Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Temas e liñas de investigación en literatura e cultura galega do século XIX Código 613484028
Titulación
Mestrado Universitario en Literatura, Cultura e Diversidade
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Galego-Portugués, Francés e Lingüística
Coordinación
Garcia Negro, Maria Pilar
Correo electrónico
maria.pilar.garcia.negro@udc.es
Profesorado
Garcia Negro, Maria Pilar
Correo electrónico
maria.pilar.garcia.negro@udc.es
Web http://www.udc.es/filo
Descrición xeral Estudo das principais liñas temáticas de investigación en literatura galega do século XIX.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título
A1 Coñecer as principais correntes teóricas que integraron e integran a reflexión sobre a literatura e a cultura, así como os seus antecedentes.
A2 Comprender os procesos históricos dos estudos literarios e culturais e os seus cambios de paradigma.
A4 Analizar e interpretar textos, aplicando diferentes modelos teóricos e xenéricos.
A5 Aplicar as técnicas de análise cultural respectando os fundamentos ideolóxicos presentes en contextos diversos.
A6 Integrar os estudos literarios nun contexto cultural máis extenso que transcenda os límites dunha soa lingua e / ou nación, atendendo á diversidade cultural.
A7 Ampliar o concepto de literatura, a través da súa relación coas TICS, os medios de comunicación, o cinema, as artes, no marco da diversidade cultural.
A8 Aplicar unha perspectiva comparatista de carácter transnacional e plurilingüístico aos estudos literarios, artísticos e culturais.
A9 Ser capaz de realizar achegas creativas e orixinais no estudo comparatista dos textos literarios, dos produtos artísticos e das realidades culturais.
A10 Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos.
A11 Adquirir as habilidades necesarias para analizar e investigar os mecanismos dos procesos de comunicación.
A12 Coñecer e valorar a diversidade cultural, con especial atención aos ámbitos anglófono, hispánico e galego-portugués.
A13 Adquirir a capacidade de manexar ferramentas e recursos de investigación aplicados no ámbito dos estudos literarios e culturais.
B1 Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos.
B2 Demostrar un compromiso ético contra as desigualdades.
B3 Promover o entendemento intercultural desde a comprensión da diversidade.
B4 Desenvolver habilidades cognitivas avanzadas (capacidade de síntese, análise e pensamento crítico) relacionadas co desenvolvemento e a creación dun perfil investigador.
B5 Integrar coñecementos de campos de estudo diversos.
B6 Aplicar coñecementos e habilidades na resolución de problemas en entornos novos ou non familiares en contextos interdisciplinares.
B7 Adquirir a capacidade de concebir e deseñar proxectos de investigación con rigor académico.
B8 Desenvolver habilidades de xestión da información para propósitos académicos e de investigación.
B9 Adquirir capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Comprender a determinación histórica e cultural na produción literaria galega do século XIX. AM1
AM2
AM4
AM10
BM2
BM5
CM1
CM6
CM8
Saber utilizar modelos teóricos e hermenéuticos aptos para a análise desta materia. AM2
AM5
AM9
AM12
BM1
BM6
BM9
CM1
CM6
CM8
Saber aplicar métodos e achegas dos estudos literarios e culturais. AM4
AM6
AM8
AM9
AM10
BM5
BM9
CM1
CM3
CM4
CM8
Dar conta da interrelación literatura-situación e contexto social no período e autores/as estudados/as. AM2
AM4
AM5
AM7
BM1
BM3
BM5
CM3
CM5
CM7
Ser quen de realizar achegas creativas e orixinais no estudo da produción literaria galega do século XIX, como modo de se introducir nas tarefas de investigación. AM9
AM11
AM13
BM4
BM5
BM7
BM8
BM9
CM3
CM8

Contidos
Temas Subtemas
A construción histórica da meta-Rosalía
.1. A consideración crítica de Rosalía de Castro en vida e post-mortem
2. Confluencias e diverxencias dos clásicos.
Rosalía de Castro
Eduardo Pondal
Curros Enríquez
Relacións entre contemporáneos
A utilización do verso como formato plurixenérico: textos significativos O afán socializador de Lamas Carvajal

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Presentación oral 2 12 14
Lecturas 6 18 24
Sesión maxistral 6 12 18
Análise de fontes documentais 6 12 18
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Presentación oral Presentación oral individual por parte de cada alumno e de cada alumna dun asunto relacionado cos contidos da materia e decidido entre a profesora e o/a estudante.
Lecturas Lectura obrigada dos textos literarios e dos textos críticos que a profesora indique na aula.
Sesión maxistral Nestas sesións a profesora explicará os eixos fundamentais de tipo estético, literario e histórico das liñas de investigación propostas.
Análise de fontes documentais Lectura e comentario de textos críticos, historiográficos, xornalísticos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Análise de fontes documentais
Presentación oral
Descrición
A profesora orientará aos e ás estudantes na preparación das presentacións orais e na metodoloxía de análise das fontes de información.
A orientación farase de forma individualizada.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Análise de fontes documentais A profesora porá a disposición do alumnado os materiais obxecto de análise. O alumnado deberá ler e analizar estes materiais e participar na exposición das súas conclusións na aula. 30
Presentación oral O/a estudante exporá na aula, durante un mínimo de 20 minutos e un máximo de 1 hora, as súas conclusións sobre un asunto que escollerá de entre os tratados na materia. A exposición será necesariamente oral, aínda que poderá ser completada coa utilización de material audiovisual de apoio. 30
Lecturas As lecturas obrigatorias deben realizarse para poder participar de forma efectiva no seminario e levar a cabo a presentación oral. A porcentaxe de avaliación de cada unha destas metodoloxías inclúe a correspondente á realización das lecturas. 40
 
Observacións avaliación

 


Terá a cualificación de "non presentado" quen non realice a presentación oral ou quen non asista e participe cando menos no 50% das sesións presenciais.



O/a estudante que solicite e obteña dispensa académica terá condicións especiais de avaliación, entre elas a substitución da avaliación da actividade realizada na aula pola entrega da actividade por escrito ou pola realización dunha proba oral, nunha data que se establecerá tendo en conta a disponibilidade do/a estudante. 

Fontes de información
Bibliografía básica Hermida, Carme (1992). A reivindicación da lingua galega no rexurdimento (1840-1891). Consello da Cultura Galega, Santiago de Compostela
VV. AA. ( 1996 ). Historia da Literatura Galega . Vigo, AS-PG/A Nosa Terra
Carballo Calero, Ricardo (1981). Historia da literatura galega contemporánea. Galaxia, Vigo
Murguía, Manuel M. (1975 [1886]). Los Precursores. La Voz de Galicia
García Negro, María Pilar (2010). O clamor da rebeldía. Rosalía de Castro: ensaio e feminismo. Santiago de Compostela, Sotelo Blanco
Rodríguez, Francisco (2011). Rosalía de Castro, estranxeira na súa patria. A Coruña, AS-PG
OBRAS DE LECTURA OBRIGADA: Castro, Rosalía de: Cantares gallegos, en Poesías. Ediciós do Patronato, 1992. [GP/324] Castro, Rosalía de: Follas Novas, en Poesías. Ediciós do Patronato, 1992. [GP/324] Curros Enríquez, Manuel: Aires da miña terra, en López Varela, L. (ed.): A poesía galega completa de Manuel Curros Enríquez. A Coruña: Deputación da Coruña, 1997. [L7A-540 (I) 1] Curros Enríquez, Manuel: O Divino Sainete, en López Varela, L. (ed.): A poesía galega completa de Manuel Curros Enríquez. A Coruña: Deputación da Coruña, 1997. [L7A-540 (I) 1] Lamas Carvajal, Valentín: Saudades Gallegas, en García Negro, Mª P. (ed.): Poesía galega completa. Sada: Ediciós do Castro, 1998. [ L7At-LAMAS-poes ] Pondal, Eduardo: Poesía galega completa [ed. de M. Ferreiro], Santiago de Compostela:Sotelo Blanco, 2002. [L7At-PONDAL-poe 1 (I), (II), (III)]
Bibliografía complementaria Rodríguez, Francisco (1996 [1973]). A evolución ideolóxica de Curros Enríquez. Vigo, A Nosa Terra
Rodríguez, Francisco (1988). Análise sociolóxica da obra de Rosalía de Castro. Vigo: AS-PG
García Negro, María Pilar ( 2013 ). Cantares gallegos, hoxe. Para unha lectura actualizada de Rosalía de Castro . Santiago de Compostela, Alvarellos
Pardo Bazán, Emilia (1984 [1888]). De mi tierra. Xerais, Vigo
Rodríguez, Francisco (1990). Literatura galega contemporánea. Problemas de método e interpretación. Edicións do Cumio,Vilaboa-Pontevedra
Hermida, Carme (1992). Os precursores da normalización. Xerais, Vigo
A profesora fornecerá material complementar e información sobre outros recursos relativos a esta materia ao longo das sesión do Mestrado.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
Para calquera dúbida, poden pórse en contacto coa profesora, persoalmente en horario de atención ao alumnado, ou concertando cita previa no enderezo electrónico: gnegro@udc.es. .


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías