Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos. |
A4 |
Obter, manexar, conservar e observar especímenes. |
A30 |
Manexar adecuadamente instrumentación científica. |
B4 |
Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
B9 |
Formarse unha opinión propia. |
B11 |
Debater en público. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer as características e propiedades dos diferentes tipos celulares como unidades anatómicas e funcionais dos seres vivos, su posible orixe e interrelación |
A1
|
B4 B9 B11
|
|
Coñecer a estructura, orixe e función dos compoñentes celulares, facendo especial énfasis nas células eucariotas |
A1 A4
|
B4 B9 B11
|
|
Coñecer os mecanismos que subxacen á dinámica dos procesos vitais e sociales das células |
A1
|
B4 B9 B11
|
|
Coñecer e familiarizarse coas metodoloxías, fontes bibliográficas e termos técnicos propios da Bioloxía Celular, facendo uso nalguns casos do método científico para o seu estudo. |
A1 A4 A30
|
|
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
INTRODUCCIÓN:
|
Concepto e antecedentes históricos da Bioloxía Celular
Niveles de organización e clasificación dos seres vivos |
MEMBRANA PLASMÁTICA E SUPERFICIE CELULAR |
Estructura e organización da membrana plasmática
Transporte de moléculas a traverso da membrana
A superficie celular
Adhesión e unión celular |
CITOSOL E CITOESQUELETO |
O Citosol
O Citoesqueleto
Estructuras microtubulares complexas |
SÍNTESIS E DEGRADACIÓN DE MACROMOLÉCULAS |
Ribosomas
Retículo endoplasmático
Complexo de Golgi
Lisosomas |
A CONVERSIÓN ENERXÉTICA |
Mitocondrias
Plastidios
Microcorpos |
O NÚCLEO CELULAR E A ORGANIZACIÓN DO XENOMA EUCARIÓTICO |
O Núcleo celular
A Cromatina
Os Cromosomas |
O CICLO VITAL DA CÉLULA |
O ciclo celular
A división celular
A meiose
A morte celular |
A CÉLULA NO SEU CONTEXTO SOCIAL |
Comunicación e sinalización celular
O cancro |
Leccións prácticas (prácticas de laboratorio) |
- Introducción á microscopía óptica
- Estudo de bacterias e fungos
- Estudo de protozoarios (Protista) e células animais
- Estudo de células vexetais
- Observación de estructuras subcelulares vexetais
- Fraccionamento celular
- Estudo dos cromosomas e a mitose
- Tinguido e estudo das células sanguíneas
- Fundamentos da microscopía electrónica
|
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A1 |
21 |
63 |
84 |
Discusión dirixida |
A1 B4 B9 B11 |
3 |
6 |
9 |
Prácticas de laboratorio |
A1 A4 A30 |
15 |
15 |
30 |
Proba mixta |
A1 |
4 |
4 |
8 |
Seminario |
A1 B4 B9 B11 |
4 |
8 |
12 |
Lecturas |
A1 B9 |
0 |
3 |
3 |
Actividades iniciais |
A1 |
1 |
0 |
1 |
Debate virtual |
A1 B4 B9 |
0 |
2 |
2 |
|
Atención personalizada |
|
1 |
0 |
1 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Sesións presenciáis de 50 minutos de duración dalguns dos contenidos correspondentes ao programa. Para un total aproveitamento destas, recoméndase que o alumno teña leído previamente pola súa conta os aspectos fundamentais de ditos temas nos textos recomendados y completado os cuestionarios referentes ao mesmo. |
Discusión dirixida |
En grupos reducidos de 10 alumnos, trataránse (1) temas de actualidade en bioloxía celular e as súas implicacions, e (2) discutiránse e resolveránse cuestions teórico-prácticas relacionadas cos contenidos da asignatura e que o alumno debe resolver individualmente con anterioridade usando a bibliografía pertinente. |
Prácticas de laboratorio |
Nas prácticas de laboratorio, ademáis de abordar algúns aspectos teóricos relacionados cos aparatos e as metodoloxías experimentais, adquérense as destrezas manuais propias de técnicas citolóxicas sinxelas. O alumno deberá realizar unha memoria donde detallaránse o objexivo de cada práctica, o protocolo seguido e os resultados obtidos e na que o alumno deberá describir, dibuxar e interpretar as observacions levadas a cabo. A asistencia ás prácticas é condición necesaria para ser evaluado. No caso de darse circunstancias que impidan a asistencia, éstas deberán ser comunicadas ó profesor encargado debidamente xustificadas. |
Proba mixta |
Nesta categoría inclúense tanto os dúas probas de control da aprendizaxe que se realizarán ao longo do curso, como o exame final sobor dos contenidos teóricos e prácticos da asignatura, todos elles contendo preguntas de tipo test de dúas entradas y preguntas cortas. |
Seminario |
En grupos reducidos de 10 alumnos, traballaranse algúns temas do temario designado con antelación polo profesor, e do que cada alumno elaborará un resumo, esquema (1-2 páxinas) ou glosario de termos do que que terá que entregara copia por escrito ao profesor ao final da sesión. A sesión consiste na posta en común dirixida polo profesor do que os alumnos do grupo haxan extraído do seu traballo previo sobre dito tema. |
Lecturas |
Poñeránse ao dispor do alumno dous documentos seleccionados relacionados cos temas introductorios á asignatura para que realice unha lectura comprensiva dos mesmos. |
Actividades iniciais |
Consiste nunha sesión de presentación da asignatura onde expoñeranse e explicaranse a súa estructuración, actividades, criterios de avaliación, etc... contidos na guía docente e na o alumno poderá resolver cualquera dúbida ou cuestión relativa aos mesmos |
Debate virtual |
Propoñeranse temas ou supostos relacionados coa asignatura, que os alumnos terán que construir ao longo do curso con as súas aportacions postas en común no foro e argumentar ou discutir as dos outros. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Seminario |
Discusión dirixida |
Prácticas de laboratorio |
|
Descrición |
O alumno/a é ceibe de consultar toda-las súas dúbidas xurdidas nas sesions maxistrais e máis extensamente nos seminarios e as discusions dirixidas. Ademáis contará coa posibilidade de resolver calquera dúbida relacionada coa materia nas tutorías persoalizadas. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba mixta |
A1 |
Ao longo do curso haberá 2 controles así como un exame final dos contidos teóricos e prácticos de toda-la asignatura, todos eles con preguntas de tipo test de duas entradas e preguntas cortas. |
90 |
Prácticas de laboratorio |
A1 A4 A30 |
Ao final do período de prácticas, o alumno estará obrigado a presentar un informe sobre as actividades realizadas coa resolución de problemas relacionados con eles. Para a avaliación das prácticas teránse en conta algunhas das prácticas feitas así como certas cuestions seleccionadas do cuestionario asociado ellas. |
10 |
|
Observacións avaliación |
A asistencia ás prácticas é condición necesaria para a consideración de presentado e poder presentarse ao exame final. O exame final na primeira convocatoria (ao rematar o 1º
cuatrimestre) representará o 70% da calificación final e o 30%
restante lo constituirá el promedio dos resultados obtenidos en los 2
controles y la memoria de prácticas (20% y 10%, respectivamente). Considerarase como alumno presentado todo aquel que houbera participado alo menos no 25% das actividades da asignatura (Prácticas mais 1 Seminario).
Adicionalmente, conscientes de que durante o curso os alumnos
comezan a exercitarse en certas competencias transversais (e en
ciertos casos de xeito autónomo), valorarase sempre en modo positivo a
participación activa nos
seminarios e discusions dirixidas. En particular, os
traballos de seminario entregados e o conxunto das aportacions
relevantes feitas polo alumno/a no foro serán valoradas ata
un punto que engadirase á calificación final obtida. Excepcionalmente, no caso de que o estudante, por razons xustificadas (estudantes con dedicación a tempo parcial ou
circunstancias específicas de aprendizaxe e apoio á diversidade), non
puidera realizar toda-las probas de avaliación continua, o profesor
adoptará as medidas que estime convintes para non dañar a súa cualificación. Na segunda convocatoria (exame de Xullo) terase en conta únicamente o resultado do exame para a cualificación
final sempre e cando téñanse realizadas as prácticas, condición
necesaria para ser avaliado, e independentemente da cualificación
obtida nelas. As matrículas de honra concederánse preferentemente entre os/as alumnos/as presentados na primeira convocatoria.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Karp, G. (2009). Biología Celular y Molecular. McGraw-Hill. Interamericana
Paniagua, R.; Nistal, M.; Sesma, P.; Álvarez-Uría, M.; Anadón, R.; Fraile, B.; Sáez, FJ. (2007). Citología e Histología Vegetal y Animal: Biología celular. Interamericana-McGraw-Hill
Alberts, B. y col. (2011). Introducción a la Biología celular. Panamericana
Cooper, GM. (2010). La célula. Marbán |
|
Bibliografía complementaria
|
Platner, H.; Hentschel, J. (2011). Biología Celular. Panamericana
Lodish, H.; Berk, A.; Zypursky, S.; Matsudaira, P.; Baltimore, D.; Darnell, J. (2005). Biología Celular y Molecular. Panamericana
Alberts, B.; Johnson A.; Lewis, J.; Raff, M.; Roberts, R. & Walter, P (2004). Biología Molecular de la célula. Omega
Pollard, T.D; Earnshaw WC. (2002, 2008). Cell Biology. Saunders |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
A adaptación no seu primeiro anona universidade esixe un esforzo importante para todos os alumnos/as. A aprendizaxe inclúe a incorporación de conceptos fundamentais do tema,a familiaridade co traballo de laboratorio, a elaboración de informes de prácticas, a busca e procesamento de información dende distintas fontes e a presentación e defensa de traballos. A brevidade de tempo, e os amplos contidos do curso, poden implicar o risco de que os estudantes non esteán adaptados para o sistema de estudo e de traballo da Universidade, e pode rematar no fracaso se o proceso de adaptación e concienciación non se fan axiña. É moi importante, polo tanto o estudo constante e os repasos periódicos para o avance. Recomenda-se vivamente ler ou traballar o tema das conferencias con antelación, e tomar notas relevantes durante as presentacións dos mesmos, así como completar os cuestionarios relativos a ése tema dentro dos dous días inmediatamente despois da exposición dos contidos. |
|