Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Teoría de Colas Código 614111649
Titulación
Enxeñeiro en Informática
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
1º e 2º Ciclo 1º cuadrimestre
 Todos Optativa 4
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Matemáticas
Coordinación
Lorenzo Freire, Silvia
 Correo electrónico
silvia.lorenzo@udc.es
Profesorado
Lorenzo Freire, Silvia
 Correo electrónico
silvia.lorenzo@udc.es
Web
Descrición xeral A Teoría de Colas é unha rama da Investigación Operativa que ten por obxecto o estudo e análise de situacións nas que se demanda un servizo que non pode ser satisfeito instantaneamente, polo que se forman colas ou liñas de espera. A devandita análise proporciona información para a toma de decisións, tratando de lograr un compromiso óptimo entre o custo do servizo e o custo asociado á espera dese servizo.

A Teoría de Colas é aplicable a multitude de situacións reais relacionadas con sectores tan variados como o comercio, a industria, o transporte ou as telecomunicacións, entre outros. No contexto da Informática e as novas tecnoloxías, as situacións de espera dentro dunha rede son moi frecuentes (procesos enviados a un servidor para a súa execución á espera de ser atendidos, conxestión na liña telefónica, etc). Isto fai que as ferramentas que se proporcionarán nesta materia poidan ser de utilidade para o futuro Enxeñeiro Informático.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Aprender de maneira autónoma novos coñecementos e técnicas avanzadas axeitadas para a investigación, o deseño e o desenvolvemento de sistemas e servizos informáticos.
A9 Dirixir equipos de traballo ligados ao deseño de produtos, procesos, servizos informáticos e outras actividades profesionais.
A12 Coñecer a regulación legal da profesión e os seus aspectos éticos, en particular os ligados á propiedade intelectual e á protección de datos.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B9 Capacidade para tomar decisións.
B11 Razoamento crítico.
B12 Capacidade para a análise e a síntese.
B13 Capacidade de comunicación.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer a metodoloxía da Teoría de Colas. A1
A9
A12
 B1
B2
B3
B9
B11
B12
B13
 C6
C8
Saber interpretar problemas de diferentes contextos e saber que tipo de modelo ou rede de teoría de colas son o máis axeitado para ese problema. A1
A9
A12
 B1
B2
B3
B9
B11
B12
B13
 C6
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. Introdución 1.1. Recensión histórica

1.2. Contidos da materia
2. Conceptos básicos de Teoría de Colas 2.1. Descrición do sistema dunha cola

2.2. Terminoloxía básica

2.3. Fórmulas de Little
3. Introdución aos procesos aleatorios 3.1. Conceptos xerais e propiedades básicas

3.2. Procesos de contar: o proceso de Poisson

3.3. Procesos de nacemento e morte
4. Modelos con taxas de chegada e de servizo de tipo Poisson 4.1. Modelo M/M/1

4.2. Modelo M/M/S

4.3. Modelo M/M/1/K

4.4. Modelo M/M/S/K e fórmulas de Erlang

4.5. Modelo M/M/1/infinito/H

4.6. Modelo M/M/s/infinito/H, con e sen repostos

4.7. Modelo M/M/infinito
5. Redes de colas 5.1. Introdución ás redes de colas

5.2. Redes de Jackson abertas

5.3. Redes de Jackson pechadas

5.4. Outros modelos de redes de colas: en serie, cíclicas e con bloqueo
6. Colas con distribucións arbitrarias de chegada e servizo 6.1. Modelo M/G/1

6.2. Outros modelos con tempo entre chegadas exponencial

6.3. Colas con servizo exponencial e entrada xeral

6.4. Aproximación mediante simulación

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A9 A12 B1 B2 B3 B9 B11 B12 B13 C6 C8 30 15 45
Prácticas de laboratorio A1 A9 A12 B1 B2 B3 B9 B11 B12 B13 C6 C8 30 0 30
Solución de problemas A9 B1 B2 B3 B9 B11 B12 C6 C8 0 15 15
Proba mixta A1 A9 A12 B1 B2 B3 B9 B11 B12 B13 C6 C8 5 0 5
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Se expondrán os conceptos teóricos básicos empregados ao longo da materia. Tamén se resolverán os problemas dos boletíns.

Dado que esta materia se deixou de impartir, aínda que non se indica na planificación, a preparación dos contidos da materia pasa a ser traballo autónomo do alumno. Para solventar dudas o alumno pode recurrir á atención personalizada.

O material estará dispoñible a través da plataforma Moodle.
Prácticas de laboratorio As sesións de prácticas de laboratorio consisten na implementación de diferentes modelos de teoría de colas. Empregarase o paquete de Matlab coñecido por AQUAS, onde están implementados os modelos de colas do temario. Tamén haberá que empregar un sotware estatístico para o estudo das distribucións (Statgraphics ou R).

Dado que esta materia se deixou de impartir, aínda que non se indica na planificación, a preparación dos contidos da materia pasa a ser traballo autónomo do alumno. Para solventar dudas o alumno pode recurrir á atención personalizada.

O material estará dispoñible a través da plataforma Moodle.
Solución de problemas Cómpre que os alumnos adiquen certo tempo a resolver problemas empregando técnicas estudadas na clase.

Dado que esta materia se deixou de impartir, aínda que non se indica na planificación, a preparación dos contidos da materia pasa a ser traballo autónomo do alumno. Para solventar dudas o alumno pode recurrir á atención personalizada.

O material estará dispoñible a través da plataforma Moodle.
Proba mixta Será un exame escrito no que se valorarán os coñecementos adquiridos polo alumno.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba mixta
Prácticas de laboratorio
Descrición
Os alumnos poden acudir ás titorías correspondentes sempre que teñan algunha dúbida.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba mixta A1 A9 A12 B1 B2 B3 B9 B11 B12 B13 C6 C8 Proba escrita na que se evaluarán os coñecementos aprendidos polos alumnos ao longo do curso. Para isto, o alumno terá que resolver varios exercicios similares aos que aparecen nos boletíns. 100
 
Observacións avaliación
Proba escrita na que se evaluarán os coñecementos aprendidos polos alumnos ao longo do curso. Para isto, o alumno terá que resolver varios exercicios similares aos que aparecen nos boletíns.

Fontes de información
Bibliografía básica Narayan Bhat, U. (2008). An introduction to Queueing Theory. Birkhauser
Saaty, T.L. (1983). Elements of queueing theory with applications. Dover
Gross, D. y Harris, C.M. (1985). Fundamentals of queueing theory. Wiley
Cao, R. y Vega Valle, J.L. (). http://www.udc.es/dep/mate/TeoriaColas/colas.htm.
Cao, R. (2002). Introducción a la simulación y a la teoría de colas. Netbiblo
Harchor-Balter, M. (2013). Performance modeling and design of computer systems: queueing theory in action. Cambridge University Press
Trivedi, K.S. (1982). Probability and statistics with reliability, queueing theory and computer science applications. Prentice Hall
Allen, A. O. (1990). Probability, statistics and queueing theory with computer science applications. Academic Press
Medhi, J. (1991). Stochastic models in queueing theory. Academic Press

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Estatística I/614111101

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías