Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Conocer y comprender la morfología, la fisiología, la patología y la conducta de las personas, tanto sanas como enfermas, en el medio natural y social. |
A2 |
Conocer y comprender las ciencias, los modelos, las técnicas y los instrumentos sobre los que se fundamenta, articula y desarrolla la fisioterapia. |
A5 |
Valorar el estado funcional del paciente, considerando los aspectos físicos, psicológicos y sociales. |
A17 |
Comprender la importancia de actualizar los conocimientos, habilidades, destrezas y actitudes que integran las competencias profesionales del fisioterapeuta. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
C8 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer as bases físicas e morfolóxicas que dan lugar ás imaxes ecográficas que se utilizan habitualmente en clínica |
A2
|
|
C8
|
Coñecer o corpo humano dende outras perspectivas, identificando as diferentes estruturas anatómicas, aproveitándonos para iso dos avances obtidos na imaxe ecográfica |
A1
|
|
|
Ser capaz de validar as diferentes técnicas terapéuticas, coa axuda dun medio inocuo, intimamente relacionado coa profesión como son os ultrasóns |
A17
|
|
C6 C7 C8
|
Adquirir ferramentas para valorar a evolución lesional, identificando os cambios experimentados polo tecido, o que permitirá planificar os tratamentos tanto físicos coma manuais, mellorando así o éxito profesional e sanitario |
A5
|
|
|
Ser capaz de analizar a morfoloxía e funcionalidade do sistema neuro-músculo-esquelético a través da ecografía |
A5
|
|
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
1. Bases físicas e morfolóxicas para a interpretación da imaxe ecográfica músculo-esquelética |
1.1 Introdución
1.2 Evolución histórica
1.3 Nomenclatura ecográfica
1.4 Composición do ecógrafo
1.5 Tipos de imaxe
1.6 Técnica de exploración
1.7 Artefactos ecográficos
1.8 Vantaxes e inconvenientes
1.9 Perspectivas de futuro
1.10 Efecto Doppler
PRÁCTICA I |
2. Ecografía normal do sistema músculo-esquelético ou do aparato locomotor |
2.1 Anatomía ecográfica da pel
2.2 Anatomía ecográfica do tecido celular subcutáneo
2.3 Anatomía ecográfica do músculo
2.4 Anatomía ecográfica do tendón
2.5 Anatomía ecográfica do ligamento e cápsula articular
2.6 Anatomía ecográfica da bolsa sinovial
2.7 Anatomía ecográfica do óso
2.8 Anatomía ecográfica da cartilaxe
2.9 Anatomía ecográfica do nervio
2.10 Anatomía ecográfica vascular
PRÁCTICA II |
3. Ecografía patolóxica do sistema músculo-esquelético ou do aparato locomotor |
3.1 Imaxe patolóxica da pel
3.2 Imaxe patolóxica do tecido celular subcutáneo
3.3 Imaxe patolóxica do músculo
3.4 Imaxe patolóxica do tendón
3.5 Imaxe patolóxica do ligamento e cápsula articular
3.6 Imaxe patolóxica da bolsa sinovial
3.7 Imaxe patolóxica do óso
3.8 Imaxe patolóxica da cartilaxe
3.9 Imaxe patolóxica do nervio
3.10 Imaxe patolóxica vascular
PRÁCTICA III |
4. Estudo ecográfico da extremidade superior: Ecografía do complexo articular do ombro |
4.1 Recordo anatómico e funcional
4.2 Exploración dos tendóns do manguito rotador
4.3 Exploración muscular
4.4 Exploración articular
4.5 Estudos dinámicos
PRÁCTICA IV |
5. Estudo ecográfico da extremidade inferior: Ecografía do complexo articular da rodilla |
5.1 Recordo anatómico e funcional
5.2 Exploración da rexión anterior
5.3 Exploración da rexión medial
5.4 Exploración da rexión lateral
5.5 Exploración da rexión posterior
PRÁCTICA V |
6. Estudo ecográfico do tronco: Ecografía da musculatura anterolateral e posterior do abdome |
6.1 Introdución ao RUSI (Rehabilitative ultrasound imaging)
6.2 Análise cualitativo
6.3 Análise cuantitativo
PRÁCTICA VI |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A1 A2 A5 A17 C6 C7 C8 |
13 |
16 |
29 |
Prácticas de laboratorio |
A1 A5 A17 C6 C7 |
26 |
26 |
52 |
Aprendizaxe colaborativa |
A1 A2 A5 A17 C6 C7 C8 |
18 |
18 |
36 |
Proba práctica |
A1 A2 A5 C6 |
1 |
13 |
14 |
Proba obxectiva |
A1 A2 A5 C6 C8 |
2 |
14 |
16 |
|
Atención personalizada |
|
3 |
0 |
3 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é coñecida tamén como "conferencia", "método expositivo" ou "lección maxistral". Esta última modalidade adóitase reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia. |
Prácticas de laboratorio |
Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Levaranse a cabo actividades prácticas en íntima relación cos contidos teóricos abordados. Realizaranse en pequenos grupos, esixindo certa preparación fóra do horario de clase.
Valórase a asistencia, execución e análise das prácticas programadas.
Para a súa execución, o laboratorio está equipado cun equipo de ecografía portátil de última xeración. |
Aprendizaxe colaborativa |
Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar, a súa propia aprendizaxe e o dos outros membros do grupo.
O total de alumnos/as matriculados nesta materia dividiranse en grupos de 10-15 persoas que irán rotando consecutivamente ao longo das semanas nas denominadas "clases interactivas". Tras cada unha das sesións maxistrais seguirá unha clase interactiva onde se abordarán temáticas do programa en maior profundidade. O obxectivo é reforzar o proceso de adquisición de coñecementos de forma colaboradora, así como completar aqueles aspectos que non puidesen ser tratados con suficiente detemento. |
Proba práctica |
Proba na que se busca que o alumno desenvolva total ou parcialmente algunha práctica que previamente tivese feito durante as clases prácticas. A proba práctica pode incluír previamente a resolución dunha pregunta/problema que teña como resultado a aplicación práctica dunha determinada técnica ou práctica aprendida.
Efectuarase por parellas. A cada alumno/a efectuaránselle dúas preguntas relacionadas cos contidos (fundamentalmente prácticos) da materia. O compañeiro/a actuará de receptor da técnica, método ou procedemento. É imprescindible un dominio do contido explicado durante as clases maxistrais e interactivas. |
Proba obxectiva |
Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa.
A proba obxectiva pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación. Tamén se pode construír cun só tipo dalgunha destas preguntas.
En concreto, na avaliación desta materia empregaranse algún dos seguintes: preguntas test, de resposta breve e/ou de completar. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Proba práctica |
Sesión maxistral |
Aprendizaxe colaborativa |
Prácticas de laboratorio |
Proba obxectiva |
|
Descrición |
Durante as sesións maxistrais recoméndase a formulación de cuestións por parte dos alumnos/ás (a "participación" é un elemento a ter en conta durante a avaliación continuada). A titoría presencial e/ou virtual estarán abertas para resolver cuestións puntuais e individuais durante o proceso de estudo de cada un dos módulos.
Nas prácticas de laboratorio onde se explorarán diferentes rexións anatómicas, é importante formular "in situ" aquelas preguntas ou dúbidas relacionadas con cada un dos apartados programados. Iso contribuirá a reforzar os aspectos técnicos e perceptivos por parte do interesado.
De cara á preparación da proba mixta e oral recoméndase formular de forma pública, as cuestións xurdidas durante o proceso de preparación destas, aproveitando o final das sesións maxistrais e/ou prácticas de laboratorio. Igualmente, abriranse diversos foros en moodle para tratar estas dúbidas ou cuestións e que todos os estudantes poidan beneficiarse das achegas dos seus compañeiros.
Polo tanto, a atención personalizada está orientada a axudar ao alumno na clarificación de conceptos interrelacionados, resolución de dúbidas e adquirir unha visión integrada deste corpo de coñecementos. Ademais, ten o obxectivo de orientar o estudante na busca e interpretación das fontes bibliográficas.
Para a tutorización desta metodoloxía docente establécense 4 horas de atención personalizada distribuídas regularmente ao longo do curso. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba práctica |
A1 A2 A5 C6 |
Esta metodoloxía utilizarase para a avaliación dos contidos analizados durante as prácticas de laboratorio. Será fundamental o dominio da temática abordada durante as sesións maxistrais e clases interactivas. |
25 |
Sesión maxistral |
A1 A2 A5 A17 C6 C7 C8 |
Os contidos tratados nestas sesións serán obxecto de avaliación mediante o exame final e polo tanto aparecen computados nesta guía dentro da proba obxectiva.
|
0 |
Aprendizaxe colaborativa |
A1 A2 A5 A17 C6 C7 C8 |
Os contidos incluídos neste apartado serán avaliados mediante o exame final e polo tanto aparecen computados nesta guía dentro da proba obxectiva. |
0 |
Prácticas de laboratorio |
A1 A5 A17 C6 C7 |
Os contidos abordados nas prácticas serán obxecto de avaliación mediante o exame final práctico ademais de na proba obxectiva e polo tanto aparecen computados nesta guía dentro do apartado de proba oral e proba obxectiva.
Non obstante, valorarase tamén a asistencia, puntualidade, actitude, participación razoada, resolución de prácticas e axuda aos compañeiros durante estas. |
5 |
Proba obxectiva |
A1 A2 A5 C6 C8 |
Exame final teórico de todos os contidos da materia, que inclúen os tratados nas sesións maxistrais, interactivas e prácticas. O tipo de exame será de exposición escrita podendo incluír preguntas tipo test, preguntas de resposta breve e/ou de completar. |
70 |
|
Observacións avaliación |
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
J.J. Martínez Payá (2008). Anatomía Ecográfica del hombro. Herramienta de prevención, diagnóstico, investigación y validación de técnicas terapéuticas. Madrid: Panamericana
Robert F. Dondelinger (1997). Atlas de ecografía musculoesquelética. Madrid: Marban
Matthias Hofer (2004). Curso básico de ecografía. Madrid: Panamericana
Jiménez Díaz, José Fernando (2007). Ecografía del Aparato Locomotor. Madrid: Marbán
J.L. Brasseur, M. Tardieu (2001). Ecografía del sistema locomotor. Barcelona: Masson
R. Balius Matas, M. Rius, A. Combalía (2004). Ecografía muscular de la extremidad inferior. Barcelona: Masson
R. Balius, X. Sala, G. Álvarez (2007). Ecografía musculoesquelética. Barcelona: Paidotribo
van Holsbeeck, Introcaso (2006). Ecografía musculoesquelética. Madrid: Marbán
A. Bueno Horcajadas, J.L. Del Cura Rodríguez (2011). Ecografía músculoesquelética esencial. Madrid Panamericana
G. Schmidt (2008). Ecografía. De la imagen al diagnóstico. Madrid Panamericana
Fermín Valera Garrido, Francisco Minaya Muñoz (2013). Fisioterapia Invasiva. Barcelona: Elsevier
Berthold Block (2004). Guía ecográfica. Pequeño atlas de diagnóstico ecográfico. Madrid: Panamericana
Ventura Ríos, Lucio (2010). Manual de ecografía musculoesquelética. Madrid: Panamericana
R. Balius Matas (2005). Patología muscular en el deporte. Barcelona: Masson |
|
Bibliografía complementaria
|
Jesús Seco Calvo (). Fisioterapia en Especialidades Clínicas. Madrid: Panamericana
Jesús Seco Calvo (2016). Métodos Específicos de Intervención en Fisioterapia. Madrid: Panamericana |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
ANATOMÍA I E HISTOLOXÍA/651G01001 | ANATOMÍA II/651G01002 | MARCO TEÓRICO DA FISIOTERAPIA E A REHABILITACIÓN FÍSICA/651G01006 | VALORACIÓN FUNCIONAL E PSICOSOCIAL/651G01007 | FISIOTERAPIA XERAL/651G01008 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
ESTANCIAS CLÍNICAS II/651G01036 |
|
Materias que continúan o temario |
TRABALLO FIN DE GRAO/651G01034 | ESTANCIAS CLÍNICAS II/651G01036 |
|
|