Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Relacións Literarias no Espazo Galaico-Portugués: Séculos XVI e XXI Código 710476008
Titulación
Mestrado Universitario en Patrimonio Cultural: A Eurorrexión Galicia-Norte de Portugal
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Galego-Portugués, Francés e Lingüística
Coordinación
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descrición xeral Estudo das relacións mantidas desde o século XVI entre os escritores -e, por extensión, os intelectuais e artistas- da Galiza e Portugal.
Perséguese que o alumno alcance a comprender as peculiaridades das relacións entre as dúas culturas no seu desenvolvemento histórico. Para iso, esta materia céntrase nos contactos de todo o teor estabelecidos entre os diferentes elementos que conforman o sistema literario portugués e os seus correlatos galegos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer o patrimonio cultural do Noroeste peninsular dende un punto de vista diacrónico.
A2 Estar capacitado para investigar en temas de patrimonio cultural eurorrexional.
A3 Coñecer os diferentes bens e recursos patrimoniais que identifican tanto a Galicia como ó Norte de Portugal, para o desenvolvemento de convenios de colaboración e conservación conxuntos.
A5 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento en temas eurorrexionais.
A6 Coñecer a literatura comparada e o seu ensino a nivel eurorrexional.
A7 Coñecer as producións literarias de Galicia e Norte de Portugal.
A13 Posuír capacidade de innovación na presentación e difusión da cultura conxunta: identificación e construción creativa da necesidade do mercado cultural na eurorrexión.
A14 Ter capacidade de integración en equipos multidisciplinares galegos e portugueses: saber traballar con equipos internacionais.
A19 Manexar as TICs en relación co patrimonio cultural eurorrexional.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
B9 Capacidade de análise e de síntese aplicada á xestión e organización da
B10 Capacidade de xestión da información relevante.
B11 Capacidade de uso e adaptación de diversas técnicas de comunicación oral e escrita cos usuarios da información.
B12 Habilidades no uso de software xenérico.
B14 Capacidade de organización e planificación do traballo propio.
B15 Capacidade de integración en equipos multidisciplinares.
B16 Recoñecemento da diversidade e multiculturalidade no ámbito do exercicio
B17 Capacidade para a adaptación a cambios no entorno.
B18 Capacidade de dirección e liderado.
B19 Motivación e compromiso cara a calidade nas actuacións profesionais.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer en profundidade a produción literaria e cultural galega e portuguesa, onde se poñen de manifesto as relacións entre as dúas culturas. AI1
AI3
AI6
AI7
BI1
BI3
BI9
CM1
CM2
CM6
CM7
CM8
Realizar a análise dalgunhas das obras máis características da literatura galega e portuguesa, así como doutras artes. AI1
AI2
AI6
AI7
BI1
BI3
BI4
BI8
BI9
BI13
CM1
CM4
CM6
CM8
Comprender a peculiaridade das relacións entre as dúas culturas no seu desenvolvemento histórico. AI1
AI2
AI3
AI5
AI13
AI18
BI1
BI3
BI8
BI9
BI13
BI15
BI16
BI18
CM3
CM4
CM6
CM7
CM8
Utilizar a rede informática (internet) na obtención de información e na comunicación de datos e, en xeral, adquirir a capacidade para empregar as ferramentas básicas das TIC necesarias para o exercicio da súa profesión. AI2
AI18
BI1
BI2
BI3
BI4
BI9
BI10
BI11
BI13
BI16
BI18
CM3
CM4
CM6
CM7
CM8
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo, entendendo, tamén, a importancia da cultura emprendedora. AI13
BI1
BI3
BI6
BI8
BI9
BI10
BI13
BI15
BI16
BI18
CM4
CM5
CM7
Traballar de forma autónoma con iniciativa tendo en conta a importancia da aprendizaxe ao longo de toda a vida. BI1
BI2
BI3
BI4
BI6
BI8
BI9
BI13
BI16
BI18
CM3
CM4
CM5
CM6
CM7
CM8
Traballar de forma colaborativa. AI14
AI18
BI1
BI2
BI3
BI5
BI6
BI7
BI8
BI13
BI14
BI15
BI16
BI17
BI18
CM1
CM2
CM3
CM4
CM6
CM7

Contidos
Temas Subtemas
I. O espazo cultural galego-portugués entre os séculos XVI e XVIII 1. O campo do livro impresso
2. O tema de Inés de Castro nas literaturas portuguesa e galega
3. Axentes culturais do Reino da Galiza e a Coroa Portuguesa no século XVIII
II. Iberismo no século XIX e as súas prolongacións no XX 1. Curros, Pondal, Guerra Junqueiro e a Geração de 70
2. Irmandades da Fala e Renascença Portuguesa
3. Intelectuais galegos e Teixeira de Pascoães
4. Iberismo en Torga e Saramago
III. Relecturas da lírica medieval en Galiza e Portugal. 1. Función da literatura medieval na Galiza e Portugal
2. Integralismo Lusitano: Afonso Lopes Vieira
3. Neotrovadorismo: Fermín Bouza-Brey e Álvaro Cunqueiro
IV. As vangardas. 1. Orpheu
2. Alfredo Guisado
3. Manuel Antonio
V. Tan perto e tan lonxe 1. Relacións literárias e culturais galego-portuguesas no século XXI
2. Eventos e institucións
3. Produtores/as e produtos recentes

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral 8 2 10
Lecturas 3 19 22
Traballos tutelados 3 20 23
Discusión dirixida 8 2 10
Presentación oral 2 2 4
Proba de ensaio 2 2 4
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Presentación, desenvolvemento e análise de contidos teóricos e procedementais fundamentais para o alumnado atinxir as competencias e destrezas previstas no seminario.
Segundo a porcentaxe derivada do seu tipo de matrícula, o alumnado deberá asistir ás aulas teóricas presenciais en que se presentarán conceptos e estratexias cuxo coñecemento será exixido para a superación do curso.
Lecturas Realización dunha serie de lecturas, relativamente breves, previamente seleccionadas polo docente e relacionadas directamente cos contidos abordados no seminario.
Traballos tutelados Realización dun breve estudo relacionado cos asuntos abordados no seminario. Este traballo poderá ser realizado de maneira individual ou colectiva e será executado de acordo coa planificación (canto a prazos, objetivos, procedementos, estrutura, fontes, etc) realizada polo profesor no inicio do seminario.
Discusión dirixida Presentación polo profesor ou polo alumnado dunha serie de casos teórico-práticos para a súa análise conxunta e colaborativa ao longo das sesións presenciais. Previamente, deberán preparar as discusións patenteando as súas argumentacións no espazo de traballo colaborativo on-line.
Presentación oral Exposición oral ao conxunto da turma dos resultados do traballo tutelado e/ou de unha lectura breve atribuída de entre a listaxe fornecida polo profesor no início das sesións. Durante esas presentacións orais, o alumnado utilizará os recursos tecnolóxicos precisos ao efecto e demostrará a asunción e a aplicación práctica dos contidos, destrezas e competencias abordados durante o seminario.
Proba de ensaio O alumnado deberá superar unha proba escrita ao final do cuadrimestre.

Atención personalizada
Metodoloxías
Lecturas
Traballos tutelados
Presentación oral
Proba de ensaio
Descrición
Ao lado do labor de acompañamento realizado no horario de atendemento marcado polo profesor responsábel polo seminario, a atención personalizada estará dirixida especialmente (que non unicamente) para o apoio á realización do Traballo Tutelado, das Lecturas, da Exposición Oral e da Proba Mixta. De maneira xeral, cada alumno/a asistirá polo menos a unha sesión de atendemento previa á exposición da leitura e/ou a entrega do traballo.
Para a realización das actividades previstas e a fin de obter unha orientación adecuada, é fundamental que o alumnado comunique de maneira fluída e frecuente tanto os seus progresos como as súas eventuais dificultades. Alén diso, cada estudante poderá realizar toda clase de consultas en relación ao desenvolvemento da materia, quer no horario de atendemento quer através do correo electrónico ou das ferramentas TIC.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral Serán avaliados o nivel de análise e compreensión das materias expostas, así como a resolución dos problemas apresentados durante estas sesións, quer através de estudos de caso ou análise de fontes documentais específicas, quer no trascurso das “discusións dirixidas”, do “traballo tutelado” e/ou da “presentación oral” 10
Lecturas Será avaliábel a lectura crítica das obras literarias indicadas na programación, así como o aproveitamente e a correcta planificación das lecturas previas a cada sesión presencial. Este apartado avaliarase através da realización de recensións e informes de lectura (Recensións bibliográficas) e da achega da bagaxe de lectura do alumnado ás aulas presenciais. 20
Traballos tutelados Serán avaliados os conteúdos focados e os resultados do proceso ensino-aprendizaxe en relación á consecución dos obxectivos procurados no seminario. Levarase tamén en conta a calidade lingüística do texto entregado, a capacidade para a aprendizaxe autónoma e/ou o traballo en equipa, a capacidade analítica e crítica, e a adecuación aos obxectivos formulados polo profesor para esta actividade. 20
Discusión dirixida Será avaliado o rigor e a profundide da análise, as cuestións eventualmente levantadas durante as intervencións, a frecuencia destas e, en xeral, todos os contributos relacionados co acompañamento/ desenvolvemento da materia. 10
Presentación oral Será avaliada fundamentalmente a comprensión e o dominio do contido apresentado e a utilidade da presentación para os propósitos da materia. Levarase tamén en conta a calidade lingüística, a organización e a secuencia expositiva, a clareza e precisión na exposición, a interacción co auditorio, o uso do tempo dispoñíbel e a elaboracion e utilización dos recursos tecnolóxicos. 20
Proba de ensaio Proba escrita que poderá combinar actividades de carácter ensaístico con outras de comentario de textos; em ambos os casos, os asuntos e os comentarios serán realizados sobre materiais estudados ao longo do seminario.
Serán avaliadas a corrección lingüística e expositiva, así como a adecuación entre o exposto na proba de ensaio e os conteúdos presentados e estudados no seminario.
20
 
Observacións avaliación


A
avaliación
do seminario será feita de forma continua. Nela serán levados en
conta non apenas os itens referidos no lugar correspondente mais
tamén, de maneira transversal, as competencias lingüísticas,
argumentativas e para a aprendizaxe colaborativa demostradas ao longo
do proceso de ensino-aprendizaxe.


Todas
as actividades deberán ser entregadas de acordo cos prazos e os
procedementos fixados no início das sesións.

As persoas matriculadas a tempo parcial e que
solicitasen e obtivesen dispensa académica realizarán ou
entregarán as actividades obrigatorias nunha data e polos medios concertados previamente
co profesor. Este alumnado deberá realizar e entregar as mesmas
probas e exercicios que o restante e, se non puider asistir ás titorías,
deberá pórse en contacto co profesor a través do correo electrónico.

Se
houver criterios específicos de avaliación para algunha das tarefas
propostas, estes serán oportunamente disponibilizados polo profesor
responsábel da materia en formato "rúbrica" na sala de aulas ou a través
do moodle. O docente fornecerá, igualmente, as oportunas instrucións
para o correcto desenvolvemento de cada unha das actividades previstas.

As
persoas que non superaren a materia de acordo coa avaliación continuada
deberán entregar na altura da segunda edición ordinaria, nas datas marcadas aos efectos de avaliación
pola Facultade, os traballos que foren solicitados e
superar tamén aquelas probas (orais e/ou escritas) marcadas polo
profesorado responsábel da materia.

Será considerado Non
Presentado aquel alumno ou alumna que non se presentar á proba
escrita ou que non presentar ningunha das actividades.


Fontes de información
Bibliografía básica Barbosa du Bocage, M. (2007). "À morte de Inês de Castro", en Até ao fim do mundo. Poesia sobre Inês de Castro. Coimbra: Alcains
Viqueira, Johán Vicente (1974). "Poemeto da vida" en Ensaios e poesías. Vigo: Galaxia
Saramago, José (2002). A jangada de pedra. Lisboa: Caminho
Teixeira de Pascoaes (1988). A saudade e o saudosismo (dispersos e opúsculos). Lisboa: Assirio & Alvim
Cabanillas, Ramón (2000 (1920)). A saudade nos poetas galegos (ed. facsimilar de Luís Alonso Girgado e Teresa Monteagudo). Compostela: Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades
Cunqueiro, Álvaro (2004). Cantiga nova que se chama ribeira. Vigo: Galaxia
Ferreira, António (2000). Castro (edição, introdução e notas de Maria Rosa Alvarez Sellers). A Coruña: Biblioteca-Arquivo "Francisco Pillado Mayor" da UDC
Castro, Eugénio de (1900). Constança. Coimbra: Livraria França Amado
Manuel Antonio (1998). De catro a catro. Vigo: Galaxia
Cunqueiro, Álvaro (1950). Dona do corpo delgado. Pontevedra: Benito Soto
Piñeiro, Ramón (1995). Filosofía da saudade. Vigo: Galaxia
Bouza Brey, Fermín (1997). Nao senlleira. A Coruña: AS-PG.
Teixeira de Pascoaes (1971). Obras completas. Poesia. Venda Nova (Amadora): Livraria Bertrand
Camões, Luís de (2000). Os Lusíadas. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian
Vieira, Afonso Lopes (1927). Os Versos de Afonso Lopes Vieira. Lisboa: Portugal-Brasil
Álvarez Blázquez, Xosé María (1991). Poemas de ti e de min (facs.). Pontevedra: Deputación Provincial
Torga, Miguel (1965). Poemas ibéricos. Coimbra: M. Torga
Teixeira de Pascoais (1987). Poesia de Teixeira de Pascoaes (apresentaçao, selecçao e linhas de leitura de Silvina Rodrigues Lopes). Lisboa : Comunicaçao
Pazó, Cándido (1994). Raíñas de Pedra. Vigo: Xerais
Bouza Brey, Fermín (1955). Seitura. Braga: Colecção Quatro Ventos
Rodríguez Castelao, Afonso (1994). Sempre en Galiza. Vigo: Galaxia

Orpheu. Revista trimestral de literatura (2ª ed. fásc.) (1994) Lisboa: Contexto.

Orpheu. Revista trimestral de literatura nº 1(1915) PDF da Biblioteca Nacional de Portugal: http://purl.pt/12089/2/res-2750-v_PDF/res-2750-v_PDF_24-C-R0150/res-2750-v_0000_capa-capa_t24-C-R0150.pdf

 

 

Bibliografía complementaria (). .
Ventura, António (1988). "A 'Seara Nova" e a Galiza. Contribuição para o estudo das relações culturais luso-galegas", Clio. Revista do Centro de História da Universidade de Lisboa VI (1987-1988): 141-147.
Teixeira de Pascoães (1971). "A alma ibérica (inédidto)", en Revista Colóquio/Letras. Documentos 1: 48-57.
Magalhães, Gabriel (2007). "A atitude ibérica da Geração de 70. Variações na Unidade", en Península. Revista de Estudos Ibéricos 4: 157-175..
Torres Feijó, Elias (2009). "A fabricaçom da ideia sobre o mundo lusófono na literatura galega na década de 70: construçom em perspectiva", en Navegações v. 2, nº 1: 24-30.
Marco, Aurora (1988). "A presença da cultura portuguesa na revista Nós", en Nós. Revista da lusofonia 7-12 (1987-88): 79-92..
Simões, Manuel (1975). "A projecção das cantigas de amigo na novíssima poesia portuguesa", Annali de Ca' Foscari XIV: 173-189.
Villares Paz, Ramón (1983). "As relacións da Galiza con Portugal na época contemporánea", Grial 81: 301-314..
Torres Feijó, Elias (1999). "Cultura portuguesa e legitimaçom do sistema galeguista: historiadores e filólogos (1880-1891)", en Ler História 36: 273-318.
Risco, Vicente (1928). "Da Galiza renascente", A Nosa Terra 253: 4-6..
Risco, Vicente (1927a). "Da renacencia galega. A evolución do galego e os seus críticos", A Nosa Terra 233 (1-2-1927): 9-10.
Risco, Vicente (1927b). "Da renacencia galega. Os novos", Céltiga 60 (25-6-1927).
Torres Feijó, Elias (1990). "Der 'Saudosismo' in Galician. Die Zeit von 'Nós' und ihr Kontext", Tranvia. Revue der Iberischen Halpinsel 18: 32-35.
Salinas Portugal, Francisco (1991). "Fórmulas neo-trovadorescas e vanguarda", O mundo de Cunqueiro, Extra 2 de A Nosa Terra (2ª ed,). Vigo: A Nosa Terra
Busto Abella, Humberto (1998). "Galicia e Teixeira de Pascoaes", en Actas das Xornadas das Letras Galegas en Lisboa. Compostela: Xunta de Galicia
Baptista, Antonio Rodrigues (1986). "Galiza em Portugal. A Correspondência de Álvaro Cunqueiro para Afonso Lopes Vieira". Agália 8: 471-475
Pires, Maria da Natividade (2007). "História e mito-imagens de Inês de Castro na literatura portuguesa e espanhola contemporânea", en Marcos de Dios (coord.) Aula Ibérica: actas de los congresos de Évora y Salamanca, 665-674. Salamanca : Ediciones Universidad de Salamanca
Cordeiro Rua, Gonçalo (2008). "Iberismo como projecto no campo cultural galeguista dos primeiros setanta", en Lama López, M. X. (ed.) Actas do VII Congreso Internacional de Estudos Galegos: "Mulleres en Galicia". Sada (A Coruña): Ediciós do Castro
Guimarães, Rui Dias (2007a). "Iberismo e Novo Humanismo. Sementes de Torga", en A Minha Imagem está nos Livros que Escrevi. Actas do Congresso Internacional do centenário do nascimento de Miguel Torga. Porto: Universidade Fernando Pessoa
Dias, Eduardo Mayone (1996). "Iberismo político e iberismo cultural: (relaçoes entre Portugal e Espanha desde a segunda metade do século XIX)", en Lorenzo Vázquez, R. e Álvarez Blanco, R. (coord.) Homenaxe á profesora P. Compostela: Univesidade de Santiago de Compostela
Enríquez, Xosé Manuel (1992). "Introducción", en Fermín Bouza Brey. Nao senlleira. Seitura. Cabalgadas en Salnés. Vigo: Xerais
Freixeiro Mato, X. Ramón (2000). "Noriega Varela poeta lusófilo", en José Luís Rodríguez (ed.) Estudos dedicados a Ricardo Carvalho Calero vol. 2: 275-300. Compostela: Universidade de Santiago de Compostela
Villalta, Luísa (1998). "Nós, Aqueles", en Actas das I Xornadas das Letras Galegas en Lisboa. Compostela: Xunta de Galicia
Risco, Vicente (1933). "Nós, os inadaptados", Nós 115: 115-123..
Guimarães, Rui Dias (2007b). "O euro-iberismo de Fernando Pessoa ou Pessoa construtor de Europa", en Aula Ibérica. Actas de los Congresos de Évora y Salamanca (2006-2007): 927-938. Salamanca: Universidade de Salamanca
Teixeira, Heitor Gomes (1986). "O neotrovadorismo de Álvaro Cunqueiro. Literatura e sociedade", Actas do I Congresso Internacional da Língua Galego-Portuguesa na Galiza: 761-781..
R(isco), V(icente) (1920). "Os homes. Os feitos. As verbas. Teixeira de Pascoaes e 'Nós' ", Nós 1: 18.
Álvarez Ruiz de Ojeda, Victoria (1993). "Poemas en lingua galega de Carles Riba", en Alonso Montero (1993) Carles Riba e Galicia: 177-206. Vigo: Galaxia
Bello Vázquez, Raquel (2012). "Portugal como referente na Galiza do século XVIII – o caso de José Andrés Cornide", in Petrov, P. et al.: Avanços em Literaturas e Culturas Africanas e em Literatura e Cultura Galegas. Santiago de Compostela-Faro: AIL-Através Editora, pp.271-288
Núñez Seixas, Xosé Manuel (1992). "Portugal e o galeguismo ata 1936. Algunhas consideracións históricas", Grial 113: 61-77.
Vázquez Cuesta, Pilar (1995). "Portugal-Galicia, Galicia-Portugal: um diálogo asimétrico", en Revista Colóquio/Letras. Ensaio 137/138: 5-21..
Brito, Ferreira de (1992). "Projecções europeias de Antero de Quental", Revista Colóquio/Letras. Ensaio 123/124: 223-233.
Pereira, Paulo Alexandre (2007). "Trovador de Portugal: neotrovadorismo, saudade e filologia em Afonso Lopes Vieira", Boletín Galego de Literatura 36-37, 121-148. Compostela: Universidade de Santiago de Compostela
Nunes, José Joaquim (1919). "Un poeta do século XIV interpretado por outro do XIX", A Nosa Terra 106 (25-11-19): 7-8..
Samartim, Roberto L.I. (2003). A Dona do Tempo Antigo. Mulher e campo literário no Renascimento português (1495-1557). Santiago de Compostela: Ed. Laiovento
Júdice, Nuno (1986). A Era do "Orpheu". Lisboa: Editorial Teorema
Silva, Sara Reis da (2002). A identidade Ibérica em Miguel Torga. Cascais: Principia
Vasconcelos, Carolina Michaëlis de (1996). A saudade portuguesa: divagações filológicas e literar-históricas em volta de Inês de Castro e do cantar velho "Saudade minha, quanto te veria?", seguido do ensaio Pedro, Inês e a fonte dos . Lisboa: Guimarães
Pereira, Manuel Henrique (2010). À volta de Junqueiro: vida, obra, pensamento. Porto: Universidade Católica
Castro, Pilar (1993). Antoloxía da poesía neotrobadoresca. Vigo: Galaxia
Baptista, António Rodrigues (1986). António “A presença de Rosalia nas letras portuguesas (De 1910 a 1930)", en Actas do Congreso Internacional de estudios sobre Rosalía de Castro e o seu tempo. Compostela: Universidade de Santiago
Bouza Brey, Fermín (1992 (1935)). Autopoética 1935. Compostela: Consello da Cultura Galega
Riba, Carles (1990). Cantares d'amor de d'amigo. Sada (A Coruña): Ediciós do Castro
Méndez Ferrín, Xosé Luís (1984). De Pondal a Novoneyra. Vigo: Xerais
Coelho, J. do Prado (dir.) (1978). Dicionário de Literatura (Portuguesa, Brasileira e Galega) (3 volumes). Porto: Figueirinhas
Medina, João (1980). Eça de Queirós e a Geração de setenta. Lisboa: Moraes.
Sá, Maria das Graças Moreira de (1992). Estética da saudade em Teixeira de Pascoães. Lisboa: Instituto de Cultura e Língua Portuguesa
Castro, Eugénio de (2008). Eugénio de Castro e a Galiza. Epistolario (1891-1926). Sada (A Coruña): Ediciós do Castro
Fonte, Ramiro (1992). Fermín Bouza Brey e a súa obra literaria. Vigo: Galaxia
Reis, C. (dir.) (1993). História Crítica da Literatura Portuguesa (7 vol.). Lisboa/São Paulo: Verbo
VV.AA. (1996-1998). Historia da literatura galega (5 vols.). Vigo: AS-PG / A Nosa Terra
Saraiva, A. J. / Lopes, O. (1996). História da Literatura Portuguesa. Porto: Porto Editora
Sousa, M. Leonor Machado de (1984). Inês de Castro na literatura portuguesa. Lisboa: Instituto de Cultura e Língua Portuguesa
Roig, Adrien (1989). Inesiana ou Bibliografia Geral sobre Inês de Castro. Coimbra: Biblioteca Geral da Universidade
Reis, C. (coord.) (1989). Literatura Portuguesa Moderna e Contemporânea. Lisboa: Universidade Aberta
Pena, Xosé Ramón (1996). Manuel Antonio e a vangarda. Barcelona: Sotelo Blanco
López, Teresa (1991). Névoas de antano. ecos dos cancioneiros galego-portugueses no século XIX. Compostela: Laiovento
López, Teresa (1997). O neotrobadorismo. Vigo: A Nosa Terra
Samartim, Roberto L.I. e Cordeiro Rua, Gonçalo (2009). O pensamento cultural galego em referência a portugal: posiçom e funçom de ideias e grupos no tardofranquismo e na transiçom”, in O pensamento luso-galaico-brasileiro (1850-2000). Actas do I Congresso. Lisboa: Universidade Católica Portuguesa, Imprensa Nacional - Casa da Moeda, vol. 3, pp. 171-196 (ht
Rodriguez Vaz (coord.) (2008). Os Galegos nas Letras Portuguesas. Lisboa: Pangeia Editora
Teixeira de Pascoães (1999). Os intelectuais galegos e Teixeira de Pascoaes (epistolário). Sada (A Coruña): Ediciós do Castro
Guimarães, Fernando (1988). Poética do saudosismo. Lisboa: Presença
Pazos Justo, Carlos (2010). Trajectória de Alfredo Guisado e a sua relação com a Galiza (1910-1921). Santiago de Compostela: Ed. Laiovento
Franco, António Cândido (1994). Transformações da saudade em Teixeira de Pascoães. Amarante: Edições do Tâmega
Torres Feijó, Elias J (2008). “A mais poderosa ponte identitária: Portugal e a saudade no nacionalismo galego”, in M. Celeste Natário et al: Actas do III Colóquio Luso-Galaico sobre a Saudade.. Porto, Zéfiro, pp. 149-166
López, Teresa (1992). “Lírica medieval galego-portuguesa e neotrobadorismo na ‘época Nós’: Coordenadas da poesía de Fermín Bouza Brey”. Anuario de estudios literarios galegos, pp.35-68
Bernárdez, Carlos L. (2001). “Ramón Cabanillas e o saudosismo. Literatura e ideoloxía no tempo das Irmandades", en VV.AA.: Actas das Xornadas sobre Cabanillas realizadas en Cambados os días 7 e 8 de xuño de 2001. Compostela: Xunta de Galicia

Maleval, Maria do Amparo Tavares (1999) "Saudosismo e Neotrovadorismo (Afonso Lopes Vieira, Guilherme de Almeida e Álvaro Cunqueiro)". VI Congresso da Associação Internacional de Lusitanistas. Rio de Janeiro: UFRJ; Niterói: UFF, 92-93. http://lusitanistasail.net/ajx/#/publicacoes/ensaios/saudosismo-neotrovadorismo


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías