Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Metodoloxía cuantitativa Código 652513207
Titulación
Mestrado Universitario en Didácticas Específicas
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Filosofía e Métodos de Investigación en Educación
Coordinación
Arias Rodriguez, Maria Alicia
Correo electrónico
alicia.arias.rodriguez@udc.es
Profesorado
Arias Rodriguez, Maria Alicia
Correo electrónico
alicia.arias.rodriguez@udc.es
Web http://http://www.udc.es/fymide
Descrición xeral on este curso pretendemos que o estudante do máster coñeza os distintos
modelos e perspectivas relacionados cos estudos cuantitativos no ámbito da
educación e explore as potencialidades metodolóxicas deste enfoque de investigación e a súa utilidade como ferramenta para a análise da realidade educativa.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título
A5 Adquirir unha formación metodolóxica para realizar investigacións educativas.
A6 Establecer os descritores xerais que caracterizan unha investigación: seleccionar, elaborar, tratar e interpretar os datos, e presentar os resultados de acordo cos propósitos da investigación.
A8 Ser capaz de defender e argumentar de forma oral e escrita o traballo de investigación e/ou innovación realizado, utilizando, de ser o caso, recursos audiovisuais de apoio.
A9 Ensaiar e avaliar formulacións de ensino disciplinares ou interdisciplinares en contextos educativos reais, e promover propostas de mellora en relación cos resultados obtidos.
A11 Coñecer, comprender e utilizar a linguaxe científica e aplicala correctamente nas distintas formas de expresión e comunicación
A14 Coñecer diferentes tipos de metodoloxía que se empregan na investigación educativa considerando a súa pertinencia para a resolución de problemas concretos
A15 Identificar criterios de calidade e control, tanto na investigación como na práctica docente, fomentando o espírito crítico, reflexivo e innovador.
A18 Recoñecer a investigación e a innovación aplicada ás ciencias da educación como ferramenta continua de innovación e mellora educativa e social.
B1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en ámbitos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B6 Capacidade de análise e síntese.
B8 Traballar de forma autónoma e con iniciativa.
B9 Traballar de forma colaborativa.
B13 Ser capaz de comunicarse cos seus compañeiros, coa comunidade educativa e coa sociedade en xeral no ámbito das súas áreas de coñecemento.
B14 Incorporar as TIC no proceso de investigación e a xestión da información, a análise de datos e a difusión e comunicación de resultados
B15 Ter capacidade para actualizar os coñecementos, as metodoloxías e as estratexias na práctica docente.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da Comunidade Autónoma.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnoloxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
A5 Adquirir unha formación metodolóxica para realizar investigacións educativas. A6 Establecer os descritores xerais que caracterizan unha investigación: seleccionar, elaborar, tratar e interpretar os datos, e presentar os resultados de acordo cos propósitos da investigación. A8 Ser capaz de defender e argumentar de forma oral e escrita o traballo de investigación e/ou innovación realizado, utilizando, de ser o caso, recursos audiovisuais de apoio. A9 Ensaiar e avaliar formulacións de ensino disciplinares ou interdisciplinares en contextos educativos reais, e promover propostas de mellora en relación cos resultados obtidos. A11 Coñecer, comprender e utilizar a linguaxe científica e aplicala correctamente nas distintas formas de expresión e comunicación A14 Coñecer diferentes tipos de metodoloxía que se empregan na investigación educativa considerando a súa pertinencia para a resolución de problemas concretos A15 Identificar criterios de calidade e control, tanto na investigación como na práctica docente, fomentando o espírito crítico, reflexivo e innovador. A18 Recoñecer a investigación e a innovación aplicada ás ciencias da educación como ferramenta continua de innovación e mellora educativa e social. AP5
AP6
AP8
AP9
AP11
AP14
AP15
AP18
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en ámbitos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo. B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades. B6 Capacidade de análise e síntese. B8 Traballar de forma autónoma e con iniciativa. B9 Traballar de forma colaborativa. C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da Comunidade Autónoma. BP2
BP4
BP6
BP8
BP9
CP1
B1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación B13 Ser capaz de comunicarse cos seus compañeiros, coa comunidade educativa e coa sociedade en xeral no ámbito das súas áreas de coñecemento. B14 Incorporar as TIC no proceso de investigación e a xestión da información, a análise de datos e a difusión e comunicación de resultados B15 Ter capacidade para actualizar os coñecementos, as metodoloxías e as estratexias na práctica docente. C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnoloxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade BP1
BP13
BP14
BP15
CP6
CP8

Contidos
Temas Subtemas
BLOQUE I-FUNDAMENTOS DE LA INVESTIGACIÓN EDUCATIVA. 1.1-Naturaleza de la investigación educativa.
1.2-Metodología en la investigación educativa.
BLOQUE II-PROCESO DE INVESTIGACIÓN EDUCATIVA. 2.1-Problemas: necesidades e interrogantes a investigar.
2.2- Fuentes de documentación: revisión de la literatura conceptual y de investigación.
2.3-Variables, hipótesis y muestra de una investigación
2.4-Técnicas de recogida de datos: test, escalas, cuestionarios y entrevista.
2.5- Informe de la investigación
BLOQUE III- INVESTIGACIÓN CUANTITATIVA EN EDUCACIÓN. 3.1-Investigación experimental.
3.2- Investigación ex post facto.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Discusión dirixida A5 A6 A8 A11 B6 B8 B9 B13 C1 C6 5 5 10
Obradoiro B14 B15 4 15 19
Proba mixta A5 A6 A8 A9 A11 A14 A15 A18 B1 B2 B4 B6 B8 B9 B13 B14 B15 C1 C6 C8 2 5 7
Sesión maxistral A14 A18 B1 B15 C8 10 15 25
Análise de fontes documentais B1 C1 4 4 8
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Discusión dirixida Metodología dinámica de grupos en la que los miembros de cada grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre conceptos presentados en la sesión magistral (clase expositiva) como en la sesíones prácticas (clase interactiva). Dicha discursión estará moderada por el profesor
Obradoiro Con esta tarea se pretende combinar otras metodologías, como por ejemplo, exposiciones orales, soluciones de problemas, prácticas guiadas, etc. Pero teniendo presente que con ella el alumno desenvuelve tareas puramente prácticas sobre un tema específico con apoyo y supervisión del profesorado.
Proba mixta Proba utilizada para la evaluación de aprendizajes, Esta prueba consta de varias preguntas que pueden ser directas o afirmaciones incompletas, incluso preguntas con varias opciones o alternativas de respuesta que proporcionan posibles soluciones. Pero siempre esas respuestas una sóla es la válida. EN ESTA PRUEBA LAS RESPUESTAS INCORRECTAS RESTARÁN A LAS CORRECTAS
Sesión maxistral Proba utilizada para la evaluación de aprendizajes, Esta prueba consta de varias preguntas que pueden ser directas o afirmaciones incompletas, incluso preguntas con varias opciones o alternativas de respuesta que proporcionan posibles soluciones. Pero siempre esas respuestas una sóla es la válida. EN ESTA PRUEBA LAS RESPUESTAS INCORRECTAS RESTARÁN A LAS CORRECTAS
Análise de fontes documentais Metodología que supone la utilización de documentos audiovisuales y/o bibliográficos (artículos, textos educativos, bases de datos, etc.) relevantes para la temática de la materia con actividades especificamente diseñadas para el analisis de los mismos. Esta metodología se puede emplear: como introducción a un tema, como instrumento de aplicación, para explicar procesos que no se pueden observar directamente, para la presentación de situaciones complejas o como síntesis de contenidos de carácter teórico o práctico.

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Discusión dirixida
Obradoiro
Proba mixta
Sesión maxistral
Descrición
Na atención personalizada o profesor resolverá as dúbidas que teña o alumno sobre os diferentes temas a traballar na materia. Ademais, calquera dúbida que poida xurdir para a solución de problemas, nas lecturas como nos traballos das clases máis prácticas (interactivas). Durante estas sesións, realizarase un seguimento do traballo do alumno, supervisando e orientando o proceso a seguir en cada unha das actividades realizadas.

Esta atención personalizada realizarase no despacho do profesorado (P1A18) no horario de tutorias. Este horario está colgado no taboleiro que está no despacho do profesor, na páxina web do departamento de Filosofía e Métodos de Investigación en Educación como da Facultade de Ciencias da Educación.

A ATENCIÓN PERSONALIZADA REALIZARASE CARA A CARA ENTRE O ALUMNO E PROFESOR POLO QUE A ATENCIÓN VITUAL NON FORMA PARTE NIN SE REALIZARÁ NESTA MATERIA. O CORREO ELECTRÓNICO DO PROFESOR NON SE DEBE UTILIZAR COMO: ELEMENTO PARA SOLICITAR CITA NIN PARA REALIZAR CONSULTAS.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Análise de fontes documentais B1 C1 O alumno terá que realizar dúas actividades con esta metodoloxía:
a-asistir obrigatoriamente a unha sesión que busqueda de fuentas documentais que impartirán persoal da Biblioteca dunha Facultade de Ciencias da Educación. A cualificación máxima alcanzada sería de 5
b-una busqueda en internet e bases de datos para poder realizar o obradorio. A cualificación máxima alcanzada sería de 5
10
Discusión dirixida A5 A6 A8 A11 B6 B8 B9 B13 C1 C6 Para realizar esta tarefa débese ter en conta o seguinte:
a-formaranse grupo pequenos non máis de 5 persoas;
b-se traballará con materiais que presentará o profesor en clase;
c-el material sempre será complemento de conceptos presentados nas sesións maxistrais;
d-cada grupo elixirá un voceiro. A función da devandita figura é de presentar e defender as ideas do grupo. O profesor vixiará que cada vez que se realice a devandita metodoloxía non sexa sempre o mesmo voceiro;
e-a figura de moderador realizaraa o profesor,
e-está actividade compleméntase cando se entregue, despois de realizala, cun esquema das ideas principais do material (presentado polo profesor) ao profesor.
10
Obradoiro B14 B15 Durante as sesións maxistrais o profesor realizará algún problema de resolución de problemas para que o estudante observei o proceso. Pero nas clases prácticas o profesor propoñerá ao estudiantado unha serie de problemas que terá que resolver en clase.

Para a avaliación desta actividade terase en conta: o desenvolvemento da actividade, a axilidade na súa realización, a presentación, etc.
20
Proba mixta A5 A6 A8 A9 A11 A14 A15 A18 B1 B2 B4 B6 B8 B9 B13 B14 B15 C1 C6 C8 O exame será sobre os contidos da materia e sobre as prácticas que se realizen en clase. Por iso este exame dividirase en dúas partes: unha parte será tipo test (que puntuará sobre 25) e outra parte que será sobre supostos prácticos (que puntuará sobre 25). Aprobarase o exame sempre que se alcance en ambas as dúas partes un aprobado (apróbase cun 5) La data do exame será a que marque o propio mestrado non se pode modificar. 50
Sesión maxistral A14 A18 B1 B15 C8 Ao final de cada exposición teórica realizarase unha proba para reforzar a aprendizaxe. Esta proba será meramente informativa 10
 
Observacións avaliación
Na avaliación da materia terase en conta antes de nada o seguinte:


a-O ALUMNADO QUE ASISTA MENOS DUNHA 80% (3 faltas non xustificadas). ÁS CLASES SÓ TERÁ DEREITO A UN EXAME DE TODA A MATERIA. O temario para ese exame será sobre os contidos da materia e sobre as prácticas que se realizen en clase. Por iso este exame dividirase en dúas partes: unha parte será tipo test (que puntuará sobre 10) e outra parte que será sobre supostos prácticos (que puntuará sobre 10). Aprobarase o exame sempre que se alcance en ambas as dúas partes un aprobado (apróbase cun 5) La data do exame será a que marque o propio mestrado non se pode modificar.

A DATA DE INICIO DESTA MATERIA É PUBLICA NA PÁXINA WEB DO MESTRADO E NO TABOLEIRO DESTE. Como esta data é pública dende o mes de xullo. O alumno que non se puxese en contacto co profesor antes da data de inicio das clases e non asista a clase (sexa o motivo que sexa) dende o primeiro día. O profesor considerarao como alumno que asista menos dun 80% ás clases (coas condicións expostas ao inicio desta apartado)

Os alumnos que por calquera motivo non asistan menos dun 80% a clase e comuníquenllo ao profesor. DEBEN PRESENTAR UN XUSTIFICANTE, nos seguintes termos:

1-se é unha xustificación por enfermidade. Un xustificante médico cumprido correctamente.

2-se é por un emprego. O xustificante é unha fotocopia do traballo e un papel (cuberto correctamente) onde se indique que as horas de clase se solapen coas do traballo.

Se se cumpren algún destes dous termos. O profesor adiantará co alumno practícalas que realizará en clase e a avaliará como aos alumnos que asistan a clases. PERO SENÓN SE CUMPRE ALGUNHA DESTA CONDICIÓNS O PROFESOR NON REALIZA NINGÚN TRABALLO EXTRA AO ALUMNO, NIN FÓRA DO PERÍODO DE CLASES ESTABLECIDO PARA ESTA MATERIA DENDE O MESTRADO.POR O TANTO, SE O ALUMNO SE ENCONTRA NESTA SITUACIÓN É CONSIDERADO COMO UN ALUMNO QUE ASISTE MENOS DUN 80% DE CLASES.

b-A OS ALUMNOS QUE ASISTAN O 80% A CALSES NON TERÁN EXAME FINAL DA MATERIA.
Se o estudante non chega a unha asistencia do 80% das clases presenciais deberá ser avaliado ademais de polo traballo, por unha proba individual. Neste caso os dous ítemes da avaliación (traballo e proba individual) terán unha ponderación do 50% esixíndose en cada unha delas a nota igual ou superior a 5 sobre 10.

Se o alumno quere mellorar a nota que expuxo o profesor no taboleiro ten que presentarse ao exame. O temario para ese exame será sobre os contidos da materia e sobre as prácticas que se realizen en clase. Por iso este exame dividirase en dúas partes: unha parte será tipo test (que puntuará sobre 10) e outra parte que será sobre supostos prácticos (que puntuará sobre 10). Aprobarase o exame sempre que se alcance en ambas as dúas partes un aprobado (apróbase cun 5) La data do exame será a que marque o propio mestrado non se pode modificar.

Fontes de información
Bibliografía básica
Arnal, J., Del Rincón, D. y Latorre, A. (1992). Investigación educativa. Fundamentos y metodología. Barcelona: Labor. Bisquerra Alzina, R. (2004). Metodología de la investigación educativa. Madrid: La Muralla. Colás, P. y Buendía, A. (1992).Investigación educativa. Sevilla: Alfar. De La Orden, A. (1985).Investigación educativa. Diccionario de Ciencias de la Educación. Madrid: Anaya. De la Herrán (Coord.) (2005). Investigar en educación. Fundamentos, aplicaciones y nuevas perspectivas. Madrid: Dilex. Dendaluce, I. (Coord.) (1988). Aspectos metodológicos de la investigación educativa. (II Congreso Mundial Vasco). Madrid: Narcea. Etxeberría Murgiondo, J. y Tejedor Tejedor, F. J. (2005). Análisis descriptivo de datos en educación. Madrid: La Muralla. García Hoz, V. (1994). Problemas y métodos de investigación en educación personalizada. Madrid: Rialp. García Ferrando, M. (2000). Socioestadística. Introducción a la Estadística en Sociología. Madrid: Alianza. Hernández Sampieri, R., Fernández Collado, C. y Baptista, P. (2003). Metodología de la investigación. (3ª. Edic.). México: McGraw-Hill. Latorre, A. (2003).La investigación-acción. Conocer y cambiar la práctica educativa. Barcelona: Graó. León, O. y Montero, I. (1993).Diseño de investigaciones. Introducción a la lógica de la investigación en Psicología y Educación. Madrid: McGraw-Hill. Losada, J. L. y López Feal, R. (2003).Métodos de investigación en Ciencias Humanas y Sociales. Madrid: Thomson. Pérez Serrano, G. (Coord.). (2001). Modelos de investigación cualitativa en Educación Social y Animación Sociocultural. Aplicaciones Prácticas. Madrid: Narcea. Rodríguez Gómez, G., Gil Flores, J. y García Jiménez, E. (1996). Metodología de la investigación cualitativa. Málaga: Aljibe.
Bibliografía complementaria
Beins, B.C. (2004). Research methods: A tool for life.Boston: Pearson. Bernal, C.A. (2006). Metodología de la investigación (2ª Edición). Madrid: Pearson Prentice Hall Cohen, L. y Manion, L. (1990).Métodos de investigación educativa.Madrid: La Muralla. Colás, P. y Buendía, L. (1992). Investigación Educativa.Sevilla: Alfar. Gambara, H. (2002). Métodos de investigación en Psicología y Educación.Madrid: McGraw-Hill. Latorre, A., Del Rincón, D. y Arnal, J. (1996). Bases metodológicas de la investigación educativa.Barcelona: Hurtado Ediciones. León, O. G. y Montero, I. (2003). Métodos de investigación en Psicología y Educación.Madrid: McGraw-Hill.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías