Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Fontes de datos estatísticos e indicadores para o estudo das migracións Código 615472108
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 2
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencia Política da Administración
Coordinación
Perez Carames, Antia
Correo electrónico
antia.perez@udc.es
Profesorado
Cano Ruiz, Esther
Perez Carames, Antia
Correo electrónico
esther.cano.ruiz@udc.es
antia.perez@udc.es
Web http://www.esomi.es
Descrición xeral Na materia -Fontes de datos estatísticos e indicadores para o estudio das migracións- iniciarase aos estudiantes no manexo das principais fontes estatísticas dispoñibles en España e na UE para a análise dos movementos migratorios internacionais. Describiranse os principais conceptos que rodean ás fontes e á producción de información estatística e ensinarase o manexo das principais fontes de datos a través de prácticas no laboratorio.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
- Competencias xerais de dominio das ferramentas metodolóxicas, así como das fontes de información e das principais técnicas de análise descriptiva dos datos estatísticos en materia de migracións. AM1
AM6
AM7
AM8
AM9
BM2
BM3
BM4
BM5
BM6
BM7
BM12
BM13
CM1
- Coñecemento acerca dos conceptos e características das principais fontes estatísticas empregadas no estudio das migracións, tanto a nivel nacional como internacional. AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
BM4
BM5
BM8
BM9
BM11
BM14
BM15
CM4
CM5
- Manexo, interpretación e análise da información extraída de diversas fontes estatísticas para o estudio do stock e os fluxos migratorios. AM6
AM7
AM8
BM1
BM2
BM15
- Aprendizaxe das técnicas de representación e análise descriptiva (construcción de índices e indicadores) da información estatística (táboas, gráficos e mapas) AM6
AM7
AM8
BM6
BM9
BM10
CM3
CM4

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1. Introducción e principais conceptos en torno ás fontes estatísticas Definición de fonte e operación estatística. Do concepto sociolóxico á definición estatisticamente medible: usos e conceptos nas fontes estatísticas. Características das fontes estatísticas: cobertura, fiabilidade, coherencia, correspondencia. As axencias oficiais de producción da información estatística. Harmonización e complementariedade das fontes estatísticas. A difusión da información estatística: busca e consulta dos datos. Principais fontes estatísticas de áqmbito nacional e internacional para o estudio dos stocks e fluxos migratorios.
TEMA 2. A medición do fenómeno migratorio Conceptos básicos: fluxos, stock, saldo migratorio. A definición das categorías estatísticas en torno ó fenómeno migratorio partindo da normativa da estranxeiría en España.
TEMA 3. Fluxos migratorios Conceptos, medición e fontes estatísticas dispoñibles. a Estatística de Variacións Residenciais.
TEMA 4. Stocks de poboación inmigrante Definición de stock. Principais variables de clasificación sociodemográfica. Censo de Poboación e Vivendas. Padrón Municipal de Habitantes.
TEMA 5. Os distintos tipos de migracións e a súa medición Migracións laborais, demandantes de asilo e refuxio, estudiantes, reagrupamento familiar. As operacións estatísticas contidas no Anuario Estatístico de Inmigración.
TEMA 6. A medición das migracións irregulares Migracións irregulares, ilegais, non autorizadas e clandestinas. Fontes estatísticas dispoñibles e problemática en torno á medición e conceptualización. As estimacións sobre o stock de inmigrantes en situación irregular en España.
TEMA 7. Análise descriptiva dos datos Distribución das variables, medidas de tendencia, análise descriptiva da información. Construcción, cálculo e análise de taxas, índices e indicadores. Realización e análise de táboas de continxencia. Técnicas de representación gráfica. Introducción á representacíón cartográfica da información.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A3 A5 A6 A7 A8 A9 B1 B2 B3 B4 B5 B11 B13 C1 C3 C4 C5 15 15 30
Traballos tutelados A6 A7 A8 B6 B7 B8 B9 B10 B12 B13 B14 B15 C3 C4 1 12 13
Prácticas de laboratorio A6 A7 A9 B2 B4 B5 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B14 B15 C1 5 0 5
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición dos contidos da materia, ca axuda de TIC, e seguindo o esquema temático contemplado neste programa. A exposición incorpora elementos de participación e debate do estudiantado. No caso das persoas que cursan a modalidade online, as sesións maxistrais serán transmitidas por videoconferencia a través de internet, estando aberta a posibilidade de participación en directo nos debates que se xeneran na aula a través de comentarios na Moodle.
Traballos tutelados Realización dun traballo de análise da información de diversas fontes estatísticas sobre a inmigración nunha Comunidade Autónoma. No caso das persoas que cursen o mestrado de forma non presencial, tras da entrega do correspondente traballo tutelado, realizaráse unha titoría virtual na que se revisarán distintos aspectos do traballo co/a estudante en cuestión co obxecto de garantir a identidade da persoa que entrega dito traballo.
Prácticas de laboratorio Realización dunha práctica de folla de cálculo de consulta, tratamento, análise e representación gráfica de información estatística sobre os movementos migratorios. Esta práctica poderá realizarse online (será colgada na Moodle) para o estudantado que curse a modalidade online. A realización da práctica neste caso contará con asistencia da profesora a través de titorías online.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Descrición
A atención personalizada nesta materia será necesaria para resolver as dúbidas xeradas nas clases, especialmente na parte de prácticas de laboratorio. Asemade, recoméndase a atención personalizada para a elaboración do traballo de avaliación desta materia. Para o estudantado que curse a modalidade online, as titorías serán realizadas a distancia de acordo coas ferramentas que proporciona a Moodle neste sentido.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A6 A7 A8 B6 B7 B8 B9 B10 B12 B13 B14 B15 C3 C4 Realización dun traballo de análise da situación da inmigración nunha Comunidade Autónoma a través do manexo de diversas fontes estatísticas. 100
 
Observacións avaliación
<p>Tal e como se indica no apartado correspondente a metodoloxías, os/as estudantes que cursen a modalidade online deste mestrado terán unha titoría online coa profesora tras da entrega do traballo para garantir a identidade da persoa que entrega o principal elemento de avaliación desta asignatura. </p>

Fontes de información
Bibliografía básica BILSBORROW, R.E. et alia (1997). Concepts Underlying International Migration Statistics. Xenebra. OIT
DOMINGO, A. e BRANCÓS COLL, I. (2000). Entre el flujo y el stock. El análisis demográfico de las migraciones internacionales y de la población de nacionalidad extranjera en España. Barcelona. CED (UAB)
BARBESINO, P. (1998). Observing Migration: The Construction of Statistics in a National Monitoring System. Londres. Palgrave Macmillan
GARRIDO, L. (2004). Para cuantificar a los extranjeros. Madrid

Bibliografía complementaria VINUESA ANGULO, J. (1994). Demografía: análisis y proyecciones. Madrid. Síntesis
DEVOLDER, D. et alia (2006). Estimación del grado de error en el registro de la población extranjera en España: un enfoque comparativo. Barcelona. CED (UAB)
SÍNDIC (2008). La gestión municipal del empadronamiento de los inmigrantes. Informe extraordinario.
DELAUNAY, D. e TAPINOS, G. (1998). La mesure de la migration clandestine en Europe. Volumes I e II. París. CE
MASSEY, D.S. e CAPOFERRO, C. (2004). Measuring undocumented migration.
SANDELL, R. (2006). Spain's immigration experience: lessons to be learned from looking at the statistics.
VINUESA ANGULO, J. (2007). Técnicas y ejercicios de demografía. Madrid. INE
LEMAÎTRE, G. (2005). The comparability of international migration statistics. Problems and prospects.
JANDL, M. (2004). The estimation of illegal migration in Eruope.
POULAIN, M, et alia (2006). THESIM. Towards Harmonised European Statistics in International Migration. Lovaina: Presses Universitaires de Louvain


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías