Identifying Data 2017/18
Subject (*) Comparative social policies Code 615525001
Study programme
Mestrado Universitario en Políticas Sociais e Intervención Sociocomunitaria
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 1st four-month period
First Obligatoria 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Economía
Socioloxía e Ciencias da Comunicación
Coordinador
Fernández Suárez, Mónica Belén
E-mail
belen.fernandez.suarez@udc.es
Lecturers
Fernández Suárez, Mónica Belén
Vilar Rodriguez, Margarita
E-mail
belen.fernandez.suarez@udc.es
margarita.vilar.rodriguez@udc.es
Web
General description A materia pretende abarcar os distintos modelos de Estado do Benestar europeos aplicando a metodoloxía comparada. Pártese dunha visión histórica que analiza cómo se conformaron os Estados do Benestar, dase unha visión xeral da política social europea que irá desgrando algúns dos pilares do Estado do Benestar: sistema de saúde, educación e Seguridade Social. A parte práctica da materia consistirá na elaboración dunha análise comparada dunha política pública entre distintos países empregando fontes de datos secundarias e revisión bibliográfica.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 CE1 - Determinar as dimensións e categorías axeitadas para o diagnóstico e a análise científica das situacións de exclusión social.
A2 CE2 - Interpretar os feitos e as políticas sociais desde os distintos paradigmas teóricos vixentes na análise da exclusión.
A3 CE3 - Deseñar e desenvolver procesos de observación e documentación para o estudo das políticas e os sistemas de benestar social.
A4 CE4 - Recompilar e interpretar a información suficiente para chegar a diagnósticos fiables sobre os riscos de exclusión e os factores de vulnerabilidade social.
A5 CE5 - Interpretar as situacións e os procesos de marxinación social e económica de colectivos desde unha perspectiva histórica e macroestrutural.
B1 CB1 - Demostrar coñecementos avanzados, de carácter multidisciplinar, para a investigación e o exercicio profesional no ámbito da exclusión social.
B3 CB3 - Seleccionar o marco científico adecuado para avaliar as evidencias dispoñibles e postular hipóteses razoadas sobre a avaliación previsible dos feitos sociais estudados.
B4 CB4 - Identificar os dilemas éticos e a responsabilidade social tras os retos formulados na práctica profesional e investigadora.
B5 CB5 - Comunicar con claridade os coñecementos e problemas científicos sobre os que se traballa tanto a un público non experto como de especialistas.
B8 CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B9 CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B14 CX2 - Realizar unha análise crítica da realidade social e do desenvolvemento profesional vinculada aos feitos sociais sobre os que se traballa.
B17 CX5 - Elaborar e defender informes, proxectos e memorias no campo das ciencias sociais.
B19 CX7 - Dar respostas innovadoras e orixinais ante situacións problemáticas emerxentes relacionadas coa exclusión social.
B20 CX8 - Aplicar a perspectiva comparada na comprensión das problemáticas sociais e das respostas e solucións políticas.
C1 CT1 - Reflexionar, chegar a conclusións e propoñer solucións a través do traballo en equipo.
C2 CT2 – Desenvolver a actividade profesional con comodidade en contextos internacionais e de diversidade cultural.
C5 CT5 - Aplicar un razoamento crítico na reflexión teórica e no desenvolvemento práctico do traballo profesional e investigador.
C6 CT6 - Expresarse correctamente, de forma oral e escrita, nas linguas oficiais da Comunidade Autónoma de Galicia.
C7 CT7 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e a comunicación necesarias para o exercicio profesional e para a aprendizaxe continuada e autónoma.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
A1.CE1. Determinar as dimensións e categorías axeitadas para o diagnóstico e a análise das situacións de exclusión social. AC1
A2.CE2-Interpretar os feitos e as políticas sociais desde os distintos paradigmas teóricos vixentes na análise da exclusión. AC2
A3. CE3-Deseñar e desenvolver procesos de observación e documentación para o estudo das políticas e os sistemas de benestar social AC3
A4. CE4. Recompilar e interpretar a información suficiente para chegar a diagnósticos fiables sobre os riscos de exclusión e os factores de vulnerabilidade social. AC4
A5.CE5. Interpretar as situacións e os procesos de marxinación social e económica de colectivos desde unha perspectiva histórica e macroestructural AC5
B1. CB1. Desmostrar coñcementos avanzados, de carácter multidisciplinar, para a investigación e o exercicio profesional no ámbito da exclusión social. BC1
B3. CB3. Seleccionar o marco científico adecuado para avaliar as evidencias dispoñibles e postular hipóteses razoadas sobre a avaliación previsible dos feitos sociais estudados. BC3
B4. CB4. Identificar dilemas éticos e a responsabilidade social tras os retos formulados na práctica profesional e investigadora BC4
B5. CB5. Comunicar con claridade os coñecementos e problemas científicos sobre os que se traballa tanto a un público non experto como de especialistas BC5
B8. CB8. Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos. BC8
B9. CB9. Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claroe sen ambigüidades. BC9
B14. CX2 - Realizar unha análise crítica da realidade social e do desenvolvemento profesional vinculada aos feitos sociais sobre os que se traballa. BC14
B17-CX5 - Elaborar e defender informes, proxectos e memorias no campo das ciencias sociais. BC17
B19. CX7. Dar respostas innovadoras e orixinais ante situacións problemáticas emerxentes relacionadas coa exlusión social. BC19
B20- CX8 - Aplicar a perspectiva comparada na comprensión das problemáticas sociais e das respostas e solucións políticas. BC20
C1-CT1 - Reflexionar, chegar a conclusións e propoñer solucións a través do traballo en equipo. CC1
C2. CT2. Desenvolver a actividade profesional con comodidade en contextos internacionais e de diversidade cultural. CC2
C5-CT5 - Aplicar un razoamento crítico na reflexión teórica e no desenvolvemento práctico do traballo profesional e investigador. CC5
C6.CT6. Expresarse correctamente, de forma oral e escrita, nas línguas oficiais da Comunidade Autónoma de Galicia. CC6
C7. CT7. Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e a comunicación necesarias para o exercicio profesional e para a aprendizaxe continuada e autónoma. CC7

Contents
Topic Sub-topic
1. Historia e nacemento do Estado do Benestar.
1. 1. O cambio no papel do Estado: Liberal & Providencia & Benestar (diferencias básicas entre os tres)

1. 2. O nacimiento dos primeiros seguros sociais: factores que impulsaron este nacimiento e "timing" por países

1. 3. Características dos primeiros modelos de seguros sociais: contributivos&non contributivos; universais&non universais; voluntarios&obrigatorios....

1.4.Cobertura dos seguros por países antes da II Guerra Mundial

1.5. Limitaciones de protección do Estado: "economía mixta del bienestar". Estado, sector privado, familias e sociedade civil.

1.6. O Informe Beveridge: elementos esenciais que impulsaron o nacemento do Estado de Benestar.
2. Definición de conceptos básicos sobre políticas sociais 2.1. Definición de Política Social

2.2. Concepto de Estado do Benestar

2.3. Definición de previsión e producción.
3. Do Estado do Benestar ao Estado Neoliberal: a gran transformación. 3.1. A crise do 73 e as consecuencias sociais e políticas.

3.2. A auxe da ideoloxía neoliberal: características definitorias.
4. As políticas educativas na Unión Europea. 4.1. Os capitais económico, social e cultural.

4.2. Os estudos comparados en educación: a situación dos países da OCDE.

4.3. Problemas dos sistemas educativos: abandono escolar, desigualdade social e reproducción social.
5. As políticas sanitarias na Unión Europea. 5. 1. Definición de saúde.

5.2. Saúde e condicionantes sociais.

5.3. Problemas sanitarios en España.

5.4. ¿Cómo lle afecta a desigualdade á saúde?
6. As políticas de Seguridade Social na Unión Europea.
6.1. A creación do Sistema Nacional de Seguridade Social en España.

6.2. Definición de Seguridade Social

6.3. A reforma do sistema de pensións en España no 2011

6.4. A presentación por desemprego en España.
7. Desafíos do Estado do Benestar en Europa. 7.1. O incremento da desigualdade e o seu impacto no benestar social.

7.2. A hexemonía neoliberal no ámbito público: impactos sociais.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 A2 A5 B1 B3 B4 B8 B9 B14 B20 C5 C6 18 36 54
Practical test: A2 A3 A4 B5 B14 B17 B19 B20 C1 C2 C5 C7 18 72 90
 
Personalized attention 6 0 6
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech As explicacións maxistrais consistes nas clases teóricas para as cales se asignarán unha serie de leituras que serán necesarias para o debate e participación na aula.
Practical test: A proba práctica consistirá na creación de indicadores comparados entre dúas unidades territoriais (estados, autonomías ou localidades) en relación ao seu sistema de Estado de Benestar ou política social. Estas prácticas explicaranse durante as clases e mediante a asistencia a titorías (previa cita por e-mail).

Personalized attention
Methodologies
Practical test:
Description
A elaboración de indicadores para realizar unha análise comparada empregando fontes secundarias de políticas sociais levará acompañado asesoramente na aula e en titorías para aclarar dúbidas e orientar no enfoque do método comparado.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Guest lecture / keynote speech A1 A2 A5 B1 B3 B4 B8 B9 B14 B20 C5 C6 A asistencia e participación activa durante as sesións maxistrais terá un valor do 10 por cento da nota. Para o alumnado non presencial ou a distancia implicará un acceso a través da moodle e consulta dos materiais elaborados para o seguimento da materia a distancia. 10
Practical test: A2 A3 A4 B5 B14 B17 B19 B20 C1 C2 C5 C7 A resolución do traballo en grupo de como máximo 2 ou 3 persoas sobre un estudo comparado de políticas sociais terá un valor dun 90 por cento. Para o alumnado semi-presencial ou a distancia daranse instruccións precisas colgadas na moodle, e poranse en marcha titorías on-line. 90
 
Assessment comments

Para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, acordarase ao inicio do curso un calendario específico de titorías compatible coa súa dedicación.


Sources of information
Basic Navarro, V. (2015). Ataque a la democracia y al bienestar. Crítica al pensamiento económico dominante. Barcelona: Anagrama
Guillén, A. M., González-Begega, S., & Balbona, D. L. (2016). Austeridad y ajustes sociales en el sur de Europa. La fragmentación del modelo de bienestar mediterráneo. Revista Española de Sociología (RES), 25(2), 261-272.
Adelantado, J. (2000). Cambios en el Estado del Bienestar. Políticas sociales y desigualdades en España. Barcelona: Icaria
Lois, M. y Alonso, A. (2014). Ciencia política con perspectiva de género. Akal
Vilar Rodríguez, M. (2012). Daquelas areas estas lamas?: o mercado de traballo e España desde unha perspectiva histórica. Revista Galega de Economía, 21 (1), 115-146
Pedró, F. (2012). Deconstruyendo los puentes de PISA: del análisis de resultados a la prescripción política. Revista Española de Educación Comparada, 19, 139-172
González-Rábago, Cuartango y Bacigalupe (2015). Desigualdad social y salud en España: ¿Cómo influyen en la salud y en el uso de los servicios sanitarios la clase social, el nivel educativo y la situación laboral?. Praxis Sociológica, 19
Castel, R. (2010). El ascenso de las incertidumbres : trabajo, protección, estatuto del individuo. Fondo de Cultura Económica
Moreno, L. (2001). Estado del bienestar y "mallas de seguridad". Moreno, L. Pobreza y Exclusión: la "malla de seguridad" en España (pp. 17-50)
Esping-Andersen, G. (2000). Fundamentos sociales de las economías postindustriales. Barcelona: Ariel
Jaraíz Arroyo, G. (2011). Intervención social, barrio y servicios sociales comunitarios. Fundación FOESSA
Moreno, L., & Mari-Klose, P. (2014). La Europa asocial. Crisis y Estado del bienestar.. Revista Española de Investigaciones Sociológicas (145)
Polanyi, K. (1989). La gran transformación. Crítica del liberalismo económico. La Piqueta
Castel, R. (2004). La inseguridad social : ¿qué es estar protegido?. Manantial
Fraser, N. (2008). La justicia social en la era de la política de identidad: redistribución, reconocimiento y participación. Revista de Trabajo, 3 (6), 83-99
Borrell, C. y Artazcoz, L. (2008). Las políticas para disminuir las desigualdades en salud. Gac Sanit, 22 (5), 465-73
Moreno, L., & Mari-Klose, P. (2013). Las Transformaciones del Estado de bienestar Mediterráneo: Trayectorias y retos de un régimen en Transición. E. del Pino and M. Josefa rubio (eds), Los Estados de bienestar en la Encrucijada. Madrid: Technos
Vilar Rodríguez, M. (2014). Los diferenciales salariales entre mujeres y hombres en España (c. 1850-1975): un análisis proviosional. Areas: Revista Internacional de Ciencias Sociales, 33, 63-85
Del Pino, E. & Rubio Lara, M. J. (2013). Los Estados de Bienestar en la encrucijada. Políticas sociales en perspectiva comparada. Tecnos: Madrid
Colino, C. y Del Pino, E. (2013). Los regímenes de bienestar liberales: orígenes, resultados y cambios. Los Estados de Bienestar en la encrucijada : políticas sociales en perspectiva comparada
Esping-Andersen, G. & Palier, B. (2010). Los tres grandes retos del Estado del bienestar. Barcelona: Ariel
Castells, M. (2017). Otra economía es posible: cultura y economía en tiempos de crisis. Alianza
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte (2017). Panorama de la educación. Indicadores de la OCDE 2016. MECD: Madrid
Spicker, P. (2014). Social Policy: theory and practice. Bristol: Policy Press
Castles, F. G., Leibfried, S., Lewis, J., Obinger, H., & Pierson, C. (Eds.). (2012). The Oxford handbook of the welfare state. OUP Oxford.
Vilar Rodríguez, M. (2007). ¿Entre la lismosna y el bienestar? Origen, desarrollo y consecuencias de las políticas sociales en Galicia (1890-1935). Cuadernos de historia contemporánea, 29, 173-197

Complementary Morán, M. P. (2013). Desiguales por ley: las políticas públicas contra la igualdad de género.. Madrid: Editorial Catarata
Gálvez Muñoz, L. y Torres López, J. (2010). Desiguales, mujeres y hombres en la crisis financiera. Icaria
Moreno, L. (2012). La Europa asocial. ¿Caminamos hacia un individualismo posesivo?. Península: Barcelona
Valle, J. M. (2012). La política educativa supranacional: un nuevo campo de conocimiento para abordar las políticas educativas en un mundo globalizado. Revista Española de Educación Comparada
Muñoz, L. G., & Modroño, P. R. (2015). Las raíces neoliberales de la crisis económica e institucional en España desde un enfoque feminista. Pensar desde abajo, (4), 61-84.
Fernández García, T., Fuente Robles, Y. (2009). Política social y trabajo social. Alianza Editorial


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Information sources and statistical techniques for the analysis of social policies/615525007
Austerity and precarity in the age of globalization/615525002

Subjects that continue the syllabus
Sociodemographic and geographic changes/615525023
Design, management and evaluation of social policies/615525009

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.