Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Comportamento Organizacional Código 660G01019
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
López-Cortón Facal, Ana María
Correo electrónico
ana.lopez-corton@udc.es
Profesorado
López-Cortón Facal, Ana María
Correo electrónico
ana.lopez-corton@udc.es
Web
Descrición xeral Esta asignatura pretende introducir ó alumnado nos conceptos, principios e teorías dos principais tópicos e temas do Comportamento Organizacional sinalados nos contidos da Guía. Asimesmo trata de aportar ó alumnado estratexias de aplicación dos devanditos contidos a solución de casos e situacións reales da vida das organizacións dende unha perspectiva psicosocial.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
A14 Seleccionar y gestionar información y documentación laboral. A14
A23 Participar na elaboración e deseño de estratexias organizativas, desenvolvendo a estratexia de recursos humanos da organización A23
A31 Aplicar los conocimientos a la práctica. A31
A32 Comprender la relación entre procesos sociales y la dinámica de las relaciones laborales. A32
A34 Interrelacionar las distintas disciplinas que configuran las relaciones laborales. A34
B2 Capacidad de análisis y síntesis. B2
B4 Capacidad de gestión de la información. B4
B6 Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional. B6
B8 Razonamiento crítico. B8
B9 Trabajo en equipos. B9
B12 Motivación para la calidad. B12
B13 Adaptación a nuevas situaciones. B13
B14 Aprendizaje autónomo. B14
B15 Creatividad. B15
B16 Liderazgo. B16
C4 Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común. C4
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse. C6
C7 Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida. C7
C8 Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad. C8
Saude laboral e prevención de riscos A3
Dirección y gestión de recursos humanos A4
Transmitir y comunicarse por escrito y oralmente usando la terminología y las técnicas adecuadas A13
Psicología del trabajo y técnicas de negociación A8
Dirigir grupos de personas A15
Asesorar e/ou xestionar en materia de empero e contratación laboral A16
Realizar funciones de representación y negociación en diferentes ámbitos de las relaciones laborales A20
Realizar análises e diagnósticos, prestar apoio e tomar decisión en materia de estructura organizativa, organización do trabajo, estudo de métodos e estado de tempos de trabajo A21
Aplicar técnicas e tomar decisión e materia de gestión de recursos humanos (política retributiva, de selección) A24
Asesoramiento a organización sindicais e empresariais, e aos sus afiliados A27
Evaluar, desenvolver e avaliar planes de formación ocupacional e continua no ámbito regulado e non regulado A28
Comprender o carácter dinámico e cambiante das relación laboras no ámbito nacional e internacional A33
Analise crítico das decisión emanadas dos agentes que participan nas relación laborais A35
Resolución de problemas B1
Capacidad de organización e planificación B3
Toma de decisións B5
Habilidades mas relacións interpersonais B7
Recoñecemento á diversidade e á multiculturalidade B10
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma C1
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C3

Contidos
Temas Subtemas
I. INTRODUCCIÓN. ¿QUÉ É O COMPORTAMENTO ORGANIZACIONAL? 1. A evolución histórica do Comportamento Organizacional
2. As organizaciones
3. Diseños organizativos comunes
4. Novas opciones de diseño
II. METODOLOXÍA E INVESTIGACIÓN NO COMPORTAMENTO ORGANIZACIONAL 1. Aproximación histórica ao estudo das organizacións.
2. Métodos e técnicas cuantitativas.
3. Métodos e técnicas cualitativas
4. Fontes de coñecemento acerca das organizacións
III. SOCIALIZACIÓN ORGANIZACIONAL
1. Concepto xenérico da socialización
2. Etapas da socialización organizacional
3. Contenidos e resultados da socialización.
4. Expectativas do individuo respecto da organización.
5. O contrato psicológico
6. Os axentes da socialización
7. Tácticas de socialización.

IV. OS GRUPOS NAS ORGANIZACIÓNS 1. O concepto de grupo
2. Grupos e equipos
3. Modelo integral de formación e desarrollo de grupos.
4. As relaciones entre os grupos
5. Efectividade do grupo
6. Toma de decisións no grupo
V. LIDERAZGO E CULTURA ORGANIZACIONAL
1. Liderazgo: tipos e influencia no grupo e na organización.
2. Dirección e liderazgo.
3. Novos enfoques sobre o liderazgo.
4. Cultura e clima organizacional.
5. Evaluación da cultura organizacional.
VI. INNOVACIÓN, CAMBIO E DESENROLO NAS ORGANIZACIÓNS 1. Concepto e tipos de cambio.
2. Proceso de cambio e variables relacionadas.
3. O cambio dende a perspectiva do Desenrolo Organizacional.
4. Influencia das novas tecnoloxía na dinámica organizacional
VII. COMUNICACIÓN ORGANIZACIONAL 1. Perspectivas na comunicación organizacional.
2. A comunicación como fonte de identidade social.
3. Componentes do proceso de comunicación.
4. Redes e direcciones da comunicación.
5. Comunicación interna, externa e corporativa.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Discusión dirixida B2 6 6 12
Estudo de casos B8 C6 6.5 13 19.5
Sesión maxistral A32 A34 17 51 68
Traballos tutelados A14 A31 9 27 36
Presentación oral B9 B13 0.5 5 5.5
Proba mixta B14 2 6 8
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Discusión dirixida Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten
de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poidan estar
coordinados por un moderador.
Estudo de casos Metodoloxía práctica onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto , a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”.
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Proba mixta Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento. Ademais, en canto preguntas obxectivas, pode combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
O profesor prestará unha atención personalizada para resolver as dúbidas que lle xurdan ao alumno nas horas de tutoría establecidas.








Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Estudo de casos B8 C6 Metodoloxía práctica onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto , a través dun proceso de discusión.
Se non se asistiu a clase o día que se realice a práctica correspondente, o alumno poderá entregala en días posteriores, tendo en conta que canto máis se retrase a data de entrega menos computará na nota final. Non se recollerán prácticas cando falte unha semán para o exame.
30
Proba mixta B14 Proba que integra preguntas de ensaio e/o preguntas tipo test.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas e de desenvolvemento.
40
Sesión maxistral A32 A34 Exposición oral por parte do profesor, complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.

Valoración obxetiva da asistencia e participación activa dos alumnos nas sesións presenciais
10
Traballos tutelados A14 A31 Realización dun traballo relacionado con a materia 10
Presentación oral B9 B13 Presentación ante a clase do traballo tutelado, nunha data indicada 10
 
Observacións avaliación

Oportunidade de XUÑO

A nota final será a suma de todas as metodoloxías arriba indicadas. Será necesario ter aprobada a proba mixta para superar a asignatura

Oportunidade de XULLO

Aquelas persoas que non aprobasen ou non se presentasen na convocatoria de xuño poderán garda  anota das outra metodoloxías para a portunidade de xullo, sempre e cando teñan de nota, al menos, un 3 sobre 6, debendo realizar unha proba mixta para superar esta convocatoria.

Aquelas persoas que non se presentasen ás metodoloxías:  estudo de casos, sesión maxistral, traballos tuteados e  presentación oral;ou teñan unha nota inferior a 3  mas mismas, deberán realizar unha única proba que computará o 100% da nota, pudendo consistir dita proba en preguntas tipo test, preguntas curtas e/o casos prácticos.

 


Fontes de información
Bibliografía básica Robbins, S. y Judge, T. (2009). Comportamiento Organizacional. Mexico. Pearson. Prentice-Hall
Peiró, J. M. y Ramos, J. (dirs.) (1994). Intervención psicosocial en las organizaciones. Barcelona: PPU
Gil Rodríguez, F. y Alcover, C. M. (2003). Introducción a la Psicología de las Organizaciones. Madrid: Alianza Editorial
Peiró, J. M. (1984). Psicología de la Organización. Madrid: UNED
Palací, F. J. (coord.) (2004). Psicología de la Organización. Madrid: Pearson Prentice-Hall
Osca, A. (ed.) (2004). Psicología de las Organizaciones. Madrid: Sanz y Torres
Rodríguez, A. (1992). Psicología de las Organizaciones: Teoría y método. Barcelona: PPU
Munduate, L. (1997). Psicología Social de la Organización. Las personas organizando. Madrid: Pirámide

  • Bibliografía complementaria
  • Fernández- Ríos, M. y Sánchez, J. C. , 1997, Eficacia organizacional. , Madrid: Díaz de Santos.
  • Gil Rodríguez, F. y Alcover, C. M. , 2004, Técnicas grupales en contextos organizacionales. , Madrid: Pirámide.
  • Ivancevich, J.M, Konopaske, R. y Matteson, M.T., 2006, Comportamiento Organizacional. ,Méjico: McGraw-Hill.
  • Luthans, F., 2008, Comportamiento Organizacional., Méjico: McGraw-Hill.
  • Peiró, J. M y González Romá, V. , 1993, Círculos de calidad. , Madrid: Eudema.
  • Peiró, J. M. , 1990, Organizaciones: nuevas perspectivas psicosociológicas. , Barcelona: PPU.
  • Ramió, C. y Ballart, X. (eds.) , 1993, Lecturas de Teoría de la Organización. , Madrid: Ministerio de Administraciones Públicas.
  • Romay Martínez, J. (2007). Perspectivas y retrospectivas de la Psicología Social en los albores del siglo XXI. Madrid: Biblioteca Nueva.
  • Romay Martínez, J. y otros. (2005). Psicología de las Organizaciones, del Trabajo y Recursos Humanos y de la Salud. Madrid: Biblioteca Nueva.

  • Sánchez, J. C. , 2002, Psicología de los grupos. , Madrid: Mc Graw-Hill.
  • Schein, E. H. , 1998, La cultura empresarial y el liderazgo. , Barcelona: Plaza y Janés.
  • Yukl, G. , 2008, Liderazgo en las organizaciones. , Madrid. Pearson Prentice – Hall.
  • Bibliografía complementaria (). .


    Recomendacións
    Materias que se recomenda ter cursado previamente
    Psicoloxía do Traballo/660G01004

    Materias que se recomenda cursar simultaneamente

    Materias que continúan o temario
    Dirección e Xestión de RRHH I/660G01015
    Dirección e Xestión de RRHH II/660G01016
    Técnicas de Negociación/660G01029
    Dirección Estratéxica/660G01030
    Habilidades e Técnicas da Comunicación Empresarial/660G01038

    Observacións


    (*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías