Identifying Data 2016/17
Subject (*) Proyecciones de población Code 615G01411
Study programme
Grao en Socioloxia
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
 Fourth Optativa 4.5
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Socioloxía e Ciencia Política da Administración
Coordinador
Lopez de Lera, Diego Constantino
 E-mail
d.lopezd@udc.es
Lecturers
Lopez de Lera, Diego Constantino
 E-mail
d.lopezd@udc.es
Web
General description As proxeccións demográficas supoñen un dos poucos "laboratorios" que se poden usar dentro das ciencias sociais. A través desta materia o alumno aprenderá a realizar proxeccións de poboación empregando o denominado "método das compoñentes", que consiste en proxectar por separado cada unha das variables que inciden no crecemento da poboación e a continuación aplicar os resultados desas proxeccións a unha poboación inicial, para observar cales poderían ser a evolución futura do seu volume e composición por sexo e idade.
O obxectivo da materia é lograr que os estudantes aprendan a facer análises proxectivas, mediante o establecemento de hipóteses razoadas sobre a evolución da natalidade, a mortalidade e as migracións. Os resultados permitirán aos alumnos avaliar o alcance de cambios no comportamento demográfico da poboación así como os efectos de medidas de políticas sociais vinculadas a estes cambios.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A4 Relaciones entre la población, los recursos y medio ambiente en su movimiento y estructura; y el estudio de las técnicas y métodos del análisis demográfico.
A8 Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas.
A14 Capacidades en elaborar, utilizar, e interpretar indicadores sociales e instrumentos de medición social.
A17 Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.).
A32 Capacidades en contribuir al diseño de políticas públicas orientadas a abordar problemas sociales.
B1 Capacidad de organización y planificación.
B2 Toma de decisiones.
B3 Capacidad de análisis y síntesis.
B5 Capacidad de gestión de la información.
B6 Comunicación oral y escrita en la lengua nativa.
B7 Conocimientos de informática relativos al ámbito de estudio.
B13 Razonamiento crítico.
B25 Capacidades para relacionar los conocimientos de la sociología y de otras disciplinas afines.
B27 Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales.
C3 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida.
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Adquirir os coñecementos sobre a metodoloxía de análise proxectiva da poboación. A4
 B1
B2
B3
B5
B7
 C3
C6
Realizar análises proxectivas da poboación mediante o "método das compoñentes". A8
A14
A17
 B1
B3
B5
B7
 C3
Avaliar os efectos sobre a estrutura dá pobiación que ten os cambios na tendencia das variables. A8
A14
A17
 B2
B3
B5
B7
B13
B25
B27
 C6
Propoñer medidas de política pública para axudar a mitigar os efectos do envellecemento A8
A32
 B2
B3
B6
B25
B27
 C6

Contents
Topic Sub-topic
TEMA 1: INTRODUCCION O crecemento demográfico no mundo. Cambios contemporáneos na relación entre recursos, medio ambiente e poboación. As perspectivas futuras de cambios nas poboacións en diferentes rexións mundiais.
TEMA 2: POBOACION DE PARTIDA Avaliación da base de datos estatísticos. Establecemento dunha poboación de inicio "Apomazado" por sexo e idade.
TEMA 3: PROXECCIÓN DE MORTALIDADE Análise do pasado recente do risco de mortalidade.
Establecemento do nivel inicial de esperanza de vida por sexo.
Proposta de hipótese sobre a evolución futura da esperanza de vida para ambos os sexos e á tendencia do diferencial entre os sexos.
Estimar a estrutura das taxas por idade para cada nive.
TEMA 4: PROXECCIÓN DE FECUNDIDADE Análise das recentes taxas de fecundidade por idade pasado.
Establecemento do nivel inicial de fertilidade actual.
Proposta de hipótese sobre a evolución futura do nivel de fertilidade.
Propostas hipóteses sobre os cambios na estrutura de poboación da fecundidade.
TEMA 5: PROXECCIÓN DE MIGRACIÓNS Análise do pasado recente, os movementos migratorios que afectan o tamaño da poboación do estudo.
Establecer o nivel de migración neta de inicio e estrutura de poboación e sexo.
Proposta de hipótese sobre a evolución futura da migración neta.
Proposta para a distribución por sexo e idade do saldo migratorio.
Estímase migración anual neta media por cada salto da proxección.
TEMA 6: MATRIZ DE CALCULO Funcionamiento de la matriz de cálculo. Pasos del cálculo de las poblaciones en "t+n".
Introducción de la población inicial y de los resultados de las proyecciones previas de los indicadores de las variables demográficas en un fichero informático con la Matriz de cálculo de la proyección de la población.
Obtención de las poblaciones proyectadas
TEMA 7: ANÁLISE DE RESULTADOS Elaboración de táboas e gráficos de series temporais que resuman os resultados. Elaboración de gráficos de pirámides de poboación.
Avaliación do crecemento do volume e dos cambios na estrutura da poboación.
Conclusións sobre a situación proxectada no primeiro escenario e dos efectos que causaría seguir a súa tendencia.
TEMA 8: PROPOSTA DUN SEGUNDO ESCENARIO Proposta de políticas que incidan nas tendencias das variables.
Proposta de valores esperados nos indicadores afectados polas políticas propostas.
Proxección da segunda fase e análise dos resultados.
Valoración dos cambios con respecto ao primeiro escenario.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A4 A8 A32 B7 B13 B25 B27 C3 C6 12 0 12
Workbook A4 B6 B13 B25 B27 2 10 12
ICT practicals A4 A14 A17 B1 B2 B5 B7 C3 28 34.5 62.5
Student portfolio A4 A8 A32 B3 B6 B13 B25 B27 C6 0 20 20
Objective test A4 B3 B6 B27 C6 2 0 2
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Sesións nas que o profesor aborda os diferentes contidos do temario, explicando a materia básica esencial para o desenvolvemento da materia.
Workbook Bibliografía básica recomendada.
Lecturas específicas de cada tema subidas á plataforma moodle.
Presentación e defensa, en clase, dunha das lecturas.
ICT practicals Introdución e probas de aplicacións de software é específico para a proxección demográfica.
Obtención dos datos válidos para a poboación de estudo asignada.
Comprensión e automatización dos ficheiros de cálculo entregados polo profesor.
Proposta de valores futuros a alcanzar en cada variable.
Proxección dos indicadores de cada variable demográfica.
Elaboración de táboas e gráficos que sinteticen os resultados obtidos
Student portfolio Conxunto dos resultados obtidos en cada práctica, referidos á poboación de estudo asignada a cada alumno.
Elaboración de táboas sínteses e de gráficos de evolución.
Elaboración de pirámides de poboación.
Análise dos resultados.
Conclusións da inercia demográfica e proposta dun segundo escenario.
Proposta de políticas sociais.
Objective test Convocatorias oficiais e alumnos a tempo parcial.
Neste exame deben presentarse os alumnos que non asisten a clase e non avaliados a través da súa portafolio.

Personalized attention
Methodologies
Student portfolio
ICT practicals
Description
Durante as prácticas cada alumno realizará a proxección dunha poboación distinta, polo que o seguimento e asesoramento será de forma individualizada.
A atención personalizada centrarase nas titorías, previa solicitude de cita por email, para solucionar dúbidas e/ou problemas que xurdan durante a realización das prácticas de laboratorio, ou da interpretación e/ou valoración dos resultados.

Os alumnos con dedicación a tempo parcial deberán poñerse en contacto co profesor para acordar as sesións de titorías necesarias para realizar os trabaos da materia.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Workbook A4 B6 B13 B25 B27 Aproveitamento das lecturas realizadas nos comentarios incorporados ao portafolio.
Presentación en clase dunha das lecturas (de carácter voluntario). 		4
Objective test A4 B3 B6 B27 C6 Exame correspondente ás convocatorias oficiais coa totalidade do temario.
A este exame SÓ deberanse presentar os alumnos non asistentes a clase e non avaliados a través da súa portafolio 		50
Student portfolio A4 A8 A32 B3 B6 B13 B25 B27 C6 Resultados dos exercicios practicados no laboratorio de informática cos datos da poboación de estudo asignada a cada alumno.
Análise dos resultados. Elaboración de táboas sínteses e de gráficos de evolución. Elaboración de pirámides de poboación.
Valoración da inercia demográfica da poboación de estudo e proposta de políticas sociais que incidan nos indicadores demográficos.
Informe final. Resultados do 2º escenario. Avaliación e valoración dos cambios con respecto ao 1er escenario. 		40
ICT practicals A4 A14 A17 B1 B2 B5 B7 C3 Capacidade para localizar, acceder e explotar os datos estatísticos de base.
Funcionamento da automatización dos ficheiros entregados polo profesor.
Eficacia no tratamento dos resultados.
Claridade na creación e aproveitamento de táboas e gráficos de sínteses. 		6
 
Assessment comments

Hai dous sistemas de avaliación.

ALUMNOS PRESENCIAIS: Os alumnos que sigan o curso de maneira presencial serán avaliados de maneira continua pola realización das prácticas e a entrega de informes. As lecturas, as prácticas e o portafolio representarán o 100% da súa nota.

NON ASISTENTES: Os alumnos que non asistan a clase serán avaliados mediante un exame (proba obxectiva) na data indicada pola convocatoria oficial correspondente.

Os alumnos con dedicación a tempo parcial deberán poñerse en contacto co profesor para acordar as sesións de titorías necesarias para realizar os trabaos da materia.

Sources of information
Basic (). .

BÁSICA.

- Cabré Pla, Anna. 2007. “Cuatro aproximaciones explicativas a las tendencias de nupcialidad y fecundidad”, en; CABRÉ, Anna (dir.) La constitución familiar en España. Bilbao: Fundación BBVA, pp. 17-40

- Izquierdo Escribano, A. (ed.), 2006. Demografía de los extranjeros: incidencia en el crecimiento de la población. Bilbao: Fundación BBVA.

- Leal Maldonado, J.L. (Coord). 2004. Informe sobre la situación demográfica en España. Madrid. Ed. Fundación Fernando Abril Martorell.

- Leal Maldonado, J.L. y Fernández Cordón, J.A. (Coord). 2006. Análisis territorial de la demografía española. Madrid: Fundación Fernando Abril Martorell.

- Navarro, Vicenc (Coordinador). 2004. El Estado de Bienestar en España. Madrid. Ed. Tecnos.

- Preston, S.H. 2000.Demography. Measuring and Modeling Population Processes. Oxford: Blackwell.

- Vallin, J. 1995. La población mundial. Madrid: Alianza.

. Vinuesa, J.; Zamora, F.; Génova, R.; Serrano, P.; y Recaño, J. 1994. Demografía. Análisis y Proyecciones. Madrid, Ed. Síntesis.

- Vinuesa, Julio y Puga, Dolores (ed.). 2007. Técnicas y ejercicios de Demografía. Madrid. Ed. Instituto Nacional de Estadística.

. VV.AA. 2001. Las claves demográficas del futuro de España. Madrid. Ed. Fundación Cánovas del Castillo. Colección VENTIUNO.

. VV.AA. 2005. Revista “Papeles de Economía Española. Nº 104. Transformación demográfica raíces y consecuencias.

. VV.AA. 2011. El futuro de la Población. Revista de Información Estadística y Cartográfica de Andalucía. Nº 1. Sevilla. Ed. Junta de Andalucía.

. VV.AA. 2012. El reto demográfico de Galicia. Santiago de Compostela. Ed. Xunta de Galicia.

COMPLEMENTARIA.

- Barbi, B.; Bertino, S.e Sonnino, E. (eds). 2004. Inverse projection techniques: old and new approaches. Berlín: Springer.

. Castells, Manuel. 1997. La era de la información: economía, sociedad y cultura. Madrid. Alianza,

- Craig, D. H. (1995): Demographic projection techniques for regions and smaller areas: a primer. Vancouver: UBC Press.

- Imhoff, E. van. 1995. Household Demography and Household Modeling. New Cork. Plenum Press.

- Livi Bacci, M. (1990): Historia mínima de la población mundial. Barcelona: Ariel.

- Nadal, J. 1991, La población española, siglos XVI a XX. Barcelona: Ariel (4ª ed.).

- Pressat, Roland. 1993, El análisis demográfico. Madrid: Fondo de Cultura Económica (2ª ed.).

. Puyol, R (editor). 1997. Dinámica de la población en España. Cambios demográficos en el último cuarto del siglo XX. Madrid. Ed. Síntesis.

- Rogers, A. (1985): Regional population projection models. Beverly Hills: Sage.

- Shyrock, H.; Siegel, J.S. et alia (1976): The Methods and Materials of Demography. San Diego: Academic Press.

- Zamora López, Francisco. 1990. Perspectivas, previsiones o proyecciones y no predicciones. Madrid. Ed. Instituto de Demografía-CSIC. Serie Artículos y Ponencias Nº 6.

- Willekens, Frank J. 1990. "El componente de migración en los modelos multirregionales 

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Teoría e historia de la población/615G01107
Fundamentos del análisis demográfico/615G01301

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Globalización, medio ambiente y población/615G01409
Sociología de las migraciones/615G01410
/

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.