Transporte de CO2 polo sangue.
13. Sistema dixestivo
 Boca e esófago.

Estómago.

Intestino delgado.

Intestino groso.

Dixestión e absorción.

Mecanismos básicos de motilidade.

Mecanismos básicos de secreción.
14. Sistema endócrino. Características xerais das hormonas.

Mecanismo de acción

O hipotálamo e a hipófise.

Glándula tiroide.

Glándulas suprarrenais.

Hormonas sexuais.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 A2 B1 B3 B8 B11 B12 23 64.4 87.4
Seminar A1 A2 B1 B3 B8 B11 B12 C1 C3 C6 C7 C8 8 16 24
ICT practicals A1 A2 B1 B3 B8 B11 B12 C1 C3 C6 C7 C8 12.2 24.4 36.6
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Sesión maxistral con discusión.
Seminar Realización de traballos en grupo por parte dos alumnos. Exposición e discusión na aula de ditos traballos.
ICT practicals Realización de prácticas e exercicios na aula en grupo, relacionados coas clases maxistrais e que serán avaliados de xeito semanal polo profesor. Discusión dos erros cometidos en clases posteriores

Personalized attention
Methodologies
Seminar
ICT practicals
Description
A atención personalizada implica principalmente a interacción directa co alumno nas distintas prácticas e seminarios, co obxectivo de avaliar de xeito individual as súas carencias e necesidades. Ademais, mediante titorías virtuais os alumnos poden realizar consultas ao profesor practicamente calquera día da semana ao longo do horario laborable

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Seminar A1 A2 B1 B3 B8 B11 B12 C1 C3 C6 C7 C8 Nos seminarios terase en conta tanto a calidade do traballo escrito, coma o formato e a presentación na aula.
No exame escrito realizaranse preguntas sobre os temas tratados nos seminarios. 		10
ICT practicals A1 A2 B1 B3 B8 B11 B12 C1 C3 C6 C7 C8 Avaliarase a asistencia e a participación, pero fundamentalmente a memoria que entregarán os alumnos ó rematar a práctica e que a profesora avaliará e entregará corrixida posteriormente para que poidan ver os erros cometidos. 30
Guest lecture / keynote speech A1 A2 B1 B3 B8 B11 B12 Avaliación mediante un exame escrito (tipo test ou preguntas curtas).
Se o exame é tipo test as preguntas mal contestadas puntuarán negativamente. 		60
 
Assessment comments

Na avaliación final tamén se terá en conta a asistencia a clase así como a actitude demostrada na mesma. Esixirase unha nota mínima (4 puntos sobre 10) no exame escrito para poder superar a materia.


Sources of information
Basic Gary A. Thibodeau e Kevin T. Patton (). Anatomía y Fisiología. Harcourt
Best & Taylor (). Bases fisiológicas de la práctica médica. Williams & Wilkins – Panamericana
Berne & Levy (). Fisiología. Harcourt
Silverthorn (). Human Physiology. Prentice-Hall
Guyton (). Tratado de Fisiología Médica. Interamericana

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.