Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer e comprender os métodos, procedimentos e actuaciones fisioterapéuticas específicas referidas ao sistema respiratorio, encamiñadas tanto á terapéutica propiamente dita a aplicar en clínica para a reeducación ou recuperación funcional do doente respiratorio, como á realización de actividades dirixidas á promoción e mantenimento da saúde. |
A3
|
|
|
Valorar o estado funcional do doente respiratorio , considerando os aspectos físicos, psicolóxicos e sociales. |
A5
|
|
|
Valoración diagnóstica de Fisioterapia Respiratoria segundo as normas e cos instrumentos de valoración recoñecidos internacionalmente. |
A6
|
|
C6
|
Diseñar o plan de intervención de Fisioterapia Respiratoria atendendo aos criterios de adecuación, validez e eficiencia. |
A7
|
|
C6
|
Comunicarse de modo efectivo e claro, tanto de forma oral como escrita, cos usuarios do sistema sanitario así como con outros profesionais |
A19
|
|
C1
|
Definir os conceptos das técnicas de permeabilización bronquial, describindo o seu mecanismo de acción e procedimento de aplicación |
A7
|
|
|
Definir os conceptos das técnicas de cinesiterapia respiratoria, describindo o seu mecanismo de acción e procedimento de aplicación |
A7
|
|
|
Definir os conceptos básicos da aerosolterapia, describir os principáis mecanismos de inhalación existentes e identificar o papel do fisioterapeuta na educación ventilatoria no uso da aerosolterapia |
A7
|
|
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Tema 1: Anatomía de superficie dos pulmóns |
Localización topográfica de bordes, cisuras, lóbulos e segmentos pulmonares |
Tema 2: Mecanismos de defensa del sistema respiratorio y depuración bronquial |
Mecanismo de aclaramiento mucociliar.
O mecanismo da tose. |
Tema 3: Ecuación fundamental da Fisioterapia Respiratoria. |
Principios fundamentáis da mecánica respiratoria |
Tema 4: Valoración fisioterápica do doente respiratorio |
Estudo semiolóxico
Análise da estática e dinámica torácica
Estudo dos ruidos respiratorios (auscultación, ruidos en boca, palpación)
Volumes e fluxos pulmonares (espirometría)
Forza e resistencia musculares (manual e instrumental)
Intercambio de gases (pulsioximetría e gasometría)
Tolerancia ao esforzo (test simples de esforzo) |
Tema 5: Métodos de intervención en Fisioterapia Respiratoria |
Claficación, obxetivos e principios xeráis de actuación
Métodos de permeabilización bronquial (concepto, procedimiento, indicacións e contraindicacións)
Métodos de cinesiterapia respiratoria (concepto, procedimiento, indicacións e contraindicacións)
|
Tema 6: Empleo dos aerosóis en Fisioterapia |
Concepto e obxetivos da Aerosolterapia
Penetración e depósito das partículas activas a nivel da árbore bronquial. Factores condicionantes
Sistemas de administración dos aerosóis |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A3 A5 A6 A7 |
18 |
27 |
45 |
Discusión dirixida |
A3 A19 C1 C6 |
5 |
2.5 |
7.5 |
Prácticas de laboratorio |
A5 A6 A7 |
20 |
10 |
30 |
Traballos tutelados |
A3 A19 C1 C6 |
5 |
32.5 |
37.5 |
Lecturas |
C1 C6 |
0 |
16 |
16 |
Proba práctica |
A5 A6 A7 |
1 |
5 |
6 |
Proba mixta |
A3 A5 A6 A7 C1 |
2 |
0 |
2 |
|
Atención personalizada |
|
6 |
0 |
6 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
|
Discusión dirixida |
Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un moderador. |
Prácticas de laboratorio |
Docencia práctica: Demostración práctica, por parte do profesor dunha actividade ou aspecto terapéutico concreto, mentres os alumnos observan, para a continuación reproducila entre eles ate acadar o seu dominio.
As prácticas a desenvolver na materia son as seguintes
- Práctica 1: Localización topográfica dos pulmóns: bordes, cisuras e segmentos.
- Práctica 2: Realización da auscultación.
- Práctica 3: Inspección do tórax, observando a súa morfoloxía e o patrón ventilatorio. Medición da amplitude torácica, manual e instrumentalmente.
-Práctica 4. Valoración manual da musculatura respiratoria
- Práctica 5 y 6. Execución das manobras de espirometría simple y forzada. Determinación da máxima ventilación voluntaria.
- Práctica 7. Determinación instrumental das presións respiratorias máximas
- Práctica 8. Execución das técnicas de permeabilización da vía aérea por ondas de choque e posicionamento. Vibración endóxena con presión espiratoria positiva oscilatoria. Presión espiratoria positiva continua.
- Práctica 9. Execución das técnicas de permeabilización da vía aérea por variación do fluxo aéreo.
- Práctica 10. A aerosolterapia integrada nos programas de educación para a saúde dos doentes respiratorios.
- Práctica 11. Respiración diafragmática. Respiración a labios fruncidos. Respiración sumada. Expansións costo-pulmonares. Flexibilización da caixa torácica. Espirometría incentivada.
- Práctica 12. Execución do protocolo de ventilación dirixida e execución do protocolo de entrenamiento específico da musculatura respiratoria
|
Traballos tutelados |
Elaboración dun traballo en grupo por parte do alumnado. Grupos de 5/6 persoas con trabajos diferenciais e exposición pública dos mesmos
Guión do traballo:
1.¿Qué se entende por........?
2. ¿Cales son os séus principáis factores etiolóxicos?
3. ¿Qué síntomas característicos refire o doente na anamnese?
4. ¿Cales son os principaiss hachaazgos clínicos á inspección, palpación, percusión e ascultación del paciente? (estudo semiolóxico)
5. ¿Cómo será a oxixenación e a ventilación do doente?
6. ¿Estarán alteradas as probas funcionáis de laboratorio (espirometría, presions musculares, máxima ventilación voluntaria)? ¿Qué tipo de síndrome ventilatorio presenta e por qué?
7. ¿Qué alteracions específicas da mecánica pulmonar podemos encontrar? (a nivel articular, muscular e biomecánico?.
8. ¿Cál é a resposta dos centros respiratorios antea situación clínica do enfermo?
9. ¿Cales crees que serían os obxetivos de fisioterapia respiratoria con ese paciente?
Extensión máxima: 8 folios
Tipografía: Times New Roman a 12, doble espacio.
Exposición final de los trabajos en el aula
|
Lecturas |
Durante o curso o alumno realizará a lectura de catro artigos seleccionados, complementarios aos contidos desenvolvidos no aula, e que reforzarán o traballo durante os seminarios.
O alumno deberá presentar o resume de cada texto a través da plataforma moodle, cos puntos máis salientables e unha breve valoración persoal sobre a relevancia e implicacións clínicas do artigo correspondente. |
Proba práctica |
Proba na que se busca que o alumno desenvolva total ou parcialmente algunha práctica que previamente tivese feito durante as clases prácticas. |
Proba mixta |
Proba que integra preguntas tipo probas de ensaio (dúas ou tres) e preguntas tipo de probas obxetivas tipo test de resposta múiltiple. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Sesión maxistral |
Traballos tutelados |
|
Descrición |
A atención personalizada realizarase en dous momentos do curso:
1. Na metade do cuatrimestre: o seu obxetivo e orientar ao alumno no desenvolvemento dos traballos tutelados, e correxir desviacións que se poden producir no proceso de ensinanza aprendizaxe. Realizarase co grupo de traballo.
2. Antes da avaliación: o seu obxetivo e resolver aquelas dudas de conceto que o alumno poida plantexar en relación as sesión maxistrais. Realizarase de xeito individual. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba mixta |
A3 A5 A6 A7 C1 |
Exame teórico con preguntas de ensaio desenrolo e tipo test de múltiple resposta |
40 |
Traballos tutelados |
A3 A19 C1 C6 |
Calificación do traballo en grupo, e retroalimentación por parte do profesor |
15 |
Proba práctica |
A5 A6 A7 |
O estudante demostrará que ten a suficiente competencia motriz para o desempeños dos diferentes procedementos e técnicas de evaluación e tratamento en Fisioterapia Respiratoria, ademáis de ser capaz de relacionar adecuadamente os contidos prácticos cos teóricos |
40 |
Lecturas |
C1 C6 |
Calificación dos resumes presentados polo alumno ao longo do curso. |
5 |
|
Observacións avaliación |
A calificación final será fruto da suma de todas as partes avaliadas coa sua correspondente ponderación (proba práctica 40%, proba teórica 40%, traballos tutelados 15%, lecturas 5%). Para aprobar a materia o estudante deberá superar a proba mixta e a proba práctica. Si unha das probas sinaladas non se supera, para facer media deberá acadarse unha calificación igual ou superior a 4 puntos.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Jones M, Moffatt F (2002). Cardiopulmonary Physiotherapy. Cardiopulmonary Physiotherapy
Pryor J.A (1993). Cuidados respiratorios. Barcelona: Masson - Salvat medicina
J Sanchís Aldás, P. Casan Clará, J. Castillo Gómez, N. Gómez Mangado, L. Palenciano Ballesteros, J. (). Espirometría. http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesionales/normativas
Coordinador: Luis Puente Maestu (2002). Evaluación de la función pulmonar . http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesonales/manuales
Coordinadores: Felip Burgos Rincón, Pere Casan Clará (2004). Evaluación de la función pulmonar II. http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesionales/manuales
Antonello, M y Delplanque D (2002). Fisioterapia respiratoria del diagnóstico al proyecto terapéutico . Barcelona: Masson
Postiaux G (1999). Fisioterapia respiratoria en el niño. Madrid: Mc Graw – Hill. Interamericana
Cristancho Gómez W (2003). Fundamentos de fisioterapia respiratoria y ventilación mecánica. Bogotá: El manual moderno
Agustí A (1995). La funcion pulmonar aplicada. Puntos clave. Madrid: Mosby/Doyma libros
Valenza G, González L, Yuste MªJ. (2005). Manual de Fisioterapia respiratoria y cardiaca. Madrid: Editorial Síntesis
Asociación Española de Fisioterapeutas (1995). Monográfico de fisioterapia respiratoria. Revista Fisioterapia. Madrid: Garsí
Chanussot J - C (1988). ossiers de Kinésitherapie. Kinésithérapie respiratoire. Bilans et technologíe de base. . París: Masson
Pryor J, Weeber B (1998). Physiotherapy for respiratory and cardiac problems . Ediburgh : Churchill Livingstone
Pryor J, Ammandi S (2008). Physiotherapy for respiratory and cardiac problems / adults and pediatrics . Ediburgh : Churchill Livingstone
Hough, A (2001). Physiotherapy in respiratory care an evidence-based approach to respiratory and cardiac management. Cheltenham: Nelson Thjornes
Jiménez M., Servera E., Vergara P (2001). Prevención y rehabilitación en patología respiratoria crónica. Fisioterapia, entrenamiento y cuidados respiratorios. Madrid: Ed. Médica Panamericana
1ª Conference de consensus en Kinésithérapie respiratoire (1994). Recomendations du Jury. Lyon: SEKAM
Guell, R y De Lucas, P (2005). Tratado de Rehabilitación Respiratoria. Barcelona: Ars Médica
J. Giner, LV Basualdo, P Casan, C Hernández, V Macián, I Martínez y A Mengíbar. (2000). Utilización de los fármacos inhalados. Arch Bronconeumol 2000; 36: 34-43
âcote M., Chevalier A.M., Miranda A., Bleton J - B., Stevenin P. (1984). Valoración de la función muscular normal y patológica. Barcelona: Masson |
|
Bibliografía complementaria
|
|
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
ANATOMÍA I E HISTOLOXÍA/651G01001 | ANATOMÍA II/651G01002 | FISIOLOXÍA/651G01003 | BIOFÍSICA E BIOQUÍMICA/651G01004 | CINESITERAPIA XERAL/651G01005 | VALORACIÓN FUNCIONAL E PSICOSOCIAL/651G01007 | SEMIOLOXÍA CLÍNICA/651G01010 | CINESITERAPIA: BASES DO EXERCICIO TERAPÉUTICO/651G01013 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
PATOLOXÍA MÉDICO-CIRÚRXICA I/651G01011 |
|
Materias que continúan o temario |
REHABILITACIÓN CARDIO-RESPIRATORIA E VASCULAR/651G01020 |
|
|