Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Investigación-acción participativa, acción comunitaria e xestión das organizacións sociais Código 615525010
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Pedagoxía e Didáctica
Coordinación
Depalma Ungaro, Renee
Correo electrónico
r.depalma@udc.es
Profesorado
Depalma Ungaro, Renee
Correo electrónico
r.depalma@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Describir e analizar as características definitorias e variacións da investigación acción participativa (IAP) AM2
BM1
BM6
BM14
BM18
CM4
CM5
Deseñar e levar a cabo un proxecto de IAP AM1
AM3
BM2
BM11
BM13
BM15
CM1
Deseñar e levar acabo accións comunitarias a prol da xustiza social AM7
BM2
BM6
BM11
BM15
CM4
Participar na xestión de organizacións que avogan por igualdades sociais AM8
BM7
BM12
BM16
BM19
CM6
CM7

Contidos
Temas Subtemas
Modelos de xestión de organizacións sociais
A comunicación inter- e intra- institucional
Elementos de deseño de espazos
Elementos de relacións e comunicación interpersoal
Organizar e xestionar acción comunitaria Acción comunitaria participativa – aspectos claves e variacións
Experiencias de Acción comunitaria participativa en distintos contextos xeográficos e ámbitos de acción
Modelos de investigación comunitaria e participativa
A IAP – aspectos claves e variacións
Experiencias de IAP en distintos contextos xeográficos e ámbitos de acción

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Discusión dirixida B1 B14 C5 C4 10 20 30
Aprendizaxe colaborativa A3 B2 B7 B11 B13 B15 B16 B19 C1 5 5 10
Investigación (Proxecto de investigación) A3 A7 A8 B2 B6 B7 B13 B14 B19 C1 C4 C5 5 20 25
Sesión maxistral A1 A2 B1 B13 B14 B15 B18 C5 C7 10 10 20
Presentación oral C6 C7 4 20 24
Traballos tutelados C6 C7 1 10 11
Análise de fontes documentais A1 A2 A7 A8 B6 B12 B18 C7 5 20 25
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Discusión dirixida Durante as sesións de aula, o alumnado participará en debates relacionados cos apuntes e textos
Aprendizaxe colaborativa O alumnado traballará en grupos para analizar casos e propoñer accións
Investigación (Proxecto de investigación) O alumnado deseñaráne levará a cabo unha análise institucional utilizando varias técnicas de investigación cualitativa, sacará conclusións, e elaborará unha proposta de acción.
Sesión maxistral A profesora presentará unha selección de perspectivas teóricas, metodolóxicas, e prácticas relacionadas co temático da materia.
Presentación oral O alumnado preparará e presentará en clase un relatorio relacionado co proxecto de investigación
Traballos tutelados O alumnado preparará e entregará un informe escrito relacionado co proxecto de investigación
Análise de fontes documentais O alumnado analizará textos en formato escrito ou audiovisual

Atención personalizada
Metodoloxías
Investigación (Proxecto de investigación)
Presentación oral
Traballos tutelados
Descrición
Para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, acordarase ao inicio do curso un calendario específico de titorías compatible coa súa dedicación.

Para o alumnado oficialmente matriculado na modalidade online, a participación en debates presenciais e a presentación oral serán substituídas por actividades utilizando tecnoloxías a distancia.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Investigación (Proxecto de investigación) A3 A7 A8 B2 B6 B7 B13 B14 B19 C1 C4 C5 Recollida e análise de datos de campo e a proposta dun plan de acción 70
Presentación oral C6 C7 Un relatorio en clase relacionado co proxecto de investigación 10
Traballos tutelados C6 C7 Un informe escrito relacionado co proxecto de investigación 20
 
Observacións avaliación

Haberá un traballo que consiste nunha recollida e análise de datos de campo e a proposta dun plan de acción (investigación), que se elaborará e se presentará en formato oral /presentación oral) e escrito (traballo tutelado).


Fontes de información
Bibliografía básica
Bibliografía complementaria

Esta lista é orientativa: os materiais obrigatorias e algunhas recomendacións para lecturas adicionais estarán dispoñibles na plataforma Moodle

Ayuntamiento de Sevilla & Instituto Paulo Freire (s.d.). Materiales Didácticos para trabajar la Participación Ciudadana.

Bergold, Jarg & Thomas, Stefan (2012). Participatory Research Methods: A Methodological Approach in Motion [110 paragraphs]. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 13 (1). Art. 30, http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs1201302.

Bru Martín, P., y Basagoiti R. (2003). La Investigación-Acción Participativa comometodología de mediación e integración socio-comunitaria. Comunidad:Publicación periódica del Programa de Actividades Comunitarias en AtenciónPrimaria, nº 6.

CIMAS (Observatorio Internacional de Ciudadanía y Medio Ambiente Sostenible) (2009). Manual de Metodologías Participativas, pp. 1-40. Dispoñible en http://www.presupuestosparticipativos.com/los-presupuestos-participativos-y-las-po/_C3VTDDatmVEmYYYsYdvRIsil_ngZxyrxjOfBaaLp8YrojPPmW_ZltZD3V8TsXg0w

Comas Arnau, D.  (2010). Los Presupuestos Participativos y las políticas de juventud: Un estudio de caso sobre la cultura de la participación social en España.

DePalma, R. (2010). Socially just research for social justice: negotiating consent and safety in a participatory action research project. International Journal of Research & Method in Education 33(3), pp. 215-227.

DePalma, R. (2009). Leaving Alinsu: towards a transformative community of practice. Mind Culture and Activity 16(4), pp. 353 - 370.

DePalma R, Teague L (2008). A democratic community of practice: Unpicking all those words. Educational Action Research, 16(4):441-456.

De Ugarte, D. (2007) El Poder de las redes: Manual ilustrado para ciberactivistas. Dispoñible en https://lasindias.com/el-poder-de-las-redes/

Disalvo, D. (2011). Comunidades virtuales. Mente y Cerebro 48, 60-67.

El Troudi, H., Harnecker, M., e Bonilla, L. (2005). Herramientas para la participación.

Francés García, F. & Carrillo Cano, A. (2010). Guía metodológica de presupuestos participativos

Ganuza, E., Paño, P., , Olivari, L., Buitrago, L., &  y Lorenzana, C. (2010). La democracia en acción: una visión desde las metodologías participativas

Kemmins S, McTaggart R (1988). Como planificar la investigación-acción. Laertes ediciones, Barcelona

Pérez Crego, M. C., DePalma, R., Serantes Pazos, A., Rodríguez Romero, M.,  Zapico Barbeito, M.H., Pazos Leis, V., Cotelo Guerra, M. D., Iglesias Salgado, J.L., y Lampón Gude, A. (2016). Investigando colaborativamente en Educación para el desarrollo. Crónica de una experiencia. Presentación en el III Congreso Internacional de Estudios del Desarrollo, Zargaoza.

Prego Vázquez, G. and Zas Varela, L. (2015). Identidades en los márgenes de la superdiversidad: prácticas comunicativas y escalas sociolingüísticas en los nuevos espacios educativos multilingües en Galicia. Discurso and Sociedad, 9(1, 2), 165-196.

Verdía Varela, V. (2017). Participatory citizenship initiatives as a crucial factor for social cohesion. In DePalma, R. & Pérez Caramés, A. (Eds). Beyond Global Cities: A Case Study of Emerging Super-Diversity. NY: Springer.

Zas Varela, L. & Prego Vázquez, G. (2017) A view of Linguistic Landscapes for an Ethical and Critical Education. In DePalma, R. & Pérez Caramés, A. (Eds). Beyond Global Cities: A Case Study of Emerging Super-Diversity. NY: Springer.

 

 

Ayuntamiento de Sevilla & Instituto Paulo Freire (s.d.). Materiales Didácticos para trabajar la Participación Ciudadana.

Bergold, Jarg & Thomas, Stefan (2012). Participatory Research Methods: A Methodological Approach in Motion [110 paragraphs]. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 13 (1). Art. 30, http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs1201302.

Bru Martín, P., y Basagoiti R. (2003). La Investigación-Acción Participativa comometodología de mediación e integración socio-comunitaria. Comunidad:Publicación periódica del Programa de Actividades Comunitarias en AtenciónPrimaria, nº 6.

CIMAS (Observatorio Internacional de Ciudadanía y Medio Ambiente Sostenible) (2009). Manual de Metodologías Participativas, pp. 1-40. Dispoñible en http://www.presupuestosparticipativos.com/los-presupuestos-participativos-y-las-po/_C3VTDDatmVEmYYYsYdvRIsil_ngZxyrxjOfBaaLp8YrojPPmW_ZltZD3V8TsXg0w

Comas Arnau, D.  (2010). Los Presupuestos Participativos y las políticas de juventud: Un estudio de caso sobre la cultura de la participación social en España.

DePalma, R. (2010). Socially just research for social justice: negotiating consent and safety in a participatory action research project. International Journal of Research & Method in Education 33(3), pp. 215-227.

DePalma, R. (2009). Leaving Alinsu: towards a transformative community of practice. Mind Culture and Activity 16(4), pp. 353 - 370.

DePalma R, Teague L (2008). A democratic community of practice: Unpicking all those words. Educational Action Research, 16(4):441-456.

De Ugarte, D. (2007) El Poder de las redes: Manual ilustrado para ciberactivistas. Dispoñible en https://lasindias.com/el-poder-de-las-redes/

Disalvo, D. (2011). Comunidades virtuales. Mente y Cerebro 48, 60-67.

El Troudi, H., Harnecker, M., e Bonilla, L. (2005). Herramientas para la participación.

Francés García, F. & Carrillo Cano, A. (2010). Guía metodológica de presupuestos participativos

Ganuza, E., Paño, P., , Olivari, L., Buitrago, L., &  y Lorenzana, C. (2010). La democracia en acción: una visión desde las metodologías participativas

Kemmins S, McTaggart R (1988). Como planificar la investigación-acción. Laertes ediciones, Barcelona

Pérez Crego, M. C., DePalma, R., Serantes Pazos, A., Rodríguez Romero, M.,  Zapico Barbeito, M.H., Pazos Leis, V., Cotelo Guerra, M. D., Iglesias Salgado, J.L., y Lampón Gude, A. (2016). Investigando colaborativamente en Educación para el desarrollo. Crónica de una experiencia. Presentación en el III Congreso Internacional de Estudios del Desarrollo, Zargaoza.

Prego Vázquez, G. and Zas Varela, L. (2015). Identidades en los márgenes de la superdiversidad: prácticas comunicativas y escalas sociolingüísticas en los nuevos espacios educativos multilingües en Galicia. Discurso and Sociedad, 9(1, 2), 165-196.

Verdía Varela, V. (2017). Participatory citizenship initiatives as a crucial factor for social cohesion. In DePalma, R. & Pérez Caramés, A. (Eds). Beyond Global Cities: A Case Study of Emerging Super-Diversity. NY: Springer.

Zas Varela, L. & Prego Vázquez, G. (2017) A view of Linguistic Landscapes for an Ethical and Critical Education. In DePalma, R. & Pérez Caramés, A. (Eds). Beyond Global Cities: A Case Study of Emerging Super-Diversity. NY: Springer.

 

 


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías